Öğrenci Hemşirelerin Maneviyat ve Manevi Bakımı Algılama Düzeyleri ve Etkileyen Bazı Faktörlerin Belirlenmesi

Yıl 2019, Cilt: 8 Sayı: 4, 353 - 362, 31.12.2019

Hacer Kobya Bulut , Buket Meral

Öz

Tanımlayıcı olarak yapılan bu araştırma
öğrenci hemşirelerin maneviyat ve manevi bakıma ilişkin algılarını ve bu algıyı
etkileyen değişkenleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma Karadeniz
Teknik Üniversitesi Hemşirelik Bölümü öğrencileri ile yürütülmüştür. Çalışmaya
201 öğrenci katılmıştır. Araştırmanın verileri ‘Kişisel Bilgi Formu’ ve
“Maneviyat ve Manevi Bakım Dereceleme Ölçeği (MMBÖ)” kullanılarak toplanmıştır.
Verilerin değerlendirilmesinde bir bilgisayar programı kullanılmıştır.
İstatistiksel analizlerde önemlilik düzeyi p<0,05 olarak alınmış,
tanımlayıcı istatistikler, t testi, Mann Whitney U testi kullanılmıştır.
Çalışmaya katılan öğrencilerin hemşirelerin %84,1’i kadın ve %37,8’i 2. Sınıfta
öğrenim görmektedirler. Öğrencilerin %60,7’sinin maneviyatı bilmediği,
%56,7’sinin manevi bakımı bilmedikleri belirlenmiştir. Çalışmada tüm örneklemde
MMBÖ puan ortalaması 55,08±5,10’dur. Öğrencilerin cinsiyet, bulundukları sınıf,
mezun olunan lise, ebeveynlerin eğitim durumu ve meslekleri, aile gelir düzeyi
ile MMBÖ puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark
yoktur (p>0,05). Öğrencilerin uzun süre yaşadıkları yer, maneviyat ve manevi
bakımı bilme, ders içeriğinde manevi bakım eğitimi alma ve stajlarda manevi
bakım uygulama durumu ile MMBÖ puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak
anlamlı bir fark olduğu saptanmıştır (p<0,05).

Çalışma sonuçlarına göre; öğrenci
hemşirelerin manevi bakıma ilişkin bir algıya sahip oldukları ancak bu konudaki
bilgi ve uygulamalarının yeterli olmadığı konuya yönelik eğitimler ile
geliştirilmesi gerekmektedir

Anahtar Kelimeler

Maneviyat, Manevi bakım, Öğrenci

Kaynakça

• 1. Dağhan Ş. (2018) Nursing Students’ Perceptions of Spirituality and Spiritual Care; An Example of Turkey. Journal of Religion and Health; 57(1): 420–430
• 2. Booth L., Kaylor S. (20018) Teaching Spiritual Care Within Nursing Education: A Holistic Approach. Holistic Nursing Practice; 32(4): 177-181 DOI: 10.1097/HNP.0000000000000271
• 3. Baldacchino D, Draper P. (2002) Spiritual Coping Strategies: A Review of the Nursing Research Literature. Journal of Advanced Nursing; 34(6): 833-841.
• 4. Asgar Pour H, Özvurmaz S, Kunter D. (2017) Hemşirelik ve Ebelik İntörn Öğrencilerinde Manevi Bakıma Yönelik Algı ve Uygulama Modelinin Değerlendirilmesi. J Contemp Med; 7(3): 225-233 DOI: 10.16899/gopctd.349937
• 5. Çelik Sis A., Özdemir F., Durmaz H, Pasinlioğlu T. (2014) Hemşirelerin Maneviyat ve Manevi Bakımı Algılama Düzeyleri ve Etkileyen Bazı Faktörlerin Belirlenmesi Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi; 1–12
• 6. Ozbaşaran F., Ergül S., Temel A. B., Aslan G. G., Çoban A. (2011) Turkish Nurses Perceptions of Spirituality and Spiritual Care. J Clin Nurs; 20:3102-3110. doi: 10.1111/j.1365-2702.2011.03778.x.
• 7. Stranahan S. (2001) Spiritual Perception, Attitudes About Spiritual Care, and Spiritual Care Practices Among Nurse Practitioners Western Journal of Nursing Research; 23(1), 90-104
• 8. ErgüL Ş , Bayık A. (2004) Hemşirelik ve Manevi Bakım C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi; 8 (1) 37-45.
• 9. Preposi Cruz J., Alshammari F., Aied Alotaibi K., Coleta P. C.(2017) Spirituality and Spiritual Care Perspectives Among Baccalaureate Nursing Students in Saudi Arabia: A Cross-Sectional Study. Nurse Education Today, 49: 156-162 https://doi.org/10.1016/j.nedt.2016.11.027.
• 10. Oldnall A. (1996) A critical analysis of nursing: meeting the spiritual needs of patients. Journal of Advanced Nursing; 23(1): 138-44. http://dx.doi.org/10.1111/j.1365-2648.1996.tb03145.x
• 11. Narayanasamy, A. (1999) Asset: a model for actioning spirituality and spiritual care education and training nursing. Nurse Education Today; 19: 274-85. http://dx.doi.org/10.1054/nedt.1999.0637
• 12. Tambağ H., Mansuroğlu S., Yıldırım G. (2018) Yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerin manevi destek algılarının belirlenmesi: Bir pilot çalışma JOURNAL OF CONTEMPORARY MEDICINE;8(2):159-164 DOI: 10.16899/gopctd.430454 13. Ramezani M., Ahmedi F., Mohammedi E., Kazemnejad A. (2014) Spiritual Care in Nursing: A Concept Analysis. Int Nurs Rev, 61: 211-219. doi:10.1111/inr.12099
• 14. Wong KF, Lee LYK, Lee JKL. (2008) Hong Kong enrolled nurses perceptions of spirituality and spiritual care. International Nursing Review, 2008; 55: 333-40. 15. Coyle J. (2002) Spirituality and health: towards a framework for exploring the relationship between sprituality and health, Journal of Advanced Nursing; 37 (6):589-97.
• 16. Tongprateep T. (2000) The essential elements of spirituality among rural Thai elders, journal of Advanced Nursing; 31(1):197-203.
• 17. Mardiyono M., Songwathana P., Petpichetchian W. (2011). Spirituality Intervention and Outcomes: Corner stone of Holistic Nursing Practice. Nurse Media Journal of Nursing; 1 (1) https://doi.org/10.14710/nmjn.v1i1.751
• 18. Babamohamadi H., Ahmadpanah M. S., Ghorbani, R. (2018) Attitudes Toward Spirituality and Spiritual Care among Iranian Nurses and Nursing Students: A Cross-Sectional Study. J Relig Health; 57(4):1304-1314. doi: 10.1007/s10943-017-0485-y.
• 19. Narayanasamy A, Gates B, Swinton J. (2001) Spirituality and learning disabilities: a qualitative study Brıtısh Journal of Nursıng;11(14)
• 20. Sawatzky R, Pesut B (2005). Attributes of spiritual care in nursing practice. Journal of Holıstıc Nursıng 23(1): 19-33)
• 21. Sağkal Midilli T, Kalkım A, Dağhan Ş (2017). Hemşirelik Öğrencilerinin Manevi Bakıma ilişkin görüş ve Uygulamaları. Journal of Human Sciences 14(1), 666-677. doi:10.14687/jhs.v14i1.4316
• 22. Baldacchino D. (2006). Nursing competencies for spiritual care. JClinic Nursing;15:885–96. DOI: 10.1111/j.1365-2702.2006.01643.x
• 23. Como JM (2007). Spiritual practice: a literature review related to spiritual health and health outcomes. Holıstıc Nursıng Practıce 21(5): 224-236. DOI: 10.1097/01.HNP.0000287986.17344.02
• 24. Mamier I, Taylor J. E., Winslow B. W. (2018) Nurse Spiritual Care: Prevalence and Correlates. Western Journal of Nursing Research; 1-18 https://doi.org/10.1177/0193945918776328
• 25. Baldacchino DR. (2008) Teaching on The Spiritual Dimension in Care to Undergraduate Nursing Students: The Content and Teaching Methods. Nurse Education Today; 28: 550-562 DOI: 10.1016/j.nedt.2007.09.003 26. Wong KF, Yau SY. (2010) Nurses' Experiences in Spirituality and Spiritual Care in Hong Kong. Applied Nurs Res; 23(4): 242-244 DOI: 10.1016/j.apnr.2008.10.002
• 27. McEwen M (2005). Spiritual Nursing Care: State of the Art. Holistic Nursing Practice 19(41):161 -168
• 28. Çelik İnce S, Utaş Akhan L (2016). Ögrenci Hemsirelerin Maneviyat ve Manevi Bakıma Iliskin Algıları. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi;13 (3): 202-208 doi:10.5222/HEAD.2016.202
• 29. Kalkim A, Midilli TS, Baysal E. (2016) An Investigation of the Perceptions and Practices of Nursing Students Regarding Spirituality and Spiritualcare. Religions; 7(8), 101; https://doi.org/10.3390/rel7080101
• 30. Lewinson LP, MsSherry W, Kevern P (2015) Spirituality in pre-registration nurse education and practice: A review of the literature. Nurse Education Today;35(6):806-14. doi: 10.1016/j.nedt.2015.01.011
• 31. Akgün Kostak M, Çelikkalp Ü , Demir M. (2010). Hemşire Ve Ebelerin Maneviyat Ve Manevi Bakıma İlişkin Düşünceleri. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, Sempozyum Özel Sayısı 218-224
• 32. Ergül Ş, Bayık Temel A (2007) “Maneviyat ve Manevi Bakım Dereceleme Ölçeği”nin Türkçe Formunun Geçerlilik ve Güvenirliliği. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 23(1): 75-87
• 33. Tiew LH., Creedy DK, Chan MF. (2013). Student Nurses' Perspectives of Spirituality and Spiritual Care. Nurse Educ Today;33(6):574-9. doi: 10.1016/j.nedt.2012.06.007.
• 34. Lovanio K, Wallace M (2007). Promoting spiritual knowledge and attitudes a student nurse education project. Holistic Nursing Practice;21(1): 42-47.
• 35. Keefe S. (2005). Infusing Spirituality into Health Education. New England Advances for Nurses, 9; 41-42
• 36. Caldeira S, Figueiredo A. S., Conceição AP., Ermel C., Mendes J., Chaves E., Carvalho EC., Vieira M. (2016) Spirituality in the Undergraduate Curricula of Nursing Schools in Portugal and São Paulo-Brazil. Religions;7, 134; doi:10.3390/rel7110134
• 37. Yilmaz M, Gurler H (2014). The Efficacy of Integrating Spirituality into Undergraduate Nursing Curricula. Nursing Ethics; 21(8): 929–45. doi: 10.1177/0969733014521096.
• 38. Yılmaz M, Okyay N. Hemşirelerin Maneviyat ve Manevi Bakıma İlişkin Görüşleri. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi.2009; 11(3): 41-52.
• 39. Wu LF, Liao YC, and Yeh DC (2012). Nursing Student Perceptions of Spirituality and Spiritual Care. The Journal of Nursing Research; 20(3): 219–27. doi: 10.1097/jnr.0b013e318263d956.
• 40. http://kb.nanda.org/article/AA-00657/0/Defining-characteristics-of-spiritual-distress%3A-an-integrative-review.html Erişim tarihi: 30.07.2018
• 41. Birol L. (2011). Hemşirelik Süreci. Etki Yayıncılık, 10. Baskı, İzmir, sy:116.
• 42. Ross L., van Leeuwen R., Baldacchino D., Giske T., McSherry W., Narayanasamy A., Downes C., Jarvis P., Schep-Akkerman A. (2014) Student nurses perceptions of spirituality and competence in delivering spiritual care: a European pilot study. Nurse Educ Today; 34(5):697-702. doi: 10.1016/j.nedt.2013.09.014.
• 43. Ross L., McSherry W., Giske T., van Leeuwen R., Schep-Akkerman A., Koslander T., Hall J., Steenfeldt VØ., Jarvis P. (2018) Nursing and midwifery students' perceptions of spirituality, spiritual care, and spiritual care competency: A prospective, longitudinal, correlational European study. Nurse Educ Today; 67:64-71. doi: 10.1016/j.nedt.2018.05.002.
• 44. VanLeeuwen R, Tiesinga LJ, Middel B, Post D, Jochemsen H (2008).The effectiveness of an educational programme for nursing students on developing competence in the provision of spiritual care. Journal of Clinical Nursing, 17(20):2768–2781. doi: 10.1111/j.1365-2702.2008.02366.x.4.