Etik Liderliğin Örgütsel Adalet Üzerine Etkisi: Bir Kamu Hastanesinde Uygulama

Yıl 2017, Cilt: 20 Sayı: 4, 445 - 456, 29.12.2017

Cuma Sonğur , Özlem Özer Deniz Say Şahin

Öz

Bu çalışmanın amacı etik liderliğin örgütsel adalet üzerine etkilerini incelemektir. Araştırmanın uygulama kısmı Türkiye’de bir kamu hastanesinde çalışan hemşire ve diğer sağlık çalışanları üzerinde yürütülmüş ve 244 kişiden elde edilen veriler değerlendirilmiştir. Yapılan analizler sonucunda örgütsel adalet alt boyutları ile etik liderlik arasındaki korelasyonlar pozitif yönde ve orta düzeydedir. Etik liderlik dağıtımsal ve etkileşimsel adalet algısındaki toplam varyansın %21,1’ini açıklarken; prosedürel adalet algısındaki toplam varyansın %8,8’ini açıklamaktadır. Regresyon modelinde, katılımcıların etik liderliğe ilişkin algılarının yükselmesi dağıtımsal, etkileşimsel ve prosedürel adalet algılarını istatistiksel olarak artırmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Etik Liderlik, Örgütsel Adalet, Hastane Yönetimi

Kaynakça

• 1. Adams J. S. (1965) Inequity in Social Exchange. In Berkowitz L. (ed.) Advances in Experimental Social Psychology, pp: 267-299. Academi: New York. 2. Ambrose M. L. and Schminke M. (2009) The Role of Overall Justice Judgments in Organizational Justice Research: A Test of Mediation. Journal of Applied Psychology 94(2): 491-500. 3. Aryee S., Budhwar P. S. and Chen Z. X. (2002) Trust as A Mediator of The Relationship Between Organizational Justice and Work Outcomes: Test of A Social Exchange Model. Journal of Organizational Behavior 23(3): 267-285. 4. Avey J. B., Palanski M. E. and Walumbwa F. O. (2011) When Leadership Goes Unnoticed: The Moderating Role of Follower Self-Esteem on The Relationship Between Ethical Leadership and Follower Behavior. Journal of Business Ethics 98(4): 573-582. 5. Ayık A., Yücel E. ve Savaş M. (2014) Öğretmenlerin Örgütsel Adalet Algılarının Yordayıcısı Olarak Okul Yöneticilerinin Etik Liderlik Davranışları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 14(2): 233-252. 6. Brown M. E. and Treviño L. K. (2006) Ethical Leadership: A Review and Future Directions. The Leadership Quarterly 17(6): 595-616. 7. Brown M. E., Treviño L. K. and Harrison D. A. (2005) Ethical Leadership: A Social Learning Perspective for Construct Development and Testing. Organizational Behavior and Human Decision Processes 97(2): 117-134. 8. Cihangiroğlu N., Şahin B. and Naktiyok A. (2012) A Study on Physicians’ Perceptions of The Organizational Justice. ZKU Journal of Social Sciences 6(12): 67-82. 9. Colquitt J. A. (2001) On The Dimensionality of Organizational Justice: A Construct Validation of A Measure. Journal of Applied Psychology 86(3): 386–400. 10. Cropanzana R., Bowen D. E. and Gilliland S. W. (2007) The Management of Organizational Justice. The Academy of Management Perspectives 34-48. 11. Cropanzano R. and Stein J. H. (2009) Organizational Justice and Behavioral Ethics: Promises and Prospects. Business Ethics Quarterly 19(2): 193-233. 12. Çıraklı Ü., Uğurluoğlu Ö., Şantaş F. ve Çelik Y. (2014) Etik Liderlik Davranışlarının Örgütsel Adalet Üzerindeki Etkisi: Hastanede Bir Uygulama. İşletme Bilimi Dergisi 2(2): 53-69. 13. Demirtaş O. (2013) Ethical Leadership Influence at Organizations: Evidence from The Field. Journal of Business Ethics 126(2): 273-284. 14. Durmuş M. (2015) Kamu Kurumu Yöneticilerinin Etik Liderlik Davranışı Gösterme Düzeylerinin Çalışan Algısı Yönüyle İncelenmesi: Kocaeli Üniversitesi Örneği. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli. 15. Işık O., Uğurluoğlu Ö. ve Akbolat M. (2012) Sağlık Kuruluşlarında Örgütsel Adalet Algılarının Örgütsel Bağlılığa Etkisi. Doğuş Üniversitesi Dergisi 13(2): 254 -265. 16. İyigün N. Ö. (2012) Örgütsel Adalet: Kuramsal Bir Yaklaşım. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 11(21): 49-64. 17. Judge T. A. and Colquitt J. A. (2004) Organizational Justice and Stress: The Mediating Role of Work-Family Conflict. Journal of Applied Psychology 89(3): 395-404. 18. Khuong M. N. and Quoc T. H. (2016) The Effect of Ethical Leadership and Organizational Justice on Employee performance in Binh Duong’s Industrial Park, Vietnam. Journal of Economics, Business and Management 4(4): 327-334. 19. Khuong M. N. (2015) The Effect of Ethical Leadership and Organizational Justice on Employee Engagement--The Mediating Role of Employee Trust. International Journal of Trade, Economics and Finance 6(4): 235-240. 20. Lim V. K. (2002) The IT Way of Loafing on The Job: Cyberloafing, Neutralizing and Organizational Justice. Journal of Organizational Behavior 23(5): 675-694. 21. Loi R., Lam L. W. and Chan K. W. (2012) Coping with Job Insecurity: The Role of Procedural Justice, Ethical Leadership and Power Distance Orientation. Journal of Business Ethics 108(3): 361-372. 22. Mayer D. M., Aquino K., Greenbaum R. L. and Kuenzi M. (2012) Who Displays Ethical Leadership, and Why Does It Matter? An Examination of Antecedents and Consequences of Ethical Leadership. Academy of Management Journal 55(1): 151-171. 23. McGregor D. (1960) The Human Side of Enterprise. McGraw-Hill, New York. 24. Meyer J. P., Allen N. J. and Smith C. A. (1993) Commitment to Organizations and Occupations: Extension and Test of A Three-Component Conceptualization. Journal of Applied Psychology 78(4): 538-551. 25. Morrison H. A. (2015) Ethical Leadership, The Fair Process Effects of Organizational Justice and Financial Performance. Nova Southeastern University H. Wayne Huizenga School of Business and Entrepreneurship, Doctoral Theses. 26. Niehoff B. P. and Moorman R. H. (1993) Justice as A Mediator of The Relationship Between Methods of Monitoring and Organizational Citizenship Behavior. Academy of Management Journal 36(3): 527-556. 27. Scandura T. A. (1999) Rethinking Leader-Member Exchange: An Organizational Justice Perspective. The Leadership Quarterly 10(1): 25-40. 28. Şanlımeşhur Ö. (2015) Organizasyonlarda Algılanan Örgütsel Adalet ile Çatışma İlişkisi ve Bir Araştırma. İstanbul Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul. 29. Tuna M., Bircan H. ve Yeşiltaş M. (2012) Etik Liderlik Ölçeği’nin Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması: Antalya Örneği. Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi 26(2): 143-156. 30. Uluköy M. (2014) Sağlık Çalışanlarının Örgütsel Adalet Algısı İle Tükenmişlik Duyguları Arasındaki İlişki: Bir Uygulama. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 39: 213- 226. 31. Van den Bos K., Vermunt R. and Wilke H. A. (1997) Procedural and Distributive Justice: What is Fair Depends More on What Comes First Than on What Comes Next. Journal of Personality and Social Psychology 72(1): 95-104. 32. Xu A. J., Loi R. and Ngo H. Y. (2016) Ethical Leadership Behavior and Employee Justice Perceptions: The Mediating Role of Trust in Organization. Journal of Business Ethics 134(3): 493-504. 33. Yeniçeri Ö., Demirel Y. ve Seçkin Z. (2009) Örgütsel Adalet ile Duygusal Tükenmişlik Arasındaki İlişki: İmalat Sanayi Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. KMÜ İİBF Dergisi 11(16): 83-99. 34. Yeşiltaş T. (2012) Örgütsel Özdeşleşmenin Oluşmasında Belirleyiciler Olarak Etik Liderlik ve Etik İklim: Otel İşletmelerine Yönelik Bir Uygulama. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara. 35. Yıldırım F. (2002) Çalışma Yaşamında Örgüte Bağlılık ve Örgütsel Adalet İlişkisi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara. 36. Zhu W., May D. R. and Avolio B. J. (2004) The Impact of Ethical Leadership Behavior on Employee Outcomes: The Roles of Psychological Empowerment and Authenticity. Journal of Leadership & Organizational Studies 11(1): 16-26. 37. Walumbwa F. O., Mayer D. M., Wang P., Wang H., Workman K. and Christensen A. L. (2011) Linking Ethical Leadership to Employee Performance: The Roles of Leader–Member Exchange, Self-efficacy, and Organizational Identification. Organizational Behavior and Human Decision Processes 115(2): 204-213.