DİYARBAKIR KOŞULLARINDA YAYGIN FİĞ (Vicia sativa L.) GENOTİPLERİNİN OT KALİTESİ İLE İLGİLİ BAZI ÖZELLİKLERİN SAPTANMASI

Year 2012, Volume: 16 Issue: 2, 45 - 54, 20.02.2014

Celal Yücel , Mehmet Sayar Hatice Yücel

Abstract

Araştırma, Diyarbakır koşullarında yaygın fiğ (Vicia sativa L.) genotiplerinin ot verimi ve kalitesi ile ilgili bazı özelliklerin incelenmesi amacıyla, 2006/07 ve 2007/08 yıllarında kışlık ara ürün yetiştirme döneminde, GAP Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Mekezinde (Diyarbakır), tesadüf blokları deneme deseninde 4 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Araştırmada; ham protein oranı (HPO), ham protein verimi (HPV), nötr deterjan lif (NDF), asit deterjan lif (ADF), kuru madde verimi (KMV), kuru madde alımı (KMA), sindirilebilir kuru madde verimi (SKMV) ve nispi yem değeri (NYD) gibi özellikler incelenmiştir. Araştırmanın her iki yılında da HPO, HPV, KMV ve SKMV bakımından genotipler arasında istitastiki olarak önemli farklılıklar saptanmıştır. Ayrıca, İncelenen tüm özellikler bakımından yıllar da istatistikî olarak önemli bulunmuştur. Araştırma sonucunda, genotiplerin, sindirilebilir kuru madde verimleri ve nispi yem değerlerinin sırasıyla birinci yılda 30.2-230 kg da-1 ve 105.7-161; ikinci yılda 193.0-453.8 kg da-1 ve 170.8-203.8 arasında değiştiği saptanmıştır. Araştırmada sonucunda 1331, 2604, 2490, 2616, 1430 ve 1500 genotiplerin, araştırmada yer alan diğer genotiplere göre verim ve kalite bakımından daha üstün olduğu, adı gecen hatların Diyarbakır kosullarında yetiştirilmesinin uygun olacağı ve ileride yapılacak ıslah çalışmalarında değerlendirilmesi sonucuna varılmıştır.

Keywords

Yaygın Fiğ (Vicia sativa L.), Genotip, Kalite, Kuru Madde

DETERMINATION of the some PROPERTIES RELATED to FORAGE QUALITY of COMMON VETCH (Vicia sativa L.) GENOTYPES under the DİYARBAKIR CONDITIONS

Abstract

The research was conducted to evaluate forage quality of selected some common vetch (Vicia sativa L.) genotypes. The experiment was laid out using randomized complete block design with four replications at the GAP International Agricultural Research and Training Center in Diyarbakır-TURKEY, during winter 2006/07 and 2007/08 growing season. Several hay quality traits such as crude protein ratio (CPR), crude protein yield (CPY), neutral (NDF) and acid detergent fibers (ADF), dry matter yield (DM), dry matter intake (DMI), digestibly dry matter (DDM) yield and relative feed value (RFV) were analyzed. Results showed that there were significant differences among the genotypes for CPR, CPY, DMY and DDMY in both growing seasons. Years had found a significant effect on all the traits. The DDM yield and RFV of the genotypes were ranged from 30.2 to 230 kg da-1 and 105.7 to 161.0 in the first year and from 193.0 to 453.8 kg da-1 and 170.8 to 203.8 in the second year, respectively. Results suggested that the 1331, 2604, 2490, 2616, 1430 and 1500 genotypes are suitable to grow in Diyarbakir region.

Keywords

Common Vetch, Vicia sativa L, Genotypes, Forage Quality, Dry Matter

References

• Abdouli, H,, Gasmi-Boubaker, A., Hassen, H., Hedhly, A., Mosquera-Losada, R. ve Rigueiro-Rodriguez, A. 2009. Nutritional value of some vetch forage grown under Mediterranean conditions. 15th Meeting of the FAO-CIHEAM Mountain Pastures Network, Integrated Research for the Sustainability of Mountain Pastures, Oct., 7-9.
• Açıkgöz, E. 2001. Yem Bitkileri. Uludağ Üni. Güçlendirme Vakfı Yay. No:182, 584 s, Bursa.
• Ammar, H., López, S. ve Andrés, S. 2010. Influence of maturity stage of forage grasses and leguminous on their chemical composition and in vitro dry matter digestibility. Options Méditerranéennes, A no. 92, 199-203.
• Ankom Technology Corporation, 1997. Operator’s manual. Ankom 200/220 Fiber Analyzer. Ankom Thec. Corp.
• Anlarsal, A.E, Yücel, C. ve Yücel, D. 2006. Çukurova koşullarında fiğ ( Vicia sativa L.) çeşit ve hatlarının bazı tarımsal ve kalite özelliklerinin saptanması. Çukurova Üniv Zir Fak Derg, 21 (2): 111-120.
• AOAC. 1995. Offical Methods of Analysis. Assoc. of Official Analytical Chemists, Arlington, VA.
• Avcı, M. ve Gökkuş, A. 1997. Kıraç şartlarda yetiştirilen bazı adi fiğ genotiplerinin morfolojik, fenolojik ve agronomik özellikleri. Tarla Bitkileri Merkez Araş Enst Derg, 6 (2): 39-47, Ankara.
• Avcıoğlu, R., Soya, H., Geren, H., Demiroğlu, G. ve Salman, A. 1999. Hasat dönemlerinin bazı değerli yem bitkilerinin verimine ve yem kalitesine etkileri üzerinde araştırmalar. Türkiye 3. Tarla Bitkileri Kongresi, Çayır-Mera Yem Bitkileri, 15-20 Kasım, Adana, s. 29-34.
• Badrzadeh, M., Zaragarzadeh, F. ve Esmaielpour, ,B. 2008. Chemical composition of some forage Vicia spp. in Iran. J Food Agric Env., 6 (2): 178-180.
• Başbağ, M., Saruhan, V. ve Gül, İ. 2001. Diyarbakır Koşullarında Bazı Tek Yıllık Baklagil Yem Bitkilerinin Adaptasyonu Üzerinde Bir Araştırma, Türkiye 4. Tarla Bitkileri Kongresi, 17-21 Eylül, Tekirdağ, s.169-173.
• Baysal, İ., Baytekin, H. ve Şılbır, Y. 1991. Güney Doğu Anadolu Bölgesinde çayır mera yem bitkileri ve hayvancılığı geliştirme projesinde karşılaşılabilecek sorunlar ve çözüm Yolları. Türkiye 2. Çayır Mera Yem Bitkileri Kongresi, 28-31 Mayıs, İzmir, s.74-82.
• -
• HR.Ü.Z.F. Dergisi, 2012, 16(2) Yücel ve ark.
• Bulur, V. ve Çelik, N. 1996. Bazı seçilmiş adi fiğ (Vicia sativa L.) hat ve çeşitlerinin verim ve önemli tarımsal özellikleri. Türkiye 3. Çayır-Mera ve Yem Bitkileri Kongresi, 17-19 Haziran, Erzurum, s.479-485.
• Buxton D.R. ve Homstein J.S. 1986. Cell-wall concentration and components in stratified canopies of alfalfa, birds food trefoil and red clover. Crop Sci. 29, 429-435.
• Buxton D.R. 1996. Quality related characteristics of forages as ınfluenced by plant environment and agronomic factors. Anim Feed Sci Tec,40,109-119.
• Caballero, R., Haj Ayed, M., Galvez, J.F. ve Hernaız, P.J. 1995. Yield components and chemical composition of some annual legumes under continental mediterranean conditions. Int J Agric Sci Agricolture Mediterranea, 125, 220-230.
• Caballero, R., Baro, C., Rebolé, A., Arauzo, M. ve Hernaiz, P.J. 1996. Yield components and forage quality of common vetch during pod filling. Agronomy J, 88, 797-800.
• Caballero, R., Alzueta, C, Ortiz, L.T., Rodrique, M.L., Baro, C. ve Rebole, A. 2001. Carbohydrate and protein fractions of fresh and dried common vetch at three maturity stages. Agronomy J, 93, 1006-1013.
• Chowdhurry, D., Tate, M.E., McDonald, G.K. ve Hughes, R. 2001. Progress towards reducing seed toxin level in common vetch (Vicia sativa L.). Processing of the 10th Australian Agronomy Conference, Hobart.
• Çelen, A.E., Çimrin, K.M. ve Şahar, K. 2005. The herbage yield and nutrient contents of some vetch (Vicia sp) species. J Agronomy, 4 (1): 10-13.
• Çil, A., Çil, A.N., Yücel, C. 2006. Bazı Adi Fiğ (Vicia Sativa L.) Hatlarının Harran Ovası Koşullarına Adaptasyonu. HR Ü. Z.F.Dergisi,10(1/2):53-61.
• Erdurmuş, C., Çeçen, S. ve Yücel, C. 2010. Antalya koşullarında bazı yaygın fiğ (Vicia sativa L.) hat ve çeşitlerinin verim ve verim özelliklerinin saptanması. Akdeniz Üniv Zir Fak Derg, 23 (1):53-60.
• Geren, H., Avcıoğlu, R. ve Soya, H. 2003. Bazı ümitvar yeni fiğ (Vicia sativa L.) çeşitlerinin Ege bölgesindeki hasıl performansları üzerinde araştırmalar. Türkiye 5. Tarla Bitkileri Kongresi, 13-17 Ekim, Diyarbakır, s. 363-367.
• Güllap, M.K., Erkovan, H.İ. ve Koç, A. 2011. Bazı yerel fiğ çeşitlerinin Erzurum ekolojisine adaptasyonu üzerine bir araştırma. Türkiye IX. Tarla Bitkileri Kongresi, Çayır Mera ve Yem Bitkileri, 12-15 Eylül, s.1611-1614.
• Jaranyama, P. ve Garcia, A.D. 2004. Understanding relative feed value (RFV) and relative forage quality (RFQ). College of Agric and Biological Sci, South Dakota State University, USDA.
• Karabulut, A., Canbolat, O., Kamalak, A. 2006. Effect of Maturity Stage On The Nutritive Value of Birdsfoot Trefoil (Lotus corniculatus L) Hays. Lotus Newsletter, 36 (1):11–21.
• Karslı, M.A., Akdeniz, H., Levendoğlu, T. ve Terzioğlu, Ö. 2005. Evaluation of the nutrient content and protein fractions of four different common vetch varieties, Turk J Vet Anim Sci. 29, 1291-1297.
• Larbi, A., Smith, J.W., Kurdi, O., Raji, A.M., Ladipo, D.O. 1998. Chemical Composition Rumen Degradation and Gas Production Characteristics of Some Multipurpose Fodder Trees and Shrubs During Wet and Dry Season in Humid Tropics. Animal Feed Sci. and Technology,72,81-96.
• Parlak, A.Ö., Hakyemez, B.H., Alatürk, F. 2011. Fiğ (Vicia sativa L.) çeşitlerinin Çanakkale koşullarına adaptasyonu. Türkiye IX. Tarla Bitkileri Kongresi, Çayır Mera ve Yem Bitk. ile Diğerleri, 12-15 Eylül, Bursa, s.1663-1666.
• Ramos, E., Alcaide, E.M., Yanez-Ruiz, D., Fernandez, J.R. ve Sanz Sampelayo, M.R. 2000. Use of different leguminous seeds for lactating goats. Amino acid composition of the raw material and the rumen undegrable fraction. Options Mediter, 74, 285-290.
• -
• HR.Ü.Z.F. Dergisi, 2012, 16(2) Yücel ve ark.
• Rebolé, A., Alzueta, C., Ortiz, L.T, Baro, C., Rodríguez, M.L. ve Caballero, R. 2004. Yields and chemical composition of different parts of the common vetch at flowering and at two seed filling stages. Spanish J Agric Res, 2 (4): 550-557.
• Sağlamtimur, T., Tükel, T., Gülcan, H., Anlarsal, A.E. ve Tansı, V. 1991. GAP bölgesinde yem bitkileri yetiştirme olanakları. Türkiye 2. Çayır Mera Yem Bitkileri Kongresi, 28-31 Mayıs, İzmir, s.213-223.
• Sayar, M.S., Karahan, H. ve Başbağ, M. 2011. Kızıltepe ekolojik koşullarında bazı adi fiğ (Vicia sativa L.) genotiplerinin verim ve verimle unsurları ile özellikler arası ilişkilerin belirlenmesi. GAP VI. Tarım Kongresi, 09-12 Mayıs, Şanlıurfa, s. 663-669.
• Sniffen, C.J., O’Conner, J.D., Van Soest. P.J., Fox , D.G., Russell, J.B. 1994. A net carbohydrate and protein system for evaluating cattle diets: II. Carbohydrate and protein availability. J Anim Sci. 70, 3562-3577.
• Soya, H., Tamer, G., Ütsek, A., Zorer, Ş. 1999. Farklı ekim ve hasat zamanlarının adi fiğ (Vicia sativa) ve tüylü fiğ (Vicia villosa)'de ot verimi ve verim özelliklerine etkisi. Türkiye III. Tarla Bitkileri Kongresi, 15-19 Kasım, Adana, s. 223-227.
• Şılbır, Y., Tansı, V. Ve Sağlamtimur, T. 1991. GAP bölgesinde kışlık ara ürün tarımı ve bölge için önemi. Türkiye 2. Çayır Mera Yem Bitkileri Kongresi, 28-31 Mayıs, İzmir, s. 292-301.
• Traxler, M.J., Fox, D.G., Van Soest, P.J., Pell, A.N., Lascano, C.E., Lanna, D.P.D., Moore, J.E., Lana, R.P., Vélez, M., Flores, A. 1998. Predicting Forage Indigestible NDF From Lignin Concentration. Journal of Animal Science, 76, 1469–1480.
• Van Soest P.J. 1994. Nutritional ecology of the ruminant (2nd Ed.). Ithaca, NY. Cornell Univ. Pres.
• Wilson JR, Deinum H, Engels E.M. 1991.Temperature effects on anatomy and digestibility of leaf and stem of tropical and temperate forage species. Netherland J Agric Sci, 39, 31-48,
• Yolcu, H., Daşcı, M. ve Tan, M. 2009. Evaluation of annual legumes and barley as sole crops and intercrop in spring frost conditions for animal feding I. Yield and Quality. J Anim Vet Adv, 8 (7): 1337-1342.
• Yücel, C., Avcı, M., Yücel, H. ve Çınar, S. 2004. Çukurova taban koşullarında adi fiğ (Vicia sativa L.) hat ve çeşitlerinin ot verimi ve kalitesi ile ilişkili özelliklerin saptanması. Tarla Bitk. Merkez Araş Enst Derg, 13(1-2): 47-57.
• Yücel, C., Çil, A. ve Çil, A.N. 2006. Harran Ovası Koşullarında Bazı Adi Fiğ (Vicia sativa L.) Çeşit ve Hatların Ot ve Tane Verimlerinin Saptanması. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi,10(1/2):63-71.
• Yücel, C., Gültekin, R., İnal, İ. ve Avcı, M. 2008. Çukurova koşullarında bazı adi fiğ (Vicia sativa L.) hatlarının verim ve verim karakterlerinin belirlenmesi. Anadolu Ege Tarımsal Araş Enst Derg, 18 (2): 38-54.
• Yücel, C. ve Ayaşan, T. 2010. Çukurova koşullarında yetiştirilen bazı yaygın fiğ (Vicia sativa L.) çeşitlerinin in vitro yem sindirilebilirliği üzerine farklı inkubasyon zamanlarının etkisi. GOP Üniv Zir Fak Derg, 28 (2): 1-8.
• -