Baraj
yıkılması sonucu oluşacak taşkın hareketinin belirlenmesi, baraj mansabında
herhangi bir yerleşim yeri, ticari veya tarımsal alanların olması durumunda oluşabilecek
tehlikenin saptanması açısından önemli ve gerekli bir çalışmadır. Günümüzde söz
konusu çalışmalar için sayısal model simülasyonları yaygın olarak
kullanılmaktadır. Bu çalışma kapsamında İzmir’in Ödemiş İlçesinde yapımı tamamlanmak
üzere olan Rahmanlar Barajı’nın 1-Boyutlu (1B) yıkılma analizleri
gerçekleştirilerek barajın yıkılması sonucu oluşacak taşkının mansapta yer alan
üç adet köye ulaşıp ulaşamayacağı belirlenmeştir. Çalışmada 1B sayısal benzeşimleri
için HEC-RAS (Hydrologic Engineering Centers- River Analysis System) yazılımı kullanılmıştır.
Taşkın alanları model sonuçlarına göre çizilmiş ve maksimum su yüzeyi
yükseklikleri ile pik debilerin oluşma zamanları tespit edilmiştir. Yapılmış olan
farklı yıkılma senaryoların ait simülasyonlara göre 1B dinamik analizlerde
akımın doğrusal bir şekilde ilerlemesi nedeniyle arazinin ve akımın fiziksel
özelliklerinin istenilen doğrulukta tanımlanamadığı ve bu durumun sonuçları
etkileyebildiği, ancak simülasyon süreleri göz önüne alındığında bir saat gibi
bir sürede sonuçların elde edilebildiği görülmüştür. Bu nedenle Türkiye’de
mevcut veya projelendirme aşamasında olan barajların mansap güvenliği ile
ilgili çalışmalar yapılırken çalışmanın önem ve aciliyet durumuna göre
öncelikle 1B yıkılma analizlerinin gerçekleştirilip sonuçlarının
değerlendirilmesi ve sonrasında gerekli görülmesi halinde 3B analizlerin
yapılması önerilmektedir.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Engineering |
Journal Section | Tasarım ve Teknoloji |
Authors | |
Publication Date | March 24, 2019 |
Submission Date | September 12, 2018 |
Published in Issue | Year 2019 Volume: 7 Issue: 1 |