Öz
Toplumsal hayatın bütününü göz önünde bulundurmadan yalnızca parçalara bakarak anlamaya çalışmak çok yanıltıcı bir analizdir. Bu yanılgıdan kurtulmak için disiplinler arası ilişki göz önünde bulundurulmalıdır. Bu bağlamda, hukuk ve iktisat arasında güçlü bir karşılıklı etkileşim söz konusudur. Bu nedenle, iktisadi konular analiz edilirken bu karşılıklı etkileşim göz önünde bulundurulmalıdır. Ancak bu analiz yapılırken hukukun her dönem evrensel bir takım yasalara tabii olduğunu düşünmek yerine sınıflar arası güç dengeleri ve sermaye birikim süreçlerinden etkilenen dinamik bir sistem olduğunu göz ardır etmemek gerekir. Hukukun farklı dönemlerde 'kılıç', 'kalkan' ve 'pranga' işlevleri gördüğünü iddia eden bu çalışma, kılıç ve kalkan işlevlerinin emek piyasalarında etkili olduğunu ileri sürmektedir. Hukukun kılıç ve kalkan olarak en etkili kullanımı emek piyasalarında grev hakkı ve yasaklarında gözlemlenmektedir. Hukukun bu tür kullanımları iktisadi işleyiş açısından önemli sonuçlar taşımaktadır. Ancak hukukun hangi yönde kullanılacağı keyfi değildir. Çalışmada, sınıflar arası güç dengesinin ve sermeye birikim sürecindeki gelişmelerin hukukun nasıl kullanılacağında en etkili unsurlar olduğu ileri sürülmektedir. Bu iddia, çalışmada Türkiye örneği özelinde tartışılmaktadır.
Kaynakça
- Akgemci, E. (2015). Neoliberalizmin Laboratuvarında Direniş: Şili Kışı’nın Penguenleri. Mülkiye Dergisi, 39 (2), 179-216.
- Bozkurt, Y. & Armağan E. (2010). Hukuki Grev Kavramı. Sicil İş Hukuku Dergisi, Aralık, (20), 111-122. Clunie, G.J. (2015). From 'feral' markets to regimes of accumulation: the state and law in neoliberal capitalism. PhD thesis, University of Glasgow. https://theses.gla.ac.uk/6436/
- DİSK-AR. (2020) "Emeğe Karşı Sermaye Darbesi, 12 Eylül İşçi Haklarını Nasıl Yok Etti?" Editör: Aziz Çelik. file:///C:/Users/user/Desktop/D%C4%B0SK-AR-12-Eyl%C3%BCl-RAPOR-SON.pdf
- Doğan, H. (2018). Osmanlı Devleti’nin Son Döneminde Grev Hakkı ve Ta’tîl-i Eşgâl Kanunu. Belleten Dergisi, 82 (293) 265-294. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ttkbelleten/issue/52441/687831
- Eğilmez M. & Kumcu E. (2004). Ekonomi Politikası (Teori ve Türkiye Uygulaması). İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Engels, F. (1990) Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni. Çev. Kenan Somer, Ankara: Sol Yayınları.
- Güney, A & Aslanova, K. (2014). Türk Hukuku'nda Grev Yasakları ve İLO Normları. Çalışma ve Toplum, (40), 257- 272. https://www.calismatoplum.org/makale/turk-hukukunda-grev-yasaklarive-ilonormlari
- Harvey, D. (2015). Neoliberalizmin Kısa Tarihi. Çev. Aylin Onacak, İstanbul: Sel Yayıncılık
- Çelik, A. (2008). Milli Güvenlik Gerekçeli Grev Ertelemeleri. Çalışma ve Toplum, 18 (3), 87-132.
- Jessop, B. (2005), “Kapitalist Devlete Dair Yeni Kuramlar”, içinde Hegemonya, Post-Fordizm ve Küreselleşme Ekseninde Devlet. İstanbul: İletişim Yayınları.
- Jones, H. (2019). Property, Territory and Colonialism: An İnternational Legal History of Enclosure. Legal Studies., 39 (2),187-203.
- Marx, K. (1979). Ekonomi Politiğin Eleştirisine Katkı, Çev. S. Belli. Ankara: Sol Yayınları.
- Marx, K. (2011). Kapital I. Cilt. Çev. M. Selik ve N. Satlıgan. İstanbul: Yordam Kitap.
- Marx, K. & Engels F. (2009). Komünist Manifesto. 4. Baskı. Çev. Rekin Teksoy. İstanbul: Oğlak Yayınları.
- Mehring, F. (2008). Tarihsel Maddecilik Üzerine. Çev. Halil Çelik. İstanbul: Prinkipo Yayıncılık
- Oğuz, C. (2018). Bob Jessop, Post-Fordizm ve Devlet. Politik Ekonomik Kuram, 2(1), 19-34.
- Reuten, G. (2019). In The unity of the capitalist economy and state: A systematic-dialectical exposition of the capitalist system (Vol. 186, p. I–IV). Brill. http://www.jstor.org/stable/10.1163/j.ctvrxk34c.1
- Şenses, F. (2017). İktisada (Farklı Bir) Giriş: Giriş İktisadı Öğrencileri ve İktisada İlgi Duyanlar için Yardımcı Kitap. İstanbul: İletişim Yayınları.
- Tuncay, A.C. & Kutsal, F.B. (2017). Toplu İş Hukuku. İstanbul: Beta Basım A.Ş.
- Wallerstein, I. (2011). Dünya-Sistemleri Analizi: Bir Giriş. Çev. Ender Abadoğlu & Nuri Ersoy. İstanbul: Bgst Yayınları.
- Yaylalı, M. (2018). Hukuk Devleti ve Hukukun Üstünlüğü Kavramları: Albert Venn Dicey ve Hans Kelsen. Liberal Düşünce Dergisi, Yaz-Güz, 23(91-92), 93-109.
- 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Mikro İktisat (Diğer) |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 9 Temmuz 2023 |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Temmuz 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 |