ÖĞRENCİLERİN TOPLUMSAL CİNSİYET ROLLERİ TUTUMLARI VE İLİŞKİLİ FAKTÖRLER

Yıl 2016, Cilt: 5 Sayı: 4, 1 - 11, 31.12.2016

Aysun Güzel

Öz

Bu çalışmanın amacı sağlık yüksekokulu öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rolleri tutumları ve sosyoekonomik faktörlerle ilişkisini belirlemektir. Bu kesitsel araştırma bir sağlık yüksekokulunda okuyan öğrenciler ile 1-5 Aralık 2014 tarihinde gerçekleştirilmiştir. Öğrencilerin %87’sine ulaşılmıştır. Araştırmanın verileri 19 sorudan oluşan sosyodemografik ve sosyoekonomik özellikleri içeren anket formu ve 38 sorudan oluşan Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutumu Ölçeği (TCRTÖ) ile toplanmıştır. Veriler SPSS 16.0 programında yüzdelik, tek yönlü varyans analizi, post-hoc testi (Tukey HSD) ve bağımsız örneklem t-testi kullanılarak analiz edilmiş; p<0,05 olan değerler anlamlı kabul edilmiştir. Araştırmaya katılmayı kabul eden öğrencilerin yaş ortalaması 19,3±2,04 ve %56,3’ü kadındır. Kadın öğrencilerin (143,21±18,3) erkek öğrencilere (120,72±20,2) göre TCRTÖ toplam puan ortalamaları istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek bulunmuştur (p<0,001). İlçede doğan öğrencilerin TCRTÖ toplam puan ortalamaları (131,02±21,5), köyde doğan öğrencilerin TCRTÖ toplam puan ortalamalarından (118,91±25,2) istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek bulunmuştur (p=0,018). Cinsiyet, kardeş sayısı, doğum yeri ve baba çalışma durumu üniversite öğrencileri için toplumsal cinsiyet rollerini etkileyen önemli değişkenler olarak bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutumu, Üniversite Öğrencileri, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği

Kaynakça

• Kahraman SD. Kadınların toplumsal cinsiyet eşitsizliğine yönelik görüşlerinin belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 2010; 3 (1): 30-35.
• Gürhan N. Toplumsal cinsiyet ve din. E-Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi 2010; IV: 58-80.
• Dedeoğlu S. Toplumsal cinsiyet rolleri açısından Türkiye'de aile ve kadın emeği. Toplum ve Bilim Dergisi 2000; 86: 139-170.
• Turan N, Öztürk A, Kaya H, Aştı TA. Toplumsal cinsiyet ve hemşirelik. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2011; 4 (1): 167-173.
• Güvenç G, Aktaş V. Ergenlik döneminde yaş, toplumsal cinsiyet, bireysel ve ilişkisel tutumlar, benlik değeri ve yaşam becerilerine ilişkin algı arasındaki ilişkiler. Türk Psikoloji Dergisi 2006; 21 (57): 45-62.
• Tan M. Yeni ilköğretim programları ve toplumsal cinsiyet. Eğitim, Bilim ve Toplum Dergisi. 68-77.
• Çıtak A. Yüksek Lisans Tezi; ‘‘Kadınların çalışmasına yönelik tutum: cinsiyet, cinsiyet rolü ve sosyoekonomik düzeye göre bir karşılaştırma’’ Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Anabilim Dalı, Tez Yöneticisi; Doç. Dr. Zehra Y. Dökmen. Ankara-2008.
• Ölçer E. Yüksek Lisans Tezi; ‘‘Türkiye masallarında toplumsal cinsiyet ve mekan ilişkisi’’ Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Edebiyatı Bölümü, Tez Yöneticisi; Prof. Dr. Talat Halman. Ankara-2003.
• Kalaycı N, Hayırsever F. Toplumsal cinsiyet eşitliği bağlamında vatandaşlık ve demokrasi eğitimi ders kitabına yönelik bir inceleme ve bu konuya ilişkin öğrenci algılarının belirlenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 2014; 14 (3): 1049-1074.
• Zeyneloğlu S, Terzioğlu F. Toplumsal cinsiyet rolleri tutum ölçeğinin geliştirilmesi ve psikometrik özellikleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2011; 40: 409-420.
• Atış EB. Yüksek Lisans Tezi; ‘‘Ebelik/hemşirelik 1. ve 4. sınıf öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlarının belirlenmesi’’ Çukurova Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Ebelik Anabilim Dalı, Tez Yöneticisi; Yrd. Doç. Dr. Sultan Alan. Adana-2010.
• Vefikuluçay D, Zeyneloğlu S, Eroğlu K, Taşkın L. Kafkas Üniversitesi son sınıf öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin bakış açıları. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2007; 26-38.
• Çelik AS, Pasinlioğlu T, Tan G, Koyuncu H. Üniversite öğrencilerinin cinsiyet eşitliği tutumlarının belirlenmesi. F. N. Hemşirelik Dergisi 2013; 21 (3): 181-186.
• Öngen B, Aytaç S. Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları ve yaşam değerleri ilişkisi. Sosyoloji Konferansları. 2013; 48 (2): 1-18.
• Pınar G, Taşkın L, Eroğlu K. Başkent Üniversitesi Öğrenci Yurdunda Kalan Gençlerin Toplumsal Cinsiyet Rol Kalıplarına İlişkin Tutumları. Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi 2008: 47-57.
• Kaplan S, Akalın A, Pınar G, Yılmazer T. Hemşirelik öğrencilerinin kadına yönelik aile içi şiddet ve aile içi şiddette mesleki rollerine ilişkin tutumları. Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik E-Dergisi 2014; 2 (1): 26-35.