“KOKULARIN GRAMERİ”: RUS DİLİ DİZGESİNDE KOKU OLGUSUNUN DİLBİLİMSEL ÇÖZÜMLEMESİ

Year 2020, , 548 - 558, 30.12.2020

Olena Kozan

https://doi.org/10.48145/gopsbad.794697

Abstract

Son yıllarda insani bilimlerde koku olgusuna yönelik ilginin artmasına rağmen dilbilim çerçevesinde olgunun kapsamlı araştırmalarının yapılmadığı tespit edilmiştir. Bu çalışmanın amacı Rus dili dizgesinde koku olgusunun dilbilimsel çözümlemesi olarak belirlenmiştir. Koku olgusunun Rus dili dizgesinde biçimlendirilmesinin anlaşılması için art zamanlı bir araştırmaya ihtiyaç duyulmuştur. Eski Rusçada koku olgusunun biçimlendirildiği birimler ve adlandırma modelleri tespit edilmiştir. Eş zamanlı yaklaşım doğrultusunda Rus Dili Derlemi’nden faydalanılarak koku olgusunun çağdaş Rusçadaki adlandırma modelleri belirlenmiştir. Çağdaş Rusçadaki koku olgusunun adlandırma modellerinin özellikleri betimlenmiştir. Bu modellerin sınıflandırılması için işlevsel dilbilim çerçevesinde geliştirilen ve gerçeklik ile ilgili bilgilerin dil dizgesinde kodlama modellerinin tespitini amaçlayan yaklaşım uygulanmıştır. Çağdaş Rusçada Eski Rusçadaki eylemci odaklı adlandırma modelinin yanı sıra durum ve olgu odaklı modellerin kullanıldığı belirlenmiştir. Adlandırma modellerinin Rusçada oluşturduğu sözdizimsel yapılar ele alınmış ve betimlenmiştir. Sentetik ve analitik olmak üzere sınıflandırılabilen bu yapıların özellikleri gösterilmiştir. Analitik yapıların sınıflandırılması “anlam↔metin” kuramının belirlediği sözcüksel işlevlere göre yapılmıştır. Çalışmada yapılan tespitlerin çağdaş Rus dili araştırmaları, dil tipolojisi, yabancı dil ve çeviri öğretimi açısından önemli olduğu ileri sürülmüştür. İşlevsel yaklaşım çerçevesinde yapılabilen karşılaştırmalı dil araştırmalarının önemi vurgulanmıştır.

Keywords

RUSÇA, Dilbilim, Adlandırma modeli, KOKU

References

• Bunin, İ. (1990), Antonovskiye yabloki, Sovetskaya Rossiya, Moskova