ENFLASYON-FAİZ İLİŞKİSİ BİR ARDL/SINIR TESTİ UYGULAMASI
Yıl 2018,
Cilt: 11 Sayı: 1, 515 - 528, 21.07.2018
Bünyamin Demirgil
,
Hakan Türkay
Öz
Özet: Bu
çalışmada, enflasyon ile faiz oranı arasında uzun dönemli bir ilişkinin varlığı
Türkiye’nin 2003:01-2017:01 dönemi aylık verileri kullanılarak ARDL sınır testi
yaklaşımıyla analiz edilmiştir. Analiz sonucunda seriler arasında eşbütünleşme
ilişkisi bulunmuştur. Türkiye’de incelenen dönem içinde enflasyon faizi pozitif
yönde ve istatistiki olarak anlamlı düzeyde etkilemektedir. Analiz sonucuna
göre enflasyon oranında meydana gelen %1’lik bir artış faiz oranını %0,55
oranında artırmaktadır. Bu durum Türkiye’de faizlerdeki artışta enflasyon
artışlarının etkili olduğunu göstermektedir. Ayrıca çalışmada değişkenler arasında
nedensellik ilişkisini test etmek amacıyla Toda Yamamoto nedensellik testi
yapılmıştır. Test sonucuna göre enflasyondan faize doğru bir nedensellik
ilişkisi bulunmaktadır.
Kaynakça
- BONHAM, C. (1991), “Correct Cointegration Test of the Long Run Relationship between Nominal Interest Rate and Inflation”, Applied Economics, Vol:23, pp.1487-1492.
- BRZOZA-BRZEZİNA, M (2002). “The Relationship Between Real Interest Rates and Inflation”. National Bank of Poland Working Papers 23. National Bank of Poland. Economic Institute.
- ÇAKMAK, vd. (2002), “Fisher Hipotezi’nin Türkiye Açısından Değerlendirilmesi: 1989-2001”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt:16, Sayı:3, s.31-40.
- ÇİL YAVUZ, Nilgün (2004). “Durağanlığın Belirlenmesinde KPSS ve ADF Testleri: İMKB Ulusal-100 Endeksi ile Bir Uygulama”. İstanbul İktisat Fakültesi Mecmuası. Cilt:54. Sayı:1. s.239-247.
- DOĞAN, Buhari, EROĞLU, Ömer ve Osman DEĞER (2016). “Enflasyon ve Faiz Oranı Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği”. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi . Cilt: 6. Sayı: 1. s.405-425.
- FAMA, E. (1975) “Short Term Interest Rates as Predictors of Inflation”, American Economic Review, Vol:65, pp.269-282.
- FİSHER, Irving (1930), The Theory of Interest, New York: Macmillan.
- GÜL, Ekrem ve AÇIKALIN, Sezgin (2008). “An Examination of the Fisher Hypothesis: The Case of Turkey”. Applied Economics. Vol:40. pp.3227-3231.
- HACIOĞLU, Volkan ve YERLİKAYA, Önder (2014). “Fisher Hipotezi ve Beklentilerin Rolü”. İktisat Fakültesi Mecmuası, Cilt:64. s. 109-130.
- KANCA, O. Cenk, ÜZÜMCÜ, Adem ve Ahmet, DENİZ (2015). “Fisher Etkisi Türkiye Ekonomisi için Geçerli mi? Bir Zaman Serisi Analizi:1980:2013”. Verimlilik Dergisi. Sayı:3. s.45-65.
- ADEGBOYEGA, S. B., ODUSANYA, I. A. and R.O. POPOOLA (2013). “Fisher’s Effect in Nigeria: Empirical Analysis Using ARDL (Bound Test) Approach”. International Journal of Science and Research. Vol:12. No:2. pp.378-382.
- KARAGÖL, Erdal, ERBAYKAL, Erman ve ERTUĞRUL, H. Murat 2007, “Türkiye’de Ekonomik Büyüme ile Elektrik Tüketimi İlişkisi: Sınır Testi Yaklaşımı”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, Cilt:8, Sayı:1, s.72-80.
- KÜÇÜKAKSOY, İsmail ve AKALIN, Güray (2017). “Fisher Hipotezi’nin Panel Veri Analizi ile Test Edilmesi: OECD ülkeleri Uygulaması”. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. Cilt:35. Sayı:1. s. 19-40.
- MERCAN, Mehmet (2013). “Enflasyon ve Nominal Faiz Oranları Arasındaki Uzun Dönem İlişkinin Fisher Hipotezi Çerçevesinde Test Edilmesi: Türkiye Örneği”. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. Cilt:27. Sayı:4. s.368-384.
- PESARAN, M. Hashem, SHİN, Yongcheon and SMİTH R. J. (2001). “Bound Testing Approaches To The Analysis Of Long Run Relationships”. Journal Of Applied Econometrics. Special Issue. Vol:16. pp.289-326.
- ŞİMŞEK, M. ve KADILAR, C. (2006) “Fisher Etkisinin Türkiye Verileri İle Testi”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, Cilt:7, Sayı:1, s.99-111.
- TEKER, Dilek, ALP, Elçin ve KENT, Oya (2012). “Long-Run Relation between Interest Rates and Inflation: Evidence from Turkey”. Journal of Applied Finance & Banking. Vol:2. No:6. pp.41-54.
- Türe, Hasan ve Akdi, Yılmaz (2005). “Mevsimsel Kointegrasyon: Türkiye Verilerine Bir Uygulama”. 7. Ulusal Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu. Düzenleyen:İstanbul Üniversitesi. 26-27 Mayıs 2005. s.1-19.
- YAYLALI, Muammer ve LEBE, Fuat, 2011, “Beşeri Sermaye ile İktisadi Büyüme Arasındaki İlişkinin Ampirik Analizi”, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt: 30, Sayı: 1, s.23-51.
- YILANCI, Veli (2009). “Fisher Hipotezinin Türkiye İçin Sınanması: Doğrusal Olmayan Eşbütünleşme Analizi”. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. Cilt:23. Sayı:4. s.205-213.
- ZAİNAL, N., NASSİR, Annuar Md, DATO, M. H. and H. YAHYA (2014). “Fisher Effect: Evidence From Money Market in Malaysia”. Journal of Social Science Studies. Vol:1. No:2. pp.112-124.
- AKINCI, Merter ve YILMAZ, Ömer (2016). “Enflasyon- Faiz Oranı Takası: Fisher Hipotezi Bağlamında Türkiye Ekonomisi için Dinamik En Küçük Kareler Yöntemi”. Sosyoekonomi. Cilt:24. Sayı:27. s. 33-55.
- AKKAŞ, M. Engin ve SAYILGAN, Güven (2015). “Ev Fiyatları ve Konut Kredisi Faizi: Toda-Yamamoto Nedensellik Testi”, Journal of Economics, Finance and Accounting, Vol:2, No:4, s.572-583.
- ATGÜR, Musa ve ALTAY, N. Oğuzhan (2015), “Enflasyon ve Nominal Faiz oranı İlişkisi: Türkiye Örneği (2004-2013)”, Celal Bayar Üniversitesi İİBF Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Cilt:22, Sayı:2, s. 521-533.
- ATKİNS, F.J. and COE, P.J. (2002) “An ARDL Bounds Test of the Long-Run Fisher Effect in the United States and Canada”, Journal of Macroeconomics, Vol:24, No:2, pp.255-266.
- AYUB, G., Rehman, N.U., IQBAL, M., ZAMAN, Q. and M. ATİF (2014). “Relationship Between Inflation and Interest Rate: Evidence From Pakistan”. Research Journal of Recent Sciences. Vol:3. No:4. pp.51-55.
- BARIŞIK, Salih ve DEMİRCİOĞLU, Elmas (2006). “Türkiye’de Döviz Kuru Rejimi, Konvertibilete, İhracat-İthalat İlişkisi (1980-2001)”. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi. Cilt:2. Sayı:3. s.71-84.
- BAYAT, Tayfur (2011). “Türkiye’de Fisher Etkisinin Geçerliliği: Doğrusal Olmayan Eşbütünleşme Yaklaşımı". Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. Sayı:38. s. 47-60.
- BOLATOĞLU, N. (2006), “Türkiye’de Enflasyon ve Nominal Faiz Oranları Arasındaki Uzun Dönemli İlişki: Fisher Etkisi”, Hacettepe Üniversitesi, İİBF Dergisi, Cilt:24, Sayı:2, s. 1–16.