Hemodiyaliz Hastalarının Yalnızlık Düzeylerinin Belirlenmesi

Yıl 2009, Cilt: 06 Sayı: 1-2, 29 - 36, 31.12.2009

Zeliha Koç , Zeynep Sağlam

Öz

Amaç: Bu tanımlayıcı çalışma hemodiyaliz uygulanan

bireylerin yalnızlık düzeylerinin belirlenmesi

amacıyla yapılmıştır.

Materyal ve Metod: Araştırmanın örneklemini 121 hemodiyaliz

hastası oluşturmuştur. Araştırma Ekim-Aralık

2007 tarihleri arasında uygulanmıştır. Araştırma verileri

UCLA yalnızlık ölçeği ve hastaların demografik özelliklerini

içeren anket formu kullanılarak toplanmıştır. Verilerin

değerlendirilmesinde yüzde olarak hesaplama, aritmetik

ortalama, t testi ve varyans analizi kullanılmıştır.

Sonuçlar: Hastaların %78.6’sı 46 yaş ve üstünde,

%59.5’i erkek, %94.2’si evli, %37.1’i ev hanımı,

%5.0’› herhangi bir işte çalışmamakta ve %71.0’ına

da haftada 3 kez hemodiyaliz tedavisi uygulanmaktadı

r. Çalışmada hemodiyalize giren bireylerin

%45.5’inin orta düzey yaln›zlık puanına (37.71±9.76)

sahip oldukları belirlenmişir.

Tartışma: Kronik böbrek yetmezliği olan bireylerde

hemodiyalizin olumsuz etkilerini ve yaln›zlığı önlemek

önemlidir. Bu nedenle hastalara psikolojik destek,

sağlık eğitimi ve yeterli danışmanlık verilmesi gerekmektedir.

Bu bağlamda heşşire, danışmanlık fonksiyonunu

uygulayarak bu yardımın sa¤ğanmas›nda

önemli bir rol üstlenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kronik Böbrek Yetmezliği, Hemodiyaliz Hastası, Yalnızlık.

Kaynakça

• 1. Sertbafl G, Çuhadar D. Diyalize giren kronik böbrek yetmezli¤i hastalar› nda görülen psikiyatrik sorunlar. Hemflirelik Forumu 2004; 7(3): 27-31.
• 2. Akyol AD. Diyaliz hemflireli¤i. Nefroloji Hemflireli¤i Dergisi 2004;1(1) :1-9.
• 3. Türkiye’de Nefroloji- Diyaliz ve Transplantasyon Kay›tlar› 2007. Türk Nefroloji Derne¤i Yay›nlar›, ‹stanbul, 2008.
• 4. Akduran FS. Hemodiyaliz hastalar›nda beslenmede hemflirenin rolü. Ç›nar Dergisi 2004; 10(2): 27-29.
• 5. Kara B. Hemodiyaliz stresör ölçe¤i’nin geçerlik ve güvenirlik çal›flmas›. Zonguldak Sa¤l›kYüksekokulu Sa¤l›k E¤itim Araflt›rma Dergisi 2006; 2(2): 64-71.
• 6. Mollao¤lu M, Arslan S. Diyaliz hastalar›nda yaflam kalitesinin de- ¤erlendirilmesi. Sa¤l›k ve Toplum 2003; 13(4): 42-46.
• 7. Yetiflen AY, Y›lmaz A. Son dönem böbrek yetmezli¤i hastalar›n›n stres durumlar›n›n de¤erlendirilmesi. Nefroloji Hemflireli¤i Dergisi 2004; 1(1): 32-36.
• 8. Ocak Z. Hemodiyaliz hastalar›nda yaln›zl›k ve hemflirelik yaklafl›- m›n›n belirlenmesi. Abant ‹zzet Baysal Üniversitesi Sa¤l›k Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. Bolu, 2002 (Dan›flman: Doç. Dr. Feray Gökdo¤an).
• 9. Özatalay S. Kronik hemodiyaliz program›ndaki hastalarda anksiyete. Atatürk Üniversitesi T›p Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dal› Uzmanl› k Tezi, Erzurum, 1990.
• 10. ‹nce E. Uzun süreli hemodiyaliz hastalar› ile romatoid artrit tan›s› alm›fl hastalar›n ruhsal bozukluklar aç›s›ndan karfl›laflt›r›lmas›. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. Ankara, 1993 (Dan›flman: Prof. Dr. ‹smail Çifter).
• 11. Öz F. Sa¤l›k Alan›nda Temel Kavramlar. Bask› ‹maj ‹ç ve D›fl Ticaret A.fi., Ankara, 2004 s. 180-205.
• 12. Kara B, Akbayrak N. Hemodiyaliz: hastalar bafletmeyi nas›l ö¤renebilirler? Sa¤l›k ve Toplum 2005; 15(3): 3-7.
• 13. Kara B. Hemodiyaliz hastalar›nda tedaviye uyum:çok yönlü yaklafl› m. Gülhane T›p Dergisi 2007; 49: 132-136.
• 14. Aydemir Ç, Kas›m ‹, Cebeci S ve ark. Kronik böbrek yetmezli¤i hastalar›n›n yak›nlar›nda yaflam kalitesi ve psikiyatrik semptomlar. Kriz Dergisi 2002; 10(2): 29-39.
• 15. Günayd›n N. Yafll› bireylerde yaln›zl›¤›n incelenmesi. GATA Sa¤- l›k Bilimleri Enstitüsü Hemflirelik Yüksekokulu Hemflirelik Program› Yüksek Lisans Tezi. Ankara, 1996 (Dan›flman: Prof. Dr. Sevgi Hatipo¤ lu).
• 16. Alkan S. Hastanede yatan bireylerde yaln›zl›k. Cumhuriyet Üniversitesi Sa¤l›k Bilimleri Enstitüsü Hemflirelik Program› Yüksek Lisans Tezi. Sivas, 1996 (Dan›flman:Yrd. Doç. Dr. Arzu Sezgin).
• 17. Alkan S, Sezgin A. Yetiflkin hastalarda yaln›zl›k. Cumhuriyet Üniversitesi Hemflirelik Yüksekokulu Dergisi 1998; 2(1): 43-51.
• 18. Demir A. UCLA Yaln›zl›k Ölçe¤inin Geçerlik ve Güvenirli¤i. Psikoloji Dergisi 1989; 7(23) 14-18.
• 19. Foxall MJ, Ekberg JK. Loneliness of chronically ill adults and their spouses. Issues in Mental Health Nursing 1989 10(2):149-167.
• 20. Hawkley LC, Cacioppo JT. Loneliness and patways to diseases. Brain Behavior, and Immunity 17, 2003:98-105.
• 21. Hagerty BM, Williams RA. The effects of sense of belonging social support, conflict and loneliness on depression. Nursing Research 1999; 48(4):215-219.