Harezm bölgesi kadim dönemlerden itibaren siyasi idare açısından Horasan merkezli devletlerce ayrı bir statüde yönetilmiştir. Yer yer bağımsız bir yapı kazanan bölgedeki siyasi organizasyonların sonuncusu olarak Harezmşahlar, Harezm’in asıl kimliğine kavuştuğu devlet olmuştur. Bu devletin en ihtişamlı dönemi ise Alaeddin Muhammed’in iktidarı sürecindedir. Ancak Muhammed dönemi kurumsal açıdan yapılanmasını sağlamaya çalışırken bir dizi problemlerle de karşı karşıya kalmıştır. Nitekim tahta çıkar çıkmaz karşılaştığı hanedan içi isyan, sonrasında uluslararası bir boyut kazanmış ve Gurlu Devleti ile mücadele şekline dönüşmüştür.
Sultan Muhammed döneminin isyan süreçlerinin ikinci ayağı ise Kara Hıtay Savaşı yenilgisi sonrasında meydana gelmiş, özellikle Horasan’da bir dizi isyan cereyan etmiştir. Bu isyanların bilhassa burada olması Horasan’da kurulan Harezm idaresinin henüz zayıf olduğunu göstermekle birlikte, Selçuklu sonrası hâkimiyet mücadelelerinin daha netleşmiş olmadığına da işaret etmektedir. Bu araştırmada Harezmşah Muhammed döneminde meydana gelen iç isyanalar incelenecek ve bunların kazandığı diplomatik boyutları araştırılacaktır. Harezmşah Muhammed döneminin zaaflarından ortaya çıkan bu isyanların devletin başta Horasan olmak üzere çeşitli bölgelerde idaresini tesisine ve sınırlarını genişletmesine de sebep olduğu görülecektir.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Research Articles |
Authors | |
Publication Date | June 30, 2022 |
Published in Issue | Year 2022 Volume: 1 Issue: 1 |