Turizm Sektöründeki Yöneticilerin Finansal Okuryazarlık Düzeylerinin Belirlenmesi: Orta Karadeniz Bölgesinde Bir Araştırma

Yıl 2022, Cilt: 13 Sayı: 1, 237 - 254, 10.02.2022

Erdal Yılmaz , Fikret Oğuz Dincerol

Öz

Bu araştırma, Orta Karadeniz Bölgesi’ndeki konaklama işletmesi yöneticilerinin finansal okuryazarlık düzeyini belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırmada kullanılacak verilerin elde edilmesi amacıyla anket yöntemi tercih edilmiş, hazırlanan anket online ortamda uygulanmıştır. Araştırmanın ana kütlesini Orta Karadeniz bölgesinde faaliyet gösteren konaklama işletmesi sahipleri ve/veya yöneticileri oluşturmaktadır. Araştırma 226 konaklama işletmesi ile sınırlıdır. Elde edilen veriler üzerinde yüzde/frekans gibi tanımlayıcı istatistikler ile ki-kare ve korelasyon testleri uygulanarak yorumlanmıştır. Analizler sonucunda, eğitim düzeyinin artmasıyla birlikte finansal okuryazarlık düzeyinde artış olduğu görülmüştür. Araştırmaya katılan yönetici/ işletme sahiplerinin finansal araçların etkin kullanımı, finansal terimlerin tanımları, mali tablolar ve yatırım araçları konusundaki bilgilerinin eksik veya yanlış olduğu tespit edilmiştir. Katılımcıların eğitim düzeylerinin finansal araçların kullanımı ve finansal terimleri bilme üzerinde etkili olduğu görülmüştür. Gelecekte konaklama işletmeleri yöneticileri ve personel üzerinde uygulanılacak finansal okuryazarlık düzeyi belirleme araştırmaları, akademik destek ve işletmelerin bağlı olduğu birimlerin ortaklığı ile gerçekleştirilecek finansal eğitim programlarıyla birlikte geniş çapta finansal okuryazarlık düzeyinin artmasına katkıda bulunacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Finansal Okuryazarlık, Finansal Eğitim, Turizm

Determining The Financial Literacy Level of Managers in The Tourism Sector: A Research in The Central Black Sea

Öz

The research aims to determine the level of financial literacy of the accommodation business managers in the Central Black Sea region. To obtain the research data, the survey method was preferred and the prepared survey was applied online. The main focus of the research is the owners and/or managers of accommodation enterprises in the region. It is limited to 226 accommodation facilities. The obtained data were interpreted by applying descriptive statistics like percentage/frequency, chi-square and correlation tests. The results of the analysis revealed that as their education level gets higher, so does their financial literacy level. The knowledge of the managers/owners involved in the study in using financial instruments effectively, defining financial terms, financial statements and investment instruments was found to be incomplete or incorrect. The participant’s educational levels were found to be effective in using financial instruments and realising financial terms. It is thought that financial literacy researches to be applied on accommodation business managers and personnel in future, together with academic support and financial education programs to be carried out in partnership with the units to which the enterprises are affiliated, will contribute to the increase in the level of financial literacy on a large scale.

Anahtar Kelimeler

Financial Literacy, Financial Education, Tourism, Accommodation Facilities

Kaynakça

• Australia and New Zealand Banking Group (ANZ Bank). (2008). ANZ survey of adult financial literacy in australia. https://www.anz.com/resources/3/1/31cbc1fd-9491-4a22-91dc-4c803e4c34ab/adult-financial-literacy-survey-full-results.pdf
• Bayram, S. S. (2010). Finansal okuryazarlık ve para yönetimi davranışları: anadolu üniversitesi öğrencileri üzerine bir uygulama. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bayram, S. S. (2014). Finansal okuryazarlık ve para yönetimi davranışları: anadolu üniversitesi öğrencileri üzerine bir uygulama. Business & Management Studies: An International Journal, 2(2), 105-135.
• Baysa, E. (2015). Finansal okuryazarlık ve banka müşteri segmentasyonları üzerine bir uygulama. Tokat: Gaziosmanpaşa Üni. Sosyal Bilimler Enstitüsü Muhasebe-Finansman Bilim Dalı (Yüksek Lisans Tezi).
• Büyüköztürk, Ş. vd. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LİSREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş. vd. (2018). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Dağdelen, T. (2017). Finansal okuryazarlık düzeyinin belirlenmesi ve aydın ilindeki serbest muhasebeciler mali müşavirler üzerine bir uygulama. Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Muhasebe-Finansman Programı.
• Ergün, B. vd. (2014). Finansal okuryazarlık: İşletme bölümü öğrencileri üzerine bir çalışma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(34), 847-864.
• Fettahoğlu, S. (2015). Hane halkının finans eğitimi ve finansal okuryazarlık düzeyleri üzerine kocaeli'nde bir araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 17(67), 101-116. Financial Industry Regulatory Authority (FİNRA). (2003). NASD investor literacy research: Executive summary. Finra Foundation.
• Gencan, M. (2018). Turizm sektörü kobilerinde finansal okuryazarlık: Trabzon ili örneği. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Goel, İ. and Khanna, S. (2014). Financial education as tool to achieve financial literacy. ZENITH International Journal of Multidisciplinary Research, 4(11), 72-79.
• Gökmen, H. (2012). Finansal okuryazarlık (Cilt 1). İstanbul: Hiperlink yayınları.
• Hilgert, M. and Hogarth, J. (2002). Financial knowledge, experience and learning preferences: Preliminary results from a new survey on financial literacy. Consumer Interest Annual.
• Hung, A. et al. (2009). Defining and measuring financial literacy. Cambridge: RAND Labor and Population Working Papers.
• Huston, S. (2009). Measuring financial literacy. Journal of Consumer Affairs, 44(2), 296.
• Kaderli, Y. vd. (2016). Finansal okuryazarlık düzeyinin belirlenmesi: Türk silahlı kuvvetleri emekli personeli üzerinde bir araştırma. Finans ve Bankacılık Çalışmaları Dergisi, 5(5), 52-70.
• Kaya, A. (2015). Kobi yöneticilerinin finansal okuryazarlık düzeylerinin belirlenebilmesine yönelik bir araştırma: İzmir ili örneği. İzmir: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kolp, R. and Rodriguez, R. (1996). Finansal yönetim. (A. İ. Karacan, Çev.) Ankara: Sermaye Piyasası Kurulu Yayınları.
• Krechovska, M. (2015). Financial literacy as a path to sustainability. Západočeská univerzita v Plzni(2), 3-12.
• Lusardi, A. and Mitchell, O. (2008). Planning and financial literacy: How do women fare? American Economic Review, 98(2), 413-417.
• Lusardi, A. and Mitchell, O. (2011). Financial literacy and planning: Implications for retirement wellbeing. 07 28, 2020 tarihinde nber.org: https://www.nber.org/papers/w17078.pdf adresinden alındı
• Lusardi, A. and Mitchell, O. (2013). The economic importance of financial literacy: Theory and evidence. Cambridge: National Bureau of Economic Research.
• Mandell, L. (2007). Financial literacy of high school students. (J. Xiao, Dü.) Handbook of Consumer Finance Research, 163-183.
• Mason, C. and Wilson, R. (2000). Conceptualising financial literacy. Loughborough: Loughborough University Business School Research Series .
• Mutegi, H. K. et al. (2015). Financial literacy and its impact on loan repayment by small And medium enterprenuers. International Journal of Economics, Commerce and Management, 3(3), 1-28.
• Neveu, R. (1986). Fundamentals of managerial finance. Managerial finance (s. 552). içinde Ohio: South Western Publishing Co.
• Newbold, P. (2000). İşletme ve iktisat için istatistik. (Ü. Şenesen, Çev.) İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD), O.-o. D., & İnternational gateway for financial education (INFE), İ. (2012). Finansal Eğitim Ulusal Stratejisi Üst Düzey İlkeleri. TCMB.
• Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). (2005). İmproving financial literacy analysis of issues and policies. Paris: OECD Publishing.
• Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). (2006). OECD factbook 2006: Economic, environmental and social statistics. Paris: VOCED Plus.
• President’s Advisory Council on Financial Literacy (PACFL). (2008). Annual report to the president. President's Advisory Council on Financial Literacy.
• Rand. (2009). Working papers. 11 09, 2020 tarihinde www.rand.org: https://www.rand.org/content/dam/rand/pubs/working_papers/2009/RAND_WR708.pdf adresinden alındı
• Remund, D. (2010). Financial literacy explicated: The case for a clearer definition in an increasingly complex economy. The Journal of Consumer Affairs, 44(2), 276-295.
• SAGE. (2012). Sage canadian small business financial literacy survey. 05 11, 2020 tarihinde sage.com: http://www.sage.com/na/~/media/site/sagena/documents/surveys/Sage-Canadian-Small-Business-Financial-Literacy-Survey adresinden alındı
• Samkin, G. (2014). Identifying the financial literacy skills necessary to run a small new zealand business. e-Journal of Business Education & Scholarship of Teaching, 8(1), 44-66.
• Schagen, S. and Lines, A. (1996). Financial literacy in adult life: A report to the natwest group charitable trust. NFER, 36-45.
• Temizel, F. ve Özgüler, İ. (2015). Finansal eğitime bakış. Uluslararası İşletme ve Yönetim Dergisi, 3(1), 1-16.
• Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB). (2011). Dünya’da ve Türkiye’de finansal hizmetlere erişim ve finansal eğitim. İstanbul: Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası.
• Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB). (2015). Finansal eğitim. İstanbul: Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (www.tcbm.gov.tr).
• Yılmaz, Y. ve Yılmaz, Y. (2005). Parametrik olmayan testlerin pazarlama alanındaki araştırmalarda kullanımı: 1995-2002 Arası yazın taraması. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(3), 177-199.