MOBİLYA İMALATINDA KULLANILAN MALZEME VE MAKİNELERİN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 2, 103 - 119, 31.10.2018

Selçuk Demirci

Öz

Amaç: Mobilya imalatı yapılan atölyelerde kullanılan malzeme ve makinelerinin iş sağlığı ve güvenliği (İSG) yönünden incelenerek, bunlardan kaynaklanabilecek potansiyel tehlike ve risklerin belirlenmesidir.

Materyal ve Metot: Bu kapsamda 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, 4857 sayılı iş Kanunu, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yürürlükte olan yönetmelik ve tebliğler incelenmiştir. Ayrıca İzmir Karabağlarda imalat yapan bazı küçük ölçekli işletmeler ziyaret edilmiştir. Bunun dışında Ege Üniversitesi İş Sağlığı ve Güvenliği Koordinatörlüğü bünyesinde Ege Üniversitesinde yürütülen İSG çalışmalarından elde edilen verilerde kullanılmıştır.

Bulgular:  Türkiye de yaşanılan iş kazası sayısı 286.068'dır. Bu kazalardan 1.405 tanesinin ölümle sonuçlandığı görülmüştür. İş kazaları içerisinde mobilya endüstrisinde meydana gelen iş kazası sayısının 5.013 olduğu belirlenmiştir. İş kazalarının en çok üretimin yoğun olduğu İstanbul’da ve 23 yaşındaki işçilerde yaşanıldığı tespit edilmiştir. Bu kazaların en fazla saat 11:00-11:59 arasında meydana geldiği belirlenmiştir. 2016 yılı verilerine göre Türkiye’de toplam 597 meslek hastalığı görülmüştür. Bu hastalıkların en çok 36 ve 43 yaşındaki çalışanlarda yaşanıldığı belirtilmiştir. Meslek hastalıklarının büyük çoğunluğunun solunumla ilgili olduğu tespit edilmiştir. Mobilya atölyelerinde kullanılan malzeme, ekipman ve makineler incelendiğinde tehlikeli oldukları belirlenmiştir.

Sonuç: Mobilya atölyeleri tehlikeli olup, gerekli tedbirler alınmazsa iş kazası ve meslek hastalıklarının yaşanılması kaçınılmazdır. Devlet tarafından verilen destek ve teşviklerin artırılması işverenlerin iş sağlığı ve güvenliği konusuna daha ciddi bakmalarını sağlayacaktır. İşçilerin iş sağlığı ve güvenliği ve kişisel koruyucu donanım kullanımı konusunda daha çok eğitim almaları iş kazaları ve meslek hastalıklarını engelleyecektir. İSG kültürünün oluşturulması için küçük yaşta iş güvenliği eğitimlerine başlanmalıdır.

Anahtar Kelimeler

İş Güvenliği, İş Kazası, Mobilya Kazaları, Mobilya Riskleri

Kaynakça

• Atılgan, A., Ersen, N., Peker, H. ve Kahraman, N. (2015). Türkiye Mobilya Sanayinde İş Kazası ve Meslek Hastalıklarının Önlenmesine İlişkin Tavsiyeler. Selçuk Üniversitesi Selçuk-Teknik Dergisi. Özel sayı-1 (UMK-2015): 664-687.
• Demir, B. ve Demir, N. (2016). Kamu Sektöründe 6631 Sayılı İş Sağlığı Güvenliği Yasasının Uygulanması ve Mevcut Yükümlülükler. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi. 29:167-194.
• Demir, B. (2017). 6331 Sayılı Kanunun 6. Maddesi Yürürlülük Ertelenmesinin Kamuda İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı Çalıştırılması Açısından Değerlendirilmesi. Hastane Öncesi Dergisi. 2 (1): 23-36.
• Demirci, S. (2004). Türkiye Mobilya Endüstrisinin Sorunları Ve Çözüm Önerileri. Politeknik Dergisi. 8(4): 369-379.
• Demirci, S. (2012). İş Sağlığı Güvenliği Ders Notları. Ege Üniversitesi.
• Engür, OM. (2017). Mobilya Endüstrisinde İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatına Uyumun Kontrol Listeleri ile Sağlanması Üzerine Bir Çalışma. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi. 5:(ÖS: Ergonomi 2016). 283-292.
• Kalaycıoğlu, H. (2015). Mobilya Sektöründe İş Güvenliği Riskleri ve Önlemler. Selçuk Üniversitesi Selçuk-Teknik Dergisi, Özel Sayı-1 (UMK-2015): 974-987.
• Perçin, F. ve Haydan, E. (2017). Maturation Pyramid of Occupational Health and Safety, Engineering Sciences (NWSAENS), 12(4):262-270, DOI: 10.12739/NWSA.2017.12.4.1A0393.
• Şen, H. ve Çınar, H. (2017). Mobilya Ürün Yaşam Döngüsünde İş Sağlığı ve Güvenliği Analizi. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi. 5:(ÖS: Ergonomi 2016):235-246.
• Ulay, G. ve Engür, OM. (2015). Bir Mobilya İşletmesinde İş Güvenliği Uygulamaları ve Bunların İşletmeye Maliyeti, Selçuk Üniversitesi Selçuk-Teknik Dergisi, Özel sayı-1 (UMK-2015): 1260-1274.
• Yıldırım, İ. Akyüz, CK., Akyüz, İ. ve Alevli, C. (2015). Mobilya Sektöründe Çalışanların İş Güvenliği Algıları ve İş Doyumu Düzeylerinin İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Selçuk-Teknik Dergisi. Özel sayı-1 (UMK-2015): 171-184. 4857 Sayılı İş Kanunu. www.mevzuat.gov.tr. (Erişim Tarihi; 02.10.2018).
• 5510 Sayı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu. www.mevzuat.gov.tr, (Erişim Tarihi; 02.10.2018).
• 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu. www.mevzuat.gov.tr. (Erişim Tarihi; 02.10.2018).
• Sosyal Güvenlik Kurumu verileri. http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/ (Erişim tarihi; 02.10.2018).
• İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları. http://www.mevzuat.gov.tr/ (Erişim tarihi; 02.10.2018).
• İş Sağlığı Güvenliği Risk Değerlendirme Yönetmeliği, www.mevzuat.gov.tr. (Erişim Tarihi;02.10.2018).
• ILO. International Labour Organization, www.ilo.org/global/lang--en/index.htm, (Erişim Tarihi; 02.10.2018).
• WHO. World Health Organization. http://www.who.int/, (Erişim Tarihi; 02.10.2018).