ALİ SALÂHADDİN’İN ŞİİRLERİNDE EHL-İ BEYT SEVGİSİ

Yıl 2022, , 339 - 355, 30.04.2022

Davut Ertem

https://doi.org/10.28981/hikmet.1072949

Öz

Temel karakteristik özelliğini İslâm kültüründen alan, İslâmî Türk edebiyatı ya da Türk İslâm edebiyatı olarak da adlandırabileceğimiz Klâsik Türk edebiyatının dinî-tasavvufî konuları işleyen nazım türleri incelendiğinde Hazreti Peygamber sevgisinden sonra en çok Hazreti Ali’nin şahsında Ehl-i Beyt sevgisinin işlendiği görülür. Çünkü Hazreti Ali Peygamberimizin damadı, Hazreti Hasan ve Hazreti Hüseyin’in babası olması hasebiyle Müslümanların nazarında büyük bir değer atfedilen aynı zamanda dinî ilimlere ve tasavvufî manada ledün ilmine sahip, cesaret ve kahramanlık timsali olan önemli bir şahsiyettir. Hazreti Ali’ye olan bağlılık, Hazreti Hüseyin’in Kerbela Hadisesi’nden duyulan acı ve Ehl-i-Beyt’e duyulan derin muhabbet, Klâsik Türk edebiyatında öteden beri işlenegelen temalar olmuştur. Bu makalede öncelikle XIX. yüzyılın sonları ile XX. yüzyılın başlarında yaşamış dinî-tasavvufî Türk edebiyatının önemli temsilcilerinden olan, Dîvân şiir geleneğine bağlı kalmakla beraber Tanzimat sonrası ortaya çıkan yeni şiir anlayışından da etkilenen Salâhî mahlaslı Ali Salâhaddin Yiğitoğlu’nun hayatı, şairliği ve eserleri ile ilgili bilgi verilmiştir. Ardından Aşkın Ses’i adlı Dîvân’ındaki Türkçe ve Farsça şiirleri ile Sebîlü’r-Reşâd mecmuasında yayımlanmış bir şiirinde işlediği Ehl-i Beyt sevgisi ele alınmış ve incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Salâhî, Aşkın Sesi, Farsça Şiirler, Sebîlü’r-Reşâd, Ehl-i Beyt

Kaynakça

• Arat, Reşit Rahmeti. (1988), Yusuf Has Hacip Kutadgu Bilig, TTK Yayınları, Ankara.
• Ceyhan, Abdullah. (1991), Sırat-ı Müstâkîm ve Sebilü’r-Reşâd Mecmuaları Fihristi, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara.
• Devellioğlu, Ferit. (2017), “Osmanlıca-Türkçe Asiklopedik Lugat”, Aydın kitapevi 3. Baskı Hazreti Aydın Sami Güneyçal, Ergün, Sadettin Nüzhet, Türk Şairleri, Suhulet Basımevi, İstanbul.
• Ertem, Davut. (2021), Salahi’nin Divan’ı ve Nuhbetü’l Emsal’i, Yayımlanmamış Doktor Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Güzel, Abdurrahman. (2009), Dini-Tasavvufi Türk Edebiyatı El Kitabı, Akçağ Yayınları, Ankara.
• İpekten, Haluk. (2013), Eski Türk Edebiyatı Nazım Şekilleri ve Aruz, Dergah Yayınları, İstanbul.
• Kemal, İbnül Emin Mahmut, Son Asır Türk şairleri, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul.
• Onay, Ahmet Talat. (2013), Açıklamalı Divan Şiiri Sözlüğü, Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar ve İzahı (hzl. Cemal Kurnaz), Berikan Yayıncılık, Ankara.
• Pala, İskender. (1995), Divan Şiiri Sözlüğü, Akçağ Yayınları, Ankara.
• Meşrutiyetten Cumhuriyete Yakın Tarihimizin Belgeseli, Sebilü’r-Reşad Mecmuası, (hzl. M. Ertuğrul Düzdağ), Bağcılar Belediyesi, İstanbul.
• Tansel, Fevziye Abdullah. (1977), XX. Asır Türk Edebiyatının Unutulmaması Gerekli Şairlerinden Ali Salâhaddin Yiğitoğlu, İslam İlimleri Enstitüsü Dergisi; sayı 3 s. 265-282 Ankara.
• Tanpınar, Ahmet Hamdi. (2013), XIX Asır Türk Edebiyatı Tarihi, Dergah Yayınları, İstanbul.
• Ünver, İsmail. (1992), Arap Harfli Metinlerin Çevirisinde Karşılaşılan Yanlışlar, Eski Türk Edebiyatı Kolegyomu, Ankara.
• ……….İsmail. (1993), Çeviriyazıda Yazım Birliği Üzerine Öneriler, Türkoloji Dergisi, C.XI, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara.
• Yiğitoğlu, Ali Salâhaddin. (1341), Aşkın Sesi, Suhulet Matbaası, İstanbul.