مسألة توثيق شعر أبي طالب

Year 2024, , 59 - 71, 30.06.2024

Ali Qasim Mohammed Mohammed

https://doi.org/10.56671/hafizadergisi.1453925

Abstract

إن ظاهرة الوضع والنحل في الأدب العربي من المواضيع التي شغلت الباحثين على مرّ العصور ابتداءً من العصر الهجري الأول وحتى يومنا هذا، ولعل سبب هذا الوضع يعود إلى حب الظهور والافتخار من قبل القبائل العربية التي لم يذع صيتها، فأرادت أن تشتهر فوضعت الشعر. وشعر أبي طالب من الأشعار التي خاض في صحتها الكثير من الباحثين والناقدين ابتداءً من ابن هشام وابن سلام وانتهاءً بالعصر المتأخر مثل المستشرق بروكلمان والباحث محمود علي وغيرهما، ومثل هذه الأشعار أولى بالبحث والتمحيص من غيرها من الأشعار التي لم يُطعن فيها من قبل الباحثين. بعد الاستقصاء والبحث لم يُلاحظ أي مقالة عالجت هذا الموضوع، فأتت هذه المقالة لتكشف اللثام عن وجود شعر أبي طالب في الكتب الكلاسيكية، ومن ثم الخوض في مسألة التشكيك في مدى صحة شعر أبي طالب مع ذكر بعض الأشعار التي وردت في ديوان أبي طالب
.ونُسبت لغيره، علمًا أن هذه المقالة أتت لتزيح اللثام عن أحد مواضيع رسالتي في الماجستير

Keywords

الأدب العربي, الشعر, شعر أبي طالب, الوضع

Ebû Tâlib'ın Şiirinin Mevsûkiyet meselesi

Abstract

Arap edebiyatında şiir’in uydurma olgusu, ilk hicri yüzyıldan günümüze kadar çağlar boyunca araştırmacıları meşgul eden konulardan biridir. Belki de bu durumun nedeni, pek bilinmeyen Arap kabilelerin tanınma veya bilinmelerinden dolayı ünlü olmak için ortaya şiir koymak istemeleridir. Ebû Talib'in şiiri ise, İbn Hişam ve İbn Sellâm gibi eleştirmenler tarafından erken dönem'de başlayan ve Oryantalist Brockelmann ve araştırmacı Mahmoud Ali ve diğer eleştirmenler tarafından geç dönemle biten birçok araştırmacı ve eleştirmenin özgünlüğünü tartıştığı şiirlerden biridir. Bu tür şiirler, eleştirmenler tarafından sorgulanmayan diğer şiirlerden daha fazla araştırma ve incelemeyi hak etmektedir. Yapılan inceleme ve araştırmadan sonra bu konuyu ele alan herhangi bir makaleye rastlanmadığından bu makale, Ebu Talib'in şiirinin klasik kitaplardaki varlığını ortaya koymaktadır. Ayrıca, Ebu Talib'in Divan'ında geçen ve diğer şairlere atfedilen şiirlerin bir kısmından bahsedilerek, Ebu Talib'in şiirinin güvenliği sorunu ele alındı. Bu makale yüksek lisans tezimin konularından birini gün yüzüne çıkarmak için ele alındı.

Keywords

ARAP EDEBİYATI, ŞİİR, EBÛ TALIB

References

• Atîk, Abdu’l- ‘Azîz, ‘İlmu’l-mânî, Beyrut: Dâru’n-Nahdati’l-‘Arabiyye,2009.
• Nâdvî, Ali Ebû El-Hassan El-Nâdvî, es-Sîretü’n-nebeviyye, Dimaşk: Dâru’b.kesir, 1425/2004.
• Ahmed B. Hanbel, Ebû Abdillâh Ahmed b. Muhammed b. Hanbel eş-Şeybânî, Tah. Ahmed mohammed şakir, Kahire: Dâru’l-hadis, 1995.