Diyabetik Nefropatide Hasta Yönetimi

Yıl 2008, Cilt: 05 Sayı: 1-2, 12 - 16, 30.04.2008

Mukadder Mollaoğlu

Öz

Diyabetik nefropati Avrupa’da ve Türkiye’de son

dönem böbrek yetmezliğine neden olan en önemli

faktördür. Diyabet ve son dönem böbrek yetmezliği

olan bireylerde mortalite ve morbidite oranı kardiyovasküler

hastalıklar nedeniyle yüksektir. Diyabetik

nefropati yönetiminde temel hedef erken tanı ve izlem

yoluyla bireyleri son dönem böbrek yetmezliğine

karşı korumak olmalıdır. Tip 1 ve tip 2 diyabetli bireylerde

mikroalbüminürinin değerlendirilmesi nefropatinin

progresyonunu izlemede en güvenilir bulgudur.

glisemik kontrol, ACE inhibitörleri, kan basıncı

nın normal düzeylerde tutulmas› ve kardiyovasküler

risk faktörlerinin kontrolü kronik böbrek yetmezliğine

gidişi önlemede etkili yaklaşımlardır. Diyabetik nefropati

yönetiminde hemşirelik bakımının amacı, hastaları

n öz-bakım, öz yönetim düzeylerini yükseltmek,

kan glikoz dengesini sürdürmek ve yşlam kalitesini

yükseltmektir. Bu makalede diyabetik nefropatili hastaları

n yönetimi hakkındaki bilgilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Diyabetik nefropati, Öz-yönetim, Hemşirelik

Kaynakça

• 1. Utafl C, Süleymanlar G. Diyabetik nefropati. ‹n: Akpolat T, Utafl C, Süleymanlar G, editörler. Nefroloji el kitab›. 3üncü bask›. ‹stanbul: Nobel t›p kitabevi, 1996;241- 49
• 2. Gruden G, Viberti GC. Pathogenesis of diabetic nephropathy. ‹n: Kahn CR, Weir GC, King GL, Jacobson AM, Moses AC, Smith RJ, edi- tors. Joslin’s diabetes mellitus. 14th ed. Boston: Lippincott Williams& Wilkins, 2005;853- 66.
• 3. Süleymanlar G, Erek E, Serdengeçti K. Registry of the nephrology, dialysis and transplantation in Turkey. Nephrology, Dialysis & Transplantation 2004;1-7.
• 4. Alt›nparmak MR, Apayd›n S. Diabetik nefropati. ‹n: Yenigün M, Altuntafl Y, editörler. Her yönüyle diabetes mellitus. 2inci bask›. ‹stanbul: Nobel t›p kitabevi, 2001;337- 402
• 5. Abdi R, Bernner BM. The nephropathy of type 2 diabetes. ‹n: Mogensen CE editor. Diabetic nephropathy in type 2 diabetes. London: Science Press,2002;1-4.
• 6. Jacobsen D, Rossing D, Tarrow L, Havind P. Birth weith progresson diabetic nephropathy. J ‹ntermed 2003;253:343-5.
• 7. Mogensen CE. The kidney in diabetes: how to control renal and related cardiovascular complications. Am J Kidney Dis 2001;37:S2-S6.
• 8. Lewis EJ, Hunsicker LG, Clarke WR et al, Renoprotective effect of the angiotensin-receptor antagonist irbesartan in patients with nephropathy due to type 2 diabetes, N Engl J Med(2001)345:851-6
• 9. Karaöz fi.Diyabet ve Hemflirelik, Hatibo¤lu Yay›nevi, Ankara, 1997.
• 10. Özcan fi. Diyabetes Mellitus’lu Hastan›n Yönetimi ve Hemflirelik, Her Yönüyle Diabetes Mellitus, (Edt: Yenigün M, Altutafl Y), Nobel T›p Kitapevleri, 2001.
• 11. Rice R .Home Health Nursing Practice Concepts & Application,. Second Editicion. Mosby Year Book Inc. 1996 pp:181.
• 12. Kara B, Akbayrak N. Tip II DM Hastalar›n›n Özbak›m Gücü ile Metabolik Kontrol Düzeyleri Aras›ndaki ‹liflkinin ‹ncelenmesi, Hemflirelik Formu, 2001, 4(2-3): 15-20.
• 13. P›nar R. Diyabetes Mellituslu Hastalar›n Yaflam Kalitesi ve Yaflam Kalitesini Etkileyen Faktörlerin ‹ncelenmesi, Yay›nlanmam›fl Doktora Tezi, ‹stanbul Üniversitesi, ‹stanbul, (1995).
• 14. Viberti G, Recent advances in understanding mecanism and natural history of diabetic renal disease. Diabetes Care. 1988 11(Suppl 1):3-6
• 15. Stratton IM, Adler AI, Neil HA et al. Association of glcaemia. UKPDS 35. BMJ ,2000; 321;405-12
• 16. Addler AI, Stration IM, Neil HA et al. Association of systolic blood pressure with macrovascular and microvascular complications of type 2 diabetes (UKPDS 36). BMJ. 2000;321:412-19
• 17. Ersoy F, Y›lmaz M, Edirne T.DM’ta Hasta E¤itimi ve ‹zlemi, STED, 2001, l0(3): 88-91.
• 18. Mermer GS.Damlac›k Köyünde Tip II Diyabetes Mellitus Prevelans› n’›n Belirlenmesi ve Diyabetes Mellitus’lu Hastalara Uygulanan Diyabet E¤itimi Program›n›n De¤erlendirmesi, Yay›nlanmam›fl Yüksek Lisans Tezi, ‹zmir, 2001.
• 19. Scain, SF. Santos, B.L. Friedman, R. Gross, J.L.Type 2 diabetic patients attending a nurse educator have improved metabolic control. Diabetes Research and Clinical Practice, 2007, 77( 3), 399-404.
• 20. Bako¤lu E, Yetkin A. Hipertans›von Hastalar›nda Öz bak›m Gücünün De¤erlendirmesi, Cumhuriyet Üniversitesi Hemflirelik Yüksekokulu Dergisi, 2000, 4(2): 89-98.
• 21. Metinar›kan N, Çorapc›o¤lu D, Erdo¤an G . DM’lu hastalara verilen diyabet e¤itimi öncesi ve sonras› BK‹, kan glikozu, HbA1c ve kan lipid seviyelerindeki de¤iflikliklerin de¤erlendirmesi, Hemflirelikte Araflt›rma ve Gelifltirme Dergisi (HEMAR-G) ,2002, 4(2): 39-48.
• 22. Özçelik EM. Tip I Diahetes Mellitusu Olan Adölesanlara Verilen E¤itimin Metabolik Kontrolleri ve Özbak›mlar› Üzerine Etkisi, Yay›nlanmam› fl Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, ‹zmir, (2001) .
• 23. Öztürk Z Ayakta Takip Edilen DM’ lu Hastalar›n Ayakta Bak›m Davran›fllar› ve Mevcut Ayak Durumunun Saptanmas›, Yay›nlanmam› fl Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Denizli, (2000).
• 24. Gökdo¤an F, Ak›nc› F. Bolu’da Yaflayan Diyabetlilerin Sa¤l›k ve Hastal›klar›n› Alg›lamalar› ile Uygulamalar›, Cumhuriyet Üniversitesi Hemflirelik Yüksekokulu Dergisi, 2001,5(1): 10-17. .
• 25. Olgun, N. Ozcan, S. Pek, H. Yilmaz,T. Erdogan, S. Oktay, S.Preliminary report of the Southeastern Anatolia Diabetes Project: activities of the Diabetes Nursing Association. European Diabetes Nursing. 2005,2(2), 71-78
• 26. Keaney PM et al.Global burned of hypertension:analysis of worldwide data.Lancet.2005 jan 15-21;365(9453):217-23
• 27. Mogensen CE. Progresion of nephropathy in long term diabetics with proteinüria and effect of initial antihypertansive treatment. Scand J Clin Lab Invest 1976;36:383-8
• 28. Franklin SS, Khan SA, Wong ND et al. Is pulse presure useful in predicting risk for coronary heart disease? The Framingham Heart Study. Ciculation 1999;100:354-60
• 29. Chobanian AV, Bacris GL, Black HR, Cusman WC, Gren LA, Izzo JT Jr, Jones DW, Materson BJ, Oparil S, Wriht JT Jr, Rocella EJ. The Seventh Report of the Joint National Comittee on Prevention, Detection, Evaluation, and treatment of High Blood Presure. The JNC 7 report. JAMA 2003; 289:2560-72
• 30. Erdogan S. Diyabet Egitim ve Dan›flmanl›k, Diyabet Hemflireli¤i Temel Bilgiler, (Ed: Erdo¤an S.), Tavasl› Matbac›l›k, Savafl Ciltevi, ‹stanbul, 2002.
• 31. Brodsky I, Robbins D, Hiser E,et al: Efffect of low protein diets on proteinmetabolism in IDDM patient with early nephropathy. J Clin Endocrinol Metab 1992;75:351-357.
• 32. Pek H Diyabet ve Beslenme Diyabet Hemflireli¤i, (Ed: Erdogan S.) Diyabet Hemflireli¤i Derne¤i Tavasl› Matbaac›l›k, Savafl Ciltevi, Ankara, 2002 .
• 33. Chaturvedi N, Sjolie AK, Stephenson JM et al. Effect of lisinopril on progresson of retinopathy in normotensive people with type 1 diabetes. The EUCLID Study Group. Lancet 1998;351:28-31
• 34. Markon CE, Kasiske BL: The use of antihypertensive agents in the management of patients with diabetic nephropathy. Dial Transplantation1994; 23(3):116-125.