Tarihin Estetik Dönüşümü: Edebi Bir Ükronya Örneği Olarak Stefan Köhler’in Deutschlands Rückkehr İsimli Romanı

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 22, 238 - 259, 15.10.2023

Müge Arslan Karabulut

https://doi.org/10.20304/humanitas.1309371

Öz

Yaşanan tarihsel olaylar mevcut dönemin bakış açısıyla değerlendirildiğinde olası farklı sebep ve sonuçlar akla getirebilir. Bu tarz bir yaklaşımla tarihsel olan geçmişten beri alternatifleri ile kurgulanır. Böylece edebiyatbilimde bilim kurgu türünün bir alt dalı olarak ortaya çıkan ükronya/alternatif tarih yazımı gelişir. Ükronya, en genel anlamda dünya tarihinde yaşanmış olaylara farklı bakış açıları sunarak olası bir tarih yaratımını imler. Stefan Köhler’in 2021 yılında yayınlanan Deutschlands Rückkehr isimli romanı, edebi bir ükronya örneği olarak İkinci Dünya Savaşını yeniden kurgular ve Adolf Hitler’i farklı bir maceraya sürükler. Bu çalışmada öncelikle güncel bir tür olan ükronyaya ait genel bilgiler verilecek, sonrasında Köhler’in romanı edebi bir ükronya örneği olarak incelenecektir. Böylece romanda dönüşen tarihe dair izler gözler önüne serilecektir. Kurgu ve tarihin bir araya gelişi ve tarihin ükronik yazınsallaştırılması metne dayalı yöntemle irdelenerek alan çalışmalarına katkı sağlamak amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Alternatif Tarih, Stefan Köhler, İkinci Dünya Savaşı, Adolf Hitler, Ükronya

The Aesthetic Transformation of History: Stefan Köhler's Novel Deutschlands Rückkehr as an Example for Ucronia

Öz

When historical events are re-evaluated from the point of view of the current period, it can make the individual think of different possible causes and consequences. With such an approach, the history is constructed with its alternatives. Thus, the uchronia/alternate history, which is essentially a subgenre of the science fiction in literature, emerges. Ucronia, in the most general sense, suggests a possible history by presenting different perspectives on events that took place in world history. Stefan Köhler's novel Deutschlands Rückkehr, published in 2021, reconstructs the Second World War as Uchronia, drags Adolf Hitler on a different adventure. In this study, first of all, general informations about the uchronia will be given, then Köhler's novel will be examined as an example of this genre. Thus, the traces of the transformed history in the novel will be revealed. It is aimed to contribute to field studies by examining with a text-based method the coming together of fiction and history and the literarization of history.

Anahtar Kelimeler

uchronia, alternate hisotry, Stefan Köhler, World War II, Adolf Hitler

Kaynakça

• Baudou, J. (2005). Bilim-kurgu. Ankara: Dost Kitabevi.
• Boua, A. A. (2020). Uchronie in der Literatur: Bestimmung, Formen und Funktionen einer Untergattung der Science-Fiction. Articles pour NZASSA 4 / DECEMBRE 2020. 63-74.https://www.nzassa-revue.net/admin/img/paper/6.%20BOUA%20Ahiba%20Alphonse.pdf, 13.04.2023.
• Dağ, Ü. (2022). Yıldız lejyonları’nın dis(ü)topik kurgusunda anaerkillik-ataerkillik ikiliği. Edebî Eleştiri Dergisi, Ekim 2022, 6(2). 29-42.
• Demandt, A. (2011). Ungeschehene Geschichte: Ein Traktat über die Frage: Was wäre geschehen, wenn ...?. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht.
• Deutscher Bundestag (2023). Vor 90 Jahren: Letzte Reichstagswahlen in der Weimarer Republik. https://www.bundestag.de/dokumente/textarchiv/2023/kw09-kalenderblatt-wahlen33-544990, 03.05.2023.
• Dillinger, J. (2015). Uchronie. Ungeschehene Geschichte von der Antike bis zum Steampunk. Paderborn: Ferdinand Schöningh.
• Erharat, S. (2020). Dünyada ve ülkemizde bilimkurgu türünün doğuşu ve gelişimi. Tezli Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Felsefe Anabilim Dalı.
• Gür, M. (2023). Başka bir tarih hayal etmek: Türk edebiyatında Ükronya. Ankara: Günce Yayınları.
• Gür, M. (2022). Edebi bir tür olarak Ükronya ve alternatif tarih anlatısı: İzmihlal. Söylem Filoloji Dergisi, 7(3). 711-725.
• Evans, R. J. (2014) Veränderte Vergangenheiten – Über kontrafaktisches Erzählen in der Geschichte. München: Deutsche Verlags-Anstalt.
• Kılıçarslan, C. (2021). Bölmek, parçalamak ve anlamak. Tan, C. &Kılıçarslan, C. vd. (Ed.). Bilimkurguyu anlamak: Alt türlere eleştirel yaklaşımlar içinde (s. 1-11). Ankara: Nobel.
• Köhler, S. (2021). Deutschlands Rückkehr. Eine alternative Geschichte über einen anderen 2. Weltkrieg. Duisburg: EK-2 Militar.
• LEMO (2021). Die XI. Olympischen Sommerspiele in Berlin 1936. https://www.dhm.de/lemo/kapitel/ns-regime/innenpolitik/olympische-sommerspiele-1936.html, 05.05.2023.
• Rosenfeld, G. D. (2005). The world hitler never made: Alternate history and the memory of Nazism. America: Cambridge University Press.
• Serdar, H. A. (2021). Babavatan: Bir alternatif tarih incelemesi. Tan, C. &Kılıçarslan, C. vd. (Ed.). Bilimkurguyu anlamak: Alt türlere eleştirel yaklaşımlar içinde (s. 139-161). Ankara: Nobel.
• Schallié, C. (2007). Die erfundene Erinnerung: Hitler in der Schweiz. Vogel, M & Koch L. (Ed.). Imaginäre Welten im Widerstreit. Krieg und Geschichte in der deutschsprachigen Literatur des 20. Jahrhunderts içinde (s. 271-285). Münster: Königshausen & Neumann.