TÜRK PATENT HUKUKUNA BİR ÖNERİ: İŞLEVSEL İSTEMLER

Year 2025, Volume: 15 Issue: 2, 788 - 823, 31.08.2025

Ahmet Selçuk

https://doi.org/10.32957/hacettepehdf.1757752

Abstract

Patent hukukunda yer alan çeşitli istem yazım metotlarından biri de “işlevsel istem” yazım metodudur. Avrupa ve ABD patent hukuku uygulamasında geliştirilen diğer birçok istem yazım metodunda olduğu gibi, işlevsel istemlerin kullanımına da patent ofislerinin uygulama kılavuzlarında yer verilmiş ve bu istemlere ilişkin uyuşmazlıkların çözümünde önemli miktarda içtihat elde edilmiştir. Buna karşın ülkemiz patent uygulamasında işlevsel istemlerin kullanımı oldukça az olup bu istemlere ilişkin akademik çalışmalar da oldukça sınırlıdır. Ayrıca mevzuatta da herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu çalışma ile literatürdeki bu boşluğun doldurulması amaçlanmıştır. Bu kapsamda, işlevsel istemlerin ortaya çıkıp gelişim gösterdiği ABD’deki yasal düzenleme ve yargı kararları incelenerek ülkemizdeki uygulama için önerilerde bulunulmuştur.

Keywords

Patent istemi , işlevsel istemler , araç-artı-işlev , adım-artı-işlev , eşdeğerler

A PROPOSAL FOR TURKISH PATENT LAW: FUNCTIONAL CLAIMS

Abstract

Among the various claim drafting techniques in patent law, one notable method is the “functional claiming”. As with many other claim drafting techniques developed in European and U.S. patent law practice, the use of functional claims is addressed in the examination guidelines of patent offices, and a significant amount of case law has been established regarding the resolution of functional claiming disputes. However, functional claims have a rather limited presence in our national patent practice, and researches on the topic are similarly sparse. Furthermore, there are no regulations in the legislation. This study aims to fill this gap in the literature. In this context, the legal framework and judicial precedents of the United States—where functional claims originated and evolved—are analyzed in order to develop recommendations tailored to their potential implementation in our patent system.

Keywords

Patent claims , functional claims , means-plus-function , step-plus-function , equivalents

References

• Acun U, Patentin Koruma Kapsamının Belirlenmesinde Eşdeğerler Doktrini (Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi 2018).
• Arslan MH, Patent Hakkına İlişkin İstisnalar ve Sınırlamalar (On İki Levha Yayıncılık 2023).
• Aspen M, ‘Considerations for Means-plus-Function Constructions in Post-Grant Proceedings’ (2022) 21(1) Chicago-Kent Journal of Intellectual Property 1-11.
• Ayhan R, Çağlar H, Yıldız B ve İmirlioğlu D, Sınai Mülkiyet Hukuku (Adalet Yayınevi 2021).
• Çalışkan MG, Uluslararası Patent Başvurusu (PCT) (Seçkin Yayıncılık 2021).
• Çolak U, Türk Patent Hukuku (Adalet Yayınevi 2022).
• Çolak U, Patent Hukukunda İstemlerin Yorumlanması ve Koruma Kapsamının Belirlenmesi (On İki Levha Yayıncılık 2025) (Anılış: İstemlerin Yorumlanması).
• Erdil E, Fikri Mülkiyet Hukuku Ders Kitabı (Yeniden Yazılmış 2. Bası, Vedat Kitapçılık 2021).
• Gültek Ş, ‘Prof. Dr. Fırat Öztan’a Armağan Cilt I’ içinde Patent Hukukunda İstemler (Turhan Kitabevi 2010).
• Güneş İ, Sınai Mülkiyet Kanunu Işığında Uygulamalı Patent ve Faydalı Model Hukuku (2. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2019).
• Hodges J, ‘Infringement of Means-Plus-Function Claims’ (2005) 87(3) Journal of the Patent and Trademark Office Society 175-206.
• Karaaslan P, Dolaylı Patent İhlali (Seçkin Yayıncılık 2021).
• Kaya B, Eşdeğer İlaçların Piyasaya Girişinde Patent ve Veri İmtiyazı Haklarından Kaynaklanan Engeller (Seçkin Yayıncılık 2022).
• Kaya A ve Demir K, Sınai Mülkiyet Hukuku Dersleri (Filiz Kitabevi 2025).
• Kayakökü A, Patent Başvurusu (2. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2022).
• Kitch PR, ‘Step-Plus Function: Just What Have We Stepped Into?’ (2007) 7(1) The John Marshall Review of Intellectual Property Law 117-149.
• Köker AR ve Yalçıner UG, Patent ve Faydalı Modelden Kaynaklanan Uyuşmazlıklar (Genişletilmiş 3. Baskı, Yetkin Yayınları 2025).
• Landers AL, Understanding Patent Law (3rd edn., Carolina Academic Press 2018).
• Lemley MA, ‘Software Patents and the Return of Functional Claiming’ (2013) 2013(4) Wisconsin Law Review 905-964.
• Mueller JM., Patent Law (6th edn, Wolters Kluwer 2020).
• O'Dell D, ‘The Emerging Definition of Equivalency’ (1996) 22(2) Journal of Contemporary Law 335-382.
• Ortan AN, Avrupa Patent Sistemi Cilt I Avrupa Patenti Antlaşması (Münih Antlaşması) (Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayınları 1991).
• Sezgin Huysal A, İlaç Patenti (Vedat Kitapçılık 2010).
• Spaeth FA, ‘Equivalents Thereof v. the Doctrine of Equivalents in the Interpretation of U.S. Patent Claims’ (2001) 20(3) Quinnipiac Law Review 487-526.
• Suluk C, Karasu R ve Nal T, Fikri Mülkiyet Hukuku (6. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2022).
• Şehirali FH, Patent Hakkının Korunması (Turhan Kitabevi 1998).
• Tekinalp Ü, Fikri Mülkiyet Hukuku (5. Bası, Vedat Kitapçılık 2012).
• Tüzüner Ö, Faydalı Modelin Korunması ve Faydalı Modelin Korunmasına Uygulanacak Hukuk (Vedat Kitapçılık 2011).
• Ünal O, Patent Hukukunda İstemler (İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi 2007).
• Xu M, ‘Unresolved Means-plus-Function Issues Post-Williamson’ (2020) 24(1) University of California Los Angeles Journal of Law and Technology 1-26.
• Yatağan Özkan Ç, İlaçların İkinci Tıbbi Kullanım Patentlerine Tecavüz (Seçkin Yayıncılık 2023).
• Yusufoğlu F, Patent Verilebilirlik Şartları (Vedat Kitapçılık 2014).