Yabani çiriş otu (Eremurus spectabilis) farklı şekillerde gıda olarak tüketilen, koruyucu ve tedavi edici amaçlarla ilaç olarak kullanılan değerli bir sebzedir. Bu çalışmada, çiriş otunun yaprak ve sap kısımlarının fiziko-kimyasal ve antioksidan özelliklerinin yanı sıra uçucu bileşikleri de belirlenmiştir. Gövde ve yaprakta nem, kül, pH, ham lif, ham protein ve ham yağ içeriği sırasıyla %93.90 ve %90.90; %0.48 ve %0.70; 5.01 ve 5.01; %0.62 ve %1.06; %1.4 ve %2.27; ve %0.60 ve %0.60 olarak belirlenmiştir. L*, a* ve b* değerleri ise gövde ve yaprakta sırasıyla 67.77 ve 46.70; -8.99 ve -12.85; 22.54 ve 17.48 olarak bulunmuştur. Toplam fenolik madde, FRAP ve DPPH değerleri gövde ve yaprakta sırasıyla 897.75 ve 1781.83 mg GAE kg-1; 5.26 ve 12.29 mmol ISE g-1; 40.81 ve 89.55 mmol TE g-1 olarak bulunmuştur. Çiriş otunun gövde ve yaprağında 3 aldehit, 3 alkol, 1 ester, 1 furan, 1 kükürtlü bileşik, 1 azotlu bileşik ve 1 alifatik hidrokarbon olmak üzere 11 uçucu bileşik tespit edilmiştir. Asetaldehit, dimetil sülfür, metil izosiyanür ve etil alkol çiriş otunda tespit edilen en önemli uçucu bileşiklerdir. Yaprak kısmının antioksidanlarca, gövde kısmının uçucu bileşikler açısından daha zengin olduğu saptanmıştır.
The wild Foxtail lily (Eremurus spectabilis) is a valuable vegetable consumed in different forms as food and employed as a remedy for preventive and curative purposes. In the present study, the physicochemical and antioxidant properties and the volatile compounds of the leaves and stem parts of wild Foxtail lily were determined. The moisture content, ash, pH, crude fibre, crude protein and crude fat were determined as 93.90% and 90.90%; 0.48% and 0.70%; 5.01 and 5.01; 0.62% and 1.06%; 1.4% and 2.27%; and 0.60% and 0.60% in stem and leaf, respectively. L*, a* and b* values were found to be 67.77 and 46.70; -8.99 and -12.85; and 22.54 and 17.48 in stem and leaf, respectively. The total phenolic content, FRAP and DPPH were found in stem and leaf as 897.75 and 1781.83 mg GAE kg-1; 5.26 and 12.29 mmol ISE g-1; and 40.81 and 89.55 mmol TE g-1, respectively. 11 volatile compounds were detected in Foxtail lily stem and leaf, including 3 aldehydes, 3 alcohols, 1 ester, 1 furan, 1 sulfur compound, 1 nitrogen compound and 1 aliphatic hydrocarbon. Acetaldehyde, dimethyl sulfide, methyl isocyanide and ethyl alcohol were the most important volatile compounds detected in the headspace of Foxtail lily. The leaf part presented the highest physico-chemical and antioxidant properties, while the headspace of stem provided the highest volatile compounds.
Primary Language | English |
---|---|
Subjects | Fruit-Vegetables Technology, Food Sciences (Other) |
Journal Section | Araştırma Makaleleri |
Authors | |
Early Pub Date | March 25, 2024 |
Publication Date | March 25, 2024 |
Submission Date | November 3, 2023 |
Acceptance Date | January 23, 2024 |
Published in Issue | Year 2024 |
Harran Tarım ve Gıda Bilimi Dergisi, Creative Commons Atıf –Gayrı Ticari 4.0 Uluslararası (CC BY-NC 4.0) Lisansı ile lisanslanmıştır.