Abstract
Amaç: Afet eğitimi ve öğretimi faaliyetleri, toplumun afetlerle ilişkili olumsuz durumlarını azaltmada oldukça önemlidir. Hyogo ve Sendai Çerçeve Eylem Planları, eğitim müfredatları içerisinde afet konularının işlenmesini önermektedir. Bu doğrultuda, afet yönetimiyle ilgili akademik derece veren Türkiye’deki üniversite bölümleri ve içerikleri araştırılmıştır.
Yöntem: Tanımlayıcı tipteki epidemiyolojik çalışmanın verileri Google arama motoru üzerinden “afet, ön lisans, lisans, lisansüstü, doktora” Türkçe anahtar kelimeler ile elde edilmiştir. Araştırmada “verilen diploma düzeyi, eğitim öğretim yöntemi, çekirdek disiplinler, müfredat tasarımı, hedef kitle, üniversite türü ve program içeriği” değişkenleri doğrultusunda ilgili bölümlerin tanımlayıcı istatistikleri verilmiştir.
Bulgular: Türkiye’de üniversite düzeyinde afet eğitimi ve öğretimi yapan 33 adet program yer almaktadır. Bunların 23’ü (%69.7) devlet, 10’u (%30.3) vakıf üniversiteleri bünyesindedir. Programların 10’u (%30,3) operasyonel, 8’i taktiksel (%24.2), 15’i (%45.5) stratejik düzeyde eğitim ve öğretim faaliyetlerini yürütmektedir. Programların 15’i (%4.5) multidisipliner bir afet eğitim ve öğretimi yapmaktadır. 33 programın 22’si (%66.7) sağlık, 9’u (%27.3) eğitim, 13’ü (%39.4) mühendislik alanında bir afet eğitimi ve öğretimi sunar. Programların 10’u (%30.3) eğitim ve öğretim ücreti almaktadır.
Sonuç: Araştırma sonucunda ulaşılan programların birçoğu yeterliliğe dayalı bir müfredat tasarımı ile sağlık temelli bir eğitim sunmaktadır. Her programın kendi içerisindeki müfredat standardizasyonu sağlanarak afet profesyonellerinin yeterlilikleri belirlenmelidir.