BibTex RIS Kaynak Göster

İntramüsküler Enjeksiyona Bağlı Gelişen Ağrının Azaltılmasına Yönelik Yöntemler

Yıl 2013, Cilt: 2 Sayı: 2, 275 - 289, 01.04.2013

Öz

İntramüsküler enjeksiyonların uygun bir şekilde hazırlanması ve uygulanması önemli hemşirelik işlemlerinden birisidir. İntramüsküler enjeksiyon, bireyde ağrıya neden olan bir uygulamadır. Ancak doğru bir intramüsküler enjeksiyon uygulaması enjeksiyona bağlı gelişen ağrıyı azaltacaktır. Literatürde intramüsküler enjeksiyona bağlı gelişen ağrının azaltılmasına yönelik geçmişten bu yana çeşitli çalışmalarla farklı yöntemler uygulanmıştır. Bu derlemedeki amaç, intramüsküler enjeksiyona bağlı gelişen ağrıyı azaltmaya yönelik yöntemleri yapılan farklı çalışmalar ışığında sunmak ve klinik uygulamalar için rehber oluşturmaktır.

Kaynakça

  • Kuzu N. Subkütan Heparin Enjeksiyonu: Ekimoz, Hematom Ve Ağrı Gelişimi Nasıl Önlenir? Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 1999; 3(2): 40-46. Ağaç E, Güneş Ü.Y. Effect On Pain Of Changing The Needle Prior To Administering Medicine Intramuscularly: A Randomized Controlled Trial. Journal of Advanced Nursing. 2011; 67 (3): 563-568. Campbell J. Injections. Professional Nurse. 1995; 10 (7): 455-458.
  • Floyd S, Meyer A. Intramuscular Injections –What‟s Best Practice? Nursing New Zeland. 2007; 13 (6): 20-22. Nicoll L.H, Hesby A. Intramuscular Injection: An Integrative Research Review And Guideline For Evidence-Based Practice. Applied Nursing Research. 2002; 15 (3): 149-162. Small S. Preventing Sciatic Nevre Injury From Intramuscular Injections: Literature Review. Journal of Advanced Nursing. 2004; 47 (3): 287-296. Newton M, Newton D.W, Fudin J. Reviewing the “Big Three” Injection Routes. Nursing 1992; 22 (2): 34-42. Güneş Ü.Y, Zaybak A, Biçici B, Çevik K. Hemşirelerin İntramüsküler Enjeksiyon İşlemine Yönelik Uygulamalarının İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2009; 12 (4): 84-90. Ünal K.S. Yüksek Lisans Tezi; “Emla Kreminin İntramüsküler Sefalosporin Uygulamasında Ağrıyı Azaltmadaki Etkinliğinin İncelenmesi” Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Esasları Anabilim Dalı, Tez Yöneticisi; Doç. Dr. Mağfiret Kara Kaşıkçı. Erzurum- 2010. Mitchell J.R, Whitney F.W. The Effect Of Injection Speed On The Perception Of Intramuscular Injection Pain. A Clinical Update. AAOHN Journal. 2001; 49 (6): 286-292. Hay J. Complications At Site Of Injection Of Depot Neuroleptics. BJM. 1995: 3114 Murphy J.I. Reducing The Pain Of Intramuscular (IM) Injections. Advancing Clinical Care 1991; 6(4): 35. Aştı T.A. (ed.), Karadağ A, (ed.), Kaya N, Palloş A. Parenteral İlaç Uygulamaları: Hemşirelik Esasları Kitabı. 1. Baskı. ISBN: 978-975-01795-7-0. İstanbul- 2012. ss:761-809. Ay F.A. (ed), Süzen L.B, Ay F.A. İlaç Uygulamaları: Sağlık Uygulamalarında Temel Kavramlar ve Beceriler Kitabı. 3. Baskı. ISNB: 978-975-420-788-0. İstanbul – 2011. ss: 417-508. Rodger M.A, King L. Drawing Up And Administering Intramuscular Injections: A Review Of The Literature. Journal of Advanced Nursing. 2000; 31 (3): 574-582. Beyea S.C, Nicholl L.H. Administration Of Medications Via The Intramuscular Route: An Integrative Review Of The Literature And Research-Based Protocol For The Procedure. Applied Nursing Research. 1995; 8 (1): 23-33.
  • Cockshott W.P, Thompson G.T, Howlett L.J. Intramuscular Or Intralipomatous Injections? The New England Journal of Medicine. 1982; 307: 356-358. Elizabeth H, Winslow R.N. The Right Site For I.M. Injections. American Journal of Nursing. 1996; 96 (4): 53. Zaybak A, Güneş Ü.Y, Tamsel S, Khorshid L, Eşer İ. Does Obesity Prevent The Needle From Reaching Muscle In Intramusculare Injections? Journal of Advanced Nursing. 2007; 58 (6): 552-556. Beecroft P.C, Redick S.A. Clarification Of Ventrogluteal Site. Pediatric Nursing. 1990; 16 (4): 396. Donaldson C, Gren J. Using The Ventrogluteal Site For Intramuscular Injection. Nursing Times. 2005; 101 (16): 36-38. Covington T.P, Trattler M.R. Learn How To Zero In On The Safest Site For An İntramuscular Injection. Nursing. 1997; 27 (1): 62-63. Güneş Ü.Y, Zaybak A, Tamsel S. Ventrogluteal Bölgenin Tespitinde Kullanılan Yöntemin Güvenirliğinin İncelenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2008; 12 (2): 1-8. Moharreri A.R, Nasiri H, Jahanshahi M, Rahmani H, Abdollahi A, Rabiei M. The Comparison Of Pain Intensity And Rate Of Bleeding In Intramuscular Injection In Dorsogluteal And Ventrogluteal Area. Journal of Gorgan University of Medical Sciences. 2007; 9 (3): 37-41. Engstrom J.L, Giglio N.N, Takacs S.M, Ellis M.C, Cherwenka D.I. Procedures Used To Prepare And Administer Intramuscular Injections: A Study Of İnfertility Nurses. Journal of Obstetric Gynecologic and Neonatal Nursing. 2000; 29 (2): 159-168. Kastma D, Kastma R. The Myth Of The 90 (Degree)-Angle Intramuscular Injection. Nurse educator. 2000; 25 (1): 34-37. Sabuncu N, Alpar Ş.E, ve ark. Hemşirelik Esasları Kitabı. 1. Baskı. ISBN: 9789944-211-16-1. İstanbul- 2008. ss:82. Workman B. Safe İnjection Techniques. Nursing Standard. 1999; 13 (39): 47-53. Quartermaine S, Taylor R. A Comparative Study Of Depot Injection Techniques. Nursing Times. 1995; 91 (30): 36-39.
  • Mac Gabhann L. A Comparison Of Two Depot Injection Techniques. Nursing Standard 1998; 12 (37): 39-41. Najafidolatabad S.H, Malekzadeh J, Mohebbinovbandegani Z. Comparison Of The Pain Severity, Drug Leakage And Ecchymosis Rates Caused By The Application On Tramadol Intramuscular Injection In Z-Track And Air-Lock Techniques. Investigación Y Educacación En Enfermería 2010; 28 (2): 171-175. Ipp M, Taddio A, Sam J, Gladbach M, Parkin P.C. Vaccine-Related Pain: Randomised Controlled Trial Of Two İnjection Techniques. Archives of Disease in Childhood. 2007; 92 (12): 1105-1108. Zenk K. Beware Of Overdose. Nursing. 1993; 23 (3): 28-29. Ehsani M, Hatamıpour K.H, Sedaghatı M, Ghanbarı A. A Comparative Study On Pain Severity Caused By Z-Track And Air Lock Methods For Intramuscular Injection. Journal of Ardabil University of Medical Sciences. 2012; 11(4 (42) ): 309-315. Retting F.M, Southby J.R. Using Different Body Positions To Reduce Discomfort From Dorsogluteal Injection. Nursing Research. 1982; 31 (4): 219-222. Kara D. Yüksek Lisans Tezi; “İntramüsküler Enjeksiyon Uygulamalarında Ekstremitelerin İnternal Rotasyonun ve “Z Yolu Tekniği”nin Ağrı Üzerine Etkisinin İncelenmesi” Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Esasları AD, Tez Yöneticisi; Doç. Dr. Ülkü Yapucu Güneş. İzmir- 2011. Keen M.F. Comparison of Intramuscular Injection Techniques To Reduce Site Discomfort And Lesions. Nursing Research. 1986; 35 (4): 207-210. Erdal E, Ulufer F, Eşer İ. İntramüsküler Enjeksiyon Yerinde Ağrı Ve Lezyonları Azaltmak İçin “Z Enjeksiyon Ve Standart Enjeksiyon Tekniklerinin Karşılaştırılması. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 1989; 5 (2): 22-32. Hasanpour M, Tootoonchi M, Aein F, Yadegarfar G. The Effect Of Two NonPharmacologic Pain Management Methods For Intramuscular Injection Pain In Children. Acute Pain. 2006; 8: 7-12. Sparks L. Taking the “ouch” out of injections for children. Using Distraction To Decrease Pain. American Journal of Maternal Child Nursing. 2001; 26 (2): 72-78.
  • Barnhill B, Holbert M, Jackson N, Erickson R. Using Pressure To Decrease The Pain Of Intramuscular Injection. Journal of Pain and Symtom Management. 1996; 12 (1): 52Schechter N.L, Zempsky W.T, Cohen L.L, McGrath P.J, McMurty C.M, Bright N.S. Pain Reduction During Pediatric İmmunizations: Evidence-Based Review And Recommendations. Pediatrics. 2007; 119 (5): 1184-1198. Hahn K. Extra points on injections. Nursing. 1991; 21 (1): 4-9. Pamukçu G. Uzmanlık Tezi; “Erişkinlerde İntramüsküler Yolla Tetanoz Aşısı Enjeksiyonu Öncesinde Buz Uygulamasının Enjeksiyonun Sebep Olduğu Ağrıya Etkisi” Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı, Tez Yöneticisi; Yrd. Doç. Dr. Ayfer Keleş. Ankara- 2008. Köktepe Ş.C. Yüksek Lisans Tezi; “İntramüsküler Enjeksiyona Bağlı Ağrının Azaltılmasında Lokal Buz Uygulamasının Etkinliğinin İncelenmesi” Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Esasları AD, Tez Yöneticisi; Doç. Dr. Leyla Khorshid. İzmir19 Lilley L.L. Beware Of Routine Procedures. American Journal of Nursing. 1995; 95 (10): 18. Yavuz D.E. Yüksek Lisans Tezi; “İntramüsküler Benzatin Penisilin G Enjeksiyonunda Manuel Basınç Uygulamanın Enjeksiyon Ağrısına Etkisinin Değerlendirilmesi” Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Esasları AD, Tez Yöneticisi; Yrd. Doç. Dr. Ükke Karabacak. İstanbul- 2011. Chung J.W, Wong T.K. An Experimental Study On The Use Of Manual Pressure To Reduce Pain In Intramuscular Injections. Journal of Clinical Nursing. 2002; 11 (4): 457-461. Romano C.L, Cecca E. A New Method To Reduce Pin-Prick Pain Of Intramuscular And Subcutaneous Injections. Minerva Anestesiol. 2005; 71 (10): 609-615. Zempsky W.T. Devoloping The Painless Emergency Department: A Systematic Approach To Change. Clinical Pediatric Emergency Medicine. 2000; 1 (4): 253-259.

The Methods For Reducing Pain Due To Intramuscular Injection

Yıl 2013, Cilt: 2 Sayı: 2, 275 - 289, 01.04.2013

Öz

The preparation and implementation properly of intramuscular injections is one of the important nursing procedures. Intramuscular injection is an application that causes the pain in individual. However, a correct intramuscular injection application will reduce the pain due to injection. In the literature, different methods have been applied to reduce the pain associated with intramuscular injections with various studies from the past to the present. The aim of this review is to offer the methods in the light of different studies which are made to reduce the pain due to intramuscular injection and is tocreate the guide for clinical practices.

Kaynakça

  • Kuzu N. Subkütan Heparin Enjeksiyonu: Ekimoz, Hematom Ve Ağrı Gelişimi Nasıl Önlenir? Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 1999; 3(2): 40-46. Ağaç E, Güneş Ü.Y. Effect On Pain Of Changing The Needle Prior To Administering Medicine Intramuscularly: A Randomized Controlled Trial. Journal of Advanced Nursing. 2011; 67 (3): 563-568. Campbell J. Injections. Professional Nurse. 1995; 10 (7): 455-458.
  • Floyd S, Meyer A. Intramuscular Injections –What‟s Best Practice? Nursing New Zeland. 2007; 13 (6): 20-22. Nicoll L.H, Hesby A. Intramuscular Injection: An Integrative Research Review And Guideline For Evidence-Based Practice. Applied Nursing Research. 2002; 15 (3): 149-162. Small S. Preventing Sciatic Nevre Injury From Intramuscular Injections: Literature Review. Journal of Advanced Nursing. 2004; 47 (3): 287-296. Newton M, Newton D.W, Fudin J. Reviewing the “Big Three” Injection Routes. Nursing 1992; 22 (2): 34-42. Güneş Ü.Y, Zaybak A, Biçici B, Çevik K. Hemşirelerin İntramüsküler Enjeksiyon İşlemine Yönelik Uygulamalarının İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2009; 12 (4): 84-90. Ünal K.S. Yüksek Lisans Tezi; “Emla Kreminin İntramüsküler Sefalosporin Uygulamasında Ağrıyı Azaltmadaki Etkinliğinin İncelenmesi” Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Esasları Anabilim Dalı, Tez Yöneticisi; Doç. Dr. Mağfiret Kara Kaşıkçı. Erzurum- 2010. Mitchell J.R, Whitney F.W. The Effect Of Injection Speed On The Perception Of Intramuscular Injection Pain. A Clinical Update. AAOHN Journal. 2001; 49 (6): 286-292. Hay J. Complications At Site Of Injection Of Depot Neuroleptics. BJM. 1995: 3114 Murphy J.I. Reducing The Pain Of Intramuscular (IM) Injections. Advancing Clinical Care 1991; 6(4): 35. Aştı T.A. (ed.), Karadağ A, (ed.), Kaya N, Palloş A. Parenteral İlaç Uygulamaları: Hemşirelik Esasları Kitabı. 1. Baskı. ISBN: 978-975-01795-7-0. İstanbul- 2012. ss:761-809. Ay F.A. (ed), Süzen L.B, Ay F.A. İlaç Uygulamaları: Sağlık Uygulamalarında Temel Kavramlar ve Beceriler Kitabı. 3. Baskı. ISNB: 978-975-420-788-0. İstanbul – 2011. ss: 417-508. Rodger M.A, King L. Drawing Up And Administering Intramuscular Injections: A Review Of The Literature. Journal of Advanced Nursing. 2000; 31 (3): 574-582. Beyea S.C, Nicholl L.H. Administration Of Medications Via The Intramuscular Route: An Integrative Review Of The Literature And Research-Based Protocol For The Procedure. Applied Nursing Research. 1995; 8 (1): 23-33.
  • Cockshott W.P, Thompson G.T, Howlett L.J. Intramuscular Or Intralipomatous Injections? The New England Journal of Medicine. 1982; 307: 356-358. Elizabeth H, Winslow R.N. The Right Site For I.M. Injections. American Journal of Nursing. 1996; 96 (4): 53. Zaybak A, Güneş Ü.Y, Tamsel S, Khorshid L, Eşer İ. Does Obesity Prevent The Needle From Reaching Muscle In Intramusculare Injections? Journal of Advanced Nursing. 2007; 58 (6): 552-556. Beecroft P.C, Redick S.A. Clarification Of Ventrogluteal Site. Pediatric Nursing. 1990; 16 (4): 396. Donaldson C, Gren J. Using The Ventrogluteal Site For Intramuscular Injection. Nursing Times. 2005; 101 (16): 36-38. Covington T.P, Trattler M.R. Learn How To Zero In On The Safest Site For An İntramuscular Injection. Nursing. 1997; 27 (1): 62-63. Güneş Ü.Y, Zaybak A, Tamsel S. Ventrogluteal Bölgenin Tespitinde Kullanılan Yöntemin Güvenirliğinin İncelenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2008; 12 (2): 1-8. Moharreri A.R, Nasiri H, Jahanshahi M, Rahmani H, Abdollahi A, Rabiei M. The Comparison Of Pain Intensity And Rate Of Bleeding In Intramuscular Injection In Dorsogluteal And Ventrogluteal Area. Journal of Gorgan University of Medical Sciences. 2007; 9 (3): 37-41. Engstrom J.L, Giglio N.N, Takacs S.M, Ellis M.C, Cherwenka D.I. Procedures Used To Prepare And Administer Intramuscular Injections: A Study Of İnfertility Nurses. Journal of Obstetric Gynecologic and Neonatal Nursing. 2000; 29 (2): 159-168. Kastma D, Kastma R. The Myth Of The 90 (Degree)-Angle Intramuscular Injection. Nurse educator. 2000; 25 (1): 34-37. Sabuncu N, Alpar Ş.E, ve ark. Hemşirelik Esasları Kitabı. 1. Baskı. ISBN: 9789944-211-16-1. İstanbul- 2008. ss:82. Workman B. Safe İnjection Techniques. Nursing Standard. 1999; 13 (39): 47-53. Quartermaine S, Taylor R. A Comparative Study Of Depot Injection Techniques. Nursing Times. 1995; 91 (30): 36-39.
  • Mac Gabhann L. A Comparison Of Two Depot Injection Techniques. Nursing Standard 1998; 12 (37): 39-41. Najafidolatabad S.H, Malekzadeh J, Mohebbinovbandegani Z. Comparison Of The Pain Severity, Drug Leakage And Ecchymosis Rates Caused By The Application On Tramadol Intramuscular Injection In Z-Track And Air-Lock Techniques. Investigación Y Educacación En Enfermería 2010; 28 (2): 171-175. Ipp M, Taddio A, Sam J, Gladbach M, Parkin P.C. Vaccine-Related Pain: Randomised Controlled Trial Of Two İnjection Techniques. Archives of Disease in Childhood. 2007; 92 (12): 1105-1108. Zenk K. Beware Of Overdose. Nursing. 1993; 23 (3): 28-29. Ehsani M, Hatamıpour K.H, Sedaghatı M, Ghanbarı A. A Comparative Study On Pain Severity Caused By Z-Track And Air Lock Methods For Intramuscular Injection. Journal of Ardabil University of Medical Sciences. 2012; 11(4 (42) ): 309-315. Retting F.M, Southby J.R. Using Different Body Positions To Reduce Discomfort From Dorsogluteal Injection. Nursing Research. 1982; 31 (4): 219-222. Kara D. Yüksek Lisans Tezi; “İntramüsküler Enjeksiyon Uygulamalarında Ekstremitelerin İnternal Rotasyonun ve “Z Yolu Tekniği”nin Ağrı Üzerine Etkisinin İncelenmesi” Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Esasları AD, Tez Yöneticisi; Doç. Dr. Ülkü Yapucu Güneş. İzmir- 2011. Keen M.F. Comparison of Intramuscular Injection Techniques To Reduce Site Discomfort And Lesions. Nursing Research. 1986; 35 (4): 207-210. Erdal E, Ulufer F, Eşer İ. İntramüsküler Enjeksiyon Yerinde Ağrı Ve Lezyonları Azaltmak İçin “Z Enjeksiyon Ve Standart Enjeksiyon Tekniklerinin Karşılaştırılması. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 1989; 5 (2): 22-32. Hasanpour M, Tootoonchi M, Aein F, Yadegarfar G. The Effect Of Two NonPharmacologic Pain Management Methods For Intramuscular Injection Pain In Children. Acute Pain. 2006; 8: 7-12. Sparks L. Taking the “ouch” out of injections for children. Using Distraction To Decrease Pain. American Journal of Maternal Child Nursing. 2001; 26 (2): 72-78.
  • Barnhill B, Holbert M, Jackson N, Erickson R. Using Pressure To Decrease The Pain Of Intramuscular Injection. Journal of Pain and Symtom Management. 1996; 12 (1): 52Schechter N.L, Zempsky W.T, Cohen L.L, McGrath P.J, McMurty C.M, Bright N.S. Pain Reduction During Pediatric İmmunizations: Evidence-Based Review And Recommendations. Pediatrics. 2007; 119 (5): 1184-1198. Hahn K. Extra points on injections. Nursing. 1991; 21 (1): 4-9. Pamukçu G. Uzmanlık Tezi; “Erişkinlerde İntramüsküler Yolla Tetanoz Aşısı Enjeksiyonu Öncesinde Buz Uygulamasının Enjeksiyonun Sebep Olduğu Ağrıya Etkisi” Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı, Tez Yöneticisi; Yrd. Doç. Dr. Ayfer Keleş. Ankara- 2008. Köktepe Ş.C. Yüksek Lisans Tezi; “İntramüsküler Enjeksiyona Bağlı Ağrının Azaltılmasında Lokal Buz Uygulamasının Etkinliğinin İncelenmesi” Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Esasları AD, Tez Yöneticisi; Doç. Dr. Leyla Khorshid. İzmir19 Lilley L.L. Beware Of Routine Procedures. American Journal of Nursing. 1995; 95 (10): 18. Yavuz D.E. Yüksek Lisans Tezi; “İntramüsküler Benzatin Penisilin G Enjeksiyonunda Manuel Basınç Uygulamanın Enjeksiyon Ağrısına Etkisinin Değerlendirilmesi” Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Esasları AD, Tez Yöneticisi; Yrd. Doç. Dr. Ükke Karabacak. İstanbul- 2011. Chung J.W, Wong T.K. An Experimental Study On The Use Of Manual Pressure To Reduce Pain In Intramuscular Injections. Journal of Clinical Nursing. 2002; 11 (4): 457-461. Romano C.L, Cecca E. A New Method To Reduce Pin-Prick Pain Of Intramuscular And Subcutaneous Injections. Minerva Anestesiol. 2005; 71 (10): 609-615. Zempsky W.T. Devoloping The Painless Emergency Department: A Systematic Approach To Change. Clinical Pediatric Emergency Medicine. 2000; 1 (4): 253-259.
Toplam 5 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Dilek Kara Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 1 Nisan 2013
Yayımlandığı Sayı Yıl 2013 Cilt: 2 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Kara, D. (2013). İntramüsküler Enjeksiyona Bağlı Gelişen Ağrının Azaltılmasına Yönelik Yöntemler. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(2), 275-289.
AMA Kara D. İntramüsküler Enjeksiyona Bağlı Gelişen Ağrının Azaltılmasına Yönelik Yöntemler. Gümüşhane Sağlık Bilimleri Dergisi. Nisan 2013;2(2):275-289.
Chicago Kara, Dilek. “İntramüsküler Enjeksiyona Bağlı Gelişen Ağrının Azaltılmasına Yönelik Yöntemler”. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2, sy. 2 (Nisan 2013): 275-89.
EndNote Kara D (01 Nisan 2013) İntramüsküler Enjeksiyona Bağlı Gelişen Ağrının Azaltılmasına Yönelik Yöntemler. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2 2 275–289.
IEEE D. Kara, “İntramüsküler Enjeksiyona Bağlı Gelişen Ağrının Azaltılmasına Yönelik Yöntemler”, Gümüşhane Sağlık Bilimleri Dergisi, c. 2, sy. 2, ss. 275–289, 2013.
ISNAD Kara, Dilek. “İntramüsküler Enjeksiyona Bağlı Gelişen Ağrının Azaltılmasına Yönelik Yöntemler”. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2/2 (Nisan 2013), 275-289.
JAMA Kara D. İntramüsküler Enjeksiyona Bağlı Gelişen Ağrının Azaltılmasına Yönelik Yöntemler. Gümüşhane Sağlık Bilimleri Dergisi. 2013;2:275–289.
MLA Kara, Dilek. “İntramüsküler Enjeksiyona Bağlı Gelişen Ağrının Azaltılmasına Yönelik Yöntemler”. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, c. 2, sy. 2, 2013, ss. 275-89.
Vancouver Kara D. İntramüsküler Enjeksiyona Bağlı Gelişen Ağrının Azaltılmasına Yönelik Yöntemler. Gümüşhane Sağlık Bilimleri Dergisi. 2013;2(2):275-89.