Doktora Eğitimi ile İlgili Yaşanan Zorluklar ve Baş Etme Stratejileri: Durum Çalışması

Year 2013, Issue: 3, 214 - 219, 01.12.2013

Zeynep Medine Özmen Funda Aydın Güç

Abstract

Bilimin gelişmesi ile birlikte gün geçtikçe akademisyenlere olan ihtiyaç da artmaktadır. Birçok ülkede akademisyenlik eğitimi için doktora öğrenimi ön şartlardan biri olarak kabul edilmektedir. Bundan dolayı doktora öğrenimi bilimin ilerlemesi ve yükseköğretimdeki eğitimin kalitesi açısından çok önemlidir. Dolayısıyla doktora öğrenimi süresince yaşanan zorlukların, sürecin içinde olan geleceğin akademisyenleri olacak doktora öğrencilerinin görüşleri doğrultusunda belirlenip giderilmesi de oldukça önem arz etmektedir. Bu bağlamda, bu çalışma ile doktora öğrencilerinin öğrenimleri sırasında yaşadıkları zorluklar ve bu zorluklarla baş etme stratejilerinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda Karadeniz Teknik Üniversitesi’nde Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi ve İlköğretim anabilim dallarında öğrenim gören on doktora öğrencisi ile yarı yapılandırılmış mülakatlar yapılmıştır. Nitel bir yaklaşımla katılımcıların doktora eğitimleri ile ilgili yaşadıkları zorluklar betimlenmeye çalışılmıştır. Veriler iki araştırmacı tarafından analiz edilmiş ve tematik kodlamalar kullanılmıştır. İki araştırmacının analizi sonucunda analiz güvenilirliği 0,86 olarak hesaplanmıştır. Çalışma verileri doktora eğitiminde yaşanılan zorluklar, bu zorluklarla baş etme stratejileri ve doktora öğrenimi yapmak isteyenlere öneriler şeklinde üç tema olarak sunulmuştur. Veri seti incelendiğinde öğrencilerin en çok danışmanları ile ilgili zorluklar yaşadıkları, yaşadıkları zorlukların çözümü için de en çok fedakârlık stratejisine başvurdukları ve bu doğrultuda alana yönelik çeşitli önerilerde bulundukları görülmüştür. Çalışma sonucunda, doktora öğrenimi görenlerin karşılaştıkları zorluklar, bu zorluklarla baş etme stratejileri ve alana yaptıkları öneriler doğrultusunda, Türkiye’deki doktora eğitimi ile ilgili geliştirici çözüm önerilerinde bulunulmuştur

Keywords

Lisansüstü eğitim, Doktora eğitimi, Doktora eğitimindeki zorluklar

Challenges in Doctoral Education and Coping Strategies: A Case Study

Abstract

Along with the development of science, the need for academicians is also increasing day by day. In many countries doctorate is a prerequisite for academicians. So, doctorate is very important for the quality of higher education and advancement of science. Therefore, the challenges of doctoral education period to be identified and to be solved by taking the opinions of doctoral students whom will be the future academicians. In this sense, this study aimed to describe challenges of doctoral students and their strategies to overcome these challenges. For this aim, semi-structured interviews were conducted with ten doctoral students in the Department of Primary or Secondary Science and Mathematics Education in Karadeniz Technical University. Challenges faced by participants and their strategies were analyzed by using qualitative methods. Two researchers analyzed the data and thematic coding was used. After two researcher coded data the reliability of the analysis was calculated as 0.86. The findings are presented with three main themes: challenges, strategies and suggestions. It was seen that the most important challenges of the students were related with their supervisors, that they usually used self abandonment strategies to solve these challenges and that their made suggestions usually related to the challenges and also strategies. Considering the challenges faced by students as well as their suggestions to cope with these, solution proposals which may contribute in the development of doctoral education in Turkey were made

Keywords

Postgraduate education, Doctoral education, Challenges in doctoral education

References

• Başer, N., Narlı, S., & Günhan, B. (2005). Öğretmenlerin Lisansüstü Eğitim Almalarında Yaşanan Sorunlar ve Önerileri. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (Özel Sayı 1, Lisansüstü Eğitim), 129-135.
• Çepni, S. (2007). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. Trabzon: Celepler Matbaacılık.
• Ives, G. & Rowley, G. (2005). Supervisor selection or allocation and continuity of supervision: Ph.D. students’ progress and outcomes. Studies in Higher Education, 30(5), 535–555.
• Karakütük, K. (1999). Lisansüstü öğretimde örgütlenme modelleri ve Türkiye’deki Uygulamalar. 6. Ulusal Sosyal Bilimler Kongresi, 17 – 19 Kasım 1999, Ankara.
• Li, S. & Seale, C. (2007). Managing criticism in Ph.D. supervision: A qualitative case study. Studies in Higher Education, 32(4), 511–526.
• Özmenteş, G. & Özmenteş, S. (2005). Buca eğitim fakültesi müzik eğitimi anabilim dalı yüksek lisans öğrencilerinin lisanüstü eğitimden beklentileri ve yüksek lisans programı ile ilgili görüşleri. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (Özel Sayı 1: Lisansüstü Eğitim), 247-255.
• Sevinç, B. (2001). Türkiye’de lisansüstü eğitim uygulamaları, sorunlar ve öneriler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 34(1), 125-137.
• Savaş, B. & Topak, E. (2005). Lisansüstü öğrenim gören öğrencilerin beklentileri ve lisansüstü öğrenimi talep etme gerekçeleri. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (Özel Sayı 1: Lisansüstü Eğitim), 145-154.
• Sayan, Y. & Aksu, H. H. (2005). Akademik personel olmadan lisansüstü eğitim yapan bireylerin karşılaştıkları sorunlar üzerine nitel çalışma: dokuz eylül üniversitesi-balıkesir üniversitesi durum belirlemesi, Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (Özel Sayı 1: Lisansüstü Eğitim), 59-66.
• Türker, K. (1996). Türkiye’de üniversite, bilim ve teknoloji politikaları. 2. üniversite kurultayı – bildiriler, Sarmal Yayınevi.
• Varış, F. (1972). Türkiye’de lisansüstü eğitim: Pozitif bilimlerin temel ve uygulamalı alanlarında. Ankara: A.Ü. Eğitim Fakültesi Yayını, No: 23.