HİKÂYE VE ROMAN YAZARI ESMA OCAK’TA FEMİNİZM

Yıl 2021, , 297 - 314, 30.04.2021

Kemal Timur , Ömer Topcu

https://doi.org/10.28981/hikmet.902850

Öz

Sosyal hayatta kadın erkek eşitliğini amaçlayan feminizm, Esma Ocak’ın hikâyelerinde geniş yer tutar. Hikâyelerinin genelinde yaşadığı coğrafyanın kadınlarını konu edinen yazar, kırsal hayatın zorluğuyla birlikte ataerkil düzenin kadınlarda oluşturduğu psikolojik ve sosyolojik baskıları irdeler. Hikâyelerindeki kadın karakterlere feminist tutumla yaklaşan yazar, kadınların toplumda ikinci cins olarak konumlandırılmasının nedenlerini de sorgular. Kadın karakterlerine karşı olumlu bir tutum sergileyen yazarın, erkek karakterlerine ise genelde olumsuz yaklaştığı görülür. İşte bu makalemizde tüm bu konuları ortaya koyup irdeleyeceğiz.

Anahtar Kelimeler

Edebiyat, Esma Ocak, Feminizm, Eleştiri, Tenkit, Hikaye

FEMINISM IN STORY WRITER AND NOVELIST ESMA OCAK

Öz

Feminism that aims at equality of women and men in social life has a wide coverage in the stories of Esma Ocak. The author discussing the women of the geography she lives in most of her stories scrutinizes psychological and sociological pressures created by the patriarchal order on women together with the difficulty of rural life. The author approaches her female characters with a feminist attitude in her stories and she also questions the reasons why women are positioned as a second gender in society. It is seen that whereas the author exhibits a positive attitude towards her female characters, generally she approaches her male characters negatively. Here in this article, we will set forth and scrutinize all these issues.  

Anahtar Kelimeler

Literature, Esma Ocak, Feminism, Anagraph, Criticism, Story

Kaynakça

• Arat, Necla. (1993), Kadın ve Cinselli, İstanbul, Say Yayınları.
• Beauvoir, Simone de. (1993), Kadın İkinci Cins: Bağımsızlığa Doğru, (Çev. Bertan Onaran), İstanbul, Payel Yayınları.
• Berktay, Fatmagül. (2009), “Feminist Teorinin Önemli Bir Alanı: Cinsellik”, Cogito Feminizm içinde, İstanbul, Yapı Kredi Yayınları, S.58. s. 58-73.
• Berktay, Fatmagül. (2012), Tek Tanrılı Dinler Karşısında Kadın, İstanbul, Metis Yayınları.
• Demirkanoğlu, Yahya. (2017), “Muhafazakâr Düşüncede Kadının Toplumsal Konumu”, Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, C.17, S.34, s.286-305.
• Donovan, Josephıne. (2014), Feminist Teori, (Çev. Aksu Bora vd.), İstanbul, İletişim Yayınları.
• Dökmen, Zehra Y. (2012), Toplumsal Cinsiyet, İstanbul, Remzi Kitapevi.
• Elçik, Gülnur. (2009), “İğdiş Edilmiş Güzellik”, Cogito Feminizm içinde, İstanbul, Yapı Kredi Yayınları, S.58 s.259-267.
• Gılbert, Sandra M., Gubar, Susan. (2016), Tavan Arasındaki Deli Kadın, (Çev. Nil Salman), İstanbul, Aylak Adam Yayınları.
• Hooks, Bell. (2014), Feminizm Herkes İçindir. İstanbul, BGST Yayınları.
• Humm, Maggie. (2002), Feminist Edebiyat Eleştirisi, (Haz. Gönül Bakay), İstanbul, Say Yayınları.
• Irzık, Sibel, Parla, Jale. (2011), Kadınlar Dile Düşünce, İstanbul, İletişim Yayınları.
• Kıran, Elif. (2017), “Toplumsal Cinsiyet Rolleri Bağlamında Türkiye’de Çocuk Gelinler”, Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, Özel Sayı, s.1-8.
• Mıchel, Andree. (1993), Feminizm, (Çev. Şirin Tekeli), İstanbul, İletişim Yayınları.
• Mıllett, Kate. (1987), Cinsel Politika. (Çev. Seçkin Selvi), İstanbul, Payel Yayınları.
• Moran, Berna. (2002), Edebiyat Kuramları ve Eleştiri, İstanbul, İletişim Yayınları.
• Ocak, Esma. (1981), Berdel, Ankara, Memleket Yayınları.
• Ocak, Esma. (1982), Kırklardağı’nın Düzü, Ankara, Memleket Yayınları.
• Ocak, Esma. (1987), Sara! Sara!, Ankara, Memleket Yayınları.
• Ocak, Esma. (1994), Surlu Kentin Sır Suyu, Diyarbakır, Yayın Yok.
• Ocak, Esma. (2000), Hasırcı Kuşu, Diyarbakır, Güneydoğu Ofset Matbaacılık.
• Ocak, Esma. (2008), İçerdeki Avcı, İstanbul, Diclem Sahaf Yayınları.
• Öztürk, Emine. (2011), Feminist Teori ve Tarihsel Süreçte Türk Kadını, İstanbul, Rağbet Yayınları.
• Reed, Evelyn. (1985), Kadın Özgürlüğünün Sorunları, (Çev. Zeynep Saraçoğlu), İstanbul, Yazın Yayınları.
• Reed, Evelyn. (2012), Kadının Evrimi Anaerkil Klandan Ataerkil Aileye, (Çev.Şemsa Yeğin), İstanbul, Payel Yayınları.
• Tağızade Karaca, Nesrin. (2006), Edebiyatımızın Kadın Kalemleri, Ankara, Vadi Yayınları.
• Timur, Kemal. (2013), Berdel Yazarı Esma Ocak Hayatı ve Eserleri, İstanbul, Akademik Kitaplar.
• Timur, Kemal. (2016), “Sıra Dışı Yönleriyle Diyarbakır’ın Birkaç Zirve Şahsiyeti”, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.15, s.220-242.
• Timur, Kemal. (2018), “Öykülerinde Hayatını Gizleyen Diyarbekirli Bir Kadın Yazar: Esma Ocak”, Diyarbekir Dergisi, S.2, s.8-16.
• Woolf, Vırgınıa. (2017), Kendine Ait Bir Oda, (Çev. Mehmet Ortaç), İstanbul, Ren Yayınları.