THE RELATIONSHIP BETWEEN WORKLOAD AND QUALITY OF LIFE OF HEALTHCARE PERSONNEL PROVIDING PRE-HOSPITAL EMERGENCY HEALTH SERVICES

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 2, 161 - 181, 30.08.2025

Mine Demirsoy , İbrahim Uysal

https://doi.org/10.54409/hod.1694611

Öz

Objective: Healthcare professionals providing pre-hospital emergency medical services (PHEMS) make critical decisions related to human life in complex cases, under environmental stress factors and time pressure. Factors such as the challenging work environment, shifts, sleep disturbances, and the risk of infectious diseases increase workload and job stress, which can negatively affect the quality of life of healthcare workers and reduce the quality of care provided. The well-being of healthcare personnel, in terms of various dimensions of quality of life, can influence the quality of the emergency medical services they provide. The aim of this study is to investigate the relationship between the workload, job stress, and quality of life of healthcare professionals delivering these services.

Materials and Methods: The study was conducted with 413 healthcare workers who provide this service across Turkey. Data were collected using the Swedish Workload-Control-Support Scale and the Quality of Life Scale for Healthcare Workers. Data analysis was performed through descriptive statistics and comparative tests using the JAMOVI (v.2.4.11) statistical software.

Results: The quality of life scores of the participants were found to be moderate (89.0 ± 11.5), and their workload was above average (49.0 ± 6.5). An increase in job control and social support levels was observed to enhance compassion satisfaction, and an increase in compassion satisfaction was found to reduce burnout levels. Female workers had higher scores for workload, social support, and compassion satisfaction, and lower burnout levels. Burnout levels significantly increased among those with 2-7 years of work experience. Paramedics were identified as the group with the highest workload and job stress.

Conclusion: The study findings indicate that plans should be made to improve the quality of life of PHEMS personnel. Developing social support programs, particularly during the early years of the profession, is of significant importance.

Anahtar Kelimeler

: Pre-hospital Healthcare Workers , Workload , Quality Of Life , Job Stress , Burnout , Compassion Satisfaction.

HASTANE ÖNCESİ ACİL SAĞLIK HİZMETİ SUNAN SAĞLIK PERSONELLERİNİN İŞ YÜKÜ VE YAŞAM KALİTELERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Öz

Amaç: Hastane öncesi acil sağlık hizmeti (HÖASH) sunan sağlık personelleri, çevresel stres faktörleri ve zaman baskısı altında kompleks vakalarda insan yaşamı ile ilgili kritik kararlar vermektedirler. Zorlu çalışma ortamı, nöbetler, uyku bozuklukları, bulaşıcı hastalık riski gibi faktörler iş yükünü ve iş stresini artırarak, sağlık çalışanlarının yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir ve hizmet kalitesini düşürebilir. Yaşam kalitesinin farklı boyutları açısından acil sağlık hizmeti sunan sağlık personellerinin iyilik halleri sundukları acil sağlık hizmetinin kalitesini etkileyebilir. Araştırma kapsamında bu hizmeti sunan sağlık personelinin iş yükü ve iş stersi ile yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin sınanması amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntemler: Araştırma, Türkiye genelinde bu hizmeti sunan 413 sağlık çalışanıyla yürütülmüştür. Veriler, İsveç İş Yükü-Kontrol-Destek Ölçeği ve Sağlık Çalışanlarında Yaşam Kalitesi Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizi JAMOVİ (v.2.4.11) istatistik programı ile tanımlayıcı istatistikler ve karşılaştırma testleri aracılığıyla yapılmıştır.
Bulgular: Katılımcıların yaşam kalitesi skorları orta düzeyde (89,0±11,5), iş yükü ise ortanın üzerinde (49,0±6,5) bulunmuştur. İş kontrolü ve sosyal destek düzeyindeki artışın merhamet memnuniyetini artırdığı, merhamet memnuniyetindeki artışın ise tükenmişlik düzeyini azalttığı gözlenmiştir. Kadın çalışanlar, daha yüksek iş yükü, sosyal destek ve merhamet memnuniyeti skorlarına; daha düşük tükenmişlik düzeylerine sahiptir. 2-7 yıl arası çalışma süresine sahip kişilerde tükenmişlik düzeyi anlamlı şekilde artmıştır. Paramedikler en yüksek iş yükü ve iş stresine sahip grup olarak belirlenmiştir.
Sonuç: Araştırma bulguları, hastane öncesi acil sağlık hizmeti sunan personelin yaşam kalitesini artırmaya yönelik planlamaların yapılması gerektiğini göstermektedir. Özellikle mesleğin ilk yıllarında sosyal destek programlarının geliştirilmesi büyük önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

Hastane Öncesi Sağlık Çalışanları , İş yükü , Yaşam kalitesi , İş stresi , Tükenmişlik , Merhamet Memnuniyeti.

Destekleyen Kurum

YOK

Teşekkür

Yok

Kaynakça

• Behlül, S. (2015). Sağlık Çalışanlarının İş Doyumunun ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi: İstanbul İli Örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Bilim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sağlık Kurumları Yöneticiliği Programı.
• Campbell, J, Wasey, A, Ozuturan, IU, Jeanmonod, R. (2022). Compassion Fatigue and Satisfaction among Turkish Emergency Medicine Residents Using the Professional Quality of Life Scale. Journal of Emergencies, Trauma, and Shock, 15 (2), 77–82. https://doi.org/10.4103/jets.jets_62_21.
• Carta, MG, Preti, A, Portoghese, I, Pisanu, E, Moro, D, Pintus, M, Pintus, E, Perra, A, D'Oca, S, Atzeni, M, Campagna, M, Pascolo, EF, Sancassiani, F, Finco, G, D'Aloja, E, Grassi, L. (2017). Risk for Depression, Burnout and Low Quality of Life Among Personnel of a University Hospital in Italy is a Consequence of the Impact One Economic Crisis in the Welfare System?. Clinical Practice and Epidemiology in Mental Health: CP&EMH, 13, 156–167. https://doi.org/10.2174/1745017901713010156.
• Çağatay, A. (2023). Sağlık Çalışanlarında İş Yaşam Kalitesinin Bireysel İş Performansı Üzerindeki Etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 12 (4): 1623–33. doi:10.37989/gumussagbil.1366396.
• Çakıcı, A, Özkan, C, Akyüz, HB. (2013). İş Yükü Yoğunluğunun, İş ve Yaşam Doyumuna Etkisi Üzerine Otomotiv İşletmelerinde Bir Araştırma. Cag University Journal of Social Sciences, 10 (2), 1-27.
• Çiftçioğlu, G, Tunç, G, Güneş, A, Değer, V, Çiftçi, S. (2018). Hastanelerde Görevli Sağlık Çalışanlarının Bireysel İş Yükü Algıları. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 5 (1), 1-8.
• Cohen, J. (1988). Statistical power analysis fort he behavioral science. The USA: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
• Demiral, Y, Ünal, B, Kılıç, B, Soysal, A, Bilgin, AC, Uçku, R, Theorell, T. (2007). İş Stresi Ölçeğinin İzmir Konak Belediyesi’nde Çalışan Erkek İşçilerde Geçerlik ve Güvenilirliğinin İncelenmesi. Toplum Hekimliği Bülteni, 26 (1), 11–18.
• Diener, E, Emmons, RA, Larsen, RJ. Griffin, S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal of Personality Assessment, 49 (1), 71-75. https://doi.org/10.1207/s15327752jpa4901_13.
• Doğu, K. (2021). Hemşirelerde Yaşam Kalitesi- Merhamet Yorgunluğu ve Merhamet Memnuniyeti'nin Bir Üniversite Örneğinde Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Osmangazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Tıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı, Eskişehir.
• Dünya Sağlık Örgütü, (2007). World Health Organization, Raising Awareness of Stress at Work in Developing Countires: a Modern Hazard in a Traditional Working Environment: Advice to Employers and Worker Representatives, Protecting Workers’ Health Series No. 6https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/42956/924159165X_eng.pdf , 06.07.2023.
• El Nagar, ZM, Hammed, MAM, Massoud, YM, Hassan, HA, Mohamed, MY, Aufa, OM. (2022). The Impact of Psychological Stress on the Quality of Life of Healthcare Workers in a Mental Health Hospital in Egypt During the COVID-19 Pandemic. Journal of Psychiatry and Psychiatric Disorders, 6, 178-195.
• Erdogan, B, Bauer, TN, Truxillo, DM, Mansfield, LR. (2012). Whistle While You Work a Review of the Life Satisfaction Literature. Journal of Management, 38 (4), 1038-1083.
• Figley, CR., Stamm, BH. (1996). Psychometric Review of Compassion Fatigue Self Test. In B. H. Stamm (Ed.), Measurement of Stress, Trauma and Adaptation. Baltimore: Sidran Press. Fonseca, JRF, Neto, DL. (2014). We are Faced with Occupational Stress and Supporting Stressed İndividuals in Emergency Units. Rev Rede Enfermagem Nordeste. 15 (5), 732–42. doi:10.15253/2175-6783.2014000500002.
• Gillespie, C, Louw, J. (1993). Life Satisfaction in Old Age and Activity Theory: Should The Debate Be Re-Opened. Southern African Journal of Gerontology, 2 (1), 25-30. https://doi.org/10.21504/sajg.v2i1.20.
• Gurses, AP, Carayon, P. (2009). Exploring Performance Obstacles of Intensive Care Nurses. Appl Ergon., 40 (3): 509–18.
• Gümüştekin, E, Öztemiz, G. (2005). Örgütlerde Stresin Verimlilik ve Performansla Etkileşimi. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14 (1), 271-288.
• Işıkhan, V. (2017). Stres Yönetimi, Tükenmişlikten Mutluluğa. Nika Yayınevi, Ankara.
• Jan, M, Masood, T. (2008). An Assessment of Life Satisfaction Among Women. Studies on Home and Community Science, 2 (1), 33-42.
• Johnson, JV, Hall, EM. (1988). Job Strain, Work Place Social Support and Cardiovascular Disease: a Cross-Sectional Study of a Random Sample of the Swedish Working Population. American Journal of Public Health, 78, 1336-1342.
• Kakunje, A. (2011). Stress Among Health Care Professionals- the Need for Resiliency. Online Journal Health Allied Science, 10 (1). 1-2.
• Karasek, R. (1979). Job Demands, Job Decision Latitude, and Mental Strain: Implications for Job Redesign. Administrative Science Quarterly, 24 (2), 285–308.
• Kılıç, R, Keklik, B. (2012). Sağlık Çalışanlarında İş Yaşam Kalitesi ve Motivasyona Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14 (2), 147-160.
• Kim, S, Price, JL, Mueller, CW, Watson, TW. (1996). The Determinants of Career Intent Among Physicians at a U.S. Air Force Hospital. Human Relations, 49 (7), 947-976.
• Koltarla, S. (2008). Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi Sağlık Personelinin Yaşam Kalitesinin Araştırılması. Uzmanlık Tezi, Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Kliniği. İstanbul, (Tez No: 213782).
• Krejcie, RV, Morgan, DW. (1970). Determining Sample Size for Research Activities. Educ. Psychol. Meas. 30 (3): 607–10.
• Lacobucci, D, Popovich, DL, Moon, S, Román, S. (2022). How to Calculate Use and Report Variance Explained Effect Size Indices and Not Sie Trying. Journal of Consumer Psychology, 33 (3), 45-61.
• Lai, SL, Chang, J, Hsu, LY. (2012). Does Effect of Workload on Quality of Work Life Vary with Generations?. Asia Pac Manag Rev. 17 (4): 437–51.
• Love, KM, Tatman, AW, Chapman, BP. (2010). Role Stress, Interrole Conflict, and Job Satisfaction among University Employees: The Creation and Test of A Model. Journal of Employment Counseling, 47 (1), 30-37.
• Machado, M. (2018). Secondary Traumatic Stress among Emergency Department Nurses. Master's Theses, Dissertations, Graduate Research and Major Papers Overview. 267.
• Mooney, C, Fetter, K, Gross, BW, Rinehart, C, Lynch, C, Rogers, FB. (2017). A Preliminary Analysis of Compassion Satisfaction and Compassion Fatigue With Considerations for Nursing Unit Specialization and Demographic Factors. Journal of Trauma Nursing: the Official Journal of the Society of Trauma Nurses, 24 (3), 158–163. https://doi.org/10.1097/JTN.0000000000000284
• Osorio, JE, Cárdenas, L. (2017). Work Stress: a Review Study. Diversitas: Perspectivas en Psychology. 13 (1), 81–90.
• Pasupuleti, S, Allen, RI, Lambert, EG, Cluse-Tolar, T. (2009). The Impact of Work Stressors on the Life Satisfaction of Social Service Workers: A Preliminary Study. Administration in Social Work, 33 (3), 319-339. https://doi.org/10.1080/03643100902988141.
• R Core Team, (2023). R: A Language and Environment for Statistical Computing. (Version 4.3) [Computer software]. Retrieved from https://cran.r-project.org. (R packages retrieved from CRAN snapshot 2024-01-09).
• Serrão, C, Martins, V, Ribeiro, C, Maia, P, Pinho, R, Teixeira, A, Castro, L, Duarte, I. (2022). Professional Quality of Life Among Physicians and Nurses Working in Portuguese Hospitals During the Third Wave of the COVID-19 Pandemic. Frontiers in Psychology, 13, 814109.
• Stamm, BH. (2009). Professional Qualitiy of Life: Compassion Satisfaction and Fatigue Version 5 (ProQOL). Erişim Tarihi: 01.05.2023, Erişim Linki: www.isu.edu/~bhstamm or www.proqol.org.
• Stehman, CR, Testo, Z, Gershaw, RS, Kellogg, AR. (2019). Burnout, Drop Out, Suicide: Physician Loss in Emergency Medicine, Part I. The Western Journal of Emergency Medicine, 20 (3), 485–494.
• T.C. Sağlık Bakanlığı, (2023). Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2023. Ankara: Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü.
• The Jamovi Project, (2024). Jamovi. (Version 2.5) [Computer Software]. https://www.jamovi.org, 06.08.2023.
• Ward, C, Lombard, C, Gwebushe, N. (2006). Critical Incident Exposure in South African Emergency Services Personnel: Prevalence and Associated Mental Health Issues. Emergency Medicine Journal, 23 (3), 226-231.
• Yerköy Ateş, A. (2021). Hemşirelerde Merhamet Düzeyinin Etik Duyarlılık ile İlişkisi: Bir Sağlık Kurumu Örneği. Balkan Sağlık Bilimleri Dergisi, 2 (2), 41-52.
• Yeşil, A, Ergün, Ü, Amasyalı, C, Er, F, Olgun, NN, Aker, T. (2010). Çalışanlar için Yaşam Kalitesi Ölçeği Türkçe Uyarlaması Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması. Nöropsikiyatri Arşivi, 47, 111-117.
• Yıldırım, A, Hacıhasanoğlu, R. (2011). Sağlık Çalışanlarında Yaşam Kalitesi ve Etkileyen Değişkenler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 2 (2), 61-68.
• Zhang, Q, Dong, H, Zhu, C, Liu, G. (2019). Low Back Pain in Emergency Ambulance Workers in Tertiary Hospitals in China and its Risk Factors among Ambulance Nurses: a Cross-Sectional Study. BMJ open, 9 (9), 1-9. https://doi.org/10.1136/bmjopen-2019-029264.