TELE-TIP UYGULAMALARININ SAĞLIK HİZMETİ KULLANICILARI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Year 2024, Volume: 27 Issue: 4, 619 - 636, 23.12.2024

Ramazan Kıraç , Ali Göde

https://doi.org/10.61859/hacettepesid.1460975

Abstract

Bu araştırma tele-tıp uygulamalarının sağlık hizmeti kullanıcıları açısından değerlendirilmesini amaçlamaktadır. Bu değerlendirme, sağlık hizmeti kullanıcıları için daha etkili ve kullanıcı dostu tele-tıp hizmetlerinin geliştirilmesine katkı sağlayarak, sağlık hizmetlerinin daha geniş kitlelere ulaşmasını ve bu hizmetlerin benimsenmesini destekleyecektir. Özellikle sağlık hizmetlerine erişimde zorluk yaşayan bireyler için büyük önem taşımaktadır. Kahramanmaraş merkezde yapılan bu çalışmada nicel araştırma deseni kullanılmıştır. Kolayda örneklem yöntemi kullanılarak yapılan bu araştırmaya 403 kişi dâhil olmuştur. Araştırmada, “Kişisel Bilgi Formu”, “Sağlık Sektöründe Tele-Tıp Uygulamalarına Bakış Açısı Ölçeği” kullanılmıştır. Likert tarzı hazırlanan ölçek dört boyuttan oluşmaktadır (bilgi kalitesi ve memnuniyet, erişim, etkililik, güven). Ölçeğin Cronbach Alpha değeri 0,969’dur. Veriler SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) programı ile analiz edilmiştir. Ayrıca analiz yöntemi olarak, verilerin normal dağıldığı tespit edilmesi üzerine, bağımsız gruplarda t testi ve ANOVA analizleri uygulanmıştır. Araştırmanın demografik verilerinin bazıları (cinsiyet, eğitim durumu, medeni durum, çalışma durumu, gelir durumu) ile tele-tıp uygulamaları ortalamaları arsında anlamlı bir fark tespit edilmiştir (p<0,05). Araştırmada kadınların, lise mezunlarının, evli bireylerin, herhangi bir işte çalışmayanların ve gelir durumu düşük olanların tele-tıp uygulamaları değerlendirme puanları daha düşük olduğu tespit edilmiştir. Genel olarak bakıldığında tele-tıp uygulamalarını kullanıcılar arasında orta düzeyde bir değerlendirme puanı aldığını belirlenmiştir.

Keywords

Sağlık , Sağlık Hizmeti Kullanıcıları , Tele-Tıp Uygulamaları

Ethical Statement

Araştırmada veri toplama formu uygulanmadan önce Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Etik Kurulunun 12.01.2024 Tarih ve 2024-1 sayılı oturumunda alınan 10 numaralı kararı ile etik komite onayı alınmıştır.

Supporting Institution

Çalışma için destek alınmamıştır.

EVALUATION OF TELE-MEDICINE APPLICATIONS FROM THE PERSPECTIVE OF HEALTH SERVICE USERS

Abstract

This study aims to evaluate tele-medicine applications from the perspective of healthcare service users. This evaluation will contribute to the development of more effective and user-friendly tele-medicine services for healthcare users and will support the wider reach and adoption of healthcare services. It is of great importance especially for individuals who have difficulty in accessing health services. In this study conducted in the center of Kahramanmaraş, a quantitative research design was used. Using convenience sampling method, 403 people were included in this study. In the study, "Personal Information Form" and "Scale of Perspective on Tele-Medicine Practices in the Health Sector" were used. The Likert-style scale consists of four dimensions (information quality and satisfaction, access, effectiveness and trust). The Cronbach Alpha value of the scale is 0.969. The data were analyzed with SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) program. In addition, independent samples t-test and ANOVA analyses were applied as the analysis method, as it was determined that the data were normally distributed. A significant difference was found between some of the demographic data (gender, educational status, marital status, employment status, income status) and the averages of tele-medicine practices (p<0.05). In the study, it was determined that women, high school graduates, married individuals, those who do not work in any job and those with low income have lower evaluation scores of tele-medicine applications. In general, it was determined that tele-medicine applications received a moderate evaluation score among users.

Keywords

Health , Health Service Users , Tele-Medicine Applications

References

• Anawade P. A., Sharma D., & Gahane S. A. (2024). Comprehensive Review on Exploring the Impact of Telemedicine on Healthcare Accessibility. Cureus. 16(3), e55996. doi: 10.7759/cureus.55996.
• Ansarian M., & Baharlouei Z. (2023). Applications and Challenges of Telemedicine: Privacy-Preservation as a Case Study. Arch Iran Med., 26(11), 654-661. doi: 10.34172/aim.2023.96.
• Birinci, Ş., Ülgü, M. M., Feyzioğlu, S. B., Sebik, N. B., & Yarbay, Y. (2023). Uzaktan Sağlık Hizmetlerinin Sunumu Hakkında Yönetmelik Kapsamında Türkiye’de Sağlık Hizmetleri: Bir Geleneksel Derleme Çalışması. Turkiye Klinikleri J Health Sci, 8(3), 514–522. https://doi.org/10.5336/healthsci.2022-94390
• Dean, S. (2022, January 15). Telehealth Pros & Cons: The Big Benefits Of Patient Access Software. Keona Health. https://www.keonahealth.com/resources/telehealth-pros-cons-the-big-benefits-of-patient-access-software
• Doraiswamy, S., Abraham, A., Mamtani, R., & Cheema, S. (2020). Use of Telehealth During the COVID-19 Pandemic: Scoping Review. Journal of Medical Internet Research, 22(12) 1-15. https://doi.org/10.2196/24087
• Gajarawala, S. N., & Pelkowski, J. N. (2021). Telehealth Benefits and Barriers. The Journal for Nurse Practitioners, 17(2), 218-221. https://doi.org/10.1016/J.NURPRA.2020.09.013
• Göksu, B. (2020). Tele-Tıp Uygulamalarının Sağlık Profesyonelleri Ve Sağlık Hizmetinden Faydalanan Katılımcılar Perspektifinden Değerlendirilmesi. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Okan Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Sağlık Yönetimi Anabilim Dalı, İstanbul.
• Grove, S. K., Burns, N., & Gray, J. (2012). The practice of nursing research: Appraisal, synthesis, and generation of evidence. Elsevier Health Sciences.
• Haleem A., Javaid M., Singh R. P., & Suman R. (2021) Telemedicine for healthcare: Capabilities, features, barriers, and applications. Sens Int. 2:1-12. doi: 10.1016/j.sintl.2021.100117.
• Hatef, E., Wilson, R. F., Zhang, A., hannum, S. M., Kharrazi, H., Davis, S. A., Foroughmand, I., Weiner, J. P., & Robinson, K. A. (2024). Effectiveness of telehealth versus in-person care during the COVID-19 pandemic: a systematic review. npj Digit. Med. 7(157), 1-12 (2024). https://doi.org/10.1038/s41746-024-01152-2
• Hoşman, İ. (2018). Sağlık Sektöründe Tele-Tıp Uygulamalarına İlişkin Boyutlar:Sağlık Hizmetinden Yararlanan Katılımcıların Görüşlerine İlişkin Bir Araştırma. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Junaid, S. B., Imam, A. A., Balogun, A. O., De Silva, L. C., Surakat, Y. A., Kumar, G., Abdulkarim, M., Shuaibu, A. N., Garba, A., Sahalu, Y., Mohammed, A., Mohammed, T. Y., Abdulkadir, B. A., Abba, A. A., Kakumi, N. A. I., & Mahamad, S. (2022). Recent Advancements in Emerging Technologies for Healthcare Management Systems: A Survey. Healthcare, 10(10), 1-45. https://doi.org/10.3390/HEALTHCARE10101940
• Kalaycı, Ş. (2017). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Dinamik Akademi Yayınları.
• Kaya, E., & Eke, E. (2023). Bireylerin Mobil Sağlık Uygulaması Kullanım Durumu ve E-Sağlık Okuryazarlığı İlişkisi. İşletme Bilimi Dergisi, 11(1), 1–15.
• Khairat S, Chourasia P, Muellers K. A., Andreadis K., Lin J. J., & Ancker J. S. (2021)Patient and Provider Recommendations for Improved Telemedicine User Experience in Primary Care: A Multi-Center Qualitative Study. Telemed Rep., 4(1), 21-29. doi: 10.1089/tmr.2023.0002.
• Kıraç, R., Göde, A., & Aydoğdu, A. (2020). Küreselleşmenin Sağlık Üzerine Etkileri. ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi, 7(17), 26–33.
• Korkmaz, S., & Hoşman, İ. (2018). Sağlık Sektöründe Tele-Tıp Uygulamaları: Tele-Tıp Uygulama Boyutlarını İçeren Bir Araştırma. Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 4(3), 251–263.
• Mehta, S. J. (2014). Telemedicine’s Potential Ethical Pitfalls. AMA Journal of Ethics, 16(12), 1014–1017. https://doi.org/10.1001/virtualmentor.2014.16.12.msoc1-1412
• Munro, B. H. (2005). Statistical methods for health care research (Vol. 1). Lippincott Williams & Wilkins,. Nadeem, A., & Cantrell, R. (2020, January 18). The Importance of IT Infrastructure in the Healthcare Industry | Sendero Consulting. Sendero. https://senderoconsulting.com/the-importance-of-it-infrastructure-in-the-healthcare-industry/
• Nittari, G., Khuman, R., Baldoni, S., Pallotta, G., Battineni, G., Sirignano, A., Amenta, F., & Ricci, G. (2020). Telemedicine Practice: Review of the Current Ethical and Legal Challenges. Telemedicine Journal and E-Health : The Official Journal of the American Telemedicine Association, 26(12), 1427–1437. https://doi.org/10.1089/TMJ.2019.0158
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik (1. Baskı). Seçkin Yayınevi. Şimşir, İ., & Mete, B. (2021). Sağlık Hizmetlerinin Geleceği: Dijital Sağlık Teknolojileri. Journal of Innovative Healthcare Practices (JOINIHP), 2(1), 33–39.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics (Sixth Ed.). Pearson.
• Vardar, S. (2023). Sağlık Hizmeti Kullanıcılarının Tele-Tıp Kullanımı Ve Sağlık Sistemine Güvensizlik Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Sağlık Yönetimi Anabilim Dalı, Ankara.
• Watson, S. (2020, January 16). Telehealth: The advantages and disadvantages. Harvard Health Publishing. https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/telehealth-the-advantages-and-disadvantages
• Yılmaz, F., Mete, A. H., Fşdan Türkön, B., & İnce, Ö. (2022). Sağlık Hizmetlerinin Geleceğinde Metaverse Ekosistemi ve Teknolojileri: Uygulamalar, Fırsatlar ve Zorluklar. Eurasian Journal of Health Technology Assessment (EHTA), 6(1), 12–44.