EMEK DİN İLİŞKİSİ VE KÜLTÜR: SINIFTAN CEMAATE

Yıl 2012, Cilt: 1 Sayı: 2, 116 - 133, 29.10.2012

Lütfi Bergen

Öz

Bu makale, kapitalizmin çoğul yapısı içinde emek/din ilişkisinin ortaya çıkardığı “kültür” sorununu ele almaktadır. Weber’in Protestan Etik ve Kapitalizm’in Ruhu kitabında burjuva etiğini Kilise etiğinin ve proleteri de “münzevî”nin yerine ikame eden bir “dönüşüm” imâsı bulunmaktadır. Bu yargıya göre burjuva (Protestan) Hristiyanî bir öz taşımakta ve sınıf karakteri ile davranırken bile “dinî” tavırlar göstermektedir. Marks’ın işçi sınıfını burjuva sınıfına karşı konumlaması, proleteryanın “insanlığın kurtuluşunun” öncüsü olacağı varsayımına göre teorilendirilmişti. Ancak kapitalizmin kendi üretici güçlerini (proleterlerini) çeşitlemesi ve farklı ülkelerde farklı kapitalizmlerin ortaya çıkışı işçi sınıfının “tarihsel rolünü” zayıflatmıştır. İslam- kapitalizm ilişkisinin çatışmalı doğasına rağmen Müslüman- Kapitalizm ilişkilerinin kurulduğu bir reel dünya bulunmaktadır.

 

Anahtar Kelimeler: Kapitalizm, Emek, İşçi Sınıfı, İslam, Cemaat, Ahîlik

Anahtar Kelimeler

Kapitalizm, Emek, İşçi Sınıfı, İslam, Cemaat, Ahîlik

Kaynakça

• KAYNAKLAR
• AĞAOĞULLARI M. ALİ- KÖKER Levent, İmparatorluktan Tanrı Devletine, İmge Yayınları, 1996
• ARSLAN D. Ali, Sınıf Teorisinin Açmazları Ve İktidar Analizinde Bir Alternatif Olarak Elit Teorisi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Fırat University Journal of Social Science Cilt: 16, Sayı: 1, Sayfa: 363-382, ELAZIĞ, 2006
• BAUMAN Zygmunt, Çalışma Tüketicilik ve Yeni Yoksullar, Sarmal Yayınevi, 1999
• BAKIREZER Güven- DEMİRER Yücel, Ak Parti’nin Sınıf Siyaseti, Mülkiye Dergisi, Cilt: XXX, Sayı: Güz- 252, sayfa: 19-31, 2006
• ÇAKAR Enver, XVII. Yüzyılın Ortalarında Trablusşam Şehrinin Sosyal ve İktisadi Durumu, http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/18/32/234.pdf
• ÇALIŞKAN Yaşar- İKİZ M. Lütfi, Kültür, Sanat Ve Medeniyetimizde Ahilik, Kültür Bakanlığı Yayınları, 1993
• DURAK Yasin, Emeğin Tevekkülü, İletişim Yayınları, 2011
• EAGLETON Terry, Marks neden haklıydı? Yordam Kitap, 2011
• HEATON, Herbert, Avrupa İktisat Tarihi, İmge Yayınları, 1995
• MARX- ENGELS, Komünist Manifesto, Sol Yayınları, 1976
• ÖZDEMİR Şennur, İslami Sermaye ve Sınıf: Türkiye/Konya MÜSİAD Örne-ği, Çalışma İlişkileri Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, 2010
• ÖZDEMİR Şennur, Karşılaştırmalı Bir Perspektiften Kapitalizm ve Kültür, Sosyoloji Dergisi, 3. Dizi,17. Sayı, sayfa: 49-79, 2008/2
• PIRENNE Henri, Ortaçağ Kentleri, İmge Yayınları, 1991
• RAĞIP el İsfahanî, Müfredat, Çıra Yayınları, c: 2, 2007
• SEZER Baykan, Türk Sosyolojisinin Ana Sorunları, Çağ Basım, 1988
• WEBER Max, Protestan Ahlâkı ve Kapitalizm’in Ruhu, Hil Yayınları, 1985
• YANIKLAR Cengiz, Postmodernist Antipati: Postmodernist Sınıf(sızlık) Yakla-şımlarına Eleştirel Bir Bakış, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, s. 205-227, 2010