Abstract
Ekonomik büyüme için hayati önem taşıyan yatırımlar, genellikle yurt içi ya da yurt dışı tasarruflarla finanse edilir. Ancak yurt dışı tasarruflar, bir ülke parasını aşırı değerlendirerek cari açığı ve ekonomik kırılganlığı artırdığından, yurt içi tasarruflar, yatırımların en güvenilir finansman kaynağıdır. Makroekonomik etkilerinden ve ortaya çıkardığı önemli sonuçlarından dolayı özel tasarrufların ve belirleyicilerinin iyi anlaşılması, gelişmekte olan ekonomiler için önemlidir. Bu çerçevede, çalışmamızın temel amacı, 1997-2016 dönemi için seçilmiş MENA (Cezayir, Mısır, İsrail, Ürdün, Fas ve Türkiye) ülkelerinde özel tasarrufların makroekonomik belirleyicilerini analiz etmektir. Bu amaçla, Panel ARDL/PMG (Havuzlanmış Ortalama Grup) yöntemi uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre yabancı tasarruflar, özel tasarrufları hem kısa hem de uzun dönemde negatif etkilemektedir. Kişi başına gelirin büyüme oranı, özel tasarrufları uzun dönemde artırırken, kısa dönemde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi yoktur. Reel faiz ve işsizlik oranlarındaki değişmeler özel tasarrufları sadece uzun dönemde negatif etkilemektedir. Bu sonuçlara göre MENA ülkelerinde politika yapıcılar, ekonomik büyümeyi ve istihdamı artırmaya ve yabancı tasarruf bağımlılığını azaltmaya yönelik politikalar uygulamalıdır.