Şiddetin İktidarı, İktidarın Şiddeti: Türkçe Hikayede Çocuk Şiddetinin Hayvan Zulmü Üzerinden Yansımaları

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 2, 158 - 166, 31.12.2021

İlayda Engin

Öz

İnsanlar çocukluğu genelde saflık ve masumiyetin temsili olarak algılar. Bu bakışa göre bozulma yetişkinlikle başlar ve çocuklar yetişkinliğin kötülüklerine henüz bulaşmamış iyilik timsalleridir. Fakat çocukluk gerçekten bu denli masum mudur? Kötülüğün açığa çıkması için illa bir çevre etkisi mi gerekir yoksa kötülük doğuştan insanın içinde midir? İnsanlığın her halini inceleyen edebiyata baktığımızda bunların örneklerine rastlayabiliriz. Her ne kadar çocukların saf ve masum imajı çoğu eserde devam etse de bunun aksini sergileyen çocuk karakterlere de rastlarız. Kötülüğün ve şiddetin henüz çocukluktan itibaren başladığını gösteren bu hikayelerde ise çocukların şiddet uyguladığı grup olarak hayvanlar göze çarpar. Çocukların şiddet nesneleri genellikle toplum hiyerarşisinde kendinden daha altta yer alan ve üzerinde daha kolay güç kurarak iktidar alanı sağlayabileceği hayvanlardır. Bu çalışmada da Ömer Seyfettin’in “İlk Cinayet”, Orhan Kemal’in “Köpek Yavrusu” ve Mine Söğüt’ün “Naz Neden Derine Gömmemiş Kediyi?” hikayeleri üzerinden örneklerle Türkçe hikâyede çocuk şiddetinin hayvan zulmü üzerinden yansımaları ve bu yansımaların ortak göstereni olan şiddet ve iktidar ilişkisi incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Çocuk, Hayvan, Şiddet, İktidar

The Power of Violence, The Violence of Power: Reflections of Child Violence on Animal Cruelty in Turkish Story

Öz

İnsanlar çocukluğu genelde saflık ve masumiyetin temsili olarak algılar. Bu bakışa göre bozulma yetişkinlikle başlar ve çocuklar yetişkinliğin kötülüklerine henüz bulaşmamış iyilik timsalleridir. Fakat çocukluk gerçekten bu denli masum mudur? Kötülüğün açığa çıkması için illa bir çevre etkisi mi gerekir yoksa kötülük doğuştan insanın içinde midir? İnsanlığın her halini inceleyen edebiyata baktığımızda bunların örneklerine rastlayabiliriz. Her ne kadar çocukların saf ve masum imajı çoğu eserde devam etse de bunun aksini sergileyen çocuk karakterlere de rastlarız. Şiddetin henüz çocukluktan itibaren başladığını gösteren bu hikayelerde ise çocukların şiddet uyguladığı grup olarak hayvanlar göze çarpar. Çocukların şiddet nesneleri genellikle toplum hiyerarşisinde kendinden daha altta yer alan hayvanlardır. Çocuk bu hiyerarşik düzen sayesinde hayvanların üzerinde daha kolay iktidar alanı sağlayabilir. Bu çalışmada da Ömer Seyfettin’in “İlk Cinayet”, Orhan Kemal’in “Köpek Yavrusu” ve Mine Söğüt’ün “Naz Neden Derine Gömmemiş Kediyi?” hikayeleri üzerinden örneklerle Türkçe hikâyede çocuk şiddetinin hayvan zulmü üzerinden yansımaları ve bu yansımaların ortak göstereni olan şiddet ve iktidar ilişkisi incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Child, Animal, Violence, Power

Kaynakça

• Ömer Seyfettin. (2005). Primo Türk Çocuğu. İstanbul: Timaş Çocuk.
• Ömer Seyfettin. (2009). İlk Cinayet. Bütün Hikayeleri (s. 86-89). içinde Konya: Mola Kitap.
• Öztan, G. G. (2011). Türkiye'de Çocukluğun Politik İnşası. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Adıvar, H. E. (2014). Dağa Çıkan Kurt. İstanbul: Can Yayınları.
• Adams, C. J. (2020). Ne Adam Ne Hayvan. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Ariès, P. (1962). Centuries of Childhood. New York: Alfred A. Knopf.
• Ayar, P. A. (2017). Dağa Çıkan Kurt’ta Savaş Çocukları ve Gerçeklik. Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, 29-45.
• Bademkıran, Ü. (2018). Kötülük Kavramı ve Ece Ayhan'ın Eserlerine Kötülük Meselesi Bağlamında Bir Yaklaşım. Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, 281-308.
• Gödelek, K. (2005). Güç ve İktidar İlişkisi Bağlamında Kadına Yönelik Şiddet. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 97-107.
• Güntekin, R. N. (2005). Akşam Güneşi. İstanbul: İnkılap Kitapevi.
• Güntekin, R. N. (2005). Miskinler Tekkesi. İstanbul: İnkılap Kitapevi.
• Gürbilek, N. (2016). Kötü Çocuk Türk. İstanbul: Metis Yayınları.
• Ganley, A. L. (1985). Court-Madeted Counseling for men who Batter: A Three Day Workshop for Mental Health Professionals. Washington, DC: Center for Women Policy Studies.
• Kemal, O. (2012). Köpek Yavrusu. Ekmek Kavgası (s. 18-21). içinde İstanbul: Everest Yayınları.
• Söğüt, M. (2015). Naz Neden Derine Gömmemiş Kediyi? Deli Kadın Hikayeleri (s. 85-89). içinde İstanbul: YKY.
• Taşçı, F. (2007). Reşat Nuri Güntekin'in Romanlarındaki Karakterlerin Çocuğa Görelikler Açısından Değerlendirilmesi. Samsun.
• Tuckman, B. (1978). A Distant Mirror. New York: Alfred Knopt.