Hemşirelik Öğrencilerinin Yaşlı Bireylere Yönelik Tutumları

Yıl 2017, Cilt: 4 Sayı: 1, 43 - 52, 18.05.2017

Sultan Ayaz Alkaya , Canan Birimoğlu Okuyan

Öz

Amaç: Hemşirelik öğrencilerinin yaşlılara karşı pozitif tutum içinde olmaları ileriki yıllarda bakım kalitesinin artması açısından oldukça önemlidir. Bu araştırma hemşirelik öğrencilerinin yaşlı bireylere yönelik tutumlarını belirlemek amacı ile yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı nitelikte yapılan araştırmanın evrenini bir üniversitenin hemşirelik öğrencileri oluşturmuştur. Örnekleme 432 öğrenci dahil edilmiştir. Veriler anket formu ve yaşlı insanlara yönelik tutum ölçeği ile toplanmıştır. Verilerin analizinde sayı, yüzdelik dağılımları, ortalama, standart sapma, t testi, tek yönlü varyans analizi ve Tukey testi kullanılmıştır. Bulgular: Öğrencilerin yaş ortalaması 20.4 ± 1.6 olup % 84.3’ünün kız, % 35.2’sinin 1. sınıfta okuduğu saptanmıştır. Öğrencilerin yaşlılara yönelik tutum ölçeği ortalama puanının 121.1 ± 10.7 olduğu saptanmıştır. Evinde yaşlı birey ile yaşayan, yaşlı aile üyelerine bakım veren, yaşlı bireyler ile her gün iletişim kuran öğrencilerin yaşlılara yönelik tutum ölçeği ortalama puanının daha yüksek olduğu ve gruplar arası farkın istatistiksel açıdan anlamlı olduğu bulunmuştur (p<0.05). Sonuç: Hemşirelik öğrencilerinin yaşlılara yönelik tutumlarının genel olarak olumlu olduğu ancak olumlu tutumunun düşük düzeyde olduğu saptanmıştır. Yaşlılara karşı olumlu tutumun artırılması ve sürekliliğinin sağlanması için lisans eğitimi içeriğinde yaşlılık dönemi ve yaşlı bakımına ilişkin konulara ve uygulamalara daha fazla yer verilmesi, öğrencilerin yaşlı bakımına yönelik farkındalığı artıracak etkinliklere katılımlarının sağlanması, mezuniyet öncesi ve sonrası geriatri hemşireliği konusunda programların düzenlenmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik öğrencisi, yaşlı, tutum

Nursing Students’ Attitudes Towards the Elderly

Öz

Aim: It is important for nursing students to have positive attitude towards elderly in order to improve quality of care in later years. This study was conducted to determine the attitudes of nursing students towards elderly. Material and Methods: The population of the study that had a descriptive design was composed of nursing students of a university. Sample consisted of 432 students. Data was collected by a questionnaire and attitude towards elder people scale. Number, percentage, mean, standard deviation, t test and one-way variance analysis and Tukey test were used in the analysis of data. Results: The students’ mean age was 20.4 ± 1.6 while 84.3 % were female, 35.2 % were first grade students. Mean score of the students obtained from attitude towards elder people scale was 121.1 ± 10.7.  It was found that attitudes toward the elderly scale mean scores of the students who live with an old person in their houses, care for old family members, and interact with old people everyday were higher and the difference between the groups was statistically significant (p<0.05). Conclusion: It was determined that nursing student’s attitude towards elders was generally positive, however, positive attitude was at a low level. In order to increase and maintain positive attitude towards elders, giving more place to issues and practices regarding with geriatrics and geriatric patient care in the content of undergraduate education program, and encouraging the students to participate in activities that will raise awareness about elderly care, organizing programs about geriatric nursing during undergraduate and graduate nursing education program.

Anahtar Kelimeler

Nursing student, elderly, attitude

Kaynakça

• 1. United Nations Population Fund. Ageing in the Twenty-First Century: A Celebration and a Challenge. 2012; URL: https://www.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/Ageing%20report.pdf. (Downloaded September 08, 2016).
• 2. Türkiye İstatistik Kurumu. Genel Nüfus Sayımı sonuçları, 1935-2000 ve Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçları, 2007-2016. URL: http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist=1. (Erişim tarihi: 01 Şubat 2017).
• 3. World Health Organization. Global Health and Ageing. 2011; URL: http://www.who.int/ageing/ publications/global_health/en/. (Erişim tarihi 10 Haziran 2016).
• 4. Duru-Aşiret G, Türten-Kaymaz T, Canpolat Ö, Kapucu S. Hemşirelerin Yaşlıya İlişkin Tutumları. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2015; 17: 10-20.
• 5. Akın A. Toplumsal Cinsiyet ve Yaşlılık. In: Aslan D, Ertem M, editörler. Yaşlı Sağlığı Sorunlar ve Çözümler. Ankara: Palme Publication; 2010. s.17-25.
• 6. Neville C, Dickie R. The evaluation of undergraduate nurses’ attitudes, perspectives and perceptions toward older people. Nurse Educ Today 2014; 34(7): 1074–1079.
• 7. Zhang S, Liu Y, Zhang H, Meng L, Liu P, Zhang S. Determinants of Undergraduate Nursing Students’ Care Willingness Towards The Elderly in China: Attitudes, gratitude and knowledge. Nurse Educ Today 2016; 43: 28–33.
• 8. Liu Y, Norman IJ, While AE. Nurses’ Attitudes towards Older People: A Systematic Review. Int J Nurs Stud 2013; 50(9): 1271-1282.
• 9. King BJ, Roberts TJ, Bowers BJ. Nursing Student Attitudes toward and Preferences for Working with Older Adults. Gerontol Geriatr Educ 2013; 34(3): 272–291.
• 10. Adıbelli D, Türkoğlu N, Kılıç D. Öğrenci Hemşirelerin Yaşlılığa İlişkin Görüşleri ve Yaşlılara Karşı Tutumları. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 2013; 6(1): 2-8.
• 11. Rathnayake S, Athukorala Y, Siop S. Attitudes toward and Willingness to Work with Older People Among Undergraduate Nursing Students in A Public University in Sri Lanka: A Cross Sectional Study. Nurse Educ Today 2016; 36: 439–444.
• 12. Bleijenberg N, Jansen MJM, Schuurmans MJ. Dutch Nursing Students’ Knowledge and Attitudes towards Older People-A Longitudinal Cohort Study. J Nurs Educ Pract 2012; 2(2): 1-5.
• 13. Engström G., Fagerberg I. Attitudes towards Older People among Swedish Health Care Students and Health Care Professionals Working in Elder Care. Nursing Reports 2011; 1(1): 2-6.
• 14. Küçükgüçlü Ö, Mert H, Akpınar B. Reliability and validity of Turkish version of attitudes toward old people scale. J Clin Nurs 2011; 20(21-22): 3196-3203.
• 15. Duyan V, Gelbal S. Yaşlılara yönelik tutum ölçeğinin bir grup üniversite öğrencisi üzerinde Türkçeye uyarlama çalışması. Turkish Journal of Geriatrics 2013; 16(2): 202-209.
• 16. Doherty M, Mitchell EA, O’Neill S. Attitudes of Healthcare Workers towards Older People in a Rural Population: A Survey Using the Kogan Scale. Nursing Research and Practice 2011; Article ID 352627: 7 pages
• 17. World Health Organization. Definition of an older or elderly person URL: http://www.who.int/ healthinfo/survey/ageingdefnolder/en/ (Downloaded September 08, 2016).
• 18. Guven SD, Muz GU, Erturk NE. The Attitudes of University Students towards Elderly Discrimination and the Relation of these Attitudes with Some Variables. J Anatolia Nurs Health Sci 2012; 15(2): 99-105.
• 19. Usta YY, Demir Y, Yönder M, Yıldız A. Nursing Students’ Attitudes Toward Ageism in Turkey. Arch Gerontol Geriatr 2012; 54(1): 90-93.
• 20. Lambrinou E, Sourtzi P, Kalokerinou A, Lemonidou C. Attitudes and knowledge of the Greek nursing students towards older people. Nurse Educ Today 2009; 29(6): 617-622.
• 21. Shen J, Xiao LD. Factors Affecting Nursing Students’ Intention to Work with Older People in China. Nurse Educ Today 2012; 32(3): 219–223.
• 22. Kulakçı H. Hemşirelik Lisans Programı Birinci ve Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Yaşlılık ve Yaşlanmaya Ilişkin Düşüncelerinin ve Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 2010; 3(1): 15-22.
• 23. Ayoglu FN, Kulakcı H, Ayyıldız TK, Aslan GK, Veren F. Attitudes of Turkish Nursing and Medical Students toward Elderly People. J Transcult Nurs 2013; 25(3): 241-248.
• 24. Yılmaz E., Özkan S. Hemşirelik Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2010; 3(2): 35-53.
• 25. Bleijenberg N, Jansen MJM, Schuurmans MJ. Dutch nursing students’ knowledge and attitudes towards older people - A longitudinal cohort study. J Nurs Educ Pract 2012; 2(2): 1-5.
• 26. Deltsidou A, Gesouli- Voltyraki, E, Mastrogiannis D, Mantzorou M, Noula M. Nurse teachers’ and student nurses’ attitudes towards caring the older people in a province of Greece. Health Sci J 2010; 4(4): 245-257.
• 27. Soyuer F, Ünalan D, Güleser N, Elmalı F. Sağlık Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları ve Bu Tutumların Bazı Demografik Değişikliklerle İlişkisi. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2010; 3(2): 20-25.