19. yüzyılda Viyana ve Otto Wagner

Year 2018, Volume: 1 Issue: 2, 109 - 138, 14.07.2018

Esma Değirmenci Nuran Kara Pilehvarian

https://doi.org/10.37246/grid.420636

Abstract

Bu çalışmada Endüstri Devrimi sonrası ortaya çıkan Art Nouveau akımının Viyana’daki temsilcisi Otto Wagner’in hayatı ve yapıları incelenmektedir. Mimarın oldukça üretken geçirdiği meslek yaşamı boyunca farklı işlevlerde tasarladığı yapılarının, Viyana’nın 19.yy’da yeni bir kent görünümüne sahip olmasına oldukça katkısı olduğu anlaşılmaktadır.

On dokuzuncu yüzyılda endüstri ve kentleşmenin yoğun olarak görüldüğü Viyana, Avrupa’nın en hızlı büyüyen şehirlerinden biri olmuştur. Kentin yeniden yapılanmasının ilk adımı olan İmparator Franz Joseph’in emriyle yıkılan kent surlarının yerine inşa edilmesi planlanan Ringstrasse düzenleme projesi, Otto Wagner’in kariyerinin ilk yıllarına rastlamaktadır. Wagner, Ringstrasse’de tasarladığı tarihsel canlandırmacı anıtsal binaların aksine kariyerinin ilerleyen yıllarında, tarihsel canlandırmadan vazgeçmiş ve çağın getirdiği teknolojiden faydalanan, işlevsel bir kullanımı tercih etmiştir. Kentte artan nüfus ile yeni yerleşim bölgeleri ortaya çıkmıştır. Yeni bölgelerin altyapı çalışmaları ve kent merkezine ulaşım ağının düzenlenmesi için düzenlenen yarışmayı Wagner kazanmış ve kentin planlama çalışmalarına başlamıştır. Hazırladığı projede Wagner, teknik binalara, çağdaş formların yanında estetik detaylar da katmıştır. Majolika Evi’nin cephe süsleme detaylarında öğrencilerinden oluşan Viyana Ayrılıkçıları/Sezession’a olan yakın tasarım anlayışını belli etmiş ve 1899 yılında grubun bir üyesi olmuştur. Viyana yeni mimarlığının öncülerinden olan Wagner, tasarladığı Posta Tasarruf Sandığı ve Steinhof Kilisesi gibi yapılarla 1900’lü yılların Avrupa mimarlık tarihinde yerini almıştır.

Keywords

Otto Wagner, Modernizm, Viyana

Vienna in the 19th Century and Otto Wagner

Abstract

In this study, the life and works of Otto Wagner, being a representative of the Art Nouveau movement in Vienna after the Industrial Revolution, will be examined. It is understood that his works, designed under various functions throughout his career, made a great contribution to the apperance of Vienna at 19th century.

In the nineteenth century, Vienna was heavily under industrialization and urbanization process, being one of the fastest growing cities in Europe. Franz Joseph decided that modernization of Vienna required the demolition of its medieval fortifications. The design of Ringstrasse in its place falls to the early years of Otto Wagner’s career. Although he designed a few monumental and historicist buildings on Ringstrasse, in the later years, Wagner adopted the functionalist style, in accordance with the technological achievements of the age. Wagner was succesful in major competitions. As a result, he started to work on development plans of Vienna Wagner’s designs combined technical and constructional functionality with high aesthetic values. Façade of his Majolica House shows his relation with Viennese Secession founded b y his students, which he joined later in 1899. With his works like Post Office Savings Bank and Church at Steinhof, he gained importance on European Architecture around 1900’s.

Keywords

Otto Wagner, modernism, Vienna

References

• Aliçavuşoğlu, E., & Artun, A. (2009). Bauhaus: Modernleşmenin Tasarımı. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Balık, D. (2016). Bir Kültür Eleştirisi Adolf Loos: Mimarlık Üzerine. XXI. Erişim tarihi: 21 Şubat 2018, https://xxi.com.tr/i/bir-kultur-elestirisi-adolf-loos-mimarlik-uzerine
• Blau, E. (1999). The Architecture of Red Vienna 1919-1934. United States of America: The MIT Press.
• Borngasser, B. (1999). Vienna Art and Architecture. Germany: Könemann.
• Broadgauge. Erişim tarihi: 15 Şubat 2018, http://www.broadgauge.org.uk/
• Curtis, W. (1987). Modern Architecture since 1900. New Jersey: Prentice Hall.
• Ergüney, Y. D., & Kara Pilehvarian, N. (2015). On dokuzuncu Yüzyıl Dünya Fuarlarında Osmanlı Temsiliyeti. Megaron, 224-240.
• Frampton, K. (1997). Modern Architecture: a critical history. Singapore: Thames and Hudson Ltd.
• Friehs, J. T. (2011). The construction of the Ringstrasse. Erişim tarihi: 18 Nisan 2018, http://www.habsburger.net/en/chapter/construction-ringstrasse
• Grids blog. (2012). Erişim tarihi: 28 Nisan 2018, http://www.grids-blog.com/wordpress/otto-wagner-designing-the-city/
• Gustav Mahler, (b.t.). Erişim tarihi: 15 Mart 2018, http://www.gustav-mahler.eu/index.php/era/264-cultural-life/946-secession2
• Hoare, L. (2015). Vienna’s Ringstrasse: A Jewish Boulevard. Erişim tarihi: 3 Mart 2018, http://ejewishphilanthropy.com/viennas-ringstrasse-a-jewish-boulevard/
• Hobsbawn, E. J. (2003). Sermaye Çağı 1848-1875. Ankara: Dost Kitabevi.
• Ingrao, C. W. (2003). The Habsburg Monarchy 1618-1815. New York: Cambridge University Press.
• Israelitische Kulturgemeinde Wien, (b.t.). Erişim tarihi: 3 Mart 2018, https://www.ikg-wien.at/history-of-the-viennese-jewish-community/?lang=en
• Jarosch, C. (2014). Vienna and the World Exhibition. Erişim tarihi: 27 Mart 2018, https://vienna-insight.at/blog/2014/08/21/wien-museum-ausstellung/
• Loos, A. (2016). Mimarlık üzerine. (A. Tümertekin & N. Ülner, Çev.) İstanbul: Janus Yayıncılık.
• Marcus, K. (2008). Ringstrasse: Monumental Building & Palaces. Erişim tarihi: 18 Nisan 2018, http://www.austrianinformation.org/fall-2015/ringstrasse-monumental-buildings
• McNeil, W. H. (2015). Dünya Tarihi. Ankara: İmge Kitabevi.
• Paco, A. (2002). Otto Wagner. Barcelona: teNeues.
• Plassmeyer, P. (1999). Vienna Art and Architecture. Germany: Könemann.
• Roberts, J. M. (2015). Avrupa Tarihi. İstanbul: İnkılap Kitabevi Yayın Sanayi ve Ticaret A.Ş.
• Rona, Z. (1997). Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi. İstanbul: YEM yayın.
• Roth, M. L. (1993). Mimarlığın Öyküsü.(E. Akça, Çev.) İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Rotschildarchieve, (b.t.). Erişim tarihi: 17 Mart 2018, https://guide-to-the-archive.rothschildarchive.org/the-vienna-banking-house/depts/railway-business/kaiser-ferdinand-s-nordbahn Sarnitz, A. (2005). Otto Wagner 1841-1918. Köln: Taschen.
• Secession, (b.t.). Erişim tarihi: 18 Mart 2018, https://www.secession.at/en/gebaeude/exhibition-space/
• Stadt Wien, (b.t.). Erişim tarihi: 15Mart 2018, https://www.wien.gv.at/tr/tarih/1848ekadar.htm
• Stadt Wien (Demiryolu ağı). Erişim tarihi: 12 Nisan 2018, https://www.wien.gv.at/stadtentwicklung/projekte/verkehrsplanung/u-bahn/geschichte.html
• Stratjel, F. (2010/2014). Die “Kaiser-Ferdinands-Nordbahn” in Bernhardsthal. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2018, http://www.museumbernhardsthal.at/images/pdf/nordbahn2014.pdf
• Vergo, P. (2015). Art in Vienna 1898-1918: Klimt, Kokoschka, Schiele and their contemporaries. London: Phaidon Press. Vienna unwrapped, (b.t.). Erişim tarihi: 18 Mart 2018, https://www.vienna-unwrapped.com/austria-capital/
• Wagner, O. (1902). Modern Architecture. (H. F. Mallgrave, Çev.) United States of America: The University of Chicago Press.
• Whalen, R. (2007). Sacred Spring. Cambridge: Wm. B. Eerdsmans Publishing Co.
• Wikimedia. Erişim tarihi: 25 Nisan 2018, https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Palais_Todesco-ca.1865.jpg
• Yazıcı, N. (2004). Uluslararası Sergilerde Osmanlı Mimarisi’nin Sunumu. Arkitekt, 25-27.