GÖKBEL KÖYÜ HAMAS KIRANI TÜMÜLÜSÜ

Yıl 2018, Cilt: 11 Sayı: 2, 1295 - 1320, 30.10.2018

Şahin Yıldırım

https://doi.org/10.17218/hititsosbil.465403

Öz

Yenice Hamas tümülüsü; Batı Karadeniz
Bölgesi’nde, Karabük İli, Yenice İlçesi sınırları içerisinde yer almaktadır.
Karabük il merkezinin yaklaşık 30km kadar uzağında bulunan bu tümülüs, Gökbel
Köyü’nde yüksek bir kayalığın zirvesinde bulunmaktadır. Karabük ve çevresi
Helenistik Dönem’de Paphlagonia olarak adlandırılan coğrafi bölge sınırları
içerisinde yer almakta ve bu bölge ile aynı adı taşıyan Paphlagonia
Krallığı’nın idari taksimatı altında bulunmaktaydı. Gökbel Köyü’nün içinde yer
alan bu tümülüs birçok defalar kaçak kazı girişimine maruz kalmıştır. Tümülüsün
merkezinde dikdörtgen formlu ön oda ve asıl mezar odası bulunmaktadır. Mezar
odası yöresel kireç taşı bloklar kullanılarak inşa edilmiştir ve yön olarak da
doğu batı doğrultusundadır. Yapım tekniği ve elde edilen bulgulara göre bu tümülüsde
bulunan yapı M.Ö. 4. yüzyılın ortalarına tarihlendirilmektedir.  

Anahtar Kelimeler

Karadeniz, Paphlagonia, Karabük, Hellenistik, Tümülüs

Kaynakça

• KaynakçaArık, R. O. (1934), Karalar Hafriyatı, TAD, 2: 102-165, Ankara.Arslan, M. (2007), Mithradates VI. Eupator: Roma’nın Büyük Düşmanı, Odin Yayıncılık, İstanbul.Belke, K. (1996), Paphlagonien und Honōrias, Tabula Imperii Byzantini 9. Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften,Wien.Boardman, J. (1964), The Greeks Overseas, Thames and Hudson, London.Dökü, F. E. (2008), Paphlagonia Bölgesi Kaya Mezarlarıve Kaya Tapınakları. Yayımlanmamış Doktora tezi, Akdeniz Universitesi. Antalya.Dökü, F. E., Dinç, G. ve Şimşek, F. (2010), Paflagonya Heykelleri Hakkında Notlar. Ege Yayınları, İstanbul.Fedak, J. (1990,) Monumental Tombs of the Hellenistic Age A Study of Selected Tombs from Pre-Classical to the Early Imperial Era, University of Toronto Press, Toronto.Gökoğlu, A. (1952), Paflagonya: Gayri Menkul Eski Eserleri ve Arkeolojisi. Doğrusöz Matbaası, Kastamonu.Højte, J. M. (2009), Mithridates VI and The Pontic Kingdom, Højte, J. M. (ed.), Black Sea Studies 9:95-107. Gylling.Jacopi, G. (1937), Missione archeologica italiana in Anatolia relazione sulla prima campagna esplorativa, Bollettino del Reale Istituto di Archeologia e Storiadell’Arte 7: 3-26.Jacopi, G. (1938), Esplorazioni e studi in Paflagoniae Cappadocia, Bollettino del Reale Istituto diArcheologia e Storia dell’Arte 8: 3-43.Johnson, P. (2010), Landscapes of Achaemenid Paphlagonia. Yayımlanmamış doktora tezi, University of Pennsylvania.Karasalihoğlu, M. (2009), Paphlagonia Kaya Mezarları. Üsküdar’a Kadar Kastamonu: 54-71. İstanbul.Kökten, İ. K. (1948), 1947 Yılı Tarihöncesi Araştırmaları. Belleten, Cilt: XII, Sayı 45: 223-226.Kökten, İ. K. (1951), Kuzeybatı Anadolu’nun Tarihöncesi Hakkında Yeni Gözlemler, DTCF Dergisi IX, Sayı 3: 201-209.Leonhard, R. (1915), Paphlagonia; Reisen und Forschungen im nörlichen Kleinasien. De Gruyter, Berlin.Magie, D. (1950), Roman Rule in Asia Minor to the End of the Third Century After Christ. II vols. Princeton University Press, Princeton.Mansel, A. M. (1943), Trakya Kırklareli Kubbeli Mezarları ve Sahte Kubbe ve Kemer Problemi, TTK Basımevi, Ankara. Mansel, A. M. (1944), Mudanya Hafriyatına Dair Kısa Rapor, Belleten, 8/29: 147-148, Ankara. Mansel, A. M. (1946), Mudanya Mezar Binası, Belleten, 10/37: 1-12, Ankara.Mansel, A. M. (1974), Gemlik Tümülüs Mezarı, Belleten, 38/150: 181-190, Ankara.Marek, C., (1993), Stadt, Ära und Territorium in Pontus-Bithynia und Nord-Galatia, Istanbuler Forschungen, Tübingen.Marek, C. (2003), Pontus et Bithynia; die Römischen Provinzen im norden Kleinasiens. Zabern, Mainz.Marek, C. (2007) Paphlagonia, BNP, 10, H. Cancik, H. Schneider(eds.): 477-479, Boston, Brill.Matthews, R. and Glatz, C. (2009), At empires’ edge; Project Paphlagonia, regional survey in northcentral Turkey. British Institute of Archaeology at Ankara , London.Mitchell, S. (1993), Anatolia: Land, Men, and Gods in Asia Minor. Vol. I: The Celts and the Impact of Roman Rule, Oxford University Press, Oxford.
• Mitchell, S. (2001), Anatolia Land Men and Gods in Asia Minor I: The Celts and the Impact of Roman Rule, Clarendon Press, Oxford.Özdoğan A., Marro C., Tibet, A. (1997), Kastamonu Yüzey Araştırması 1995 Yılı Çalışmaları, Araştırma Sonuçları Toplantısı 14.2: 303-330. Kültür Bakanlığı Yayınevi, Ankara.Özdoğan A., Marro C., Tibet, A., Kuzucuoğlu, C. (1998), Kastamonu Yüzey Araştırması 1996 Yılı Çalışmaları, Araştırma Sonuçları Toplantısı 15.2: 63-104.Kültür Bakanlığı Yayınevi, Ankara.Özdoğan A., Marro C., Tibet, A. (1999), , Kastamonu Yüzey Araştırması 1997 Yılı Çalışmaları, Araştırma Sonuçları Toplantısı 16.2: 219-244. Kültür Bakanlığı Yayınevi, Ankara.Rousseva, M. (2000), Thracian Cult Architecture in Bulgaria, Sofia- Jambol.Ruge, W. (1949), Paphlagonia, RE, XVIII: 2516-2537. Stuttgart.Sandor K. (1978), Der Tumulus von Belevi, The Proceedings of the Xth International Congress of Classical Archaeology Ankara-İzmir 23-30/IX/1973, Ekrem Akurgal (ed.): 393-394, Ankara.Summerer, L. (2011). Pompeiopolis. Eine Zwischenbilanznach fünf Kampagnen (2006-2010). L. Summerer (ed.), Pompeiopolis I. Eine Zwischenbilanz nachfünf Kampagnen (2006-2010): 3-15. Langeweissbach.Summerer, L. ve Von Kienlin, A.(2010), Achaemenid Impact in Paphlagonia: Rupestral Tombs in the Amnias Valley. J. Nieling and E. Rehm (eds), Achaemenid Impact in the Black Sea Communication of Powers: 195-222. Gylling.Summerer, L. ve Von Kienlin, A. (2013), Pompeiopolis: The Metropolis of Paphlagonia. Bru, Hadrien (ed.), L' Anatolie des peuples, des cités et des cultures: IIe millénaire av. J.-C. – Ve siècle ap. J.-C. ; colloque international de Besançon - 26 - 27 novembre 2010. Band 2: Approches locales et régionales: 115-126. Presses Univ. de Franche-Comté, Besançon.Şahin, M. (2009), Görükle Mezarı Kurtarma Kazısı 2006 Yılı Sonuç Raporu, Kazı Sonuçları Toplantısı, 30/ 4, 25-38, Ankara. Şahin, M. (2012), Kırlangıç Kuyruğu Çatılı Görükle Mezarı, Bursa’da Zaman, 2: 51-53, Bursa.Theodossiev, N. (2000), North-Western Thrace from the Fifth to First Centuries BC. BAR Series, Oxford.Theodossiev, N. (2007), The Lantern-Roofed Tombs in Thrace and Anatolia: Some Evidence about Cultural Relations and Interaction in the East Mediterranean, in Thrace in the Graeco-Roman World: Proceedings of the 10th International Congress on Thracology, Komotini Alexandroupolis, 18-23 October 2005, A. Iakovidou (ed.) National Hellenic Research Foundation: 602-613, Athens.Tokgöz, D. (1975), İğdır Tümülüs Kazısı Raporu, TAD, 22/2: 151-157, Ankara.Tsetskhladze, Gocha R. (1994), Greek Penetration of the Black Sea, The Archaeology of Greek Colonization. Essays Dedicated to Sir John Boardman, G. Tsetskhladze, Franco De Angelis (eds.), Oxford University Committee for Archaeology, Monograph 40: 111-135, Oxford.Tsetskhladze, G. (1998), The Greek Colonization of the Black Sea Area: Stages, Models, and Native Population, The Greek Colonization of the Black Sea Area: Historical Interpretation of Archaeology, Franz Steiner Verlag Stuttgart, Stuttgart.Tsetshkhladze, G. R. (2005), İskit ile Thrak Kral ve Seçkin Mezarlarını Kim İnşa Etti?, S. Atasoy (ed.), Karadeniz’in Tarih ve Arkeolojisi Üzerine: 37-94. Ege Yayınları, İstanbul.Ünal, A. (2003), Hititler Devrinde Anadolu II, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul.Von Gall, H. (1966), Die paphlagonischen Felsgräber;eine Studie zur kleinasiatischen Kunstgeschichte.Istanbuler Mitteilungen, Tübingen.Wace, A. J. B. (1956), Mycenae 1939-1955. Part I.preliminary report on the excavations of 1955, Annual of the British School at Athens 51: 103-122.Yıldırım, Ş. (2008), Doğu Trakya’da Mezar Tepelerinin Ortaya Çıkışı ve Gelişimi. Ankara Üniversitesi Yayınevi, Ankara.Yıldırım, Ş. (2015), The Rescue Excavation of the Selmanlı Tumulus in Kastamonu, The Danubian Lands Between the Black, Aegean and Adriatic Seas (7th Century BC-10th Century AD)Proceedings of the Fifth International Congress on Black Sea Antiquities, G. R. Tsetskhladze, A. Avram, J. Hargrave (eds.): 445-452, Oxford.Yıldırım, Ş. (2016), The Rescue Excavation of the Hacılarobası Tumulus, The Black Sea in the Light of New Archaeological Data and Theoretical Approaches Proceedings of the 2nd International Workshop on the Black Sea in Antiquity, M. Manoledakis (ed.): 225-238, Oxford.Yıldırım, Ş. (2017), Paphlagonia’da Bir Tholos Mezar: Kayı Köyü Tümülüsü, Arkeoloji ve Sanat Yayınları 155: 127-140, İstanbul.Young, R. S. (1956), The Campaign of 1955 at Gordion: Preliminary Report, AJA, 60/3: 249-266.Young, R. S. 1981. Three Great Early Tumuli.University of Pennsylvania Press, Philadelpheia.