Öz
The field of hadith is undoubtedly one of the fields of science on which Muslim scholars have spent the most time, from the early period to the present day. As a result of these studies, a comprehensive hadith methodology has been revealed and many works have been compiled in this context. However, it has been emphasized that even in the hadith sources considered reliable by Shia, narrations with problematic content continue to be included, and that text criticism should also be used in evaluating the narrations, albeit with a delay in the last century. Muhammad Taqi al-Tusturi or ash-Shushtari (d. 1415/1994), one of the leading hadith scholars of today's Shia, stated that in the Shia hadith sources, and especially in al-Kafi, there are hadiths that are weak, fabricated, as well as distorted in wording and meaning. He tried to explain it with examples in his books titled 'el-Ahbâr ed-Dahîle' and 'Mustedrek el-Ahbâr ed-Dahîle'. His book is divided into three fathers. He named the first of these chapters 'el-Ehâdîs el-Muharrefe'. In this regard, he included verbally distorted narrations in Shiite hadith magazines, especially al-Kafi, and gave many examples on this subject. The second father gave the name 'el-Ahbâr el-Mevdûa' and under the title of this chapter, he discussed the fabricated hadiths in Shiite hadith sources and tried to explain the subject with examples. The third father gave the name 'el-Ed'iye Masnû'e ve'l-Mec'ûle'. In this regard, he pointed out the existence of prayers that were included in Shia hadith books, but had no basis.
We see that among the Imamiyya scholars, they criticized al-Kafi from various aspects throughout the historical process, some of them approached the narrations contained in this book from the textual perspective, caring about the authenticity of the text in this regard, while others recorded their criticisms from the perspective of the document. We see that a third group recorded their criticisms of the narrations in the books in terms of their sources and texts. One of the scholars included in the last group is undoubtedly et-Tusturi. Although various academic studies have been carried out about al-Tusturi and his book al-Ahbâr al-Dhîle, the reason for this article is that there has not been a study analyzing his criticisms towards al-Kāfī, based on the criteria of documents and texts.
On the other hand, by compiling this work, al-Tusturi drew attention to the abundance of weak, fabricated and contradictory hadiths in al-Kafi, which is considered untouchable and the most authentic source after the Holy Quran. We tried to analyze the issues that al-Tusturi emphasized in this valuable work. We tried to benefit from Shia sources as much as possible in our analysis. In other words, we tried to present to the reader the criticisms and criticisms made by Shiite scholars about their own hadith sources. Another issue that we believe is useful to point out is that when the names of the members of Ahl al-Bayt were mentioned, we said (as) in parentheses. In our opinion, there is no harm in this practice, even according to the Ahl al-Sunnah belief. As a matter of fact, there are examples of this in the books written by Ahl al-Sunnah scholars. Especially Hz. Ali (as) and Hz. We witness that they say عليه السلام or كرم الله وجههafter the names of Fatima (as).
Kaynakça
- Ali el-Kârî, Nuruddin Ali b. Muhammed b. Sultân (1986, 2. Baskı). el-Esrâr el-Merfû‘ah fî’l-Ahbâr el-Mevdû‘a (el-Mevdû‘ât el-Kubrâ) tah. Muhammed Lutfî es-Sabbâğ, Beyrut, el-Mektebetu’l-İslâmî.
- el-Ardî, Muhammed Hâdî, Mu’cemu Ricâli’l-Fikri ve’l-Edebi fî’n-Necef Hilâle Elf Âm, Matbbatu’l-edeb, Birinci Baskı, Necef 1384/1964.
- Askerî, es-Seyyid el-Murtadâ (2005). Meâlimu’l-Medreseteyn, yy, Merkezu’t-tabâati ve’n-neşr Li’l-mecme‘i’l-Âlemî Liehli’l-Beyt.
Öz
Hadis/Sünnet sahası hiç şüphesiz, Müslüman ilim adamlarının ilk dönemden günümüze dek üzerinde en fazla mesai harcadıkları ilim alanlarından biridir. Bu çalışmalar neticesinde gerek sened, gerekse metin cihetiyle rivâyetleri muhâkeme edecek kritlerlerin geliştirildiği kapsamlı bir hadis metodolojisi ortaya konmuş ve bu bağlamda birçok eser telif edilmiştir. Aynı çabanın Şîa dünyasında verilmediği, imamet ve masûmiyet anlayışlarına binaen, özellikle de metin tenkidine yönelik çalışmaların, ancak yakın zamanlarda inşa edilmeye çalışıldığı bilinmektedir. Bu sahada fikir üreten Şiî âlimlerden biri et-Tüstürî’dir. Günümüz Şîa’nın önde gelen hadis âlimlerinden olan Muhammed Takî et-Tüstürî veya eş-Şuşterî (ö. 1415/1994), Şîa hadis kaynaklarında ve özellikle el-Kâfî’de zayıf ve mevzû rivâyetlerin yanı sıra lafzen ve manen tahrif edilmiş hadislerin olduğunu ‘el-Ahbâr ed-Dahîle’ ve ‘Mustedrek el-Ahbâr ed-Dahîle’ adlı kitaplarında örnekleriyle anlatmaya çalışmıştır. et-Tüstürî, kitabını üç baba ayırmıştır. Bu bablardan birincisine, ‘el-Ehâdîs el-Muharrefe’ ismini vermiştir. Bu babta başta el-Kâfî olmak üzere, Şiî hadis mecmualarında, lafzen tahrif edilmiş rivâyetlere yer vermiş ve bu konuda çok sayıda misal vermiştir. İkinci baba, ‘el-Ahbâr el-Mevdûa’ ismini vermiştir. Bu babta Şiî hadîs kaynaklarındaki mevzû hadisleri ele almış ve konuyu örneklerle izah etmeye çalışmıştır. Üçüncü baba ‘el-Ed‘iye Masnû‘e ve’l-Mec‘ûle’ ismini vermiştir. Bu babda Şîa hadis kitaplarındaki aslı olmayan duaların varlığına işaret etmiştir.
İmâmiyye âlimleri arasında, tarihi süreç içinde el-Kafî’ye çeşitli yönlerden tenkitler yönelten âlimlerin mevcûdiyeti malumdur. Bu âlimlerden bazıları, metnin sıhhatini önemseyerek bu kitabın ihtiva ettiği rivâyetlere metin cihetinden yaklaşmış, diğer bazıları ise tenkitlerini sened açısından kaydetmişlerdir. Üçüncü bir grup ise kitaplardaki rivâyetleri sened ve metin yönünden tenkide tabi tutmuşlardır. et-Tüstürî’yi üçüncü grupta değerlendirmek mümkündür. et-Tüstürî ve kitabı el-Ahbâr ed-Dahîle hakkında çeşitli akademik çalışmalar yapılmış olsa da, sened ve metin kriterlerinden hareket ederek, özellikle el-Kâfî’ye yönelttiği eleştirileri tahlil eden bir çalışmanın yapılmamış olması, bu makalenin ortaya çıkmasının sebebidir.
et-Tüstürî, bu eseriyle Şîa nezdinde dokunulmaz kabul edilen ve Kur’ân-ı Kerim’den sonra en sahih kaynak addedilen el-Kâfî’deki zayıf, mevzû ve muharref hadislerin ne kadar fazla olduğunu ortaya koymuştur. Biz de et-Tüstürî’nin bu değerli eserinde, üzerinde durduğu konuları tahlil etmeye çalıştık. Yaptığımız tahlillerde mümkün mertebe Şîa kaynaklarından istifade ettik. Başka bir ifade ile Şiî ilim adamlarının, kendi hadis kaynakları hakkında, yaptıkları eleştiri ve tenkitleri okuyucuya sunmaya çalıştık. İşaret etmede fayda olduğuna inandığımız diğer bir husus, Ehl-i Beyt üyelerinin isimleri zikredildiği vakit, parantez içinde (a.s.) dedik. Kanaatimize göre Ehl-i Sünnet itikadına göre de bu uygulamamızın bir sakıncası yoktur. Nitekim Ehl-i Sünnet âlimlerinin telif ettikleri kitaplarda bunun örnekleri vardır. Özellikle Hz. Ali (a.s.) ile Hz. Fatıma’nın (a.s.) isimlerinden sonra عليه السلام veya كرم الله وجهه dediklerine şahit oluyoruz.
Kaynakça
- Ali el-Kârî, Nuruddin Ali b. Muhammed b. Sultân (1986, 2. Baskı). el-Esrâr el-Merfû‘ah fî’l-Ahbâr el-Mevdû‘a (el-Mevdû‘ât el-Kubrâ) tah. Muhammed Lutfî es-Sabbâğ, Beyrut, el-Mektebetu’l-İslâmî.
- el-Ardî, Muhammed Hâdî, Mu’cemu Ricâli’l-Fikri ve’l-Edebi fî’n-Necef Hilâle Elf Âm, Matbbatu’l-edeb, Birinci Baskı, Necef 1384/1964.
- Askerî, es-Seyyid el-Murtadâ (2005). Meâlimu’l-Medreseteyn, yy, Merkezu’t-tabâati ve’n-neşr Li’l-mecme‘i’l-Âlemî Liehli’l-Beyt.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Hadis |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 29 Haziran 2024 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2024 |
| Gönderilme Tarihi | 3 Mayıs 2024 |
| Kabul Tarihi | 5 Haziran 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 Cilt: 6 Sayı: 1 |
Creative Commons Atıf-Gayriticari Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.
Derginin tüm içeriğine açık erişim sağlanmaktadır.
Yayınlanan makaleler öncelikle iThenticate programında taranmaktadır.
Dergimizde yayınlanan makalelerin sorumluluğu yazara ait olup, tüm telif hakları devrolunmuştur.
.