Asymmetric Effect of Turkey’s Health Expenditure on Income Distribution

Yıl 2021, Cilt: 24 Sayı: 2, 335 - 346, 23.06.2021

Banu Beyaz Sipahi

Öz

The relationship between health and income is discussed in the welfare economy. The welfare of individuals depend on basic health standards. In this study realized with aim of investigating effect of health expenditure on income distribution the period of 1980-2019 in Turkey. The existence of a long-term relationship between the variables was investigated by co-integration analysis. However this relationship was examined with Granger-Yoon(2002) hidden co-integration test since there is no co-integrated relationship with series. According to results, ıt is found that there is a relationship between positive shocks affecting income distribution and positive shocks affecting health expenditure in the long run. Income distribution is the asymmetric cause of health expenditure in the long term. The positive developments in income distribution is the reason for the positive developments in health expenditures.

Anahtar Kelimeler

Income Distribution, Health Expenditure, Hidden Cointegration

TÜRKİYE’NİN SAĞLIK HARCAMALARININ GELİR DAĞILIMI ÜZERİNDE ASİMETRİK ETKİSİ

Öz

Refah ekonomisinde, sağlık ve gelir arasındaki ilişki ele alınmaktadır. Bireylerin refahı, temel düzeyde sağlık standartlarına bağlıdır. Bu çalışma, Türkiye’de 1980-2019 dönemini kapsayan gelir dağılımı üzerinde sağlık harcamalarının etkisinin incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Değişkenler arasında uzun dönem ilişkinin varlığı eş-bütünleşme analizi ile ortaya konmuştur. Ancak eş-bütünleşik ilişki çıkmadığı için değişikler arasındaki ilişki, Granger-Yoon (2002) saklı eş-bütünleşme testi ile incelenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, uzun dönemde gelir dağılımı üzerinde etkili olan pozitif şoklar ile sağlık harcaması üzerinde etkili olan pozitif şoklar arasında ilişki olduğu bulunmuştur. Gelir dağılımı sağlık harcamasının uzun dönem asimetrik nedenidir. Gelir dağılımında meydana gelecek olumlu gelişmeler sağlık harcamalarında olumlu gelişmelerin nedeni olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Gelir Dağılımı, Sağlık Harcamaları, Saklı Eşbütünleşme

Kaynakça

• Ağır, H., & Tıraş, H.H. (2018). Türkiye’de sağlık harcama türlerinin değerlendirilmesi. KSÜSBD, 15(2), 643-670.
• Akbulut, E. (2015). Eğitim ve Sağlık Harcamalarının Gelir Dağılımı Üzerine Etkisi. (Yüksek Lisans Tezi), Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Aksoğan, G., & Elveren, A.Y. (2012). Türkiye' de savunma, sağlık ve eğitim harcamaları ve gelir eşitsizliği (1970-2008): Ekonometrik bir inceleme. Sosyoekonomi, 17(17), 263-280.
• Alp, M., & Peker, O. (2018). Türkiye’de sağlık harcamalarının gelir üzerindeki etkisi: TR32 bölgesi örneğinde eşbütünleşme analizi. The Journal of International Scientific Researches, 3(1),85-95.
• Baltagi, B.H., Lagravinese, R., Moscone, F., & Tosetti, E. (2017). Health care expenditure and income: A global perspective. Health Economics, 26(7), 863-874.
• Bhargava, A., Jamison, D.T., Lau, L.J., & Christopher, J.M. (2001). Modeling the effects of health on economic growth. GPE Discussion PaperSeries, 33.
• Chakroun, M. (2010). Health care expenditure and GDP: An ınternational panel smooth transition approach, International Journal of Economics, 4(1),189-200.
• Çetin, M., & Yüksel, Ö. (2018). Türkiye ekonomisinde enerji tüketiminin karbon emisyonu üzerindeki etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(2),169-186.
• Dreger, C., & Reimers, H.F. (2005). Health care expenditures in OECD countries: A panel unit root and cointegration analysis. IZA Discussion Paper, 1469, 1-20.
• Dumlu, U., & Aydın, Ö. (2008). Ekonometrik modellerle Türkiye için 2006 yılı gini katsayısı tahmini. Ege Akademik Bakış, 8(1), 373-393.
• Eğilmez, M., & Kumcu, E. (2004). Ekonomi Politikası, Teori ve Türkiye Uygulaması, (15. Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Erçakar, M. E., & Güvenoğlu, H. (2018). Türkiye’de gelir dağılımı ve sosyal koruma harcamalarına bir bakış. Sosyal Bilimler Metinleri, 1, 38-53.
• Erdil, E., & Yetkiner, İ.H. (2009). The Granger-Causality between health care expenditure and output: A panel data approach. Applied Economics, 41(4), 511-518.
• Gerdtham, U.G., Søgaard, J., Andersson, F., & Jönsson, B. (1992). An econometric analysis of healthcare expenditure: A cross-section study of the OECD countries. Journal of Health Economics,11(1), 63-84.
• Granger, C. W., & Yona, G. (2002). Hidden Cointegration. San Diego: University of California Publishing.
• Jackson, P.M. (1990). Review of bramley. Environment and Planning C: Government and Policy, 9, 243.
• Kar, M., & Taban, S. (2003). Kamu harcama çeşitlerinin ekonomik büyüme üzerine etkileri. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 58(3), 145-169.
• Kayalıdere, G., & Şahin, H. (2014). Sosyal devlet anlayışı çerçevesinde Türkiye’de sosyal koruma harcamalarının gelişimi ve yoksulluk, siyaset. Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 57-75.
• Kızıl, B.C., & Ceylan, R. (2018). Sağlık harcamalarının ekonomik büyüme üzerine etkisi: Türkiye örneği. Journal of Yaşar University 13(50), 197-209.
• Künü, S. (2013). Kamu Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerine Etkileri: Türkiye Üzerine Bir Uygulama. (Yayınlanmış Doktora Tezi), Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Markova, N. (2006). How does the Introduction of Health İnsurance Change the Equity in the Health Care Provision in Bulgaria? Washington: International Monetary Fund Publishing.
• Martinez-Vazquez, J., Moreno-Dodson, B., & Vulovic, V. (2012). The impact of tax and expenditure policies on income distribution: Evidence from a large panel of countries. Review of Public Economics, 200(4), 95-130.
• Mehrara, M., & Musai, M. (2011). Health expenditure and economic growth: An ARDL approach for the case of Iran. Journal of Economics and Behavioral Studies, 3(4), 249-256.
• Mendelson, D.N., & Schwartz, W.B. (1993). The effects of aging and population growth on health care costs. Health Affairs, 12(1),119-125.
• Mushkin, S. J. (1962). Health as an investment. Journal of Political Economy, 70(5),129–157.
• Mutlu, A. & Işık, A. K. (2005). Sağlık Ekonomisine Giriş, (2. Baskı). Bursa: Ekin Kitabevi.
• OECD (2020). 01.12.2019 https://data.oecd.org/healthres/health-spending.htm.
• Selim, S., Uysal, D., & Eryiğit, P. (2014). Türkiye’de sağlık harcamalarının ekonomik büyüme üzerindeki etkisinin ekonometrik analizi. Niğde Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(3),13-24.
• Sevüktekin, M., & Çınar, M. (2017). Ekonometrik Zaman Serileri Analizi (Eviews Uygulamalı). Ankara: Tüba Yayınevi.
• Şantaş, G., Demirgil, B., & Şantaş, F. (2019). Sağlık harcamaları-gelir dağılımı ilişkisi: Türkiye için ARDL sınır testi yaklaşımı. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 17(1),412-427.
• Şener, Ş., Yılancı, V., & Tıraşoğlu, M. (2013). Petrol fiyatları ile borsa İstanbul’un kapanış fiyatları arasındaki saklı ilişkinin analizi. Selçuk Üniversitesi İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 26, 232-248.
• Taban, S. (2006). Türkiye’de sağlık ve ekonomik büyüme arasındaki nedensellik ilişkisi. Sosyoekonomi, 4(4),31-46.
• TÜİK (2020). 24.12.2020 https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Saglik-Harcamalari-Istatistikleri-2019.
• TÜİK (2020). 20.12.2020 https://tuikweb.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=33820.
• Ünal, E. (2013). Sağlık Ekonomisi ve Yönetimi, (1. Baskı). Bursa: Ekin Yayınevi.
• Yardımcıoğlu, F. (2012). OECD ülkelerinde sağlık ve ekonomik büyüme ilişkisinin ekonometrik bir incelemesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,13(2), 27-47.
• Yumuşak, İ.G., & Yıldırım, D.Ç. (2009). Sağlık harcamaları iktisadi büyüme ilişkisi üzerine ekonometrik bir inceleme. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 4(1), 57-70.
• Well, D. N. (2007). Accounting for the effect of health on economic growth. The Quarterly Journal of Economics, 122(3), 1265-1306.