The Investigation of Postpartum Contraception Behaviour of Women In Postpartum Period and Related Factors In A Health Center District

Yıl 2005, Cilt: 12 Sayı: 1, 29 - 38, 01.03.2005

Yrd.doç.dr. Zehra Gölbaşı Hatice Sadiye Tümay Derya Koç Hilal Yıldız

Öz

This descriptive research was carried out to determine contraceptive behaviour of women and related factors in postpartum period. The sample was consisted of 101 women attending Alibaba Health Center in Sivas and were around six month after birth. Data were obtained by a question form that was developed by researcher. Question form was applied to women using face to face technics. Frequency poission and x2 test was used to evaluate the data. According the data, it was determined that 50.5 % of women was using a contraceptive method and condom, withdrawal and IUD (Intra Uterin Device) were first of all using methods. It was found that women were not using family planning method because of breastfeeding (41.7 %) and lactational amenorrhoea (21.6 % ). As a result, It was thought that half of women in postpartum period had used family planning method, but 64.7% of used methods was effective methods.

Anahtar Kelimeler

Postpartum period, preventing pregnancy, family planning methods

Bir Sağlık Ocağı Bölgesindeki Kadınların Postpartum Dönemde Gebelikten Korunma Durumları ve Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi

Öz

Araştırma, kadınların postpartum dönemde gebelikten korunma durumları ve etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini Sivas İl Merkezine bağlı Alibaba Sağlık Ocağı'na gelen ve postpartum ilk 6 aylık dönemde olan 101 kadın oluşturmuştur. Veriler araştırmacılar tarafından hazırlanan bir soru formu ile toplanmıştır. Soru formu yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak uygulanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde frekans dağılımı ve x2 testi kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre; kadınların % 50.5'inin herhangi bir yöntemle gebelikten korundukları, kullanılan yöntemler arasında prezervatif, geri çekme ve RİA (Rahim İçi Araç)'nın ilk sıralarda yer aldığı belirlenmiştir. Gebelikten korunmayan kadınların ise; emzirme (% 47.1) ve laktasyonel amenore (% 21.6) nedeni ile aile planlaması yöntemi kullanmadıkları belirlenmiştir. Sonuç olarak; postpartum dönemde kadınların yarısının gebelikten korunmak için bir yöntem kullandıkları, kullanılan yöntemlerin ise % 64.7'sinin etkili yöntemler olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Postpartum dönem, gebeliğin önlenmesi, aile planlaması yöntemleri

Kaynakça

• Akın A, Aslan D. Kadın sağlığı. Yeni Türkiye 2001; 7 (39): 524-534.
• Akyüz A, İnanç N. Beni doğuran kadın. Sendrom 2003;15 (7):109-112.
• Gökmen O, Özcan S. Dünyada ve Türkiye’de üreme sağlığı. Yeni Türkiye 2001; 7(39):484-489.
• Şimşek Ç. Doğum aralıklarının mortalite üzerine etkisi. 3. Uluslar Arası Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Kongresi Kitabı. Ankara: 20-23 Nisan 2003. s.58-59.
• Taşkın L. Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği, IV. Baskı, Ankara, Sistem Ofset; 2000. s.1-10.
• Dilek U. Postparum Kontrasepsiyon. 4. Uluslar Arası Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Kongresi Kitabı. Ankara: 20-23 Nisan 2005. s.77.
• Smith KB, Spuy ZM, Cheng L, Elton R, Glasier AF. Is postpartum contraceptive advice given antenatally of value?. Contraception 2002; 65: 237-243.
• Mungan T. Laktasyonda Kontrasepsiyon. 3. Uluslar arası Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Kongresi Kitabı. Ankara: 20-23 Nisan 2005. s.151-152.
• Cwiak C, Gellasch T and Zieman M. Peripartum contraceptive attitudes and practices. Contraceptin 2004; 70: 383-386.
• Durmuşoğlu F, Yıldırım A. Özel Dönem ve Durumlarda Kontrasepsiyon. İn: İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı, Aile Planlamasında Temel Bilgiler. İstanbul: 1997. s.195-199.
• Özek B. Emzirme ve Gebeliğin Önlenmesi. İn: Aile Planlamasında Temel Bilgiler, İstanbul, İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı; 1997. s.123-129.
• Associatin of Reproductive Health Professionals. Postpartum Counseling:A Quick Reference Guide for Clinicians. Avaible from: http://www.arhp.org/files/postpartumguide.pdf Accessed: 5 Mayıs 2005.
• Gorrie TM, Mckinney ES, Murray SS. Foundations of Maternal-Newborn. Nursing 2 nd Edition, Philadelphia: W. B. Sounders Company; 1998.
• Phillips CR. Family-Centered Maternity and Newborn Care. 4nd Edition, St. Louis Missouri Mosby Year Book; 1996.
• Bulut A, Turan JM. Postpartum family planning and health needs of women of low income in Istanbul. Studies in Family Planning 1995; 26(2): 88-100.
• Daş Z, Sezgin A. Kadınlarda doğum sonu dönemde verilen aile planlaması eğitiminin etkin yöntem kullanımlarına etkisi. Sağlık ve Toplum 2001;
• Bilgili N ve Vural G. Aile Planlamasında Kaçırılmış Fırsatlar. 3. Uluslar arası Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Kongresi Kitabı. Ankara: 20-23 Nisan 2003. s.170.
• Özbaşaran F, Yanıkkerem E. Doğum yapan kadınların doğum öncesi bakım alma durumlarının değerlendirilmesi. Sendrom 2004;16 (1):50-56.
• Bahar Ş, Dervişoğlu AA. SSK Ankara Etlik Doğumevi Postpartum Aile Planlaması Durum Saptama Araştırması. III. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Özet Kitabı. Ankara: 1992. s.32
• Stein K, Measham D, Winikoff B. The quality of family planning services for breastfeeding women in Senegal. International Family Planning Perspectives 1998;4(4):188–190.
• Ekanem AD, John ME, Ekott ME, Udoma EJ. Postpartum practices among women in Calabari Nigeria. Tropical Doctor 2004;34 (2): 97-98 Avaible from: http://www.infoforhealth.org, Accessed: 3 Mayıs 2005. 22.
• Johnson LK, Edelman A, Jensen J. Patient satisfaction and the impact of written material about
• postpartum contraceptive decisions. Am J Obstet Gynecol. 2003;188(5): 1202-1204.
• Civelek ŞU, Saygılı P. Postpartum Dönemde Annelere Verilen Kontrasepsiyon Yöntemleri Ile Ilgili Eğitimin Etkinliğinin Saptanması. 3. Uluslar Arası Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Kongresi Kitabı. Ankara: 20-23 Nisan 2003. s.177-178.
• Çetin F, Tekiner AS, Kafkasli A ve Yoloğlu S. Puerperal Dönemde Verilen Aile Planlaması Eğitiminin Etkin Yöntem Seçimine Etkisinin Değerlendirilmesi. 3. Uluslar Arası Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Kongresi Kitabı. Ankara: 20-23 Nisan 2005.s.177.
• Köse G, Vural ZT, Gönenç I, Aka N.Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde Postpartum Aile Planlaması ve Sonuçları. 3. Uluslar Arası Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Kongresi Kitabı. Ankara: 20-23 Nisan 2003. s. 235 26.
• Salvay S, Nurani S. Uptake of contraception during postpartum amenorrhoea: understandings and
• preferences of poor, urban women in Bangladesh. Soc. Sci. Med. 1998; 47(7): 899-909.