Investigation on the Efficiency of Health Expenditures of Apec Countries by Data Envelopment Analysis and Malmquist Index Methods

Year 2025, Volume: 16 Issue: 1, 119 - 133, 29.01.2025

Fevzi Akbulut , Ziya Çeçen

Abstract

In the developing global economy, ever-increasing expectations and parallel increasing health expenditures are of great importance for country economies. In this context, this research aimed to evaluate the activities of APEC countries during normal activity periods before the pandemic. The data of APEC countries for the years 2010-2019 were obtained from the World Bank, and the relative efficiency of health expenditures was examined with Data Envelopment Analysis (DEA) and Malmquist Total Factor Productivity Analysis (MTFVA). Within the scope of the research, 19 APEC countries, of which all data from 21 APEC countries can be accessed, were examined. In this regard, the variables of health expenditures per capita, the ratio of out-of-pocket health expenditures per capita in total health expenditures, private sector health expenditures per capita and public health expenditures per capita were used as the inputs of the research. Life expectancy at birth and infant mortality rate (inverse) were used as output variables. As a result of the research; APEC countries have not been able to achieve a significant increase or decrease in their total factor productivity in terms of health expenditures. It was observed that the total factor productivity change of the countries was not over 3% over the years between 2010-2019.

Keywords

Apec countries, Malmquist total factor analysis, Health expenditures, Data envelopment analysis

Apec Ülkelerinin Sağlık Harcamalarının Etkinliğinin Veri Zarflama Analizi ve Malmquist İndex Yöntemleriyle İncelenmesi

Abstract

Gelişen küresel ekonomide sürekli artan beklentiler ve buna paralel olarak artan sağlık harcamaları ülke ekonomileri için büyük önem arz etmektedir. Bu bağlamda bu araştırmada pandemi öncesi normal faaliyet dönemlerinde APEC ülkelerinin etkinliklerini değerlendirmek amaçlanmıştır. APEC ülkelerinin 2010-2019 yıllarına ait verileri Dünya Bankası’ndan elde edilerek sağlık harcamalarının göreli etkinliği Veri Zarflama Analizi (VZA) ve Malmquist Toplam Faktör Verimliliği Analizi (MTFVA) ile incelenmiştir. Araştırma kapsamında için 21 APEC ülkesinden verilerinin tamamına ulaşılabilen 19 APEC ülkesi ele alınmıştır. Bu doğrultuda araştırmanın girdilerini kişi başına düşen sağlık harcamaları, kişi başına cepten yapılan sağlık harcamalarının toplam sağlık harcamaları içerisindeki oranı, kişi başına düşen özel sektör sağlık harcamaları ve kişi başına düşen kamu sağlık harcamaları değişkenleri kullanılmıştır. Çıktı değişkeni olarak ise doğumda beklenen yaşam süresi ve bebek ölüm hızı(tersi) kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; APEC ülkeleri sağlık harcamaları açısından toplam faktör verimliliklerinde önemli ölçüde bir artış veya azalış sağlayamamışlardır. 2010-2019 dönemlerinde ülkelerin toplam faktör verimliliği değişiminin yıllar itibariyle %3’ün üzerinde olmadığı gözlemlenmiştir.

Keywords

Apec ülkeleri, Malmquist toplam faktör analizi, Sağlık harcamaları, Veri zarflama analizi

References

• Adam, A., Delis, M. ve Kammas, P. (2011). Public sector efficiency: leveling the playing field between OECD countries. Public Choice, 146(1), 163-183. doi: 10.1007/s11127-009-9588-7.
• Ağır. H. ve Tıraş, H. H. (2018). Türkiye’de sağlık harcama türlerinin değerlendirilmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(2), 643-670. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ksusbd/issue/ 40204/447902.
• Akbulut, F. ve Şenol, O. (2022). Üst gelir grubundaki ülkelerin covid-19 mücadelesinin veri zarflama analizi İle değerlendirilmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 679-689. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/gumus/issue/ 70421/1067214.
• Asandului, L., Roman, M. ve Fatulescu, P. (2014). The efficiency of healthcare systems in Europe: a data envelopment analysis approach. Procedia Economics and Finance, 10, 261-268. doi: 10.1016/S2212-5671(14)00301-3.
• Başar, H. (2007). Asya pasifik ekonomik işbirliği (APEC). Uluslararası Ekonomik Sorunlar Dergisi, 24. Erişim adresi: https://www.mfa.gov.tr/asya-pasifik-ekonomik-isbirligi-_apec_-.tr.mfa.
• Berg, S. A., Førsund, F. R., & Jansen, E. S. (1992). Malmquist Indices of Productivity Growth during the Deregulation of Norwegian Banking, 1980-89. The Scandinavian Journal of Economics, 94, S211–S228. https://doi.org/10.2307/3440261.
• Bowlin, R. F. (1998), Measuring performance: an introduction to data envelopment analysis(dea). The Journal of Cost Analysis, 15(2), 3-27. doi: 10.1080/08823871.1998.10462318.
• Büchner, V. A., Hinz, V. ve Schreyögg, J. (2016). Health systems: changes in hospital efficiency and profitability. Health Care Management Science, 19(2), 130-143. doi: 10.1007/s10729-014-9303-1.
• Cansever, İ. H. ve Şenol, O. (2022). Gelişmiş ülkelerin sağlık sistemleri verimlilikleri ile covid-19 performansları ilişkisi üzerine bir araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(2), 611-628. doi:10.18037/ausbd.1136367.
• Chen, Y. ve Ali, A.I. (2002). Continuous optimization output-input ratio analysis and dea frotier. Europen Journal of Operational Research, 142(3), 476-479.
• Demirci, Ş., Konca, M. ve İlgün, G. (2020). Sağlık finansmanının sağlık sistemleri performansına etkisi: Avrupa birliği üyesi ve adayı ülkeler üzerinden bir değerlendirme. Sosyoekonomi, 28(43), 229-242. doi: 10.17233/sosyoekonomi.2020.01.
• Fare, R., Grosskopf, S., Norris, M. ve Zong, Z. Y. (1994). Productivity growth technical progress and efficiency change in Industry. American Economic Review Combine with Journal of Economic Literature and Journal of Economic Perspect, 84(1), 66-80. verimlilikleri üzerindeki etkileri. Tisk Akademi, 5(10), 112-129. Erişim https://scirp.org/reference/referencespapers.aspx?referenceid =774508.
• Grifell-Tatjé, E., Lovell, C. K., & Pastor, J. T. (1998). A quasi-Malmquist productivity index. Journal of Productivity Analysis, 10, 7-20.
• Jakovljevic, M., Vukovic, M. ve Fontanesi, J. (2016). Life expectancy and health expenditure evolution in Eastern Europe – DİD and DEA analysis. Expert Review of Pharmacoeconomics and Outcomes Research,16(4), 537-546. Doi: 10.1586/14737167.2016.1125293.
• Jakovljevic, M., Sugahara, T., Timofeyev, Y. ve Rancic, N. (2020). Predictors of (in) efficiencies of healthcare expenditure among the leading Asian Economies – Comparision of OECD and Non- OECD nations. Risk Management and Healthcare Policy, 13, 2261-2280.
• Keskin, H. İ. (2018). Türkiye'de sağlıkta dönüşüm programı ve kamu hastanelerinin etkinliği. Akdeniz İİBF Dergisi, 18(38), 124-150. doi: 10.25294/auiibfd.492741.
• Kocaman, A. M., Mutlu, M., Bayraktar, D. ve Araz, Ö. M. (2012). OECD ülkelerinin sağlık sistemlerinin etkinlik analizi. Engineer & The Machinery Magazine, (635). Erişim adresi: https://www.mmo.org.tr/ekim-kasim-aralik-2012/makale/oecd-ulkelerinin-saglik-sistemlerinin-etkinlik-analizihealth-care.
• Konca, M., Gözlü, M. ve Çakmak, C. (2019). G-20 ülkelerinin sağlık harcamaları yönünden etkinliğinin değerlendirilmesi. Verimlilik Dergisi, (2), 119-141. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/verimlilik/issue/44167/341124.
• Kutlar, A. ve Salamov, F. (2016). Azerbaycan kamu hastanelerinin etkinliği değişiminin incelenmesi: malmquist endeksi uygulaması. Sakarya İktisat Dergisi, 5(1), 18-33. Erişim adresi: https://atif.sobiad.com/index.jsp?modul=makale-goruntule&id= AWCu0AhgoDuH9Br_eCtk.
• Li, W., Xia, Y. ve Hou, J. (2019). Helath expenditure efficiency in rural China using the süper-SBM model and the Malmquist productivity index. International Journal for Equity in Health,18(111), 1-13. Doi: 10.1186/s12939-1003-5.
• Lo, F. Y., Chien, C. F. ve Lin, J. T. (2001). A DEA study to evaluate the relative efficiency and investigate the district reorganization of the Taiwan Power Company. IEEE Transactions on Power Systems, 16(1), 170-178. doi: 10.1109/59.910794.
• Lovell, C. A. K., Pastor, J. T. ve Tuner, J. A. (1995). Measuring macroeconomic performance in the OECD: A comparison of Europena and Non-European countries. European Journal of Operational Research, 87, 507-518. doi: 10.1016/0377-2217(95)00226-X.
• Mirmirani, S. ve M. Lippmann (2004), Health care system efficiency analysis of G12 countries. International Business and Economics Research Journal, 3, 35-42. doi: 10.19030/iber.v3i5.3689.
• Parkan, C. ve Wu, M. L. (1999). Measurement of the performance of an investment bank using the operational competitiveness rating procedure.
• Omega, 27(2), 201-217. doi: 10.1016/S0305-0483(98)00041-3. Samut, P. K. ve Cafri, R. (2015). Analysis of the efficiency determinants of health systems in OECD countries by dea and anel tobit. Social Indicators Research, 129(1), 113–132. doi: 10.1007/s11205-015-1094-3.
• Stefko, R., Gavurova, B. ve Kocisova, K. (2018). Healthcare efficiency assessment using dea analysis in the Slovak Republic. Health Economics Review, 8(6), 1-12. doi: 10.1186/s13561-018-0191-9.
• Şenol, O., Kişi, M. ve Eroymak, S. (2019). OECD ülkelerinin sağlık göstergelerini veri zarflama analiz yöntemiyle karşılaştırılması. Journal of Suleyman Demirel University Institute of Social Sciences, (35), 277-293. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/887930.
• Teleş, M., Konca, M. ve Çakmak, C. (2021). Malmquist toplam faktör verimlilik endeksi ile OECD ülkelerinin sosyal güvenlik harcamaları verimliliğinin değerlendirilmesi. Sağlık ve Sosyal Refah Araştırmaları Dergisi, 3(1), 67-76. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/sarad/issue/60062/865075.
• Telli, R. ve Serin, Z. V. (2022). Gelişmekte olan ülkelerde sağlık harcamaları etkinliğinin malmquist indeksi ile belirlenmesi. Verimlilik Dergisi, (4), 723-740. doi: 10.51551/verimlilik.1056742.
• Ulucan, A. ve Karacabey, A. A. (2002). İMKB hisse senedi piyasasının teknik etkinliğinin AB aday ve üye ülkelerle karşılaştırmalı analizi. Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, 2(3), 101-111. doi: 10.1501/Avraras_0000000049.
• Yun, Y.B., Nakayama, H. ve Tanino, T. (2004). Continuons optimization a generalized model for data envelopment analysis. Europen Journal of Operational Research, 157(1), 87-105.
• Yücel, L. İ. (2010). Portföy etkinliğinin veri zarflama analizi ile ölçülmesi ve portföy etkinleştirilmesine yönelik bir uygulama. Doktora Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.