TÜRK EDEBİYATINDA MESNEVİ VE ROMAN İLİŞKİSİNE DAİR GÖRÜŞLER ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2017, - Gelenek ve Postmodernizm, 186 - 194, 11.06.2017

İsmail Kekeç

Öz

Geleneksel tahkiye türlerinin (destan, masal,
mesnevi, halk hikâyeleri, meddah hikâyeleri gibi) modern bir anlatı formu olan
roman ile ilişkisi, Türk edebiyatı araştırmalarında üzerinde durulan, kendisine
sıklıkla atıfta bulunulan meselelerden biri olmuştur. Bu yazı da bahsi geçen
geleneksel tahkiye türlerinden biri olan mesnevinin roman ile olan ilişkisi
üzerinedir. Söz konusu bu iki türe dair kimi araştırmacılar tarafından dile
getirilen yorumlara yer verilmiş, uzlaşılara ve fikir ayrılıklarına değinilerek
ortaya konan görüşler bağlamında toparlayıcı bir değerlendirme yapılması
amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Mesnevi, roman, geleneksel tahkiye, modern anlatı

Kaynakça

• Aktaş, Şerif. (2011), “Roman Olarak Hüsn ü Aşk”, Edebiyat ve Edebî Metinler Üzerine Yazılar, Kurgan Edebiyat Yayınları, Ankara, s. 368-382.
• Andı, M. Fatih. (2013), “Romana Dair Birkaç Anekdot”, Roman ve Hayat, Hat Yayınevi, İstanbul.
• Akün, Ömer Faruk. (2014), Divan Edebiyatı, İsam Yayınları, İstanbul.
• Akyüz, Kenan. (2006), Yeni Türk Edebiyatının Ana Çizgileri, İnkılâp Kitabevi, Ankara.
• Banarlı, Nihad Sâmi. (1983), Resimli Türk Edebiyâtı Târihi, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul.
• Çetin, Nurullah. (2004), Yeni Türk Şairinin “Yusuf İle Züleyha Hikâyesi” Duyarlığı, Hece Yayınları, Ankara.
• Çetin, Nurullah. (2012), “Aşk Mesnevilerinin Tahkiye Metni Olarak Kurgusal Yapısı”, Edebiyat İncelemeleri, Akçağ Yayınları, Ankara. s. 9-44.
• Dino, Güzin. (2008), Türk Romanının Doğuşu, Agora Kitaplığı, İstanbul.
• Enginün, İnci, Kerman, Zeynep. (2011), Yeni Türk Edebiyatı Metinleri-4 Eser Tanıtma ve Önsözler (1860-1923), Dergâh Yayınları, İstanbul.
• Holbrook, Victoria. (1996), “Alegorinin Ölümü, Hüsn-ü Aşk’ın Özgünlüğü”, Defter, S:27, s. 65-80.
• Kahraman, Mehmet. (2011), Leyla ve Mecnun Romanı, Akçağ Yayınları, Ankara.
• Kaplan, Mehmet. (1975), “Destan, Mesnevi ve Roman”, Hisar, S:139, s. 3-6.
• Köksal, Fatih. (2005), “Tahkiyeli Bir Eser Olarak Taşlıcalı Yahya’nın Şâh u Gedâ Mesnevisi”, Klâsik Türk Şiiri Araştırmaları, Akçağ Yayınları, Ankara s. 29-68.
• Köprülü, Fuad. (2012), Edebiyat Araştırmaları 1, Akçağ Yayınları, Ankara.
• Okay, Orhan. (2010), Batılılaşma Devri Türk Edebiyatı, Dergâh Yayınları, 2010.
• Tanpınar, Ahmet Hamdi. (2005), Edebiyat Üzerine Makaleler, Dergâh Yayınları, İstanbul.
• Turinay, Necmettin. (1996), “Klasik Romana ve Leylâ ve Mecnun’a Dair”, Fuzûlî Kitabı -500. Yılında Fuzûlî Sempozyumu Bildirileri-, İstanbul Büyük Şehir Belediyesi, s. 223-244.
• Ülger, Sibel. (2003), Leylâ ve Mecnun’da Hikâye Tekniği, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.