Girişimcilerin Perspektifinden Performans Yönetimine Nitel Bir Bakış

Yıl 2022, Cilt: 13 Sayı: 3, 1253 - 1264, 17.10.2022

Derya Çevik Taşdemir

Öz

Yönetici davranışlarıyla ‘performans’ kavramının yanlış yönetimi sonucu ortaya çıkan olumsuz durum çalışanların üretkenliklerin üzerinde bir değişiklik yarattığı bilinmektedir. Bu çalışmada, girişimcilerin “performans” yaklaşımlarının tespiti, performans değerlendirme sistemlerini anlamlandırmak, uyguladıkları sistemin çalışanın motivasyonunu nasıl ve hangi koşullarda etkilediğini betimlemek amaçlanmaktadır. Gaziantep ilinde bulunan 15 girişimciyle odak grup yöntemi ile görüşmeler gerçekleştirilmiş ve ulaşılan veriler MAXQDA 2020 nitel veri analizi programı ile kodlanarak ve kategorize edilerek analiz edilmiştir. Çalışmaya katılan girişimcilerin performans kriterleri çalışanın işini sevmesi ve iyi yapması, yenilikçi olması ve ekip çalışmasıdır. Girişimciler; performans düşüklüğünün önüne geçmek için çalışanlar ile eğitim vermekte, motivasyon görüşmeleri yapmakta, çalışanlarını uyarmakta ve bazı durumlarda işten çıkarmaktadır; ödül ve motivasyon için çalışanları övmekte, prim sistemi kullanmakta, çalışanlara ek maaş vermektedir. Ücretlendirmeyi gerçekleştirilirken ise çalışanın işte gösterdiği performansını, çalışanın deneyimini ve yapılan işin niteliğini göz önünde bulundurmaktadır. İşin niteliği belirlerken ise; işin emek yoğunluğunu, teknolojisini ve sürekliliğini değerlendirmektedir. Çalışma, profesyonel liderler olan girişimcilerin, çalışanların performanslarını belirlemelerine yönelik algıları hakkında doğrudan ve dolaylı olarak ayrıntılı bilgi sağlamakta ve organizasyonlarda kritik güç olarak belirtilen performans kavramına yönelik; girişimcilere, yöneticilere, araştırmacılar ve politikacılara öneriler sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Girişimcilik, Performans Yönetimi, Endüstriyel İlişkiler, İş Psikolojisi, Sosyal Politika.

The Qualitative Look at Performance Management from The Perspective of Entrepreneurs

Öz

It is known that the negative situation that arises as a result of the mismanagement of the concept of 'performance' with managerial behaviors creates a change on the productivity of the employees. In this study, it is aimed to determine the "performance" approaches of entrepreneurs, to make sense of their performance evaluation systems, to describe how and under what conditions the system they implement affects the motivation of the employee. Focus group interviews were conducted with 15 entrepreneurs in Gaziantep and the data obtained were analyzed by coding and categorizing with the MAXQDA 2020 qualitative data analysis program. The performance criteria of the entrepreneurs participating in the study are that the employee loves his job and does it well, being innovative and teamwork. Entrepreneurs provide training, conduct motivational interviews, warn their employees and in some cases fire them in order to prevent poor performance. In addition, entrepreneurs praise employees as reward and motivation, use bonus system, and give additional salary to employees. While making the remuneration, the performance of the employee at work, the experience of the employee and the quality of the work done are taken into consideration. While determining the nature of the job, the labor intensity, technology, and continuity of the job are evaluated. The study provides detailed information, directly and indirectly, about the perceptions of entrepreneurs, who are professional leaders, towards determining the performance of their employees; and makes suggestions to entrepreneurs, managers, researchers and politicians.

Anahtar Kelimeler

Entrepreneurship, Entrepreneurship, Performance Management, Industrial Releations, Occupational Psychology, Social Policy

Kaynakça

• Akın, A. (2010). İnsan sermayesi kaynakları açısından girişimci özellikleri (Anadolu girişimcileri üzerine bir araştırma. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26(1), 8-22.
• Argon, T. (2010). Akademisyenlerin performans değerlendirme, motivasyon ve örgütsel adalet ile ilgili görüşlerine ilişkin nitel bir çalışma. International Online Journal of Educational Sciences, 2(1).
• Ates, A., Garengo, P., Cocca, P., & Bititci, U. (2013). The development of SME managerial practice for effective performance management. Journal of small business and enterprise development.
• Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: Nitel bir araştırma nasıl yapılır?. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388.
• Bierwerth, M., Schwens, C., Isidor, R., & Kabst, R. (2015). Corporate entrepreneurship and performance: A meta-analysis. Small business economics, 45(2), 255-278.
• Chu, H. M., Kara, O., Zhu, X., & Gok, K. (2011). Chinese entrepreneurs. Journal of Chinese Entrepreneurship.
• Cole, A. (1959). Business enterprise in its social setting. Harvard University Press. Cambridge, Mass.
• Çelebioğlu, A. (2012). KOBİ’lerde insan kaynakları yönetimi: Bursa ilinde bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi, Bilecik.
• Çetin, C., & Dinç, E. Elmalı ve Mehmet Lütfi Arslan (2018). İnsan Kaynakları Yönetimi, İstanbul: Beta Yayınları (Altıncı Baskı).
• Çetin, G. (2013). Performans yönetimine göre ücretlendirme ve Türkiye'de Kobilerde uygulanması üzerine bir çalışma. Yüksek Lisans Tezi, Kadir Has Üniversitesi, İstanbul.
• Dollinger, M.J., (1999). Entrepreneurship: Strategies and resources. NJ: Prentice-Hall, Upper Saddle River,
• Elitaş, C., & Ağca, V. (2006). Firmalarda çok boyutlu performans değerleme yaklaşımları: Kavramsal bir çerçeve. Sosyal Bilimler Dergisi, 343-370.
• Ferecov, R. (2015). İnsan kaynaklarini yönetiminde performans değerleme yöntemleri. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (8).
• Garengo, P. and Bititci, U. (2007), “Towards a contingency approach to performance measurement: an empirical study in Scottish SMEs”, International Journal of Operations & Production Management, Vol. 27 No. 8, pp. 802-25.
• Gartner, W. B. (1985). A conceptual framework for describing the phenomenon of new venture creation. Academy of management review, 10(4), 696-706.
• Hoselitz, B. F. (1952). Entrepreneurship and economic growth. The American Journal of Economics and Sociology, 12(1), 97-110.
• Hubner, S. V., & Baum, M. (2018). Entrepreneurs' human resources development. Human Resource Development Quarterly, 29(4), 357-381.
• Hudson, M., Smart, A. and Bourne, M. (2001), “Theory and practice in SME performance measurement systems”, International Journal of Operations & Production Management, Vol. 21 No. 8, pp. 1096-115.
• Jansen, P. G., & Van Wees, L. L. (1994). Conditions for internal entrepreneurship. Journal of Management Development. Karataş, Z. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştirma yöntemleri. Manevi temelli sosyal hizmet araştırmaları dergisi, 1(1), 62-80.
• Knight, F. H. (1921). Risk, uncertainty and profit (Vol. 31). Houghton Mifflin.
• Kuratko, D. and Hodges, H.E., (2004), Entrepreneurship theory process and practice, 6th ed., South-Western College Publication, Mason, OH.
• Landström, H., & Harirchi, G. (2018). The social structure of entrepreneurship as a scientific field. Research Policy, 47(3), 650-662.
• McClelland, D. C., & Mac Clelland, D. C. (1961). Achieving society. NJ: Van Nostrand.
• Narkunienė, J., & Ulbinaitė, A. (2018). Comparative analysis of company performance evaluation methods. Entrepreneurship and Sustainability Issues, 6(1), 125-138.
• Ohemeng, F. L., & Kamga, O. (2020). Administrative leaders as institutional entrepreneurs in developing countries: A study of the development and institutionalization of performance management in Ghana's public service. Public Administration and Development, 40(1), 87-100.
• Özer, M. A. (2009). Performans Yönetimi Uygulamalarında Performansın Ölçümü ve Değerlendirilmesi. Sayıştay Dergisi, (73), 3-29.
• Schumpeter, J. (1934). The theory of economic development Harvard University Press. Cambridge, MA.
• Serinkan, C., & Cabar, H. (2008). KOBİ’lerin yönetim ve organizasyon sorunları: Denizli’deki tekstil işletmelerinde bir araştırma. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 5(1), 1-28.
• Sharma, M.K. and Bhagwat, R. (2007), “Performance measurement system: case studies from SMEs in India”, International Journal of Productivity and Quality Management, Vol. 2 No. 4, pp. 475-509.
• Sisson, K., & Storey, J. (2000). Realities of human resource management: Managing the employment relationship. McGraw-Hill Education (UK).
• Sousa, S.D., Aspinwall, E.M. and Rodrigues, A.G. (2006), “Performance measures in English small and medium enterprises: survey results”, Benchmarking: An International Journal, Vol. 13 Nos 1/2, pp. 120-34.
• Şimşek, M. Ş., & Çelik, A. (2011). Genel işletme (7. Baskı). Konya: Eğitim Yayınevi.
• Taslak, S., & Kara, M. (2014). İşletme bilimine giriş:(modern işletmecilik). Bursa: Ekin Basım Yayın.
• Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, (2018). On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023) Kamu Harcamalarında Etkinlik Çalışma Grubu Raporu.
• Türnüklü, D . (2000). Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma tekniği: Görüşme . Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 24 (24), 543- 559.
• Wiesner, R., McDonald, J. and Banham, H.C. (2007), “Australian small and medium sized enterprises (SMEs): a study of high performance management practices”, Journal of Management and Organisation, Vol. 13 No. 3, pp. 227-48.
• Wilton, N. (2016). An introduction to human resource management. Los Angeles: Sage.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, İ., & Karayilan, D. (2019). kuruluş aşamasında girişimcilerin sermaye kullanım düzeyleri: Gaziantep ili örneği. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 21(37), 142-156.