Hemşirelerin Oral İlaç Tedavileri İle İlgili Bilgi Ve Uygulamalarının Değerlendirilmesi

Yıl 2014, Cilt: 3 Sayı: 2, 710 - 722, 01.04.2014

Gülçin Avşar Bahar Çiftçi

Öz

Bu araştırma, hemşirelerin oral ilaç uygulamalarına ilişkin bilgi ve uygulamalarını değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Tanımlayıcı nitelikteki bu çalışma Erzurum il merkezine bağlı 2 ayrı hastanede 15 Mart-15 Temmuz 2012 tarihleri arasında yapılmıştır. Araştırmaya 171 hemşire katılmıştır. Araştırma verileri için literatür bilgileri doğrultusunda geliştirilen anket formu kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde yüzdelik ve ANOVA testleri kullanılmıştır. Hemşirelerin %45.0’ının oral ilaçların hepsini bir arada karışık olarak sınıflandırdığı, %44.4’ünün uyguladığı ilaçların yan etkilerini bildiği, %52.6’sının oral ilaçların kırılması gerektiğinde eliyle kırdığı ve sadece %32.7’sinin tedaviye başlamadan önce ilaçların son kullanma tarihlerini kontrol ettiği bulunmuştur. Ayrıca hemşirelerin eğitim durumu ile bilgi düzeyi arasında anlamlı bir ilişki olduğu, fakat eğitim durumu ile uygulamalar arasındaki ilişkinin anlamlı olmadığı saptanmıştır. Çalışma sonucunda; sağlık ekip üyelerinin önemli bir üyesi olan hemşirelerin oral ilaç uygulamalarına yönelik bilgilerini güncellemek amacı ile kurumlarda hizmet-içi eğitim programları uygulanması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Bilgi Düzeyi, Hemşirelik, Oral İlaçlar

Evaluation Of Information And Practice Related To Oral Medication Administrations Of Nursing

Öz

This study has been carried out in order to evaluate oral medication administrations knowledge and practice of nurses. This descriptive study was conducted in 2 separate hospital of Erzurum city between 15 March and 15 July 2012. 171 nurses participated in the study. A questionnaire which was developed according to the knowledge in the literature was used for the data of research. In the evaluation of the data, the percentage and one-way ANOVA tests were used. This results of the study showed that 45.0 % of the nurses classified all oral drugs together as a mixture, 44.4% of them knew the side effects of applied drugs, 52.6% of them used his/her hand, when was a requirement to break the oral drugs, only 32.7% of them checked the expiration dates of drugs before treatment. Also there was a significant relationship between the level of information and level of education of nurses, however there was no significant relationship between level of education and practices. As a conclusion, it was recommended to organize in-service training programs in institutions in order to update the information of oral drug applications of the nurses as an important member of the health team.

Anahtar Kelimeler

Level Of Knowledge, Nursing, Oral Medications

Kaynakça

• 1. Harkreader H (ed.), Hogan M.A (ed.), Thobaben M (ed.), Meraviglia M.G. Spirituality. Fundamentals of Nursing: Caring and Clinical Judgment. 3rd ed. ISBN-10: 1416034366 USA-2007. pp: 471-474.
• 2. Sabuncu N (ed.), Akça Ay F (ed.), Karabacak B.G. Parenteral İlaç Uygulamaları: Klinik Beceriler, Sağlığın Değerlendirilmesi, Hasta Bakım ve Takibi. 1. Baskı. ISBN:9754207293 İstanbul-2010. ss: 255-262.
• 3. Aştı T, Acaroğlu R. Hemşirelikte sık karşılaşılan hatalı uygulamalar. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2000; 4 (2): 22-26.
• 4. Raines DA. Making mistakes: prevention is key to error-free health care. Awhonn Lifelines 2000; 4 (1): 35-39.
• 5. Aştı T (ed.), Karadağ A (ed.), Din L. Oral ve Lokal İlaçlar: Klinik Uygulama Beceri ve Yöntemleri. 1. Baskı. ISBN: 9786053970736 Adana- 2011. ss:632-693.
• 6. Uzun Ş, Arslan F. İlaç Uygulama Hataları. Türkiye Klinikleri 2008; 28 (2): 217-223.
• 7. Craven R.F, Hirnle C.J. Fundamentals of Nursing: Human Health and Function. 6th ed. ISBN-10: 1605471607 USA-2009. pp:126-187.
• 8. Taylor C, Lillis C, Lemone P, Lynn P. Fundamentals of Nursing: The Art and Science of Nursing Care. 7th ed. ISBN: 0781793831 Philadelphia-2011. pp:51-59.
• 9. Osborne J, Blais K, Hayes JS. Nurses' perceptions. When Is It A Medication Error? Journal of Nursing Administration 1999; 29 (4): 33-38.
• 10. Aştı T, Kıvanç M. Ağız Yolu İle İlaç Verilmesine İlişkin Hemşirelerin Bilgi Ve Uygulamaları. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2003; 6 (3): 1-9.
• 11. Cesur S. İlaç uygulamalarında hemşirenin hata olarak görmedikleri durumların saptanmasına yönelik bir çalışma. Türk Hemşireler Dergisi, 1988; 38 (1): 2-25.
• 12. Potter P.A (ed.), Perry A.G (ed.), Elkin M.K (ed.), Hall A.M. Nursing İnterventions and Clinical Skills: Fundamentals of Nursing Concepts, Process and Practices. 6th ed. ISBN: 0323025862 St. Louis Missouri-2004. pp:471-474.
• 13. Ay Akça F (ed.), Ay Akça F. İlaç Uygulamaları: Temel Hemşirelik Kavramlar, ilkeler, Uygulamalar. 2. Baskı. ISBN:9789756395707 İstanbul-2008. ss: 337-341.
• 14. Timby. B.K. Fundamental Nursing Skills and Concepts. 8th ed. ISBN: 9780781753494 Philadelphia-2005. pp:734-739.
• 15. Kockhrow O.E, Christensen B.L, Castaldi P.A, Valdes M. Selected Nursing Skill: Foundations of Nursing. 4th ed. ISBN: 0323017371 St Louis-2003. pp:435-440
• 16. Aştı T (ed.), Karadağ A (ed.), Tosun H. İlaç Yönetimi: Hemşirelik Esasları Hemşirelik Bilimi ve Sanatı. 1. Baskı. ISBN : 978-975-01795-7-0 İstanbul-2012. ss:722-726.
• 17. Sabuncu N (ed.), Sabuncu N, Ecevit Alpar Ş, Karabacak Ü, Şahin A, Karabacak B.G, Şenturan L ve ark. Oral Yol ile Uygulama: Hemşirelik Esasları Temel Beceriler Rehberi. 1. Baskı. ISBN:9789944211161 İstanbul-2008. ss:68-71.
• 18. Oğuz Ö. Yüksek Lisans Tezi; ‘İlaç Hataları ve Hataların Raporlanmasına Yönelik Hemşirelerin Alışkanlık ve Deneyimlerinin Belirlenmesi ve İlaç Hatalarının Gümüşhane Üniversit Önlenmesine İlişkin Stratejilerin Geliştirilmesi’ Marmara Üniversitesi Sağlık Kurumları Yöneticiliği Anabilim Dalı, Tez Yöneticisi; Prof. Dr. Atıf Akdaş. İstanbul-2007.
• 19. Özer N, Süner Ü, Kaşlı S, Yavaş S, Özer S. Bazı İlaçların Etken Maddelerindeki Yapisal Değişikliklerin Kullanım Süresine Bağlı Olarak Incelenmesi. Celal Bayar Üniversitesi Soma Meslek Yüksekokulu Teknik Bilimler Dergisi 2008; 2 (10): 6-20.4
• 20. Aslan Ö, Ünal Ç. Cerrahi Yoğun Bakim Ünitelerinde Parenteral Ilaç Uygulama HatalarI. Gülhane Tıp Dergisi 2005; 47 (3): 175-178.
• 21. Ayık G, Özsoy S, Çetinkaya A. Hemşirelik Öğrencilerinin Ilaç Uygulama HatalarI. İstanbul Üniversitesi Florance Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2010; 18 (3): 136-143.
• 22. Akalın HE. http://www.hastaneinfeksiyonlaridergisi.org/managete/fu_ folder/2006- 01/html/2006-10-1-016-018.htm. (Erişim Tarihi: 21.12.2013).
• 23. ÇakmakG. http://arelsem.arel.edu.tr/tr/makale/02e74f10e0327ad868d138f2b4f dd6f0/saglik_hizmetlerinde_tibbi_hatalar_ve_hasta_guvenligi_kulturunun_onemi. (Erişim Tarihi: 21.12.2013).