Okul Öncesi Öğretmenlerinin Çocuk Beslenmesi Konusundaki Bilgi Düzeyleri

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 3, 71 - 79, 30.09.2017

Ayşe Nur Songür Evren Bayraktar Görgel Tuğçe Ünlüdağ Funda Pınar Çakıroğlu

Öz

Bu çalışmanın amacı okulöncesi eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin çocuk beslenmesi ile bilgi düzeyleri ve bunu etkileyen faktörleri belirlemek ve değerlendirmektir. Çalışma Ankara’da çalışmanın yapılmasına izin veren 40 özel okul öncesi eğitim kurumunda gerçekleştirilmiştir. Anket formunda 200 öğretmene çocuk beslenmesi ile ilgili çoktan seçmeli 20 soru sorulmuştur. Bilgi düzeylerini etkileyen faktörler ve beslenmeyle ilgili konulara olan ilgilerini belirlemek amaçlı sorularda anket formunda yer almıştır. Uygulama yüz yüze görüşme yöntemiyle yapılmıştır. Tüm öğretmenlerin aldığı bilgi puan ortalaması 69,85±16,34’dir ve öğretmenlerin ortalama bilgi puanları çeşitli değişkenler dikkate alınarak incelendiğinde; kadınların bilgi puanı ortalamasının erkeklerden yüksek olduğu, yaş, mesleki deneyim ve eğitim durumu arttıkça ortalama bilgi puanlarının arttığı görülmüştür. Öğretmenlerin  %16,5 ’inin yeterli, %70,0’inin orta, %13,5’inin ise yetersiz beslenme bilgi düzeylerine sahip olduğu belirlenmiş ve bilgi düzeyleri ve yaş grupları, mesleki deneyim ve beslenme ile ilgili ders alma arasındaki fark istatistiksel olarak önemli bulunmuştur. Yeterli beslenme bilgisine sahip öğretmenlerin az olduğu saptanmıştır. Okul öncesi dönemin önemi göz önüne alındığında öğretmenlerin beslenme konusunda yeterli bilgiye sahip olması  ve bu konuda kendilerini geliştirmeleri gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Beslenme Bilgisi, Okulöncesi Dönem, Çocuklar, Öğretmen

Knowledge Levels of Preschool Teachers about Child Nutrition

Öz

The aim of this study is to determine and evaluate that knowledge level of preschool teachers about child nutrition and factors affect it. The study was carried out in 40 private preschool institutions in Ankara. Multiple-choice 20 questions about child nutrition have been asked to 200 teachers in survey form. The questions oriented to determine the factors affecting their knowledge levels and their interests to subjects related to nutrition have also taken place in the survey form. Applications have been conducted through face-to-face interview. Point averages of teachers were 69.85±16.34 and when point averages of teachers were investigated considering several variables, it has been seen that point averages of female teachers were higher than of the male teachers and average knowledge points were increasing when the factors like age, occupational experience and educational status increase. It has been determined that 16.5% of the teachers had sufficient, 70.0% of them had average and 13.5% of them had insufficient nutrition knowledge level and differences between knowledge levels and age groups, occupational experience and taking courses related to nutrition have been found as important statistically. It has been determined that the number of teachers having sufficient nutrition knowledge is low. When considering the importance of preschool period, the teachers should have sufficient knowledge about nutrition and develop themselves in this regard.

Anahtar Kelimeler

Nutrition Knowledge, Preschool Period, Children, Teacher

Kaynakça

• Merdol-Kutluay T. (1999). Okul Öncesi Eğitim Veren Kişi ve Kurumlar İçin Beslenme Eğitim Rehberi. İstanbul: Özgür Yayınları.
• Birch L.L. Sullivan, S.A. (1991). “Measuring children’s food preferences”. Journal of School Health, 61: 212–214.
• Cotugna N. Vickery C. (2007). Educating early childhood teachers about nutrition. Childhood Education, 83(4): 194-198.
• Murphy J.M. Pagano M.E. (2001). Effects of a universally free, in-classroom school breakfast program: Final report from the third year of the maryland meals for achievement evaluation. Baltimore, Md: Maryland State Department of Education.
• The World Health Organization. Obesity and overweight fact sheet 2014. [Internet]. 2015 April 3; Available from: http://www.who.int/mediacentre/factshe ets/fs311/en/
• Ogden C.L. Carroll, M.D. Kit, B.K. Flegal, K.M. (2014). “Prevalence of childhood and adult obesity in the United States, 2011-2012”. JAMA, 311(8): 806-814.
• Sağlık Bakanlığı. Türkiye Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Hayat Programı (2014 - 2017) (2013). Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayınları.
• Sağlık Bakanlığı. Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması 2010: Beslenme Durumu ve Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi Sonuç Raporu (2014). Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayınları.
• Bulduk S.(2002).Beslenme İlkeleri ve Menü Planlama. Ankara: Detay Yayınları.
• Köksal, G. Kırlı, N. (1988). “İlkokul öğretmenlerinin beslenme bilgi düzeyleri ve eğitim durumları”. Beslenme ve Diyet Dergisi, 17: 259-266.
• Finch, C. Daniel, E. (2005). “Food safety knowledge and behavior of emergency food relief organization workers: Effects of food safety training intervention”. Journal of Environmental Health, 67(9): 30–34.
• Sapien, R.E. Allen, A. (2001). “Emergency preparation in schools: A snapshot of a rural state”. Pediatric Emergency Care, 17: 329-33.
• Rossiter, M. Glanville, T. Taylor, J. Blum I. (2007). “School food practices of prospective teachers”. Journal of School Health, 77 (10): 694-700.
• Soliah, L.A. Newell, G.K. Vaden, A.G. Dayton, A.D. (1983). “Establishing the need for nutrition education: II. Elementary teachers’ nutrition knowledge, attitudes, and practices”. Journal of the American Dietetic Association, 83: 447-453.
• Britten, P. Lai, M.K. (1988). “Structural analysis of the relationships among elementary teachers’ training, self-efficacy, and time spent teaching nutrition”. Journal of Nutrution Education, 30: 218-224.
• Fahlman, M. McCaughtry, N. Martin, J. Shen, B. (2011). “Efficacy, intent to teach, and implementation of nutrition education increases after training for health educators”. Journal of Health Education, 42: 181-190.
• Gündoğdu, S. (2009). Adana ilinde görev yapan okul öncesi öğretmenlerin beslenme bilgi düzeyleri ve alışkanlıklarının araştırılması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• Çongar, O. Özdemir, L. (2004). “Sivas il merkezinde beden eğitimi öğretmenlerinin genel beslenme ve sporcu beslenmesi ile ilgili bilgi düzeyleri”. Cerrahpaşa ÜniversitesiTıp Fakültesi Dergisi, 26 (3): 113–118.
• Sabbağ, Ç. İlköğretim okullarında görevli öğretmenlerin beslenme alışkanlıkları ve beslenme bilgi düzeyleri. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Auld, G.W. Romaniello, C. Heimendinger, J. Hambidge, C. Hambidge, M. (1999). “Outcomes from a school- based nutrition education program alternating special resource teachers and classroom teachers”. Journal of School Health, 69(10): 403-408.
• Pekcan, G. Rakıcıoğlu, N. (1999). “Türkiye’de vitamin ve mineral (mikronütrient) yetersizliği.” In:Seminar on Food Safety and Nutrition Policy: Developments in Safety Assessment and Nutrition Science, Ankara.
• Urgancıoğlu, I. Hatemi, H. (1989). Türkiye’de Endemik Guatr. İstanbul: Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Emek Matbaacılık.
• WHO/UNICEF/ICCIDD. (1995).Global prevalance of ıodine deficiency disorders. MDIS Working Paper1.Geneva:Switzerland
• Gürel, F.S. Gemalmaz, A. Dişçigil, G. (2004). Bir grup ilköğretim öğretmeninin beslenme hakkındaki bilgi düzeyleri, bilgi kaynakları ve fizik aktivite durumları. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 5 (3): 21–26.