“My Stoma And Me Run Away From Life With My Concerns”: A Qualitative Study

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 3, 848 - 857, 26.09.2023

Sema Koçan , Nuray Demirci Güngördü , Çağatay Üstün , Ayla Gürsoy , Aysel Kahraman

https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1348316

Öz

The aim of the study is to determine the perceptions and lived experiences of persons with a stoma. The study group of this qualitative study consisted of 14 persons with a stoma (ileostomy and colostomy) determined with the purposive sampling method. The data were collected using a semi-structured interview method and evaluated with the phenomenological analysis method. Three main themes emerged in the study; “unmet information needs”, “I am dependent and anxious”, and “the transition from one life to another”. Most of the persons with a stoma reported that preoperative information was not sufficient, and therefore they encountered difficulties in their later lives. Some participants think that the stoma has ended their independence, negatively affects their self-confidence and is a burden. It is necessary to provide adequate preoperative information to individuals who will have a stoma to ensure success in the process. This study provides comprehensive information about how a stoma and the physiological problems it causes affect persons’ lives and is believed to contribute to the planning and implementation of holistic care.

Anahtar Kelimeler

Life, Phenomenology, Qualitative research, Stoma, Stoma care nurse

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Teşekkür

We would like to thank all patients who approved to participate to the study.

“Stomam İle Birlikte Yaşamın İçinden Kaygılarımla Kaçıyorum”: Nitel Bir Çalışma

Öz

Araştırmanın amacı; stoması olan bireylerin stoma ile yaşamaya ilişkin algı ve deneyimlerini belirlemektir. Nitel türde olan olan araştırmanın çalışma grubunu amaçlı örneklem yöntemine göre seçilmiş stoması olan (ileostomi ve kolostomi) 14 hasta oluşturdu. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme yöntemi ile toplandı ve fenomenolojik analiz yöntemi ile değerlendirildi. Araştırmanın sonucunda “karşılanmayan bilgi gereksinimi”, “bağımlı ve kaygılıyım” ve “bir hayattan bir başkasına geçiş” olmak üzere üç ana tema oluşturuldu. Stoması olan hastaların çoğunluğunun ameliyat öncesi yeterli bilgi alamadıkları, bu nedenle sonraki yaşamlarında zorluklar yaşadıkları belirlendi. Katılımcıların bazılarının stoma nedeniyle yaşamlarındaki bağımsızlıklarının sona erdiğini düşündükleri, stomanın öz güvenlerini olumsuz etkilediği ve stomayı kendilerine bir yük olarak gördükleri saptandı. Stoma açılacak bireylere ameliyat öncesi bireylere yeterli bilginin verilmesi süreç açısından önem taşımaktadır. Bu çalışmada stomanın kendisi ve neden olduğu fizyolojik sorunların hastaların yaşamlarını nasıl etkilediğine ilişkin kapsamlı bilgi edinildi. Bu bilgi bütüncül bakımın planlanması ve gerçekleştirilmesine katkı sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Fenomenoloji, Nitel araştırma, Stoma, Stoma bakım hemşiresi, Yaşam

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• 1. Sung, H, Ferlay, J, Siegel, R.L, Laversanne, M, Soerjomataram, I, Jemal, A. and Bray, F. (2021). “Global Cancer Statistics 2020: GLOBOCAN Estimates of Incidence and Mortality Worldwide for 36 Cancers in 185 Countries”. CA: a cancer journal for clinicians, 71 (3), 209-249.
• 2. T.R. Ministry of Health. (2018). “Health Statistics Yearbook”. Access from: https://dosyasb.saglik.gov.tr/Eklenti/36134,siy2018trpdf.pdf?0 (Access date: 04 February 2019).
• 3. Grant, M, Mccorkle, R, Hornbrook, M.C, Wendel, C.S. and Krouse, R. (2013). “Development of a chronic care ostomy self-management program”. J Canc Educ, 28, 70-78.
• 4. Sayek, İ. (2012). “Temel Cerrahi”. Ankara: Güneş Kitapevi,
• 5. Çelik, B, Vural, F, Karayurt, Ö. and Bilik, Ö. (2017). “Stomaya farklı bir pencereden bakış: stoması olan bireyle yaşamak”. Turk J Colorectal Dis, 27, 25-29.
• 6. Vural, F. and Erol, F. (2013). “Ostomili hastalarda yaşam kalitesi nasıl yükseltilir?” DEUHYO ED, 6 (1), 34-39.
• 7. Nausvall, P, Dahlstrand, U, Lowenmark, T, Rutega, J, Gunnarsson, U. and Striga K. (2017). “Quality of life in patients with a permanent stoma after rectal cancer surgery”. Qual Life Res, 26, 55-64.
• 8. Vonk-Klaassen, S.M, de Vocht, H.M, den Ouden, M.E, Eddes, E.H. and Schuurmans, M.J. (2016). “Ostomy-related problems and their impact on quality of life of colorectal cancer ostomates: a systematic review”. Qual Life Res, 25 (1), 125-133.
• 9. Yang, X, Li, Q, Zhao, H, Li, J, Duan, J, Wang, D, Fang, N, Zhu, P. and Fu, J. (2014). “Quality of life in rectal cancer patients with permanent colostomy in Xi'an”. African health sciences, 14 (1), 28-36.
• 10. Black, P.K. (2004). “Psychological, sexual and cultural issues for patients with a stoma”. British Journal of Nursing, 13 (12), 692-697.
• 11. Duluklu, B. and Çelik, S.Ş. (2019). “Kolostomisi olan bireylerde yaşam kalitesi: sorunlar ve hemşirelik girişimleri”. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 6 (2), 111-119.
• 12. Üstün, Ç, Vatanoğlu, E. and Demirci, N. (2012). “Stoma bakım hemşireliğinde etik yaklaşımlar”. In: Y.I. ÜLMAN and F. ARTVİNLİ (Ed.). Değişen Dünyada Biyoetik (281-290). İstanbul: Türkiye Biyoetik Derneği Yayını.
• 13. Saban, A. and Ersoy, A. (2019). “Eğitimde nitel araştırma desenleri”. Ankara: Anı Yayıncılık.
• 14. Lopez, K.A. and Willis, D.G. (2004). “Descriptive versus interpretive phenomenology: Their contributions to nursing knowledge”. Qualitative Health Research, 14 (5), 726-735.
• 15. Baltacı, A. (2018). “Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme”. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 (1), 231-274.
• 16. Alwi, F. and Asrizal, S. (2018). “Quality of life of persons with permanent colostomy: a phenomenological study”. Journal of Coloproctology, 38 (4), 295-301.
• 17. Capilla-Díaz, C, Bonill-de las Nieves, C, Hernández-Zambrano, S.M, Montoya-Juárez, R, Morales-Asencio, J.M, Pérez-Marfil, M.N. and Hueso-Montoro, C. (2019). “Living with an intestinal stoma: a qualitative systematic review”. Qual Health Res, 29 (9), 1255-1265.
• 18. Ceylan, H. and Vural, F. (2017). “Stoma ile yaşamak-Fenomenolojik bir çalışma”. J Nurs Res Pract, 1 (1), 6-12.
• 19. Moustakas, C. (1994). “Phenomenological research methods”. London: Sage Publications.
• 20. Smith, J.A, Flowers, P. and Larkin, M. (2009). “Interpretative phenomenological analysis: Theory, method and research”. London: Sage Publications.
• 21. Çullu, M. and Ülker, S. (2020). “Hastaların Ameliyat Öncesi Dile Getirmedikleri Düşünce Ve İstekleri”. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, 24 (1), 1-10.
• 22. Tümer, A.R, Karacaoğlu, E. and Akçan, R. (2011). “Cerrahide aydınlatılmış onam ile ilgili sorunlar ve çözüm önerileri”. Turkish Journal of Surgery, 27 (4), 191-197.
• 23. Çevik, B, Uğurlu, Z, Abbasoğlu, A, Karahan, A. and Saltan, Ç. (2020). “Ostomili Bireylerin Ostomiye Uyumlarının ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi”. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 7 (3), 186-195.
• 24. Ayaz-Alkaya, S. (2019). “Overview of psychosocial problems in individuals with stoma: A review of literature”. Int Wound J, 16, 243-249.
• 25. Aktas, D. and Gocman Baykara, Z. (2015). “Body Image Perceptions of Persons With a Stoma and Their Partners: A Descriptive, Cross-sectional Study”. Ostomy/wound management, 61 (5), 26-40.
• 26. Dabirian, A, Yaghmaei, F, Rassouli, M. and Tafreshi, M.Z. (2010). “Quality of life in ostomy patients: a qualitative study”. Patient preference and adherence, 5,1-5.
• 27. Çakır, S.K, and Özbayır T. (2018). “Stoma Cerrahisi Öncesi ve Sonrası Hastaların Anksiyete Düzeylerinin Değerlendirilmesi”. Turkish Journal of Colorectal Disease, 28 (4), 159-163.
• 28. Burch, J. (2016). “Exploring quality of life for stoma patients living in the community”. Br J Community Nurs, 21, 378-382.
• 29. Feddern, M.L, Emmertsen, K.J. and Laurberg S. (2015). “Life with a stoma after curative resection for rectal cancer: a population-based cross-sectional study”. Colorectal Dis, 17, 1011-1017.
• 30. Shaffy, S, Kaur, S, Das, K. and Gupta, R. (2012). “Physical, nutritional and sexual problems experienced by the patients with colostomy/ileostomy: A qualitative study”. Nursing and Midwifery Research Journal, 8, 210-222.
• 31. Kara, B. and Eti Aslan, F. (2017). “Investigation of the Stoma Individuals Home First Day Experience”. Turk J Colorectal Dis, 27, 117-125.
• 32. Özbayır, T. and Kahraman, A. and Karaveli, S. (2014). “Stomalı Hastaların Sızıntı İle Baş Etme Yöntemlerinin İncelenmesi”. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 30 (2), 18-25.
• 33. Cengiz, B. and Bahar, Z. (2017). “Perceived barriers and home care needs when adapting to a fecal ostomy: a phenomenological study”. J Wound Ostomy Continence Nurs, 44 (1), 63-68.
• 34. T.R. Department of Religious Affairs. Frequently asked questions about stoma patients. Access from: https://dosya.diyanet.gov.tr/DIYKDosya/YayinDosya/4a7486a0-4aeb-480c-9283-304b9c58d473.pdf (Access date: 05 October 2018)
• 35. Wound Ostomy Incontinence Nurses Association. Frequently asked questions about ostomy patients. Access from: https://www.yoihd.org.tr/images/cust_files/170724095711.pdf (Access date: 08 December 2017)
• 36. Anaraki, F, Vafaie, M, Behboo, R, Maghsoodi, N, Esmaeilpour, S. and Safaee, A. (2012). “Quality of Life Outcomes in Patients Living with Stoma”. Indian J Palliat Care, 18 (3),176-180.
• 37. Özşaker, E. and Yeşilyaprak, T. (2018). “The problems of patients with stoma and its effects on daily living activities”. Medical Science and Discovery, 5 (12), 393-398.
• 38. Verweij, N.M, Bonhof, C.S, Schiphorst, A.H.W, Maas, H.A, Mols, F, Pronk A. and Hamaker M.E. (2017). “Quality of life in elderly patients with an ostomy-a study from the population-based PROFILES registry”. The Association of Coloproctology of Great Britain and Ireland, 20, 92-102.
• 39. Akman, G. and Aygin, D. (2015). “Kolorektal kanser tanılı kadınlarda cinsel sağlık nasıl etkileniyor?” Androloji Bült, 17, 145-151.
• 40. Perrin, A. (2019). “Exploring individuals’ perceptions of living with a stoma”. British Journal of Nursing, 28 (16), 18-22.