Hemşirelerin Tıbbi Hataları Rapor Etmeme Nedenleri

Year 2019, Volume: 6 Issue: 3, 141 - 148, 08.10.2019

Hilal Hatice Ülkü Gülengün Türk

https://doi.org/10.31125/hunhemsire.630786

Cited By: 3

Abstract

Amaç:
Araştırma, hemşirelerin tıbbi hataları rapor etmeme
nedenlerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. 

Gereç ve Yöntem: Araştırma tanımlayıcı tipte tasarlanmış olup bir üniversite
hastanesinde çalışan 171 hemşireyle gerçekleştirilmiştir. Verilerin
toplanmasında tıbbi hataları rapor etmeme nedenlerine ilişkin 21 önermeden
oluşan anket formu kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı
istatistiksel yöntemler ve ki-kare testi kullanılmıştır.

Bulgular:
Araştırmaya katılan hemşirelerin yaş
ortalaması 27.52±6.9, %89.9’u kadın, %45.9’u lisans mezunudur. Hemşirelerin %81.8’i
tıbbi hatalarla karşılaştıklarını, bu hataların en çok ilaç (%66.2) ve kayıt
hataları (%51.4) olduğunu, %66.1’i hataları rapor ettiğini belirtmiştir.
Hemşirelerin tıbbi hataları rapor etmeme nedeni en çok tıbbi hatayla ilgili
hastada olumsuz durum meydana gelirse hemşirelerin suçlanacağı (%72.97)
düşüncesidir. Hemşirelerin hata bildirdiğinde işten çıkarılabilme düşüncesiyle
çalışma yılı arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur. Hata rapor
edildiğinde hekimlerden olumsuz tepki alabilme, hastane yönetiminden ceza
alabilme ve hata bildirim formlarının çok fazla olması düşünceleri ile çalışma
pozisyonu arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p<0.05).

Sonuç:
Hemşirelerin yarıdan fazlasının karşılaştığı tıbbi hatayı
rapor ettiği; suçlanma, dava edilme, hasta, hasta yakınları ve hekimlerden
olumsuz tepkiler alma ve hastane yönetimi tarafından cezalandırılma
düşüncesiyle tıbbi hataları raporlamadıkları sonucuna varılmıştır.Amaç:
Araştırma, hemşirelerin tıbbi hataları rapor etmeme
nedenlerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. 

Gereç ve Yöntem: Araştırma tanımlayıcı tipte tasarlanmış olup bir üniversite
hastanesinde çalışan 171 hemşireyle gerçekleştirilmiştir. Verilerin
toplanmasında tıbbi hataları rapor etmeme nedenlerine ilişkin 21 önermeden
oluşan anket formu kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı
istatistiksel yöntemler ve ki-kare testi kullanılmıştır.

Bulgular:
Araştırmaya katılan hemşirelerin yaş
ortalaması 27.52±6.9, %89.9’u kadın, %45.9’u lisans mezunudur. Hemşirelerin %81.8’i
tıbbi hatalarla karşılaştıklarını, bu hataların en çok ilaç (%66.2) ve kayıt
hataları (%51.4) olduğunu, %66.1’i hataları rapor ettiğini belirtmiştir.
Hemşirelerin tıbbi hataları rapor etmeme nedeni en çok tıbbi hatayla ilgili
hastada olumsuz durum meydana gelirse hemşirelerin suçlanacağı (%72.97)
düşüncesidir. Hemşirelerin hata bildirdiğinde işten çıkarılabilme düşüncesiyle
çalışma yılı arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur. Hata rapor
edildiğinde hekimlerden olumsuz tepki alabilme, hastane yönetiminden ceza
alabilme ve hata bildirim formlarının çok fazla olması düşünceleri ile çalışma
pozisyonu arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p<0.05).

Sonuç:
Hemşirelerin yarıdan fazlasının karşılaştığı tıbbi hatayı
rapor ettiği; suçlanma, dava edilme, hasta, hasta yakınları ve hekimlerden
olumsuz tepkiler alma ve hastane yönetimi tarafından cezalandırılma
düşüncesiyle tıbbi hataları raporlamadıkları sonucuna varılmıştır.

Keywords

Hemşire, rapor etme, tıbbi hata

References

• 1. Guide to Patient Safety Indicators, AHRQ Quality Indicator. Version 3.1., 2007. 2. Patient Safety Dictionary. Avaliable from: URL:https://www.npsf.org/page/dictionaryfm? (11.12.2016) 3. Özata M, Altunkan H. Hastanelerde tıbbi hata görülme sıklıkları, tıbbi hata türleri ve tıbbi hata nedenlerinin belirlenmesi: Konya örneği. Tıp Araştırmaları Dergisi. 2010; 8(2): 100-111. 4. Seren İntepeler Ş, Dursun M. Tıbbi hatalar ve tıbbi hata bildirim sistemleri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2012; 15(2): 129-135. 5. WHO (2014). 10 facts on patient safety. Avaliable from: URL:http://www.who.int/features/factfiles/patient_safety/patient_safety_facts/en/ (13.02.2016) 6. Flanders S, Clark AP. Interruptions and medication errors: part I. Clinical Nurse Specialist. 2010; 24: 281–285. 7. Baker GR, Norton PG, Flintoft V, Blais R, Brown A, Cox J, et al. The Canadian Adverse Events Study: The Incidence of Adverse Events among Hospital Patients in Canada. Canadian Medical Association Journal. 2004; 170(11): 1678–1686. 8. Clinical Excellence Commission. Clinical Incident Management in the NSW Public Health System 2010: July–December. NSW Health, Sydney, 2013. 9. Kohn LT, Corrigan JM, Donaldson MS. To err is human: Building a safer health system. Washington: Academy Press; 2000. 10. Ateş Ç. Bir Eğitim ve Araştırma Hastanesinde Hemşirelerin İlaç Uygulama Hataları ve Hata Nedenlerinin Belirlenmesi. Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. 2010. 11. Kahriman İ, Öztürk H. Evaluating medical errors made by nurses during their diagnosis, treatment and care practices. Journal of Clinical Nursing. 2016; 25: 2884-2894. 12. Özdemir¬ N,¬ Soysal¬ A,¬ Bilgen¬ H,¬ Çulha¬ G,¬ Bakır¬ M,¬ Özek E.¬ Marmara¬ Üniversitesi¬ Tıp¬ Fakültesi¬ yenidoğan¬ yoğun bakım ¬ünitesi¬ 2001¬ Yılı ¬nozokomiyal ¬infeksiyonları.¬ Hastane İnfeksiyonları¬ Dergisi.¬ 2004; 8: 256-260. 13. Hacımustafaoğlu¬ M,¬ Çelebi¬ S,¬ Koksal¬ N,¬ Kavurt S, Özkan H, Çetinkaya M, et al. Nosocomial¬ infections ¬in¬ neonatology clinic¬ and¬ neonatal¬ intensive¬ care¬ unit.¬ Turk¬ish Archives of Pediatrics. 2011; 46: 293-298. 14. Akgün S, Al-Assaf AF. Sağlık Kuruluşlarında Hasta Güvenliği Anlayışını Nasıl Oluşturabiliriz?. Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü Dergisi. 2007; 3: 42-47. 15. Heard GC, Sanderson PM, Thomas RD. Barriers to Adverse Event and Error Reporting in Anesthesia. Anesthesia-Analgesia. 2012; 114(3): 604-614. 16. Kardaş Özdemir F, Akgün Şahin Z. Hemşirelerin hasta güvenliği kültürü algıları: Kars ili örneği. ODÜ Tıp Dergisi. 2015; 2: 139-144. 17. Lawton R, Parker D. Barriers to incident reporting in a healthcare system. Quality & Safety in Health Care. 2002; 11: 15-18. 18. Evans SM, Berry JG, Smith BJ, et al. Attitudes and barriers to incident reporting: a collaborative hospital study. Quality & Safety in Health Care. 2006; 15(1): 39-43. 19. Wolf ZR, Serembus JF, Smetzer J, Cohen H, Cohen M. Responses and concern of healthcare providers to medication errors. Clinical Nurse Specialist. 2000; 14(6): 288-290. 20. Chiang HY, Pepper GA. Barriers to Nurses’ Reporting of Medication Administration Errors in Taiwan. Journal of Nursing Scholarship. 2006; 38(4): 392-399. 21. Yung HP, Yu S, Chu C, Hou I-C, Tang FI. Nurses’ attitudes and perceived barriers to the reporting of medication administration errors. Journal of Nursing Management. 2016; 24(5): 580-588. 22. You MA, Choe MH, Park GO, Kim SH, Son YJ. Perceptions regarding medication administration errors among hospital staff nurses of South Korea. International Journal for Quality in Health Care. 2015; 27 (4): 276-283. 23. Tansüyer T. Hasta Güvenliği ve Tıbbi hatalar Konusunda Sağlık Personelinin Görüşlerini Belirlemeye Yönelik Bir Alan Araştırması. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. 2010. 24. Dilmen B. Hemşirelik Öğrencileri ve Hemşirelerin Hasta Güvenliği Kültürü Algılamalarının Değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi. 2016. 25. Brubacher JR, Hunte GS, Hamilton L, Taylor A. Barriers to and Incentives for Safety Event Reporting in Emergency Departments. Healthcare Quarterly. 2011; 14(3): 57-65. 26. Hashish EAA, El-Bialy GG. Nurses’ Perceptions of Safety Climate and Barriers to Report Medication Errors. Life Science Journal 2013, 10(1), 2160-2168. 27. Haw C, Stubbs J, Dickens GL. Barriers to the reporting of medication administration errors and near misses: an interview study of nurses at a psychiatric hospital. Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing. 2014; 21: 797-805. 28. Wakefield J, Uden-Holman T, Wakefield S. Development and validation of the medication administration error reporting survey. Advances in Patient Safety. 2004; 4: 475-489. 29. Wu S, Lin TC. Exploring knowledge sharing behavior of IS personnel with theory of planned behavior. Journal of Information Management. 2007; 14: 75-100. 30. Teng CI, Ho LH, Chen WC. Improving health professional services: Applying the theory of reasoned action to examine determinants of intention to report patient safety events. Management Review. 2009; 28: 137-140.