Grup Psikoeğitiminin Yaşlıların Hemşirelik Bakımında Kullanılması

Yıl 2014, Cilt: 1 Sayı: 3, 47 - 53, 27.11.2015

Hatice Tambağ , Fatma Öz

Öz

　

Psikoeğitim, davranışsal ve psikoterapi müdahalelerine dayanan çeşitli yöntemler ve eğitimsel bilgiyi içeren psikolojik yardım türlerinden birisidir. Psikoeğitim grup programları ile gerçekleştirilebilmektir. Psikoeğitim programlarında kişisel, sosyal, eğitimsel ve mesleki bir konuda kişilere bilgi veya beceri kazandırarak kişilerin o konuda ruhsal sorunlar yaşamasını önlemek ya da sorunlarla baş edebilmesini sağlamak amaçlanır. Psikoeğitimin grup yapısında yürütülmesinin ayrıca, üyeler arası etkileşim, sosyal öğrenme ve sosyal destek sağlama gibi yararları da söz konusudur.

Doğrudan bakım, destek, eğitim ve danışmanlık rolleri bulunan hemşireler, psikoeğitim gruplarının yürütülmesinde önemli bir konuma sahiptir. Yaşlı bireyle çalışan hemşire onun duygusal sorunlarıyla baş edebilmesinde, fiziksel bakımını yapabilmesinde, yetersizlikleri ile baş ederek yaşayabilmesinde etkin olur. Bu derleme makalesinde, yaşlılara verilen hemşirelik bakımında psikoeğitimin kullanımına ilişkin güncel bilgiler literatür doğrultusunda gözden geçirilerek sunulmuş ve tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Yaşlı, grup psikoeğitimi, hemşirelik

Anahtar Kelimeler

Yaşlı, grup psikoeğitimi, hemşirelik

Kaynakça

• Miller JJ. Care of Young, Middle and Older Adults. Hitchcock J E, Schubert PE, & Thomas SA. (Ed.). Community Health Nursing Caring in Action United States of America: Delmar Publishers, 1999; pp 393-405.
• Tezcan S, Seçkiner P. Türkiye’de Demografik Değişim; Yaşlılık Perspektifi, Yaşlı Sağlığı: Sorunlar Ve Çözümler. Aslan D & Ertem M(Ed.) Hasuder Yayın No: 2012-1, Palme Yayıncılık, 2012; pp 1-8.
• Durgun B, Tümerdem Y. Kentleşme ve yaşlılara sunulan hizmetler. Turkish Journal of Geriatrics, 1999; 2(3): 115-120.
• Boyd MA. Psychiatric Nursing Contemporary Practice (2. bs.). New York: Lippincott. 2002.
• Terakye G, Güner P. Kriz potansiyeli taşıyan bir dönem: Yaşlılık. Kriz Dergisi, 1997; 5 (2): 95-101.
• Özen D. Huzurevinde Yaşayan Yaşlılarda Ölüm Kaygısının Günlük Yaşam İşlevlerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi, İstanbul. 2008.
• Tel H, Tel H, Sabancıoğulları S. Evde ve kurumda yaşayan 60 yaş ve üzeri bireylerin günlük yaşam aktivitelerini sürdürme ve yalnızlık yaşama durumu. Turkish Journal of Geriatrics, 2006; 9 (1): 34-40.
• Tomaka J, Thompson S, Palacios R. The relation of social ısolation, loneliness, and social support to disease outcomes among the elderly. Journal of Aging and Health, 2006; 18 (3): 359-384.
• Ekici H, Ünal S. Akyol Sağlık Ocağına Bağlı, Evinde Kalanlarla Huzurevinde Yaşayan Yaşlıların Psikolojik Semptom Taraması ve Yaşam Doyumu. Sağlıklı Yaşlanma Sempozyum Kitabı Ankara: Başbakanlık SHÇEK Basımevi. 1992; pp 121-129.
• Kırdı N, Cavlak U, Meriç A, Kerem M. Doğal Çevrelerinde ve Huzurevinde Yaşayan Yaşlılarda Risk Faktörlerinin İncelenmesi. Sağlıklı Yaşlanma Sempozyum Kitabı Ankara: Başbakanlık SHÇEK Basımevi. 1992; pp130-138.
• Afşar ZO Toplum İçinde Yaşayan ve Kurumlarda Kalan Yaşlıların Psikososyal Yönden Karşılaştırılması. Uzmanlık Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara, 1993.
• Baran GA, Kalınkara V, Aral N, Akın G, ve ark. Farklı sosyoekonomik düzeydeki yaşlıların gündelik yaşamdan tatmin düzeyleri: Ankara kentsel kesit örneği. Turkish Journal of Geriatrics, 2007; 10(1): 1018.
• Oğuzhanoğlu KN, Özdel O. Yaşlılık, huzurevi ve yaşam yolculukları, bir psikodrama grup çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 2005; 16(2): 124-132.
• Siviş R, Demir A. The efficacy of reminiscence therapy on the life satisfaction of turkish older adults: a preliminary study. Turkish Journal of Geriatrics, 2007; 10(3): 131-137.
• Yurtsever ÜE, Kutlar T, Tarlacı N, Kamberyan K, ve ark. Ruh hastalıkları tedavisinde psikososyal bir boyut: psikoeğitimsel bir model. Düşünen Adam, 2001; 14(1): 33-40.
• Sabancıoğulları S. Ruhsal sorunu olan bireyin eğitimi: psikoeğitimsel yaklaşım. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2003; 10(1): 57-67.
• Fawzy FI, Fawzy NW. Psikoeducational Interventions. J. C. Holland (Ed.). Psycho-oncology New York: Oxford University. 1998; pp 676-693.
• Akdemir N. Yaşlı Bireye Bakım Verenlerin Yaşadıkları Güçlükler III. Ulusal Geriatri Kongresi. Marmaris. 2004.
• Lee WT, Ko SI, Lee JK. Health promotion behaviors and quality of life among community-dwelling elderly in korea: a cross sectional survey. International Journal of Nursing Studies, 2006; 43: 293-300.
• Tambağ H, Öz F. Evaluation of the psychoeducation given to the elderly at nursing homes for a healthy lifestyle and developing life satisfaction. Community Mental Health Journal, 2013; 49(6):742–747.
• Öz F. Yaşamın son evresi: “yaşlılık psikososyal açıdan gözden geçirme”. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kriz Dergisi, 2002; 10(2): 17-28.
• Donovan HS, Kwekkeboom KL, Rosenzweig MQ, Ward SE. Nonspecific effects in psychoeducational intervention research. Western Journal of Nursing, 2009; 31(8): 983-998.
• Reichhart T, Pitschel-Walz G, Kissling W, Bauml J, et al. Gender differences in patient and caregiver psychoeducation for schizophrenia. European Psychiatry, 2010; 25: 39-46.
• Sherrill JT, Frank E, Geary M, Stack JA, et al. Psychoeducational workshops for elderly patients with recurrent mojor depression and their families. Psychiatric Services, 1997; 48(1): 76-81.
• Cheng LY, Chan S. Psychoeducation program for chinese family carers of members with schizophrenia. Western Journal of Nursing Research, 2005; 27(5): 583-599.
• Sidell M. Supporting Indıvıduals and Facilitating Change: The Role of Consuelling Skills. J. Katz & A. Peberdy (Ed.). Promoting Health Knowledge and Practice London: Macmillan Pres LTD. 1999; pp. 133-172.
• Doğan O, Doğan S, Tel H, Çoker F, ve ark. Şizofrenide psikososyal yaklaşımlar: aileler. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 2002; 3(3): 133-139.
• Stuart GW. Principles and practice of psychiatric nursing. 8’th Edition, China: Mosby, 2001; p. 248-249.
• Lukens EP, Mcfarlane WR. Psychoeducation as evidence-based practice: considerations for practice, research, and policy. Brief Treatment and Crisis Intervention, 2004; 4: 205-225.
• Şengün F, Altıok HÖ, Üstün B. Kanıta dayalı bir uygulama: psikoeğitim. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 2011; 27(3): 66-74.
• Türkmen SN, Çam MO. Miyokart enfarktüsü geçirmiş hastalarda psikoeğitimin psikososyal uyum üzerine etkisinin değerlendirilmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi - Journal of Psychiatric Nursing 2012; 3(3): 105-115.
• McGillion M, Watt-Watson J, Kim J, Yamada J. A systematic review of psychoeducational intervention trials for the management of chronic stable angina. Journal Nursing Managament, 2004; 12: 174-82.
• McGillion M, Arthur H, Victor JC, Watt-Watson J, et al. Effectiveness of psychoeducational ınterventions for improving symptoms, health-related quality of life, and psychological well being in patients with stable angina. Current Cardiology Reviews, 2008; 4(1): 1-11.
• Cheston R, Jones R. A small-scale study comparing the impact of psycho-education and exploratory psychotherapy groups on newcomers to a group for people with dementia. Aging & Mental Health, 2009; 13: 420–425.