Research Article
BibTex RIS Cite

Traumas of Hittite Kings and Intergenerational Trauma Transmission Forms

Year 2025, Volume: 18 Issue: 2, 431 - 449, 31.08.2025
https://doi.org/10.17218/hititsbd.1643795

Abstract

Psychohistory is a discipline that examines the emotions, thoughts, and behaviours of people who lived in the past from a psychological perspective. Through this approach, the existence of trauma and traumatic experiences in humans can be examined from ancient times onwards. The destructive impact of nature, people's propensity for violence, the existence of disease and death, people's different characters, and their lust for power have made trauma inevitable. In the cuneiform documents belonging to the Hittites, who ruled Anatolia in 2000 BC, there is information about individual and social traumas. Although the term ‘trauma’ is not used in these documents, the data reflecting the effects of psychological and physical violence reveal the existence of trauma. During the Hittite period, traumas caused by various factors such as natural disasters, wars, diseases, deaths, and power struggles deeply affected the lives of kings. Hittite kings unknowingly drew their children into their own traumas and indirectly passed them on to them. The effects of traumatic events on individuals extended to their children and subsequent generations through their parents. This situation has given rise to intergenerational psychological trauma transmission patterns. The traumas that Hittite kings experienced directly or indirectly increased their devotion and dependence on the gods, strengthening their beliefs. Kings who could not cope with their traumas sought psychological defence by complaining and praying to the gods, who were a higher authority.In these documents, the king, who had experienced trauma, aimed to describe and convey his feelings and thoughts, make sense of events, inform others, and purify himself. Thus, the chronological and cyclical repetition of traumas that existed throughout Hittite history was revealed. It has been observed that the Hittites' traumatic experiences were related to events such as domestic murder, betrayal, exile, slander, political weakness, and death. These traumas were not only present in the king's memory but also in royal texts and at the centre of communication with the gods. This analysis, conducted within the framework of psychoanalytic historical interpretation and intergenerational trauma theories, reveals that Hittite texts are not only political, administrative, and religious documents, but also carriers of traumas and traumatic experiences. Since epigenetic data is unavailable, intergenerational trauma transmission has been evaluated based on psychological theories. This study focuses on traumas and their intergenerational transmission, which have been overlooked in Hittite studies but affect many different areas. By revealing the existence of ways in which Hittite society coped with traumas, it contributes to the psychohistory literature.

References

  • Abraham N., & Torok, M. (1994). The Shell and Kernel:Renewals of psychoanalysis. Chicago: University of Chicago Press.
  • Abrams, M.S. (1999). Intergenerational transmission of trauma: recent contributions from the literature of family systems approaches to treatment, 53(2), 143-282. https://doi.org/10.1176/appi.psychotherapy.1999.53.2.225
  • Alp, S. (2001). Hitit Çağında Anadolu: Çivi yazılı ve Hiyeroglif Yazılı Kaynaklar, Ankara: Tübitak Yayınları. Alparslan, M. (2006). II. Murşili Dönemi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Hititoloji Anabilim dalı (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
  • Alparslan, M. (2007). II.Muwatalli ve Dönemi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Hititoloji Anabilim dalı (Yayımlanmış Doktora Tezi), İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
  • Arıkan, Y. (1994). II. Muršili'nin Veba Duaları (CTH 378), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eskiçağ Dilleri ve Kültürleri Anabilim Dalı (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Assmann, J. (2015). Kültürel Bellek Eski Yüksek Kültürlerde Yazı, Hatırlama ve Politik Kimlik İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Atila, N. (2022a). Hitit Devletinde Meşru Şiddet. (Ed.N.Hayta,M.A.Çakmak,T.S.Birbudak,K.Toptaş,S.Yakar) Bir Ömür Tarihle Yaşamak: Prof. Dr. Refik Turan, (ss .161-174), Ankara: Berikan Yayınevi.
  • Atila, N. (2022b). Hitit Devletinde Psikolojik Şiddet. Hakaret, Küfür ve Aşağılama. (Ed.N.Hayta,H.Keleş,C.Dönmez,T.Belenli,T.Ortaç), Türk Dünyası Yolunda Bir Ömür: Prof.Dr. Mehmet Şahingöz’e Armağan (ss .151-166), Ankara: Berikan Yayınevi.
  • Beekes, R. (2010). Etymological Dictionary of Greek, Volume 2 Brill Leiden-Boston.
  • Bozgun, Ş. (2019). III. Hattušili Devrinde Nerik ve Hakmiš Memleketleri, Ankara Üniversitesi Eskiçağ Dilleri ve Kültürleri Anabilim dalı (Yayımlanmamış doktora tezi), Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Bozgun, Ş. (2020). Nerik ve Hakmiş Hakkında, Archivum Anatolicum 14(1), 29-50. https://doi.org/10.46931/aran.731963
  • Briere, J. N., & Scott, C. (2014). Principles of Trauma Therapy: A Guide to Syptoms Evaluation and Treatment DSM-5), London: Sage Publication.
  • Caruth, C. (1996). Unclaimed Experience Trauma, Narrative and History, London: The Johns Hopkins University Press.
  • Çelgin, G. (2010). Eski Yunanca Türkçe Sözlük, İstanbul: Kabalcı Yayınları.
  • Çelgin, G. (2018). Eski Yunanca Türkçe Sözlük, İstanbul: Alfa Yayınları.
  • Daniele, Y. (1998). International Handbook of Multigenerational legacies of trauma. New York: Springer Science Business Press.
  • Daniele, Y. (1998). Travmaların Çok Kuşaklı Mirasının Uluslararası El Kitabı. New York: Kluwer.
  • Daniele, Y. (2007). Assesing Trauma Across Cultures from a multigenerational Perspective. (Ed. Wilson JP, C.S-k Tang), Cross- Cultural Assessment of psychological trauma and PTSD (ss.65-909) Springer Science Business Media. https://doi.org/10.1007/978-0-387-70990-1_4
  • de Mause, L. (1982). Foundation of Psikohistory.Londra: Creavite Roots Pub.
  • Doğan-Alparslan, M. (2012). Hitit Kralı II.Muwatalli: Kişiliği ve İcraatı Filolojik Belgeler Işığında. İstanbul: Türk Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü.
  • Elovitz, P. (2018). The Making of Psycohistory UK: Routledge.
  • Figley, C. R. (1983). Stress and the family: Coping with normative transition, New York: Routledge.
  • Freud, S. (1963). Introductory Lectures on Psychoanalysis, New York:Penguin Books
  • Freud, S. (2016). Rüyaların Yorumu. İstanbul:Öteki Yayınevi.
  • Freud, s. (1981). Psikoanaliz Üzerine. İstanbul: Say Yayınları.
  • Gernot, W. (2011). “I. Šuppiluliuma”, Reallexikon der Assyriologie und Vorderasiatischen Archäologie (RIA) 13, Berlin-Boston, De Gruyter, 318-322.
  • Goetze, A. (1925). Hattusilis. Der Bericht über seine Thronbesteigung nebst den Paralleltexten Leipzig: MVAeG29/3.
  • Goetze, A. (1933). Die Annalen des Muršiliš MVAeG 38, Leipzig: Hinrichs’sche Buchhandlung.
  • Goetze, A., (1930). Die Pestgebete des Muršiliš, KIF 1, 161-251.
  • Herman, J. L. (2015). Trauma and Recovery: The Aftermath of Violence from domestic Abuse to political terror,New York: Basic Books.
  • Hoffmann, I. (1984). Der Erlass Telipinus, TH 11, Heidelberg.
  • Hoffner, H.A., (2013). “The King’s Speech” Royal Rhetorical Language. (Ed. Collins B. J. Michalowski P.) Beyond Hatti. A Tribute to Gary Beckman (ss.137-154). Atlanta: Lockwood Press.
  • Janet, P. (1989). L’automatisme Psychologique. Paris:Felix Alcan.
  • Karauğuz, G. (2018). Ugarit ve Boğazköy Çivi Yazılı belgelerine göre Hitit Devleti’nin Siyasi Antlaşma Metinleri Konya: Çizgi Kitabevi.
  • Karauğuz, G. (2019). Hitit tarihi ve idari kil kitaplar yaşam hikayesi, ferman, vasiyetname, bağış belgesi talimatname ve kral icraatları. Konya: Çizgi Kitabevi.
  • Karauğuz, G. (2020). Hitit Duaları Kil Kitapları “Bin Tanrı” İçin İlahi ve Münacatlar. Konya: Çizgi Kitapevi.
  • Kaynar, F. (2014). Hitit Kralı II. Muršili’nin Dil Felci Metninin (CTH 486) Filolojik-Sosyo-Kültürel Değerlendirilmesi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi,İstanbul.
  • Klengel, H. (2002). “Hitit Tarihi”, Hititler ve Hitit İmparatorluğu, 1000 Tanrılı Halk, Kunst-und Ausstellungshalle der Bundersrepublik Deutschland, Bonn, 412-420.
  • Korkurcan A., & Özsan H.H. (2012). Travma Kavramının Psikiyatri Tarihindeki Seyri. Kriz Dergisi, 20 (1-2-3), 19-24. https://doi.org/10.1501/Kriz_0000000330
  • Lawton, H. (1998). The Psychohistorian’s Handbook. New York: The Psychohistory Press. Lebrun R. (1985). “L'aphasie de Mursili II = CTH 486”, Hethitica 6, 103-137.
  • Micale, Mark S. (2001). “Jean-Martin Charcot and Les Nevroses Traumatiques”, (Ed. Mıcale Mark. S. – Lerner. P. 1870-1930). Traumatic Pasts: History, Psychiatry, and Trauma in the Modern Age, (115-139). Cambridge:Cambridge University Press,
  • Noland, R. W. (2010). Psikotarih: Teori ve pratik (M. Alican,Çeviren). Tarih Okulu Dergisi, (VI), 95-123. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/144882
  • Otten, H. (1972-1975). "Hattusilis I", Reallexikon der Assyriologie und Vorderasiatischen Archäologie 4 (RIA), Berlin, ss.173-174.
  • Otten, H. (1981). Die Apologie Hattušiliš III. Das Bild der Überlieferung, StBoT 24, Otto Harrassowitz Verlag, Wiesbaden.
  • Peters, M. (1980). attisch τραῦμα: griechische etymologie und indogermanische labiolaryngale, in mayrhofer ss. 328-352.
  • Roth, T. (2020). Rituale als Traumatherapie? Hethitische Rituale und ihre Funktionen im militärischen Kontext. Krieg und Ritual im Altertum 17 Grazer Althistorische Adventgesräche, 187-228.
  • Seters, J. V. (1983). In Search of History. Historiography in the Ancient World and the Origins of Biblical History, London:New Haven
  • Silvin, K. (1982). CTH 13: The Extensive Annals of Hattušili I (?). Tel Aviv University Institut of Archeology, (9), 87-116.
  • Simon, Z. (2017). “The king’s speech“ die angebliche Aphasie des hethitischen Großkönigs Muršili II, Le Journal des Médecines Cunéiformes, (30), 71-70.
  • Sommer, F. -Falkenstein, A. (1938). Akkadische Bilingue des Ḫattušili I. (Labarna II), (ABAW 16) München. Strozier, C. B. (1986). Psychohistory. Journal Behavioral & Social Sciences Librarian, 5, 3-19.
  • Ünal, A. (1974). Hattušili III Teil I- Hattusili bis zu seiner Thronbesteigung, Band 1: Historischer Abriss, THeth 3 Heidelberg.
  • Ünal, A. (2002). Hititler Devrinde Anadolu I, İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
  • Ünal, A. (2014). Eskiçağ Anadolu Toplumlarında Puduhepa ve Zamanı Kadın Anayanlı Bir Hitit Kraliçesi, Çorum: Hitit Üniversitesi Rektörlüğü Yayını.
  • Ünal, A. (2016). Hititçe Türkçe, Türkçe Hititçe Büyük Sözlük. Hattice, Hurrice, Hiyeroglif Luvicesi, Çivi Yazısı Luvicesi ve Palaca Sözlük Listeleriyle Birlikte Ankara: Bilgin Kültür Sanat Yayınları.
  • van den Hout, T.P.J. (2013). Hitit Krallığı ve İmparatorluğu’nun Kısa Tarihi. (Ed:M.Doğan Alparslan/M.Alparslan), Hititler Bir Anadolu İmparatorluğu (ss.22-45). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • van der Kolk B. A. (2024). Beden Kayıt Tutar Travmanın İyileşmesinde Beyin, Zihin ve Beden. İstanbul: Nobel Yaşam Yayınevi.
  • Walid, K.A.H., & Hughes, J. H. (2014). Post Traumatic Stress Disorder in the Ancient. Earyly Science and Medicine, 19(6), 549-57. https://doi.org/10.1163/15733823-00196p02
  • Westenholz, J. G. (1997). Legend of the Kings of Akkade: The Texts. WinonaLake:Eisenbrauns.
  • Yehuda, R, Lehrner A, & Bierer M. L. (2018). The public reception of putative epigenetic mechanisms in the transgenerational effect of trauma. Enviromental Epigenetics, 4(2), 1-7. https://doi.org/10.1093/eep/dvy018
  • Yılmaz Odabaşı, H. (2020). Psikotarihin tarihi: yaklaşımlar ve tartışmalar. Universal Journal Of History Culture, 2(2) 131-152. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1252955
  • Yiğit, T. (2007). Eski Hitit Dönemine Ait Bir Ferman. TAD, 26(41), 1-8. https://doi.org/10.1501/Tarar_0000000391

Hitit Krallarının Travmaları ve Kuşaklar Arası Travma Aktarım Biçimleri

Year 2025, Volume: 18 Issue: 2, 431 - 449, 31.08.2025
https://doi.org/10.17218/hititsbd.1643795

Abstract

Psikotarih, geçmişte yaşamış olan insanların, duygu, düşünce ve davranışlarını psikolojik açıdan inceleyen bir disiplindir. Bu yaklaşım aracılığıyla, eskiçağlardan itibaren insanların travma ve travmatik deneyimlerin varlığı incelenebilir. Doğanın yıkıcı etkisi, insanların şiddete meyilli olması, hastalıkların ve ölümlerin varlığı, insanların farklı karakterde olması, iktidar hırslarının olması, travmaları kaçınılmaz kılmıştır. M.Ö. 2 bin yılında Anadolu’da hüküm süren Hititlere ait çivi yazılı belgelerde, bireysel ve toplumsal travmalara ilişkin bilgiler bulunmaktadır. Bu belgelerde travma terimi kullanılmamasına rağmen, psikolojik ve fiziksel şiddetin etkilerini yansıtan veriler, travmanın varlığını ortaya koymaktadır. Hititler döneminde doğal afetler, savaşlar, hastalıklar, ölümler ve güç mücadeleleri gibi çeşitli nedenlerle oluşan travmalar, kralların yaşamını derinden etkilemiştir. Hitit kralları, farkında olmadan çocuklarını da kendi travmalarının içine çekmiş ve onlara dolaylı olarak travmalarını aktarmıştır. Travmatik olayların bireyde bıraktığı etki ebeveynleri aracılığıyla, çocuklarına ve sonraki nesillere uzanmıştır. Bu durum kuşaklararası psikolojik travma aktarım biçimlerini ortaya çıkarmıştır. Hitit krallarının doğrudan ya da dolaylı olarak etkilendikleri travmalar, onların tanrılara bağlılık ve bağımlılıklarını artırmış, inançlarını güçlendirmiştir. Travmalarıyla başa çıkamayan krallar, bir üst merci olan tanrılara, şikâyet ve dua ederek psikolojik bir savunma yapmıştır. Bu belgelerde, travmatik deneyime sahip kral, duygu ve düşüncelerini anlatma, dinletme, olayları anlamlandırma, bilgilendirme ve arınmayı amaçlamışlardır. Böylece Hitit tarihi boyunca var olan travmaların, kronolojik ve döngüsel tekrarı ortaya konulmuştur. Hititlerin travmatik deneyimlerinin, aile içi cinayet, ihanet, sürgün, iftira, siyasi zayıflık ve ölüm gibi olaylarla ilişkili olduğu görülmüştür. Bu travmalar sadece kralın belleğinde değil, kraliyet metinlerinde ve tanrılarla kurulan iletişimin merkezinde var olmuştur. Psikoanalitik tarih okuması ve kuşaklararası travma kuramları çerçevesinde gerçekleştirilen bu analiz, Hitit metinlerinin sadece siyasi, idari ve dini belgeler değil, aynı zamanda travmaların ve travmatik deneyimlerin taşıyıcı olduğunu ortaya koymaktadır. Epigenetik verilere ulaşılamadığında dolayı, kuşaklararası travma aktarımı psikolojik kuramlar temel alınarak değerlendirilmiştir. Bu çalışma, Hitit bilimi için göz ardı edilen, pek çok farklı alanı etkileyen travmaları ve kuşaklararası aktarımlarına odaklanmaktadır. Hitit toplumunun travmalarıyla başa çıkma yollarının varlığını ortaya koyarak, psikotarih literatürüne katkı sağlamaktadır.

References

  • Abraham N., & Torok, M. (1994). The Shell and Kernel:Renewals of psychoanalysis. Chicago: University of Chicago Press.
  • Abrams, M.S. (1999). Intergenerational transmission of trauma: recent contributions from the literature of family systems approaches to treatment, 53(2), 143-282. https://doi.org/10.1176/appi.psychotherapy.1999.53.2.225
  • Alp, S. (2001). Hitit Çağında Anadolu: Çivi yazılı ve Hiyeroglif Yazılı Kaynaklar, Ankara: Tübitak Yayınları. Alparslan, M. (2006). II. Murşili Dönemi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Hititoloji Anabilim dalı (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
  • Alparslan, M. (2007). II.Muwatalli ve Dönemi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Hititoloji Anabilim dalı (Yayımlanmış Doktora Tezi), İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
  • Arıkan, Y. (1994). II. Muršili'nin Veba Duaları (CTH 378), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eskiçağ Dilleri ve Kültürleri Anabilim Dalı (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Assmann, J. (2015). Kültürel Bellek Eski Yüksek Kültürlerde Yazı, Hatırlama ve Politik Kimlik İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Atila, N. (2022a). Hitit Devletinde Meşru Şiddet. (Ed.N.Hayta,M.A.Çakmak,T.S.Birbudak,K.Toptaş,S.Yakar) Bir Ömür Tarihle Yaşamak: Prof. Dr. Refik Turan, (ss .161-174), Ankara: Berikan Yayınevi.
  • Atila, N. (2022b). Hitit Devletinde Psikolojik Şiddet. Hakaret, Küfür ve Aşağılama. (Ed.N.Hayta,H.Keleş,C.Dönmez,T.Belenli,T.Ortaç), Türk Dünyası Yolunda Bir Ömür: Prof.Dr. Mehmet Şahingöz’e Armağan (ss .151-166), Ankara: Berikan Yayınevi.
  • Beekes, R. (2010). Etymological Dictionary of Greek, Volume 2 Brill Leiden-Boston.
  • Bozgun, Ş. (2019). III. Hattušili Devrinde Nerik ve Hakmiš Memleketleri, Ankara Üniversitesi Eskiçağ Dilleri ve Kültürleri Anabilim dalı (Yayımlanmamış doktora tezi), Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Bozgun, Ş. (2020). Nerik ve Hakmiş Hakkında, Archivum Anatolicum 14(1), 29-50. https://doi.org/10.46931/aran.731963
  • Briere, J. N., & Scott, C. (2014). Principles of Trauma Therapy: A Guide to Syptoms Evaluation and Treatment DSM-5), London: Sage Publication.
  • Caruth, C. (1996). Unclaimed Experience Trauma, Narrative and History, London: The Johns Hopkins University Press.
  • Çelgin, G. (2010). Eski Yunanca Türkçe Sözlük, İstanbul: Kabalcı Yayınları.
  • Çelgin, G. (2018). Eski Yunanca Türkçe Sözlük, İstanbul: Alfa Yayınları.
  • Daniele, Y. (1998). International Handbook of Multigenerational legacies of trauma. New York: Springer Science Business Press.
  • Daniele, Y. (1998). Travmaların Çok Kuşaklı Mirasının Uluslararası El Kitabı. New York: Kluwer.
  • Daniele, Y. (2007). Assesing Trauma Across Cultures from a multigenerational Perspective. (Ed. Wilson JP, C.S-k Tang), Cross- Cultural Assessment of psychological trauma and PTSD (ss.65-909) Springer Science Business Media. https://doi.org/10.1007/978-0-387-70990-1_4
  • de Mause, L. (1982). Foundation of Psikohistory.Londra: Creavite Roots Pub.
  • Doğan-Alparslan, M. (2012). Hitit Kralı II.Muwatalli: Kişiliği ve İcraatı Filolojik Belgeler Işığında. İstanbul: Türk Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü.
  • Elovitz, P. (2018). The Making of Psycohistory UK: Routledge.
  • Figley, C. R. (1983). Stress and the family: Coping with normative transition, New York: Routledge.
  • Freud, S. (1963). Introductory Lectures on Psychoanalysis, New York:Penguin Books
  • Freud, S. (2016). Rüyaların Yorumu. İstanbul:Öteki Yayınevi.
  • Freud, s. (1981). Psikoanaliz Üzerine. İstanbul: Say Yayınları.
  • Gernot, W. (2011). “I. Šuppiluliuma”, Reallexikon der Assyriologie und Vorderasiatischen Archäologie (RIA) 13, Berlin-Boston, De Gruyter, 318-322.
  • Goetze, A. (1925). Hattusilis. Der Bericht über seine Thronbesteigung nebst den Paralleltexten Leipzig: MVAeG29/3.
  • Goetze, A. (1933). Die Annalen des Muršiliš MVAeG 38, Leipzig: Hinrichs’sche Buchhandlung.
  • Goetze, A., (1930). Die Pestgebete des Muršiliš, KIF 1, 161-251.
  • Herman, J. L. (2015). Trauma and Recovery: The Aftermath of Violence from domestic Abuse to political terror,New York: Basic Books.
  • Hoffmann, I. (1984). Der Erlass Telipinus, TH 11, Heidelberg.
  • Hoffner, H.A., (2013). “The King’s Speech” Royal Rhetorical Language. (Ed. Collins B. J. Michalowski P.) Beyond Hatti. A Tribute to Gary Beckman (ss.137-154). Atlanta: Lockwood Press.
  • Janet, P. (1989). L’automatisme Psychologique. Paris:Felix Alcan.
  • Karauğuz, G. (2018). Ugarit ve Boğazköy Çivi Yazılı belgelerine göre Hitit Devleti’nin Siyasi Antlaşma Metinleri Konya: Çizgi Kitabevi.
  • Karauğuz, G. (2019). Hitit tarihi ve idari kil kitaplar yaşam hikayesi, ferman, vasiyetname, bağış belgesi talimatname ve kral icraatları. Konya: Çizgi Kitabevi.
  • Karauğuz, G. (2020). Hitit Duaları Kil Kitapları “Bin Tanrı” İçin İlahi ve Münacatlar. Konya: Çizgi Kitapevi.
  • Kaynar, F. (2014). Hitit Kralı II. Muršili’nin Dil Felci Metninin (CTH 486) Filolojik-Sosyo-Kültürel Değerlendirilmesi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi,İstanbul.
  • Klengel, H. (2002). “Hitit Tarihi”, Hititler ve Hitit İmparatorluğu, 1000 Tanrılı Halk, Kunst-und Ausstellungshalle der Bundersrepublik Deutschland, Bonn, 412-420.
  • Korkurcan A., & Özsan H.H. (2012). Travma Kavramının Psikiyatri Tarihindeki Seyri. Kriz Dergisi, 20 (1-2-3), 19-24. https://doi.org/10.1501/Kriz_0000000330
  • Lawton, H. (1998). The Psychohistorian’s Handbook. New York: The Psychohistory Press. Lebrun R. (1985). “L'aphasie de Mursili II = CTH 486”, Hethitica 6, 103-137.
  • Micale, Mark S. (2001). “Jean-Martin Charcot and Les Nevroses Traumatiques”, (Ed. Mıcale Mark. S. – Lerner. P. 1870-1930). Traumatic Pasts: History, Psychiatry, and Trauma in the Modern Age, (115-139). Cambridge:Cambridge University Press,
  • Noland, R. W. (2010). Psikotarih: Teori ve pratik (M. Alican,Çeviren). Tarih Okulu Dergisi, (VI), 95-123. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/144882
  • Otten, H. (1972-1975). "Hattusilis I", Reallexikon der Assyriologie und Vorderasiatischen Archäologie 4 (RIA), Berlin, ss.173-174.
  • Otten, H. (1981). Die Apologie Hattušiliš III. Das Bild der Überlieferung, StBoT 24, Otto Harrassowitz Verlag, Wiesbaden.
  • Peters, M. (1980). attisch τραῦμα: griechische etymologie und indogermanische labiolaryngale, in mayrhofer ss. 328-352.
  • Roth, T. (2020). Rituale als Traumatherapie? Hethitische Rituale und ihre Funktionen im militärischen Kontext. Krieg und Ritual im Altertum 17 Grazer Althistorische Adventgesräche, 187-228.
  • Seters, J. V. (1983). In Search of History. Historiography in the Ancient World and the Origins of Biblical History, London:New Haven
  • Silvin, K. (1982). CTH 13: The Extensive Annals of Hattušili I (?). Tel Aviv University Institut of Archeology, (9), 87-116.
  • Simon, Z. (2017). “The king’s speech“ die angebliche Aphasie des hethitischen Großkönigs Muršili II, Le Journal des Médecines Cunéiformes, (30), 71-70.
  • Sommer, F. -Falkenstein, A. (1938). Akkadische Bilingue des Ḫattušili I. (Labarna II), (ABAW 16) München. Strozier, C. B. (1986). Psychohistory. Journal Behavioral & Social Sciences Librarian, 5, 3-19.
  • Ünal, A. (1974). Hattušili III Teil I- Hattusili bis zu seiner Thronbesteigung, Band 1: Historischer Abriss, THeth 3 Heidelberg.
  • Ünal, A. (2002). Hititler Devrinde Anadolu I, İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
  • Ünal, A. (2014). Eskiçağ Anadolu Toplumlarında Puduhepa ve Zamanı Kadın Anayanlı Bir Hitit Kraliçesi, Çorum: Hitit Üniversitesi Rektörlüğü Yayını.
  • Ünal, A. (2016). Hititçe Türkçe, Türkçe Hititçe Büyük Sözlük. Hattice, Hurrice, Hiyeroglif Luvicesi, Çivi Yazısı Luvicesi ve Palaca Sözlük Listeleriyle Birlikte Ankara: Bilgin Kültür Sanat Yayınları.
  • van den Hout, T.P.J. (2013). Hitit Krallığı ve İmparatorluğu’nun Kısa Tarihi. (Ed:M.Doğan Alparslan/M.Alparslan), Hititler Bir Anadolu İmparatorluğu (ss.22-45). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • van der Kolk B. A. (2024). Beden Kayıt Tutar Travmanın İyileşmesinde Beyin, Zihin ve Beden. İstanbul: Nobel Yaşam Yayınevi.
  • Walid, K.A.H., & Hughes, J. H. (2014). Post Traumatic Stress Disorder in the Ancient. Earyly Science and Medicine, 19(6), 549-57. https://doi.org/10.1163/15733823-00196p02
  • Westenholz, J. G. (1997). Legend of the Kings of Akkade: The Texts. WinonaLake:Eisenbrauns.
  • Yehuda, R, Lehrner A, & Bierer M. L. (2018). The public reception of putative epigenetic mechanisms in the transgenerational effect of trauma. Enviromental Epigenetics, 4(2), 1-7. https://doi.org/10.1093/eep/dvy018
  • Yılmaz Odabaşı, H. (2020). Psikotarihin tarihi: yaklaşımlar ve tartışmalar. Universal Journal Of History Culture, 2(2) 131-152. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1252955
  • Yiğit, T. (2007). Eski Hitit Dönemine Ait Bir Ferman. TAD, 26(41), 1-8. https://doi.org/10.1501/Tarar_0000000391
There are 61 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Old Anatolian History
Journal Section Articles
Authors

Nermin Atila 0000-0001-7245-2872

Early Pub Date August 26, 2025
Publication Date August 31, 2025
Submission Date February 20, 2025
Acceptance Date July 5, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 18 Issue: 2

Cite

APA Atila, N. (2025). Hitit Krallarının Travmaları ve Kuşaklar Arası Travma Aktarım Biçimleri. Hitit Sosyal Bilimler Dergisi, 18(2), 431-449. https://doi.org/10.17218/hititsbd.1643795
Hitit Journal of Social Sciences is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License (CC BY NC).