Mevsimlik Tarım İşçisi Kadınların Meme Kanseri Endişe Düzeylerinin Meme Kanseri Önleme Davranışlarına Etkisi

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 4, 1647 - 1654, 26.12.2023

Özlem Karabulutlu , Nazife Bakır , Cuma Demir

https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1372782

Cited By: 1

Öz

Bu araştırma mevsimlik tarım işçisi kadınların meme kanseri endişe düzeylerinin, meme kanserini önleme davranışlarına etkisinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Nicel-tanımlayıcı tipteki bu çalışma Aralık 2020-Şubat 2021 tarihleri arasında yapılmış olup, araştırmanın örneklemini Akdeniz Bölgesindeki özel bir fide şirketinde görev yapan 202 kadın oluşturmaktadır. Verilerin değerlendirmesinde yüzde, frekans, One-Way ANOVA, Indenpendent Samples t-test analizi kullanılmıştır. Veri toplama formu olarak; tanımlayıcı özellikler formu, meme kanseri endişe ölçeği ve meme kanseri önleme davranışları ölçeği uygulanmıştır. Kadınların %17,3’ünün ailesinde kanser öyküsü olduğu, %79,7’sinin sağlık kontrollerine başvurmadığı, %7,9’unun kendi kendine meme muayenesi yaptığı, %9,9’unun klinik meme muayenesi yaptırdığı, %8,4’ünün mamografi çektirdiği saptanmıştır. Kadınların meme kanseri endişe ölçeği toplam puan ortalaması 14,88±2,37 olarak belirlenmiştir. Kadın işçilerin meme kanseri önleme davranışları ölçeğinden aldıkları puan dağılımları incelendiğinde; medeni durum, ailede kanser varlığı ve kendi kendine meme muayenesi yapma durumları istatistiksel olarak anlamlı çıkmıştır. Ayrıca kadın işçilerin meme kanseri önleme davranışları ölçeği alt boyutu toplam puan ortalaması 103,77±6,64 olarak hesaplanmıştır. Çalışmamıza katılan kadınların yüksek düzeyde meme kanseri endişesi yaşadığı belirlenmiştir. Ayrıca kullanılan ölçekler bazında meme kanseri endişe düzeyinin, kadınların meme kanserini önleme davranışları üzerinde etkili olmadığı belirlenmiştir. Bulgular koruyucu sağlık hizmetleri bakımından önem arz etmekte olup kadınlarda meme kanserini önlemeye yönelik davranışların geliştirilmesi için farkındalık ve eğitim çalışmalarının arttırılması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Kadın, Kanser Endişesi, Meme

The Effect of Breast Cancer Anxiety Levels of Female Seasonal Agricultural Workers on Breast Cancer Prevention Behaviors

Öz

The current study aimed to determine the effect of breast cancer anxiety levels of female seasonal agricultural workers on their breast cancer prevention behaviors. This quantitative-descriptive study was conducted between December 2020 and February 2021, and the sample of the study consisted of 202 women working in a private seedling company in the Mediterranean Region. The percentage, frequency, One-Way ANOVA, and Independent Samples t-test analysis were employed in the evaluation. Descriptive Characteristics Form, Breast Cancer Anxiety Scale, and Breast Cancer Prevention Behaviors Scale were data collection forms in the study. Of the women, 17.3% had a family history of cancer, 79.7% had no health checks, 7.9% applied self-breast examination, 9.9% had a clinical breast examination, and 8.4% had mammography examinations. The participant women's Breast Cancer Anxiety Scale total score average was 14.88±2.37. The score distributions of female workers from the Breast Cancer Prevention Behavior Scale revealed that marital status, history of cancer in the family, and self-breast examination were statistically significant. Besides, female workers' Breast Cancer Prevention Behaviors Scale's sub-dimension average total score was 103.77±6.64. The current study identified high levels of breast cancer anxiety among participating women. Additionally, based on the scales used, this research determined that the level of breast cancer concern did not affect women's breast cancer prevention behaviors. Based on these results, critical in terms of preventive health services, it may be recommended to increase awareness and education studies to improve behaviors to prevent breast cancer in women.

Anahtar Kelimeler

Women, Breast, Cancer Anxiety

Kaynakça

• 1. Bakır, N. ve Demir, C. (2020a) “Hemşirelerin Meme Kanseri Endişe Düzeyi İle Erken Tanı Uygulama Davranışları Arasındaki İlişki”. ADYÜ Sağlık Bilimleri Dergisi, 6 (2), 216-222.
• 2. Bakır, N. ve Demir, C. (2020b). “Hemşirelerin Meme Kanseri, Kendi Kendine Meme Muayenesi ve Mamografiye İlişkin İnançlarının Belirlenmesi”. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7 (3), 266-271.
• 3. Yeşil, H. Kıran, B. Alkan, H. ve Ateş, B. (2018). “Afyon Kocatepe Üniversitesi’nde Meme Kanseri Tanısı ile Takip Edilmekte Olan Hastalarda Tamamlayıcı ve Alternatif Tedavi Kullanımı”. Kocatepe Tıp Dergisi, 19 (2), 42-47.
• 4. Güzel, N. ve Bayraktar, N. (2019). “Kadınların Meme Kanserinin Erken Tanısına Yönelik Farkındalıklarının ve Uygulamalarının Belirlenmesi”. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 6 (2), 101-110.
• 5. Li, J, Zhou, Z, Dong, J. and Fu, Y. (2021). “Predicting Breast Cancer 5-Year Survival Using Machine Learning: A Systematic Review”. PLOS ONE, 16 (4), e0250370. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0250370.
• 6. Fisusi, F.A. and Akala, E.O. (2019). “Drug Combinations in Breast Cancer Therapy”. Pharm Nanotechnol, 7 (1), 3-23. doi: 10.2174/2211738507666190122111224.
• 7. Antony, M.P. Surakutty, B. Vasu, T.A. and Chisthi, M. (2018). “Risk Factors for Breast Cancer Among Indian Women: A Case-Control Study”. Niger J Clin Pract, 21 (4), 436-442. doi: 10.4103/njcp.njcp_102_17.
• 8. Johnson, R.H. Anders, C.K. Litton, J.K. and Ruddy, K.J. (2018). “Breast Cancer in Adolescents and Young Adults”. Pediatr Blood Cancer, 65 (12), e27397. DOI: 10.1002 / pbc.27397
• 9. Brentnall, A.R. Cuzick, J. Buist, D.S.M. and Bowles, E.J.A. (2018). “Long-term Accuracy of Breast Cancer Risk Assessment Combining Classic Risk Factors and Breast Density”. JAMA Oncol, 4 (9), e180174. doi: 10.1001 / jamaoncol.2018.0174.
• 10. Akram, M. Iqbal, M. Daniyal, M. and Khan, A.U. (2017). “Awareness and Current Knowledge of Breast Cancer”. Biol Res. 50 (1), 33. doı: 10.1186 / s40659-017-0140-9.
• 11. Sun, Y.S, Zhao, Z, Yang, Z.N. and Xu, F. (2017). “Risk Factors and Preventions of Breast Cancer”. Int J Biol Sci, 13 (11), 1387-1397. Doi: 10.7150 / ijbs.21635.
• 12. Kolak, A. Kamińska, M. Sygit, K. and Budny, A. (2017). “Primary And Secondary Prevention of Breast Cancer”. Ann Agric Environ Med, 24 (4), 549-553. doi: 10.26444/aaem/75943.
• 13. Shamsi, M. and Pirayesh-Islamian, J. (2017). “Breast Cancer: Early Diagnosis And Effective Treatment By Drug Delivery Tracing”. Nucl Med Rev Cent East Eur, 20 (1), 45-48. doi: 10.5603/NMR.2017.0002.
• 14. Esen, S.E. Taş, G.B. Öztürk, Z.B. and Toprak, D. (2020). “Determination of Breast Cancer Risk Level in Women 18 Years of Age or Older. Türk Aile Hek. Derg. 24 (1), 32-40. doi: 10.15511 / tahd.20.00132
• 15. Taylan, S. Küçükakça. ve Çeli̇k, G. (2020). “Ailesel Meme Kanseri Öyküsü Olan ve Olmayan Kadınlarda Meme Kanseri Tanılama Davranışları”. Çukurova Tıp Dergisi, 45 (4), 1467-1475.
• 16. Teke, N. (2020). “Meme Kanseri Nedeniyle Opera Olan Hastalarda Risk Faktörlerinin Değerlendirilmesi”. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2 (1), 41-44.
• 17. Karaca, P.P. and Koyucu, G.R. (2020). “Evaluation of Health Care Students’ Knowledge On Breast Cancer”. Androl Bul. 22, 94−102. https://doi.org/10.24898/tandro.2020.72325.
• 18. Turan, Z. (2019). “Kadının Meme Kanseri Önleme Davranışlarını Etkileyen Faktörlerin Belirlenme Ölçeği’nin Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması”. Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı, Tezli Yüksek Lisans Programı, Gaziantep.
• 19. Gözüyeşi̇l, E. Taş, F. ve Düzgün, A. (2019). “15-49 Yaş Arası Kadınlarda Meme Kanseri Endişesi ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarını Etkileyen Faktörler”. Cukurova Medical Journal, 44 (4), 1215-1225. DOI: 10.17826/cumj.493360.
• 20. Nacar, G. (2018). “Kadınlarda Meme Kanseri Endişe Düzeyi ile Erken Tanı Uygulama Davranışları Arasındaki İlişki”. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 6 (2), 44- 53.
• 21. Taylan, S. ve Küçükakça Çelik, G. (2020). "Ailesel Meme Kanseri Öyküsü Olan ve Olmayan Kadınlarda Meme Kanseri Tanılama Davranışları" Cukurova Medical Journal 45 (4), 1467-1475. https://doi.org/10.17826/cumj.735203
• 22. Lerman, C, Trock, B, Rimer, B.K. and Jepson, C. (1991). “Psychological Side Effects Of Breast Cancer Screening”. Health Psychol, 10 (4), 259-267. doi: 10.1037 // 0278-6133.10.4.259
• 23. Timur Taşhan, S, Uçar, T, Aksoy, D.Y. and Nacar, G. (2018). “Validity and Reliability of The Turkish Version of The Modified Breast Cancer Worry Scale”. Iran J Public Health, 47 (11), 1681-1687.
• 24. Khazaee-Pool, M, Majlessi, F, Montazeri, A. and Pashaei, T. (2016). “Development and Psychometric Testing Ofanew İnstrument to Measure Factors İnfluencing Women‟S Breast Cancer Prevention Behaviors(ASSISTS)”. BMC Women' s Health, 16, 40. doi: 10.1186 / s12905-016-0318-2.
• 25. Murphy, P.J, Marlow, L.A, Waller, J. and Vrinten, C. (2018). “What is it About A Cancer Diagnosis That Would Worry People? A Population-Based Survey of Adults in England”, BMC Cancer, 8 (1), 86. https://doi.org/10.1186/s12885-017-3963-4.
• 26. Zhang, L.R, Chiarelli, A.M, Glendon, G. and Mires, L. (2012). “Worry is Good for Breast Cancer Screening: A Study of Female Relatives From The Ontario Site of Breast Cancer Family Registy”. Jornal of Cancer Epidemiology, 545062, 1-10. doi:10.1155/2012/545062.
• 27. Açıkgöz, A. Çehreli, R. ve Ellidokuz, H. (2015). “Hastanede Çalışan Kadınların Meme Kanseri Konusunda Erken Tanı Yöntemlerine Yönelik Bilgi ve Davranışlarının Belirlenmesi, Uygulanan Planlı Eğitimin Etkinliğinin İncelenmesi”. Meme Sağlığı Dergisi, 11 (1), 31-38.
• 28. Özoğul, E. ve Sucu Dağ, G. (2019). “Üniversitede Çalışan Kadınların Meme Kanserı̇nde Erken Tanıya Yönelı̇k Sağlık İnançları ve Sağlık İnançlarını Etkileyen Faktörler”. DEUHFED, 12 (4), 264-273.
• 29. Dundar PE, Ozmen, D, Ozturk, B. and Haspolat, G. (2006). “The Knowledge and Attitudes of Breast Self-Examination and Mammography in A Group of Women in A Rural Area in Western Turkey”. BMC Cancer, 6, 43. doi: 10.1186/1471-2407-6-43.
• 30. Hailey, BJ. Carter, CL. and Burnett, DR. (2000). “Breast Cancer Attitudes, Knowledge, and Screening Behavior in Women With and Without A Family History of Breast Cancer”. Health Care Women Int. 21 (8), 701-715.doi 10.1080/073993300300340529
• 31. Koçyiğit, O, Erel, S, Kısmet, K. ve Kılıçoğlu, B. (2011). “Polikliniğe Başvuran Kadınların Meme Kanseri, Meme Muayenesi ve Mamografi Hakkında Bilgi Düzeyi: İl Merkezinde Yapılan Bir Çalışma”. Nobel Med J, 7 (2), 19-25.