İki Dilli Öğrencilerin Türkçe Yazma Tutumlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi

Year 2024, Volume: 9 Issue: 2, 323 - 352

Furkan Can , Mehmet Nuri Kardaş

https://doi.org/10.22596/hej.1541172

Abstract

Bu çalışmanın amacı; iki dilli öğrencilerin Türkçe yazma tutumlarının cinsiyet, sınıf düzeyi, baba eğitim düzeyi, anne eğitim düzeyi, evde konuşulan dil, evde TV izleme süresi, kitap okuma, günlük tutma durumu, okunan kitap türü değişkenleriyle ilişkisini tespit etmektir. Çalışma nicel araştırma modellerinden ilişkisel tarama modeline uygun olarak yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Van ili merkez ilçelerindeki ortaokullarda öğrenim gören 207 iki dilli öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri “Yazma Tutumu Ölçeği” ve “Kişi Bilgi Formu (KBF)” ile toplanmıştır. Toplanan veriler SPSS 21 paket programı kullanılarak parametrik analiz teknikleri ile analiz edilmiştir. Çalışma sonucunda iki dilli öğrencilerin Türkçe yazma tutumlarının “yüksek” düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Bağımlı değişkenin sınıf düzeyi, baba eğitim düzeyi, anne eğitim düzeyi, evde TV izleme süresi, kitap okuma, okunan kitap türü değişkenleriyle olumlu-olumsuz bir ilişkisinin olmadığı görülmüştür. Buna karşılık kadın öğrencilerin ve günlük tutanların yazma tutumlarının daha yüksek olduğu bulgulanmıştır. Ayrıca iki dilli öğrencilerin Türkçe yazma tutumlarında evde daha çok konuşulan dilin etkili olduğu sonucuna varılmıştır.

Keywords

iki dilli öğrenciler, yazma tutumu, değişkenler

References

• Adha, U. A., Rezeki, Y. S., Husin, Rosnija, S. E. ve Rahmani, E.F. (2023). Students’ attitudes towards ınternet memes in writing descriptive text. Acitya: Journal of Teaching & Education. 5(2), 244-261.
• Akbulut, S. (2016). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin yazmaya yönelik tutum ve kaygıları. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi).Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Akın, E. (2016). Ortaokul öğrencilerinin okuma alışkanlığı ve yazma tutumları ile Türkçe dersi akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi(54), 469-483.
• Aksan, D. (2020). Her yönüyle dil. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Akyol, H. (2015). Türkçe ilk okuma yazma öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Aydoğan, T. (2022). İki dilli ortaokul öğrencilerinin Türkçe konuşma yeterlilikleri ve bu yeterliliklerinin bazı değişkenlerle ilişkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi).Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Bruning, R. ve Horn, C. (2000). Developing motivation to write. Educational Psychologist, 35(1), 25-37.
• Büyüköztürk, Ş. (2013). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Can, E. ve Topçuoğlu Ünal, F. (2017). Ortaokul öğrencilerine yönelik yazma tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 5 (3), 203-212.
• Can, F. ve Kardaş, M. N. (2023). Türkiye’de iki dillilik üzerine yapılmış akademik çalışmaların eğilimleri. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (38), 555-577. https://doi.org/10.35675/befdergi.1206969.
• Can, F. ve Kardaş, M.N. (2022). Sezdirme yöntemi ve dil bilgisi öğretiminde bu yöntemin etkililiğine ilişkin öğretmen görüşleri, M.N. Kardaş, N. Kardaş. (Ed.). Dil bilgisi öğretimi içinde (s. 207-221). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Can, F. ve Koç, R. (2022). Ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki metinlerde bulunan noktalama ve yazım yanlışları üzerine bir inceleme. Yağmur Şahin, E. (Ed.), Türkçe öğretimi ders kitapları ve Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi üzerine araştırmalar içinde (s.1-26.). Paradigma Yayınları.
• Can, F., Kardaş M.N. ve Can, E. (2023). İki dillilik konusunda hazırlanmış yüksek lisans tezlerinin başlık ve özet bölümlerinin akademik metin hazırlama ilkelerine uygunluğu. Yağmur Şahin, E. (Ed.), Dil eğitimi araştırmaları içinde (s. 127-155). Çanakkale: Paradigma Akademi Yayınları.
• Canıtezer, A. (2014). 8.sınıf öğrencilerinin yazma motivasyonu ile yazılı anlatım beceri düzeyleri üzerine bir araştırma. (Yayımlanmamış doktora tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya. Deti, T., Ferede, T. ve Tiruneh, D. (2023). The effect of reflection supported learning of writing on students’ writing attitude and writing achievement goal orientations. https://doi.org/10.21203/rs.3.rs-2390216/v1.
• Duden, F. (1990). Duden. Dudenverlag, Mannheim, 1-832.
• Eagly, A. H., & Chaiken, S. (1993). The psychology of attitudes. New York: Harcourt, Brace, & Janovich.
• Ethnologue (2020). 7,117 Languages are Spoken Today. Erişim adresi: [http://www.ethnologue.com/guides/how-many-languages].
• Göçer, A. (2016). Yazma eğitimi dersinin Türkçe öğretmeni adaylarının yazmaya karşı tutumlarına etkisi. KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 13 (2), 343- 352.
• Gülay, E. (2021). Türkçe öğretimi. İstanbul: Kriter Yayınları.
• Güneş, F. (2014). Türkçe öğretimi yaklaşımlar ve modeller. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Haryanti. D.U., Rasyid, F., & Wahyuni, S. (2022). A path analysis on writing anxiety, writing attitude, language awareness, and writing achievement of university students. English Learning Innovation, 3 (1), 85-99.
• Ismayılova, S. (2023). İki dilli ve tek dilli çocukların erken okuryazarlık becerilerinin incelenmesi: Karabük ili örneği. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karabük Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü , Karabük.
• İpşiroğlu, Z. (2007). Türkçe öğretiminde yaratıcılık Almanya‟daki yeni öğretmenler: göçmen kökenli üçüncü kuşak, Dil Dergisi, 135, 21-27.
• Kalı, G., Özkaya, P. G., ve Coşkun, M. (2021). Türkçe öğretmenlerinin iki dilli ortaokul öğrencilerinin Türkçe konuşma becerilerine yönelik görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 50 (230), 195-220. https://doi.org/10.37669/milliegitim.678342
• Kan, M. O. ve Hatay Uçar, F. (2017). İki dilli ilkokul öğrencilerinin dikte ve yazma becerisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5 (2), 217-225.
• Karadağ, Ö. ve Maden, S. (2019). Yazma eğitimi: kuram, uygulama, ölçme ve değerlendirme. Güzel, A. ve Karatay, H.(Ed.), Türkçe öğretimi içinde( s.179-262). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kardaş, H. (2021). İki dilli öğrencilerin Türkçe dinleme yeterlikleri (tutum, kaygı ve dinleme stratejilerini uygulama) ve bu yeterliklerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi).Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Kardaş, H., & Kaya, M. (2022). İki dilli öğrencilerin Türkçe dinleme tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Harran Maarif Dergisi, 7(1), 69-92.
• Kardaş, M. N., Şahin, A., ve Görmez, E. (2017). İki dilli 7. sınıf öğrencilerinin akvaryum öğretim tekniği uygulamalarına ilişkin görüşleri. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 5 (3), 477-501.
• Kaya, M. ve Kardaş, M. N. (2020). İki dilli öğrencilerin Türkçe konuşma kaygıları üzerinde rol oynama etkinliklerinin etkisi. Çukurova Araştırmaları, 6 (1), 126- 140.
• Kaya, M., Palas, R. ve Can, F. (2022). İki dillilik ve çok dillilik üzerine yapılan araştırmalara ilişkin kaynakça denemesi. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi(31), 605-634. https://doi.org/10.29000/rumelide.1222073.
• Lewandowski, T. (1984). Linguistisches wörterbuch 1-2-3, Quelle und Meyer Verlag, Heidelberg.
• Novita ve Erlita, Y. (2023). Students’ attıtudes toward Englısh wrıtıng actıvıtıes at smp negerı 29 medan transform. Journal of English Language Teaching and Learning, 12 (1), 48-56.
• Öncül, R. (2000). Eğitim ve eğitim bilimleri sözlüğü. İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Özbay, M. ve Zorbaz, K. (2011). Daly-Miller'ın yazma kaygısı ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8 (16), 33-48.
• Rolffs, S. (2009). Yine iki dillilik üzerine. Die Gaste, http://www.diegaste.de/gaste/diegaste-sayi506.html,(ErişimTarihi 12.06.2021).
• Skar, G.B., Graham, S. ve Huebner, A.R. (2023). Efficacy for writing self-regulation, attitude toward writing, and quality of second grade students’ writing. Front. Psychol. Front. Psychol. 14:1265785.doi:10.3389/fpsyg.2023.1265785.
• Sözer, E. (1996). Üniversitelerde öğrenim gören öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6 (2), 7-21.
• Tekin, S. (2023). İki dilli 5. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi).Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Temel, S. ve Katrancı, M. (2019). İlkokul öğrencilerinin yazılı anlatım becerileri, yazmaya yönelik tutumları ve yazma kaygıları arasındaki ilişki. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 7 (17), 322-356.
• Topuzkanamış, E. (2014). Yazma stratejileri öğretiminin Türkçe öğretmenliği birinci sınıf öğrencilerinin yazılı anlatım başarısı ve yazma kaygısına etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Türk Dil Kurumu. (TDK). (2024). https://sozluk.gov.tr/?ara=ANA%20D%C4%B0L%C4%B0
• Türkben, T. (2021). Ortaokul öğrencilerinin yazma becerileri, yazmaya yönelik tutumları ve yazma motivasyonları arasındaki ilişki. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21 (3), 900-922.
• Yesuf, M.Y. ve Anshu, A.H. (2022). The ımpact of the use of collaborative writing on attitude of efl students towards learning writing skills. International Journal of Education & Literacy Studies. 10 (3),113-120.