YEŞİL HASTANELERDE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORLAMASI ÜZERİNE PERSONEL TUTUMLARININ ARAŞTIRILMASI: BİR KAMU HASTANESİ ÖRNEĞİ

Yıl 2023, Cilt: 26 Sayı: 3, 667 - 684, 26.09.2023

Aydın Şenol , Sevgi Üstünkaya , Halil Akkuş

Öz

Küreselleşme ile beraber dünyada hızla artan rekabet ortamı içerisinde sağlık işletmelerinin, varlıklarını sürdürebilmesi, bulunduğu ekosisteme zarar vermeden maliyetlerini en aza indirmeleri kaliteli ve verimli hizmet sunabilmesi için ekonomik, çevresel ve sosyal birleşenler açısından sürdürülebilirlikleri oldukça önemlidir. Tüm sağlık çalışanları tarafından sürdürülebilirlik kavramının değerinin anlaşılması ve bu sürece katkı sunmaları önemli ve değerlidir. Bu çalışma ile Sakarya’nın Akyazı ilçesinde faaliyet göstermekte olan Akyazı Devlet Hastanesi’ndeki sürdürülebilirlik ve sürdürülebilirlik raporlaması üzerine personelin rolünü ve tutumlarını tespit edilmesi amaçlanmaktadır. Bu çalışmanın yöntemi olarak, Nitel araştırma tasarımlarından biri olan Strauss ve Corbin’nin (1998) geliştirdikleri “gömülü teori” olarak da bilinen sistematik yaklaşım kullanılarak veriler ve bulgular elde edilmiştir. Bu bağlamda, 2022 Kasım-Aralık aylarında 14 sağlık personeliyle aşamalı olarak yüz yüze görüşülmüş ve veriler toplanmıştır. Literatür incelemesinde, hastanelerde sürdürülebilirlik raporlaması üzerine personel tutumlarının tespitine yönelik daha önce araştıran bir çalışmaya rastlanılmamıştır. Çalışma sonucunda, sağlık personellerinin sürdürülebilirlik üzerine tutumlarının olumlu yönde olduğu tespit edilmiştir. Bu bağlamda, çalışan personelin çevreyi korumak, kuruma ve ülkeye maddi çıkar sağlamak, gelecek kuşaklara daha güzel bir evren bırakmak için çalıştıkları alanda ortaya çıkan atıkları uygun bir şekilde ayrıştırdığı, geri dönüşüm sağladığı ve süreçlere olumlu katkılar sunmaya çalıştıkları tespit edilmiştir. Sürdürülebilirlik raporlaması üzerine çalışanların daha fazla bilgilendirilmesi, hizmet içi eğitimlerinin ve kamu bilgilendirme çalışmalarının artırılması gerekliliği önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Yeşil Hastane, Sürdürülebilirlik, Sürdürülebilirlik Raporlaması, Tutum

INVESTIGATION OF STAFF'S ATTITUDES TO SUSTAINABILITY REPORTING IN GREEN HOSPITALS: A PUBLIC HOSPITAL CASE

Öz

Sustainability is highly important in terms of economic, environmental and social components in order for health enterprises to maintain their existence, to minimize their costs without harming the ecosystem they are in, and to provide quality and efficient service in the rapidly increasing competitive environment in the world with globalization. It is important and valuable for all healthcare professionals to understand the value of the notion of sustainability and to contribute to this process. With this study, it is aimed to make firm the role and attitudes of the personnel on sustainability and sustainability reporting in Akyazı State Hospital that is operating in Akyazı district of Sakarya. In this study, data and findings were obtained by using the systematic approach, also that is known as "embedded theory", developed by Strauss and Corbin (1998), one of the qualitative research designs, as the method of this study in Akyazı district of Sakarya. In this sense, face-to-face interviews were gradually conducted with 14 health personnel in November-December 2022 and data were collected. In the literature review, no previous research was found on the determination of staff attitudes on sustainability reporting in hospitals. As a result of the study, it was determined that the attitudes of health personnel on sustainability were positive. In this context, it has been determined that the personnel working in order to protect the environment, provide financial benefits to the institution and the country, and leave a better universe for the next generations, appropriately decompose the wastes generated in the area where they work, provide recycling and try to make positive contributions to the processes. It is suggested that employees should be informed more about sustainability reporting, on the job training and public information activities should be increased.

Anahtar Kelimeler

Sustainability, Green Hospital, Sustainability Reporting, Attitude

Kaynakça

• Ak, B. (1990). Hastane yöneticiliği. Özlem Matbaacılık.
• Akarçay, Ç. (2014). Sürdürülebilirlik muhasebesi standartları kurulu-Sustainability accounting standards board. Öneri Dergisi, 11(42), 1-11.
• Ankersen, (2009). The role of sustainability as an organizing principle in higher education and at the University of Florida. https://www.law.ufl.edu/law/wpcontent/uploads/2011/06/AnkersonSustainabilityReport4- Jun-091.pdf
• Başkale, H. (2016). Nitel araştırmalarda geçerlik, güvenirlik ve örneklem büyüklüğünün belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 9(1), 23-28.
• Bhagat, S., & Bolton, B. (2008). Corporate governance and firm performance. Journal of Corporate Finance, 14(3), 257-273.
• Boone, T. (2012). Creating a culture of sustainability. UIC medical center. Orris and Kaplan (Eds.), Health Care Research Collaborative.
• Bulduklu, Y. (2019). Eleştirel çalışmalarda nitel araştırma yöntemi olarak gömülü teori. Kritik İletişim Çalışmaları Dergisi, 1(1), 1-14.
• Creswell, J. W. (2003). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (2. Baskı). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Creswell, J. W., Hanson, W. E., Clark Plano, V. L., & Morales, A. (2007). Qualitative research designs: Selection and implementation. The Counseling Psychologist, 35(2), 236-264.
• Dalgalı, B., & Gürses, İ. (2018). Merhametin sağlık hizmetlerindeki yeri ve önemi. Sinop Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 181-204.
• Demircioğlu, E. N., & Ever, D. (2019). Sürdürülebilirlik muhasebesinin teorik açıdan incelenmesi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28(3), 59-73. https://doi.org/10.35379/cusosbil.644980.
• Ekergil, V., & Göde, M. Ö. (2017). Küresel raporlama girişimi (GRI) standartlarına göre seçilen otellerin sürdürülebilirlik raporlarının analizi ve değerlendirilmesi. Business and Economics Research Journal, 8(4), 859-871.
• Gray, R. H. (1994). Corporate reporting for sustainable development: Accounting for sustainability in 2000 AD. Environmental Values, 3(1), 17-45.
• Gürbüz, A. O., & Ergincan, Y. (2004). Ekonomik katma değer (economic value added) (eva-copyright) ve net kar: İmkb’deki hisse senedi fiyatlarının analizi (1995-2000). Öneri Dergisi, 6(21), 33-42.
• Hoşgör, H. (2015). Yeşil hastane konsepti ve Türkiye deneyimi, Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 1(2), 75-84.
• Ilgar, M. Z., & Ilgar, S. C. (2013). Nitel bir araştırma deseni olarak gömülü teori (Temellendirilmiş Kuram). İZÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 2(3), 197-247.
• İlaslan, N., & Çakar, M. (2021). 2030 sürdürülebilir kalkınma hedefleri kapsamında gezegen sağlığı ve gezegen hemşireliğinin önemi. Türkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences, 13(3), 717-724.
• Keleş, R. (1998). Kent bilim terimleri sözlüğü [2. Baskı]. İmge Kitap Evi Yayınları.
• Kılıç, C. H., & Güdük, Ö. (2018). Yeşil hastane kavramı ve Türkiye’deki son kullanıcıların beklentileri üzerine bir hastane örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(1), 164-174.
• Kıvanç, M. M., Türen, S., Atakoğlu, R., & Özçalık, C. K. (2020). Sürdürülebilir kalkınma hedeflerine erişmede hemşirenin önemi. Sağlık ve Yaşam Bilimleri Dergisi, 2(2), 74-78.
• Kiziltan, B., & Umut Doğan, D. (2021). Kurumsal raporlamanın gelişimi: Entegre raporlama. Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 7(1), 62-78.
• Marimuthu, M., & Paulose, H. (2016). Emergence of sustainability based approaches in healthcare: Expanding research and practice. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 224, 554-561.
• Milic, M. (2014). Sustainability initiatives in the healthcare sector, challenges and opportunities for businesses and support agencies [Master Thesis]. Copenhagen Business School.
• Morrow, L. M., & Smith, J. K. (1990). The effects of group size on interactive storybook reading. Reading Research Quarterly, 213-231.
• Naylor & Appleby, (2012). Sustainable health and social care connecting. National Institute for Health Research (NIHR).
• Norton, B. G. (2005). Sustainability: A philosophy of adaptive ecosystem management. University of Chicago Press.
• OECD. (2018). Health expenditure and financing: Health expenditure indicators (Edition 2018). https://www.oecd.org/health/health-expenditure.htm
• Rivera-Arrubla, Y. A., Zorio-Grima, A., & García-Benau, M. A. (2017). Integrated reports: Disclosure level and explanatory factors. Social Responsibility Journal, 13(1), 155-176
• Romanelli, M. (2017). Towards sustainable health care organizations. Management Dynamics in the Knowledge Economy, 5(3), 377-394.
• Staruss, A. L. & Corbin, J. (1990). Basic of qualitative research: Grounded theory procedures and techniques. Sage Publications.
• Schneider, A. (2015). Reflexivity in sustainability accounting and management: Transcending the economic focus of corporate sustainability. Journal of Business Ethics, 127(3), 525-536.
• Solow, R. M. (1993). Sustainability: An economist's perspective. In economics of the environment, Dorfman and Dorfman (Eds.). W.W. Norton.
• Tamer, G. (2018). Sağlık kuruluşlarında sürdürülebilirlik; özel sağlık kuruluşunda bir araştırma. İ. Gülmez ve D. Sevim (Ed.). Sağlık Bilimleri Örnek Araştırmalar El Kitabı İçinde, Nobel Yayıncılık.
• Terekli, G., Özkan, O. & Bayın, G. (2013). Çevre dostu hastaneler: Hastaneden yeşil hastaneye. Ankara Sağlık Hizmetleri Dergisi, 12(2), 37-54.
• Tiftik, C. (2022). Sağlık sektörü işletmelerinde sürdürülebilirlik: Sistematik derleme çalışması. Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), 404-426.
• Tsioumpri, K., Tsakni, G., & Goula, A. (2020). Sustainable development in healthcare facilities. Case study: Swedish and Greek hospital. Journal of Sustainable Development, 13(4), 178-190.
• Tuan, K. (2019). Yönetim kurulu özelliklerinin sürdürülebilirlik raporlarına etkisi: Borsa İstanbul örneği. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 36, 233-242.
• TÜİK. (2018). Sağlık istatistikleri. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1095.
• Tüm, K. (2014). Kurumsal sürdürülebilirlik ve muhasebeye yansımaları: Sürdürülebilirlik muhasebesi. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 5(1), 58-81.
• Watts, N., Amann, M., Arnell, N., Ayeb-Karlsson, S., Belesova, K., Boykoff, M., Byass, P., Cai, W., Campbell-Lendrum, D., & Capstick, S. (2019). The 2019 report of the lancet countdown on health and climate change: Ensuring that the health of a child born today is not defined by a changing climate. The Lancet, 394(10211), 1836-1878.
• Yazar K. H. (2006) Sürdürülebilir kentsel gelişme çerçevesinde orta ölçekli kentlere dönük kent planlama yöntem önerisi [Yayınlanmamış Doktora Tezi]. Ankara Üniversitesi.
• Yüksel, F., & Araci, H. (2017). Entegre raporlama, Türk işletmelerinin entegre raporlamaya bakışı üzerine bir araştırma. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(3), 741-757.