Deprem Sonrası Crush Sendromlu Bir Hastaya Verilen Hemşirelik Bakımı; Olgu Sunumu/ Nursing Care for a Patient with Crush Syndrome After the Earthquakes; A Case Report

Year 2025, Volume: 20 Issue: 1, 71 - 76, 31.01.2025

Esra Köse

Abstract

Ülkemizdeki Şubat 2023 tarihli depremler 11 ilin büyük hasar alması nedeni ile dünya tarihine büyük deprem olarak girmiştir. Crush (ezilme) sendromu depremlerde ikinci sırada ölüme yol açan sistemik bir tablodur. Bu nedenle crush sendromunu bilmenin ve crush sendromunda erken müdahalenin can kaybını azaltmada çok önemli olduğunu unutmamak gerekir. Olgu; altı saat boyunca enkaz altında alt ekstremiteleri basınca maruz kalmış, 30 saat sonra hastaneye ulaştırılabilmiştir. Yapılan tetkikler sonucu hastaya rabdomiyoliz, kompartman sendromu ve akut böbrek yetersizliği tanıları konulmuştur. Hastane öncesi hastaya verilen acil tıbbi müdahale ve sonrasında verilen hemşirelik bakımı hastanın ekstremite kaybını önlemek ve enfeksiyon riskini azaltmak açısından oldukça önemlidir. Hastaya, hastanedeki tedavi süreci ve beraberinde yaşanan olaylar doğrultusunda hemşirelik bakımı verilmiştir. Bu olgu sunumunun sağlık çalışanlarına rehber oluşturmasının yanı sıra hastalara daha kaliteli bakım sunulması açısından yol gösterici olabileceği düşünülmektedir.

Keywords

Crush Sendromu, Deprem, Hemşirelik Bakımı

Deprem Sonrası Crush Sendromlu Bir Hastaya Verilen Hemşirelik Bakımı; Olgu Sunumu/ Nursing Care for a Patient with Crush Syndrome After the Earthquakes; A Case Report

Abstract

The February 2023 earthquakes in our country, which caused severe destruction across 11 provinces, have been recorded as one of the most significant disasters in world history. Crush syndrome is a systemic condition that ranks as the second leading cause of death in earthquake-related incidents. Therefore, understanding crush syndrome and ensuring timely intervention are crucial in reducing mortality rates. This case report presents a patient whose lower extremities were subjected to prolonged pressure under rubble for six hours and who was reached the hospital 30 hours post-rescue. Diagnostic evaluations revealed rhabdomyolysis, compartment syndrome and acute renal failure. Pre-hospital emergency medical interventions, followed by nursing care, played a critical role in preventing limb loss and minimizing the risk of infection. The patient received comprehensive nursing care aligned with their treatment process and accompanying events during hospitalization. This case report aims to guide healthcare professionals and contribute to the provision of higher-quality care for patients.

Keywords

Crush Syndrome, Earthquakes, Nursing Care

References

• Panuş Ü, İncazlı SB, Ekşi A. Araç içi trafik kazası sonrası crush sendromu ile takip edilen hastanın klinik seyri: Olgu sunumu. JPH. 2023;8(2):229-34. https://doi.org/10.54409/hod.1313787.
• Bitek DE, Dilek F, Özgül E. “Bir kaçış hikayesi” crush sendromu ve hemşirelik bakımı. NefroHemDergi [Internet]. 2016[cited2023 Oct 30];11(1):55-9. Available from: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/403816.
• Karahan S, Bozkul G, Sağdıç BÇ. Depreme bağlı yaşanan ezilme sendromu ve hemşirelik bakımı. CUSBED. 2023;8(1):99-104.https://doi.org/10.51754/cusbed.1261665.
• Demir BK, Başaran C. Deprem sonrası çocuk hasta, ezilme (crush) sendromu. TOTBİD Dergisi. 2022;21:304-11. https://doi.org/10.5578/totbid.dergisi.2022.41.
• Yıldırım E, Kaymaz B, Dörtler H, Üstündağ SE, Akdeniz A, Erbaş O. Crush sendromu. D J Med Sci. 2019;4(4):213-18. doi:10.5606/fng.btd.2018.038.
• Kurultak İ. Deprem yaralanmalı erişkin hastada ezilme (crush) sendromu. TOTBİD Dergisi. 2022;21(3):294-303. https://doi.org/10.5578/totbid.dergisi.2022.40.
• Gündüz F, Ersoy G. 112 Ambulans Servisi çalışanlarının sahada crush sendromu tedavisine ilişkin bilgi düzeyleri: İzmir İli Örneği. Hastane Öncesi Dergisi. 2022;7(1):37-50. https://doi.org/10.54409/hod.1025689.
• İsbir C, Kıllı İ, Taşkınlar H, Naycı A. Kahramanmaraş ve Hatay depremleri sonrasında çocuk cerrahisi kliniği’nde tedavi edilen hastaların özellikleri: Bir üniversite hastanesi örneği. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. 2023;13(3):750-7. https://doi.org/10.31020/mutftd.1344174.
• Özkaya U, Yalçın MB. Deprem yaralanmalı hastada kompartman sendromu ve ezilme (crush) sendromu ayrımı: Fasyotomi kime ve ne zaman. TOTBİD Dergisi. 2022;21(3):312-5. https://doi.org/10.5578/totbid.dergisi.2022.42.
• Damar HT, Bilik Ö. Buzdağının Görünmeyen Yüzünü Keşfetmek: Ortopedi hastalarında kompartman sendromu ve hemşirelik yaklaşımları. DEUHYO [Internet].2014[cited 2023 Oct 30];7(3):223-9. Available from: https://dergipark.org.tr/tr/ download/article-file/753361.
• Ceylan MF, Serbest S, Güven N. Deprem yaralanmaları ve ampütasyon, gözlemlerimiz ve önerilerimiz. TOTBİD Dergisi. 2022;21:325-32. https://doi.org/10.5578/totbid.dergisi.2022.44.
• Sümer S, Çakır AD, Büyükyılmaz F. Diyaliz hastalarında hemşirelik bakımının planlanması: Olgu sunumu. NefroHemDergi.2020;15(1):37-44. https://doi.org/10.47565/ndthdt.2020.5.
• Mertsoy Y, Altıntaş M. English clinical features and early treatment outcomes of children with crush syndrome after kahramanmaraş earthquake. Acta Medica Ruha. 2023;1(3):216-27. https://doi.org/10.5281/zenodo.8174082