Research Article
Year 2017,
Volume: 16 Issue: 31, 81 - 108, 30.06.2017
Abstract
Although rejection of dialectical theology is generally claimed to be essential to the salafi tradition,theology or kalam in the sense of discussing creedal matters was practiced to some extent in the same tradition from the very beginning and finally fully adopted by Ibn Taymiyya, the founder of the so-called late Salafiyya. His traditionalist kalam resembles the Ash’arite theology in that both welcome elaborate analysis and disputation, but the former lacks systematic structure as it emulates the disorganized topical fashion of the early SalafT literature. Arguing that Ibn Taymiyya can be considered a Sunni scholar of kalam or a Salaff mutakallim, this paper examines the structure of his theological enterprise and investigates its historical roots as well as its fate.
References
- Âcurrî, Muhammed b. Hüseyn, Kitâbü’ş-şerî‘a, nşr. Muhammed b. Hasan İsmail, Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1995. Âmidî, Seyfüddîn, Ğâyetü’l-merâm fî ‘ilmi’l-kelâm, nşr. Hasan Mahmud Abdüllatif, Kahire, 1971.
- Bazzano, Elliott A., “Ibn Taymiyya, Radical Polymath, Part 2: Intellectual Contributions”, Religion Compass, c. 9, sayı 4, 2015.
- Buhârî, Muhammed b. İsmâil, Halku ef‘âli’l-‘ibâd (Akāidü’s-selef içinde), nşr. Alî Sâmî Neşşâr, Ammâr Talibî, Münşeatü’l-Maârif, İskenderiye 1971.
- Dârimî, Osman b. Saîd, er-Red ale’l-Cehmiyye (Akāidü’s-selef içinde), nşr. Alî Sâmî Neşşâr, Ammâr Talibî, Münşeatü’l-Maârif, İskenderiye 1971.
- ——— er-Red ale’l-Merîsî (Akāidü’s-selef içinde), nşr. Alî Sâmî en-Neşşâr, Ammâr et-Talibî, Münşeatü’l-Maârif, İskenderiye 1971.
- Ebû Nuaym el-İsfehânî, Ahmed b. Abdullah, Hilyetü’l-evliyâ’ ve tabakātü’l-asfiyâ’, Matbaatü’s-Saâde, Kahire 1974.
- Ebû Ubeyd, Kasım b. Sellâm, Kitâbü’l-îmân, nşr. Muhammed Nâsırüddîn Elbânî, el-Mektebü’l-İslâmî, Beyrut 1983.
- Ebû Ya‘lâ el-Ferrâ, Kitâbü’l-Mu‘temed fî usûli’d-dîn, nşr. Vedî‘ Zeydân Haddâd, Dârü’l-Maşrık, Beyrut 1974.
- Gazzâlî, Ebû Hâmid Muhammed b. Muhammed, el-Münkız mine’d-dalâl, Matbûatü Mektebeti’n-Neşri’l-Arabî, Dımaşk 1939.
- Hakim, Ajhar A., “The Forgotten Rational Thinking in the Hanbalite Thought with Special Reference to Ibn Taymiyya”, Journal of Arabic and Islamic Studies, 2014, c. 14.
- Herevî, Hâce Abdullah, Zemmü’l-kelâmi ve ehlihi, nşr. Semîh Dugaym, Dârü’l-fikri’l-Lübnanî, Beyrut 1994.
- Hoover, Jon, Ibn Taymiyya’s Theodicy of Perpetual Optimism, Brill, Leiden ve Boston 2007.
- İbn Batta, Ubeydullah b. Muhammed, el-İbâne an şerî‘ati’l-firkati’n-nâciye ve mücânebeti’l-firaki’l-mezmûme, nşr. Rıza b. Na‘sân Mu‘tî, Dârü’r-Râye, Riyad 1988.
- İbn Hazm, Ebû Muhammed Alî b. Ahmed, el-Usûl ve’l-fürû‘, Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1984.
- İbn Huzeyme, Muhammed b. İshak, Kitâbü’t-tevhîd, nşr. Muhammed Halîl Herrâs, Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1983.
- İbn Kayyim el-Cevziyye, Ebû Abdillâh Muhammed b. Ebî Bekr, Hâdî’l-ervâh ilâ bilâdi’l-efrâh, Mektebetü’n-Nehdati’l-Mısriyye, Kahire 1971.
- ——— İctimâ‘u’l-cüyûşi’l-İslâmiyye alâ ğazvi’l-Mu‘attıla ve’l-Cehmiyye, nşr. Fevvâz Ahmed Zemerlî, Dârü’l-Kitâbi’l-Arabî, Beyrut 1988.
- ——— Kitâbü’s-Savâ‘iku’l-mürsele ale’l-Cehmiyye ve’l-Mu‘attıla, nşr. Ali b. Muhammed, Dârü’l-Âsıme, Riyad 1412.
- ——— er-Rûh, nşr. Muhammed Enis Ubade, Mektebetü’n-Nasır, Kahire, ts.
- ——— Şifâ’u’l-‘alîl fî mesâili’l-kazâ’ ve’l-kader ve’l-hikme ve’t-ta‘lîl, nşr. İsam Faris el-Horastani, Dârü’l-Cil, Beyrut 1997. İbn Kuteybe, Abdullah b. Müslim, el-İhtilâf fi’l-lafz ve’r-red ale’l-Cehmiyye ve’l-Müşebbihe (Akāidü’s-selef içinde), nşr. Alî Sâmî Neşşâr, Ammâr Talibî, Münşeatü’l-Maârif, İskenderiye 1971.
- İbn Mende, Ebû Abdullah, Kitâbü’l-îmân (nşr. Alî b. Muhammed b. Nâsır Fakihî), Müessesetü’r-Risâle, Beyrut 1985.
- ——— Kitâbü’t-tevhîd ve ma‘rifeti esmâ’illâhi azze ve celle ve sıfâtihi ale’l-ittifâk ve’t-teferrüd, nşr. Alî b. Muhammed b. Nâsır Fakihî, Mektebetü’l-Gurabâi’l-Eseriyye, Medine 1994.
- İbn Receb, Ebü’l-Ferec Zeynüddîn Abdurrahmân b. Ahmed, Kitâbü’z-Zeyl alâ tabakāti’l-Hanâbile, nşr. Muhammed Hâmid el-Fıkī, Matbaatü’s-Sünneti’l-Muhammediyye, Kahire 1952.
- İbn Teymiyye, Takıyyüddîn Ahmed b. Abdilhalîm, el-‘Akīdetü’l-Vâsitıyye, nşr. Alevî Abdülkadir es-Sekkaf, Müessesetü’d-Dürerü’s-Seniyye, Zahran 1433.
- ——— Beyânü telbîsi’l-Cehmiyye fî te’sîsi bida‘ihimi’l-kelâmiyye , Mücemmeu’l-Melik Fahd, Medine 1426.
- ——— Der’u te‘âruzi’l-akl ve’n-nakl, nşr. Muhammed Reşad Sâlim, Câmiatü’l-İmam Muhammed b. Suud el-İslâmiyye, Riyad 1991.
- ——— el-Fetvâ’l-Hameviyyetü’l-kübrâ, nşr. Hamed b. Abdülmuhsin et-Tüveycrî, Dârü’s-Sumey‘î, Riyad 2004.
- ——— el-Furkān beyne’l-hak ve’l-bâtıl, nşr. Hüseyn Yusuf Gazzâl, Dârü İhyâi’l-Ulûm, Beyrut 1987.
- ——— el-Îmân, el-Mektebü’l-İslâmî, Beyrut 1996.
- ——— el-İstikāme, nşr. Muhammed Reşad Sâlim, Câmiatü’l-İmam Muhammed b. Suud el-İslâmiyye, Riyad 1991.
- ——— Kitâbü’l-Esmâ’ ve’s-sıfât, nşr. Mustafa Abdülkadir Ata, Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1998.
- ——— Kitâbü’n-Nübüvvât, nşr. Abdülaziz b. Salih et-Tavyan, Edvâü’s-selef, Riyad 2000.
- ——— Kitâbü’r-Red ale’l-mantıkıyyîn, nşr. Abdüssamed Şerefüddin el-Kütübî, Müessesetü’r-Reyyan, Beyrut 2005.
- ——— Mecmû‘atü’r-resâil ve’l-mesâil, nşr. Muhammed Reşid Rıza, Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1983.
- ——— Mecmû‘u fetâvâ Şeyhi’l-İslâm Ahmed ibn Teymiyye, nşr. Abdurrahman b. Muhammed b. Kasım, Mücemmeu’l-Melik Fahd, Medine 2004.
- ——— Minhâcü’s-sünneti’n-nebeviyye, nşr. Muhammed Reşad Sâlim, Câmiatü’l-İmam Muhammed b. Suud el-İslâmiyye, Riyad 1986.
- ——— er-Risâletü’t-Tedmüriyye: Mücmelü i‘tikādi’s-selef, Câmiatü’l-İmam Muhammed b. Suud el-İslâmiyye, Riyad 1408.
- ——— et-Tis‘îniyye, nşr. Muhammed b. İbrahim el-Aclân, Mektebetü’l-Mearif, Riyad 1999.
- İbnü’l-Cevzî, Ebü’l-Ferec, Def‘u şübehi’t-teşbîh bi ekeffi’t-tenzîh, nşr. Hasan Sekkaf, Dârü’l-İmam en-Nevevî, Amman 1992.
- İbnü’l-Vezîr, İzzüddîn Muhammed b. İbrahîm, el-‘Avâsım ve’l-kavâsım fi’z-zeb an sünneti Ebi’l-Kasım, nşr. Şuayb el-Arnaut, Müessesetü’r-Risale, Beyrut 1992.
- ——— el-Bürhânü’l-kātı‘ fî isbâti’s-Sâni‘ ve cemî‘i mâ câet bihi’ş-şerâi‘, nşr. Mustafa Abdülkerim el-Hatib, Dârü’l-Me’mun li’t-Türas, Dımaşk 1988.
- ——— Îsâru’l-hak ale’l-halk fî reddi’l-hilâfât ile’l-mezhebi’l-hak min usûli’t-tevhîd, Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1983.
- ——— Tercîhu esâlîbi’l-Kur’ân alâ esâlîbi’l-Yûnân, Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1984.
- İbrahim b. Muhammed b. Abdullah el-Berîkân, Menhecü Şeyhi’l-İslâm İbn Teymiyye fî takrîri akīdeti’t-tevhîd, Dârü İbni’l-Kayyim ve Dârü İbn Affân, Riyad ve Kahire 2004.
- İzmirli, İsmail Hakkı, Yeni İlm-i Kelâm, haz. Sabri Hizmetli, Umran, Ankara 1981.
- Kādī Abdülcebbâr, el-Muğnî fî ebvâbi’t-tevhîd ve’l-adl (c. 7), nşr. İbrahim Ebyârî, ed-Dârü’l-Mısriyye li’t-Te’lif ve’t-Terceme, Kahire 1963.
- Koçyiğit, Talât, Hadisçilerle Kelâmcılar Arasındaki Münakaşalar, Türkiye Diyanet Vakfı, Ankara 1989.
- Kügelgen, Anke von, “The Poison of Philosophy: Ibn Taymiyya’s Struggle for and against Reason”, Islamic Theology, Philosophy, and Law: Debating Ibn Taymiyya and Ibn Qayyim al-Jawziyya, ed. Birgit Krawietz ve Georges Tamer, De Gruyter, Berlin ve Boston 2013.
- Lâlekâî, Hibetullah b. el-Hasen, Şerhu usûli i‘tikādi ehli’s-sünne ve’l-cemâ‘a mine’l-kitâbi ve’s-sünneti ve icmâ‘i’s-sahâbeti ve’t-tâbi‘îne min ba‘dihim, nşr. Ahmed Sa‘d Hamdân, Riyad, ts.
- Laoust, Henri, “Ibn Taymiyya”, The Encyclopaedia of Islam, new edition (EI2), E. J. Brill, Leiden 1986.
- Madjid, Nurcholish, Ibn Taymiyya on Kalam and Falsafa: A Problem of Reason and Revelation in Islam, basılmamış doktora tezi, University of Chicago, 1984.
- Muhammed b. Abdülvehhab, Keşfü’ş-şübühât, Dârü Umar ibn el-Hattab, Kahire 2009.
- ——— Kitâbü’t-tevhîd, İdaretü’l-Buhûsi’l-İlmiyye, Riyad 1995.
- Muhammed b. Sâlih b. Useymîn, el-Kavâ‘idü’l-müslâ fî sıfâti’llâh ve esmâihi’l-husnâ, nşr. Eşref b. Abdülmaksud b. Abdürrahim, Mektebetü’s-Sünne, Kahire 1994.
- Muhammed Ebu Zehre, İbn Teymiyye: Hayâtuhu ve asruhu, ârâuhu ve fıkhuhu, Dârü’l-fikri’l-Arabî, Kahire 1991.
- Muhammed H. Herras, Bâ‘isü’l-nahdati’l-İslâmiyye İbn Teymiyye es-Selefî: Nakduhu li-mesâliki’l-mütekellimîn ve’l-felâsife fi’l-ilâhiyyât, el-Matbaatü’l-Yûsufiyye, Tanta 1952.
- Muhammed H. Zeyn, Mantıku İbn Teymiyye ve menhecühü’l-fikrî, el-Mektebü’l-İslamî, yy, 1979.
- Mustafa Âşûr, Âlemü’l-melâike: Esrâruhu ve hafâyâhu, Mektebetü’l-Kur’ân, Bulak, ts.
- Mustafa Hilmî, Kavâ‘idü’l-menheci’s-selefî fi’l-fikri’l-İslâmî: Buhûs fi’l-‘akīdeti’l-İslâmiyye, Dârü’d-Da’ve, İskenderiye 1991.
- Ömer Süleyman el-Eşkar, et-Tevhîd mihveru’l-hayat, Dârü’n-Nefâis ve Mektebetü’l-Felâh, Amman ve Kuveyt 1991.
- Özervarlı, M. Sait, İbn Teymiyye’nin Düşünce Metodolojisi ve Kelâmcılara Eleştirisi, İSAM, İstanbul 2008.
- ——— “İbn Teymiyye” (İtikadî Görüşleri), Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (DİA), c. 20, İstanbul 1999.
- ——— “The Qur’ānic Rational Theology of Ibn Taymiyya and his Criticism of the Mutakallimūn”, Ibn Taymiyya and His Times, ed. Yossef Rapoport, Shahab Ahmed, Oxford University Press, Karachi 2010.
- Perho, Irmeli, “Man Chooses his Destiny: Ibn Qayyim al-Jawziyya’s views on predestination”, Islam and Christian-Muslim Relations, 2001, c. 12, sayı 1.
- Seffârînî, Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed, el-Buhûru’z-zâhire fî ‘ulûmi’l-âhire, nşr. Muhammed İbrahim Şelebi Şuman, Garas li’n-Neşr, Kuveyt 2007.
- ——— Levâihu’l-envâri’s-seniyye ve levâkihu’l-efkâri’s-sünniyye, nşr. Abdullah b. Muhammed b. Süleyman el-Busayrî, Mektebetü’r-Rüşd, Riyad 1994.
- ——— Levâmi‘u’l-envâri’l-behiyye ve sevâti‘u’l-esrâri’l-eseriyye, el-Mektebü’l-İslâmî, Beyrut, ts.
- Şehristânî, Muhammed b. Abdülkerim, el-Milel ve’n-nihal, nşr. Abdülazîz Muhammed Vekîl, Müessesetü’l-Halebî, Kahire 1968.
- Şevkânî, Ebû Abdillah Muhammed b. Alî, İrşâdü’s-sikāt ilâ ittifâki’ş-şerâi‘ ale’t-tevhîd ve’l-me‘âd ve’n-nübüvvât, Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1984.
- Zehebî, Ebû Abdillâh Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed b. Osmân, Târîhu’l-İslâm ve vefeyâtü’l-meşâhîr ve’l-a‘lâm, thk. Ömer Abdüsselam Tedmürî, Dârü’l-Kitabi’l-Arabî, Beyrut 1991.
Year 2017,
Volume: 16 Issue: 31, 81 - 108, 30.06.2017
Abstract
Kelamın, hususen cedelci yapıda icra edilen kelamın reddedilmesi, selefî geleneğin aslî bir unsuru olarak bilinir. Mezhepler tarihinin modern literatüründe sıkça rastladığımız bu genel kabul kimi zaman bir indirgeme hatası, kimi zaman da bir kavram kargaşası olmalıdır. Çünkü itikad sahasında konuşmak, tartışmak, yorum yapmak anlamında kelam söz konusu gelenek içinde baştan beri nispeten uygulanmış, nihayet İbn Teymiyye’nin şahsında tamamen benimsenmiştir. İbn Teymiyye’nin selefî kelamı, mufassal tahlil ve münakaşa üzere icra edilmesi bakımından Eş‘arî kelamına benzer, ne var ki ilk dönem selefî literatürü gibi meseleci yapıda olduğundan sistematik değildir. İbn Teymiyye’nin sünnî-selefî bir kelamcı sayılabileceğini savunan bu makale, onun geliştirdiği kelamın temel yapısını irdelemekte, tarihî kökenini ve âkıbetini sorgulamaktadır.
Keywords
References
- Âcurrî, Muhammed b. Hüseyn, Kitâbü’ş-şerî‘a, nşr. Muhammed b. Hasan İsmail, Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1995. Âmidî, Seyfüddîn, Ğâyetü’l-merâm fî ‘ilmi’l-kelâm, nşr. Hasan Mahmud Abdüllatif, Kahire, 1971.
- Bazzano, Elliott A., “Ibn Taymiyya, Radical Polymath, Part 2: Intellectual Contributions”, Religion Compass, c. 9, sayı 4, 2015.
- Buhârî, Muhammed b. İsmâil, Halku ef‘âli’l-‘ibâd (Akāidü’s-selef içinde), nşr. Alî Sâmî Neşşâr, Ammâr Talibî, Münşeatü’l-Maârif, İskenderiye 1971.
- Dârimî, Osman b. Saîd, er-Red ale’l-Cehmiyye (Akāidü’s-selef içinde), nşr. Alî Sâmî Neşşâr, Ammâr Talibî, Münşeatü’l-Maârif, İskenderiye 1971.
- ——— er-Red ale’l-Merîsî (Akāidü’s-selef içinde), nşr. Alî Sâmî en-Neşşâr, Ammâr et-Talibî, Münşeatü’l-Maârif, İskenderiye 1971.
- Ebû Nuaym el-İsfehânî, Ahmed b. Abdullah, Hilyetü’l-evliyâ’ ve tabakātü’l-asfiyâ’, Matbaatü’s-Saâde, Kahire 1974.
- Ebû Ubeyd, Kasım b. Sellâm, Kitâbü’l-îmân, nşr. Muhammed Nâsırüddîn Elbânî, el-Mektebü’l-İslâmî, Beyrut 1983.
- Ebû Ya‘lâ el-Ferrâ, Kitâbü’l-Mu‘temed fî usûli’d-dîn, nşr. Vedî‘ Zeydân Haddâd, Dârü’l-Maşrık, Beyrut 1974.
- Gazzâlî, Ebû Hâmid Muhammed b. Muhammed, el-Münkız mine’d-dalâl, Matbûatü Mektebeti’n-Neşri’l-Arabî, Dımaşk 1939.
- Hakim, Ajhar A., “The Forgotten Rational Thinking in the Hanbalite Thought with Special Reference to Ibn Taymiyya”, Journal of Arabic and Islamic Studies, 2014, c. 14.
- Herevî, Hâce Abdullah, Zemmü’l-kelâmi ve ehlihi, nşr. Semîh Dugaym, Dârü’l-fikri’l-Lübnanî, Beyrut 1994.
- Hoover, Jon, Ibn Taymiyya’s Theodicy of Perpetual Optimism, Brill, Leiden ve Boston 2007.
- İbn Batta, Ubeydullah b. Muhammed, el-İbâne an şerî‘ati’l-firkati’n-nâciye ve mücânebeti’l-firaki’l-mezmûme, nşr. Rıza b. Na‘sân Mu‘tî, Dârü’r-Râye, Riyad 1988.
- İbn Hazm, Ebû Muhammed Alî b. Ahmed, el-Usûl ve’l-fürû‘, Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1984.
- İbn Huzeyme, Muhammed b. İshak, Kitâbü’t-tevhîd, nşr. Muhammed Halîl Herrâs, Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1983.
- İbn Kayyim el-Cevziyye, Ebû Abdillâh Muhammed b. Ebî Bekr, Hâdî’l-ervâh ilâ bilâdi’l-efrâh, Mektebetü’n-Nehdati’l-Mısriyye, Kahire 1971.
- ——— İctimâ‘u’l-cüyûşi’l-İslâmiyye alâ ğazvi’l-Mu‘attıla ve’l-Cehmiyye, nşr. Fevvâz Ahmed Zemerlî, Dârü’l-Kitâbi’l-Arabî, Beyrut 1988.
- ——— Kitâbü’s-Savâ‘iku’l-mürsele ale’l-Cehmiyye ve’l-Mu‘attıla, nşr. Ali b. Muhammed, Dârü’l-Âsıme, Riyad 1412.
- ——— er-Rûh, nşr. Muhammed Enis Ubade, Mektebetü’n-Nasır, Kahire, ts.
- ——— Şifâ’u’l-‘alîl fî mesâili’l-kazâ’ ve’l-kader ve’l-hikme ve’t-ta‘lîl, nşr. İsam Faris el-Horastani, Dârü’l-Cil, Beyrut 1997. İbn Kuteybe, Abdullah b. Müslim, el-İhtilâf fi’l-lafz ve’r-red ale’l-Cehmiyye ve’l-Müşebbihe (Akāidü’s-selef içinde), nşr. Alî Sâmî Neşşâr, Ammâr Talibî, Münşeatü’l-Maârif, İskenderiye 1971.
- İbn Mende, Ebû Abdullah, Kitâbü’l-îmân (nşr. Alî b. Muhammed b. Nâsır Fakihî), Müessesetü’r-Risâle, Beyrut 1985.
- ——— Kitâbü’t-tevhîd ve ma‘rifeti esmâ’illâhi azze ve celle ve sıfâtihi ale’l-ittifâk ve’t-teferrüd, nşr. Alî b. Muhammed b. Nâsır Fakihî, Mektebetü’l-Gurabâi’l-Eseriyye, Medine 1994.
- İbn Receb, Ebü’l-Ferec Zeynüddîn Abdurrahmân b. Ahmed, Kitâbü’z-Zeyl alâ tabakāti’l-Hanâbile, nşr. Muhammed Hâmid el-Fıkī, Matbaatü’s-Sünneti’l-Muhammediyye, Kahire 1952.
- İbn Teymiyye, Takıyyüddîn Ahmed b. Abdilhalîm, el-‘Akīdetü’l-Vâsitıyye, nşr. Alevî Abdülkadir es-Sekkaf, Müessesetü’d-Dürerü’s-Seniyye, Zahran 1433.
- ——— Beyânü telbîsi’l-Cehmiyye fî te’sîsi bida‘ihimi’l-kelâmiyye , Mücemmeu’l-Melik Fahd, Medine 1426.
- ——— Der’u te‘âruzi’l-akl ve’n-nakl, nşr. Muhammed Reşad Sâlim, Câmiatü’l-İmam Muhammed b. Suud el-İslâmiyye, Riyad 1991.
- ——— el-Fetvâ’l-Hameviyyetü’l-kübrâ, nşr. Hamed b. Abdülmuhsin et-Tüveycrî, Dârü’s-Sumey‘î, Riyad 2004.
- ——— el-Furkān beyne’l-hak ve’l-bâtıl, nşr. Hüseyn Yusuf Gazzâl, Dârü İhyâi’l-Ulûm, Beyrut 1987.
- ——— el-Îmân, el-Mektebü’l-İslâmî, Beyrut 1996.
- ——— el-İstikāme, nşr. Muhammed Reşad Sâlim, Câmiatü’l-İmam Muhammed b. Suud el-İslâmiyye, Riyad 1991.
- ——— Kitâbü’l-Esmâ’ ve’s-sıfât, nşr. Mustafa Abdülkadir Ata, Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1998.
- ——— Kitâbü’n-Nübüvvât, nşr. Abdülaziz b. Salih et-Tavyan, Edvâü’s-selef, Riyad 2000.
- ——— Kitâbü’r-Red ale’l-mantıkıyyîn, nşr. Abdüssamed Şerefüddin el-Kütübî, Müessesetü’r-Reyyan, Beyrut 2005.
- ——— Mecmû‘atü’r-resâil ve’l-mesâil, nşr. Muhammed Reşid Rıza, Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1983.
- ——— Mecmû‘u fetâvâ Şeyhi’l-İslâm Ahmed ibn Teymiyye, nşr. Abdurrahman b. Muhammed b. Kasım, Mücemmeu’l-Melik Fahd, Medine 2004.
- ——— Minhâcü’s-sünneti’n-nebeviyye, nşr. Muhammed Reşad Sâlim, Câmiatü’l-İmam Muhammed b. Suud el-İslâmiyye, Riyad 1986.
- ——— er-Risâletü’t-Tedmüriyye: Mücmelü i‘tikādi’s-selef, Câmiatü’l-İmam Muhammed b. Suud el-İslâmiyye, Riyad 1408.
- ——— et-Tis‘îniyye, nşr. Muhammed b. İbrahim el-Aclân, Mektebetü’l-Mearif, Riyad 1999.
- İbnü’l-Cevzî, Ebü’l-Ferec, Def‘u şübehi’t-teşbîh bi ekeffi’t-tenzîh, nşr. Hasan Sekkaf, Dârü’l-İmam en-Nevevî, Amman 1992.
- İbnü’l-Vezîr, İzzüddîn Muhammed b. İbrahîm, el-‘Avâsım ve’l-kavâsım fi’z-zeb an sünneti Ebi’l-Kasım, nşr. Şuayb el-Arnaut, Müessesetü’r-Risale, Beyrut 1992.
- ——— el-Bürhânü’l-kātı‘ fî isbâti’s-Sâni‘ ve cemî‘i mâ câet bihi’ş-şerâi‘, nşr. Mustafa Abdülkerim el-Hatib, Dârü’l-Me’mun li’t-Türas, Dımaşk 1988.
- ——— Îsâru’l-hak ale’l-halk fî reddi’l-hilâfât ile’l-mezhebi’l-hak min usûli’t-tevhîd, Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1983.
- ——— Tercîhu esâlîbi’l-Kur’ân alâ esâlîbi’l-Yûnân, Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1984.
- İbrahim b. Muhammed b. Abdullah el-Berîkân, Menhecü Şeyhi’l-İslâm İbn Teymiyye fî takrîri akīdeti’t-tevhîd, Dârü İbni’l-Kayyim ve Dârü İbn Affân, Riyad ve Kahire 2004.
- İzmirli, İsmail Hakkı, Yeni İlm-i Kelâm, haz. Sabri Hizmetli, Umran, Ankara 1981.
- Kādī Abdülcebbâr, el-Muğnî fî ebvâbi’t-tevhîd ve’l-adl (c. 7), nşr. İbrahim Ebyârî, ed-Dârü’l-Mısriyye li’t-Te’lif ve’t-Terceme, Kahire 1963.
- Koçyiğit, Talât, Hadisçilerle Kelâmcılar Arasındaki Münakaşalar, Türkiye Diyanet Vakfı, Ankara 1989.
- Kügelgen, Anke von, “The Poison of Philosophy: Ibn Taymiyya’s Struggle for and against Reason”, Islamic Theology, Philosophy, and Law: Debating Ibn Taymiyya and Ibn Qayyim al-Jawziyya, ed. Birgit Krawietz ve Georges Tamer, De Gruyter, Berlin ve Boston 2013.
- Lâlekâî, Hibetullah b. el-Hasen, Şerhu usûli i‘tikādi ehli’s-sünne ve’l-cemâ‘a mine’l-kitâbi ve’s-sünneti ve icmâ‘i’s-sahâbeti ve’t-tâbi‘îne min ba‘dihim, nşr. Ahmed Sa‘d Hamdân, Riyad, ts.
- Laoust, Henri, “Ibn Taymiyya”, The Encyclopaedia of Islam, new edition (EI2), E. J. Brill, Leiden 1986.
- Madjid, Nurcholish, Ibn Taymiyya on Kalam and Falsafa: A Problem of Reason and Revelation in Islam, basılmamış doktora tezi, University of Chicago, 1984.
- Muhammed b. Abdülvehhab, Keşfü’ş-şübühât, Dârü Umar ibn el-Hattab, Kahire 2009.
- ——— Kitâbü’t-tevhîd, İdaretü’l-Buhûsi’l-İlmiyye, Riyad 1995.
- Muhammed b. Sâlih b. Useymîn, el-Kavâ‘idü’l-müslâ fî sıfâti’llâh ve esmâihi’l-husnâ, nşr. Eşref b. Abdülmaksud b. Abdürrahim, Mektebetü’s-Sünne, Kahire 1994.
- Muhammed Ebu Zehre, İbn Teymiyye: Hayâtuhu ve asruhu, ârâuhu ve fıkhuhu, Dârü’l-fikri’l-Arabî, Kahire 1991.
- Muhammed H. Herras, Bâ‘isü’l-nahdati’l-İslâmiyye İbn Teymiyye es-Selefî: Nakduhu li-mesâliki’l-mütekellimîn ve’l-felâsife fi’l-ilâhiyyât, el-Matbaatü’l-Yûsufiyye, Tanta 1952.
- Muhammed H. Zeyn, Mantıku İbn Teymiyye ve menhecühü’l-fikrî, el-Mektebü’l-İslamî, yy, 1979.
- Mustafa Âşûr, Âlemü’l-melâike: Esrâruhu ve hafâyâhu, Mektebetü’l-Kur’ân, Bulak, ts.
- Mustafa Hilmî, Kavâ‘idü’l-menheci’s-selefî fi’l-fikri’l-İslâmî: Buhûs fi’l-‘akīdeti’l-İslâmiyye, Dârü’d-Da’ve, İskenderiye 1991.
- Ömer Süleyman el-Eşkar, et-Tevhîd mihveru’l-hayat, Dârü’n-Nefâis ve Mektebetü’l-Felâh, Amman ve Kuveyt 1991.
- Özervarlı, M. Sait, İbn Teymiyye’nin Düşünce Metodolojisi ve Kelâmcılara Eleştirisi, İSAM, İstanbul 2008.
- ——— “İbn Teymiyye” (İtikadî Görüşleri), Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (DİA), c. 20, İstanbul 1999.
- ——— “The Qur’ānic Rational Theology of Ibn Taymiyya and his Criticism of the Mutakallimūn”, Ibn Taymiyya and His Times, ed. Yossef Rapoport, Shahab Ahmed, Oxford University Press, Karachi 2010.
- Perho, Irmeli, “Man Chooses his Destiny: Ibn Qayyim al-Jawziyya’s views on predestination”, Islam and Christian-Muslim Relations, 2001, c. 12, sayı 1.
- Seffârînî, Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed, el-Buhûru’z-zâhire fî ‘ulûmi’l-âhire, nşr. Muhammed İbrahim Şelebi Şuman, Garas li’n-Neşr, Kuveyt 2007.
- ——— Levâihu’l-envâri’s-seniyye ve levâkihu’l-efkâri’s-sünniyye, nşr. Abdullah b. Muhammed b. Süleyman el-Busayrî, Mektebetü’r-Rüşd, Riyad 1994.
- ——— Levâmi‘u’l-envâri’l-behiyye ve sevâti‘u’l-esrâri’l-eseriyye, el-Mektebü’l-İslâmî, Beyrut, ts.
- Şehristânî, Muhammed b. Abdülkerim, el-Milel ve’n-nihal, nşr. Abdülazîz Muhammed Vekîl, Müessesetü’l-Halebî, Kahire 1968.
- Şevkânî, Ebû Abdillah Muhammed b. Alî, İrşâdü’s-sikāt ilâ ittifâki’ş-şerâi‘ ale’t-tevhîd ve’l-me‘âd ve’n-nübüvvât, Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1984.
- Zehebî, Ebû Abdillâh Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed b. Osmân, Târîhu’l-İslâm ve vefeyâtü’l-meşâhîr ve’l-a‘lâm, thk. Ömer Abdüsselam Tedmürî, Dârü’l-Kitabi’l-Arabî, Beyrut 1991.
There are 70 citations in total.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Journal Section | Articles |
| Authors | |
| Publication Date | June 30, 2017 |
| Published in Issue | Year 2017 Volume: 16 Issue: 31 |
