Liderlik Tarzlarının İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılığa Etkileri

Yıl 2018, Cilt: 21 Sayı: 1, 1 - 29, 30.03.2018

Safiye Kırkpınar Ömer Faruk İşcan

Öz

Bu çalışmanın amacı, liderlik tarzlarından dönüştürücü ve etkileşimci liderliğin iş tatmini ve örgütsel bağlılığa etkilerini inceleyip tespit etmektir. Bu amaçla Erzurum ili Halk Sağlığında çalışanlar üzerinde bir alan araştırılması yapılmıştır. Halk Sağlığının Toplum Sağlığı Merkezleri ve Aile Sağlığı Merkezlerinde çalışan toplam 120 kişiye uygulanan anketlerden elde edilen veriler, korelasyon ve regresyon analizi yöntemleriyle incelenmiştir. Analiz sonuçlarına göre, dönüştürücü liderlik davranışıyla iş tatmini ve örgütsel bağlılık arasında aynı doğrultuda ve anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur. Diğer yandan etkileşimci liderlik davranışının iş tatmini ve örgütsel bağlılık üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olmadığı görülmüştür. Bu bulgular iş tatmini ve örgütsel bağlılıkta dönüştürücü liderliğin önemini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Dönüştürücü Liderlik, Etkileşimci Liderlik, İş Tatmini, Örgütsel BağlılıK

Kaynakça

• 1. Akşit Aşık N. (2010) Çalışanların İş Doyumunu Etkileyen Bireysel ve Örgütsel Faktörler İle Sonuçlarına İlişkin Kavramsal Bir Değerlendirme. Türk İdare Dergisi 467: 31-51. 2. Ayhan C. (2010) Kamu Kurumlarında Liderlik Tarzlarının Lider Etkinliği üzerine Etkisi ve Bir Uygulama. Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli. 3. Bakan İ. ve Büyükbeşe T. (2004) Örgütsel İletişim İle İş Tatmini Unsurları Arasındaki İlişkiler: Akademik Örgütler İçin Bir Alan Araştırması. Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 4(7): 1-30. 4. Bass B. M. and Avolio B. J. (1993) Transformational leadership: A response to critiques. In Chemers, M. M. and Ayman, R. (Ed.). Leadership Theory and Research: Perspectives and Directions. Academic Press: San Diego. 5. Bass,Avalio.(1995)http://www.mindgarden.com/products/mlq[ErişimTarihi: 1.10.2013] 6. Bayraktaroğlu S., Yılmaz E. ve Can M. (2014) Kurumsal Sosyal Sorumluluk Algısının Örgütsel Bağlılığa Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi 2(3): 99-122. 7. Bayrak Kök S. (2013) İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılığın İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 18(3): 291-317. 8. Bildik B. (2009) Liderlik Tarzları, Örgütsel Sessizlik ve Örgütsel Bağlılık İlişkisi. Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli. 9. Bozkurt Ö. ve Bozkurt İ. (2008) İş Tatminini Etkileyen İşletme İçi Faktörlerin Eğitim Sektörü Açısından Değerlendirilmesine Yönelik Bir Alan Araştırması. Doğuş Üniversitesi Dergisi 9(1): 1-18. 10. Bülbül A. (2010) Çalışanların Örgütsel Adalet Algısının, Örgütsel Vatandaşlık ve Örgütsel Bağlılığa Etkisi Üzerine Bir Çalışma. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Edirne. 11. Carles S., Wearing A. and Mann L. (2000) A Short Measure of Transformational Leadership. Journal of Business and Psychology 14(3): 389–405. 12. Gürkan G. Ç. (2006) Örgütsel Bağlılık: Örgütsel İklimin Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi ve Trakya Üniversitesi’nde Örgüt İklimi İle Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin Araştırılması. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Edirne. 13. Coad Alan F. and Berry, A. J. (1998) Transformational Leadership and Learning Orientation. Leadership & Organization Development Journal 19(3): 164-172. 14. Demir H. ve Okan T. (2008) Etkileşimsel ve Dönüşümsel Liderlik: Bir Ölçek Geliştirme Denemesi. Yönetim Dergisi 19(61): 72-90. 15. Demir C., Yılmaz, M. K. ve Çevirgen, A. (2010) Liderlik Yaklaşımları ve Liderlik Tarzlarına İlişkin Bir Araştırma. Alanya İşletme Fakültesi Dergisi 2(1): 129-152. 16. Demirel Y. (2008) Örgütsel Güvenin Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi: Tekstil Sektörü Çalışanlarına Yönelik Bir Araştırma. Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. Yönetim ve Ekonomi Dergisi 15(2): 179-194. 17. Doğan S. ve Kılıç S. (2007) Örgütsel Bağlılığın Sağlanmasında Personel Güçlendirmenin Yeri ve Önemi. Erciyes Üniversitesi iktisadi ve idari Bilimler Fakültesi Dergisi 29(44): 37-61. 18. Erçetin Ş. (2000) Lider Sarmalında Vizyon. 2. Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara. 19. Erdil O., Keskin H., İmamoğlu S.Z. ve Erat, S. (2004) Yönetim Tarzı ve Çalışma Koşulları, Arkadaşlık Ortamı ve Takdir Edilme Duygusu İle Tatmin Arasındaki İlişkiler: Tekstil Sektöründe Bir Uygulama. Doğuş Üniversitesi Dergisi 5(1): 17-26. 20. Erkutlu H. (2008) The Impact of Transformational Leadership on Organizational and Leadership Effectiveness: The Turkish Case. Journal of Management Development 27(7): 708-726. 21. Hasselbein F., Goldsmith M. and Beckhard R. (1996) The Leader of Future, Jossey-Bass: San Francisco. 22. İşcan Ö. F. ve Timuroğlu M. K. (2008) Örgüt Kültürünün İş Tatmini Üzerindeki Etkisi ve Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 21(1): 120-135. 23. İşcan Ö. F. ve Naktiyok, A. (2004) Çalışanların Örgütsel Bağdaşımlarının Belirleyici Olarak Örgütsel Bağlılık ve Örgütsel Adalet Algıları. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi 59(1): 182-201. 24. İşcan, Ö. F. ve Tanrıbil, S. (2016) Vizyoner Liderlik Davranışlarının Çalışanların Örgütsel Bağlılıklarına ve Adalet Algılarına Etkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 20(3): 1021-1032. 25. Korkmaz M. (2007). Örgütsel Sağlık Üzerinde Liderlik Stillerinin Etkisi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi 49: 57-91. 26. Leithwood K. and Jantzi, D. (2000) The Effects of Transformational Leadership on Organizational Conditions and Student Engagement with School. Journal of Educational Administration 38(2): 112-129. 27. Mimir M. (2008) Liderlik Tarzlarının Firma Performansı ve Çalışanların Kuruma Olan Bağlılıklarına Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli. 28. Nahavandi A. (2000) The Art and Science of Leadership, Second edition, Prentice Hall Inc, New Jersey. 29. Örücü E. ve Teker S. K. (2014) Hastanelerde Liderlik ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Sağlık Sektöründe Bir Araştırma. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi 12(24): 73-90. 30. Örücü E., Kılıç R. ve Şimşir S. (2010) Organizasyonlarda İş Tatmini Uygulamaları ve Örgütsel Bağlılığa Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi 13: 1-14. 31. Süner Z. (2014) İş Yükümlülüklerinin İş Tatmini, Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Hatay. 32. Tengilimoğlu D. (2005) Hizmet İşletmelerinde Liderlik Davranışları İle İş Doyumu Arasındaki İlişkinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi 1: 23-45. 33. Toker B. (2007) Demografik Değişkenlerin İş Tatminine Etkileri: İzmir’deki Beş ve Dört Yıldızlı Otellere Yönelik Bir Uygulama. Doğuş Üniversitesi Dergisi 8(1): 92-107. 34. Urhan S. (2014) İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık İlişkisi Bir Alan Araştırması. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Denizli. 35. Webster’s II: New Riverside University Dictionary (1994) The Riverside Publishing Company. 36. Yazıcıoğlu İ. (2010) Örgütlerde İş Tatmini ve İş Gören Performansı İlişkisi: Türkiye ve Kazakistan Karşılaştırması. Bilig Dergisi 55: 243-264. 37. Yavuz E. ve Tokmak C. (2009) İş Görenlerin Etkileşimci Liderlik ve Örgütsel Bağlılık ile İlgili Tutumlarına Yönelik Bir Araştırma. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi 1(2): 13-34. 38. Yüceler A. (2009) Örgütsel Bağlılık ve Örgüt İklimi İlişkisi: Teorik ve Uygulamalı Bir Çalışma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 22: 446-457. 39. Yetimoğlu S. (2014) Dünya Genelinde En Yaygın 10 Liderlik Stili. http://selinyetimoglu.com/2014/06/09/dunya-genelinde-en-yaygin-10-liderlik-stili/ (Erişim tarihi: 25.12.2014).