KAMU YÖNETİMLERİNDE ETİK REHBERLİK FAALİYETİ OLARAK KAMU GÖREVLİLERİNE ETİK DANIŞMANLIK SUNULMASI

Year 2022, Volume: 40 Issue: 1, 201 - 221, 31.03.2022

Yaşar Uzun

https://doi.org/10.17065/huniibf.886563

Abstract

Kamu sektörü organizasyonlarında etik yönetim anlayışının güçlendirilmesi için etik rehberlik faaliyetleri kapsamında yapılması gereken çalışmalardan birisi de kamu görevlilerine etik kodlar, karşı karşıya kaldıkları etik ikilemler ve sorunlara yönelik danışmanlık desteği sağlamaktır. Bu çalışmada, “Kamu görevlilerine etik danışmanlık hizmeti sunulması neden önemlidir ve iyi uygulamalar ışığında ülkemizde bu müesseseyi güçlendirmek üzere hangi alanlarda çalışmalar yapılması gereklidir?” sorularına cevap bulunmaya çalışılacaktır. Bu bağlamda çalışmanın amacı, kamu yönetiminde kamu görevlilerinin “etik tavsiye alma” ihtiyaçlarına dikkati çekerek “etik danışmanlık altyapı ve uygulamalarının” güçlendirilmesi gerekliliğine yönelik farkındalığın gelişimine katkı sunmaktır. Ülkemiz mevzuatında etikle ilgili düzenlemeler kapsamındaki idarelerin etik komisyonlarına kamu görevlilerine etik değer ve ilkelerle ilgili tavsiye ve yönlendirmede bulunma görevi verilmiştir. Bu çalışma, uluslararası iyi uygulama önerileri ve iyi uygulama örneklerine de yer vermektedir. Yapılan değerlendirmeler ışığında, ülkemiz kamu yönetiminde de etik danışmanlık müessesesinin güçlendirilmesi amacıyla mevzuat, etik danışmanlığa dair yapı, etik danışmanlığın teşvik edilmesi, bu hizmeti sunacak insan unsuru, etik danışmanlığa dair idare ve kamu yönetimi performansının değerlendirilmesi gibi alanlarda bir takım çalışmaların yapılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

Etik Danışmanlık, Denetim, Kamu Yönetimi, OECD, Kamu Dürüstlüğü

ETHICS COUNSELLING TO PUBLİC OFFICIALS AS AN ACTIVITY OF ETHICS GUIDANCE IN PUBLIC ADMINISTRATION

Abstract

One of the key activities that should be carried out within the scope of ethical guidance activities in public sector organizations is to provide ethics counseling support to public officials regarding codes of ethics, ethical dilemmas and problems they encounter in daily life. This paper has two main questions as follows: Why is it important to provide ethics counseling service to public officials, and in which areas should study be carried out to strengthen this function in our country in the light of good practices? In this context, the purpose of this paper is to draw attention to the need of public officials to receive “ethics advice” in public administration and thus, to raise awareness regarding the necessity of strengthening the ethics counseling infrastructure and practice. In our country's legislation, the ethics commissions of the administrations within the scope of the regulation are given the task of providing advice and guidance to public officials regarding ethical values and principles. This paper includes recommendations on international good practices regarding ethics counseling. The paper concludes that there are still areas to work on and improve in order to promote and strengthen the function of ethics counselling in our public administration.

Keywords

Ethics Counselling, Audit, Public Administration, OECD, Public Integrity, Ethics Counselling, Audit, Public Administration, OECD, Public Integrity

References

• Algemene Rekenkamer, 2021. Code of Conduct Netherlands Court of Audit, 02.02.2022 tarihinde http://www.eurosai-tfae.tcontas.pt/activities/Seminars/eewsL/Documents/5%20Documents%20of%20Seminar/4%20SESSION%20II/4.3/4.3.2%20Workshop%202/1a%20Code_of_Conduct_NCA.pdf?Mobile=1&Source=%2Factivities%2FSeminars%2FeewsL%2F%5Flayouts%2Fmobile%2Fview%2Easpx%3FList%3D4242211b%252D45f7%252D4818%252D9b82%252Dd08c9fd8a02d%26View%3Dadc625c6%252D638e%252D4340%252D8203%252D02180b02a99f%26RootFolder%3D%252Factivities%252FSeminars%252FeewsL%252FDocuments%252F5%2520Documents%2520of%2520Seminar%252F4%2520SESSION%2520II%252F4%252E3%252F4%252E3%252E2%2520Workshop%25202%26CurrentPage%3D1 adresinden erişilmiştir.
• Australian Public Service Commission APSC, 2021. What we do, 05.01.2022 tarihinde https://www.apsc.gov.au/what-we-do adresinden erişilmiştir.
• Australian Public Service Commission APSC, (2021a). Ethics advisory service service charter, 05.01.2022 tarihinde https://www.apsc.gov.au/ethics-advisory-service-service-charter , adresinden erişilmiştir.
• Australian Public Service Commission APSC, (2021b). Ethics contact officer network, 05.01.2022 tarihinde https://www.apsc.gov.au/ethics-contact-officer-network adresinden erişilmiştir.
• Australian Public Service Commission APSC, (2021c). Multimedia resources, 05.01.2022 tarihinde https://www.apsc.gov.au/multimedia-resources adresinden erişilmiştir.
• Australian Public Service Commission APSC, (2021d). APS Values and Code of Conduct in practice, 05.01.2022 tarihinde https://www.apsc.gov.au/aps-values-and-code-conduct-practice adresinden erişilmiştir.
• Australian Public Service Commission APSC, (2021e). Can I wear jeans to work?, 05.01.2022 tarihinde https://www.apsc.gov.au adresinden erişilmiştir.
• Aydın, İ., Saldırım, M. (2019). Yargıtay yargı etiği ilkeleri eğitimi kolaylaştırıcı el kitabı, Yargıtay Başkanlığı, Ankara.
• Çakan, A. (2017). Sunuş. Kutadgu Bilig. mlf. Yusuf Has Hacib. ix. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültürü Yayınları, 4. Basım, 2017.
• Eryılmaz, B. (2010). Kamu yönetimi, Ankara: Okutman Yayıncılık.
• European Organisation of Supreme Audit Institutions Task Force on Audit and Ethics EUROSAI TFAE, (2014). Supporting saiI to enhance their ethical infrastructure part II managing ethics in practice- -analysis, 06.01.2022 tarihinde http://www.eurosai-tfae.tcontas.pt/activities adresinden erişilmiştir.
• European Organisation of Supreme Audit Institutions Task Force on Audit and Ethics EUROSAI TFAE, (2017). Kamu sektörü organizasyonlarında etiğin denetimi, 06.01.2022 tarihinde http://www.eurosai-tfae.tcontas.pt/activities adresinden erişilmiştir.
• European Organisation of Supreme Audit Institutions Task Force on Audit and Ethics EUROSAI TFAE (2017a). ISSAI 30’UN UYGULANMASI (INTOSAI ETİK KURALLAR STANDARDI) Rehberi, 06.01.2022 tarihinde http://www.eurosai-tfae.tcontas.pt/activities adresinden erişilmiştir.
• GC, Government of Canada (2021). Values and ethics code for the public sector, 03.01.2022 tarihinde https://www.tbs-sct.gc.ca/pol/ adresinden erişilmiştir.
• GC, Government of Canada (2021a). FAQs: Values and ethics code for the public sector, 03.01.2022 tarihinde https://www.canada.ca/en/treasury-board-secretariat/ adresinden erişilmiştir.
• GC, Government of Canada (2021b). Values alive: a discussion guide to the “values and ethics code for the public sector, 03.01.2022 tarihinde https://www.canada.ca/en/treasury-board-secretariat/ adresinden erişilmiştir.
• International Organization of Supreme Audit Institutions (INTOSAI) ISSAI 100 (2021). Kamu sektörü denetiminin temel prensipleri, 03.01.2022 tarihinde https://www.sayistay.gov.tr adresinden erişilmiştir. Imboden, Rachel A. (2020). Exploring the relationship between ethics stress and burnout, Journal of Social Work Values and Ethics, 17 (1), 16-24.
• KGEKKBKDYHK (2004). Kamu görevlileri etik kurulu kurulması ve bazı kanunlarda değişiklik yapılması hakkında kanun, RGS: 25486.
• KGEDİBUEHY (2005). Kamu görevlileri etik davranış ilkeleri ile başvuru usul ve esasları hakkında yönetmelik.
• Kamu Görevlileri Etik Kurulu (KGEK), (2016). Kamu görevlileri etik kurulu’nun etkinliği’nin değerlendirilmesi saha araştırması raporu, Yolsuzluğun önlenmesi ve etiğin teşviki için teknik destek projesi, Ankara.
• Kamu Görevlileri Etik Kurulu (KGEK), (2011). Kamu etik komisyonlarının ihtiyaç değerlendirmesine ilişkin teknik yardım nihai rapor, Etik Komisyonları İhtiyaç Analizi Projesi, Ankara.
• Kamu Görevlileri Etik Kurulu (KGEK), (2018). 2017 Yılı faaliyet raporu, 07.01.2022 tarihinde http://etik.gov.tr/ adresinden erişilmiştir.
• KMYKK (2003). Kamu malî yönetimi ve kontrol kanunu, RGS. 25326
• KİDS (2017). Kamu iç denetim standartları, 04.01.2022 tarihinde https://www.hmb.gov.tr/ adresinden erişilmiştir.
• Koçi Bey. (1993). Koçi bey risalesi, sadeleştiren. Zuhuri Danışman, İstanbul: MEB Yayınları.
• Kuçuradi, I. (2007). Etiğe yaklaşımlar, etikte yaklaşımlar ve bir evrensel etik düşüncesi. II. ulusal uygulamalı etik kongresi bildiriler kitabı, Ankara ODTÜ Felsefe Bölümü. s.32, 04.01.2022 tarihinde http://users.metu.edu.tr/etik/ adresinden erişilmiştir.
• Nizamülmülk, (2017). Siyasetname, Çev: Ayar, M.T., Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları (2009), XII.Basım, İstanbul.
• Organisation for Economic Co-operation and Development [OECD], (2005), Public sector integrity a framework for assessment. Paris: OECD Publishing.
• Organisation for Economic Co-operation and Development [OECD], (2017). OECD Recommendation of the council on public integrity, OECD, Paris, 04.01.2022 tarihinde https://legalinstruments.oecd.org/en/instruments adresinden erişilmiştir.
• Organisation for Economic Co-operation and Development [OECD], (2020). OECD Public integrity handbook, OECD Publishing, Paris, 04 Ocak 2022 tarihinde https://doi.org/10.1787 adresinden erişilmiştir.
• Türk Dil Kurumu [TDK], (2021). Danışmak, 04.01.2022 tarihinde https://sozluk.gov.tr/ adresinden erişilmiştir.
• Türkiye Diyanet Vakfı [TDV], (2002). Koçi Bey, TDV İslam Ansiklopedisi, C.26
• Türkiye Diyanet Vakfı [TDV], (2007). Nizamülmülk, TDV İslam Ansiklopedisi, C.33
• Türer, C. (2020). Felsefeye giriş. Felsefe Tarihi, (Ed: Celal Türer). Ankara: Bilimsel Araştırma Yayınları, 19-51.
• UNEO, United Nations ethics office (2020). Activities of the Ethics Office- Report of the Secretary-General- 1 January to 31 December 2019, https://undocs.org/A/75/82, 04.01.2022 tarihinde https://undocs.org adresinden erişilmiştir.
• UNEO, United Nations ethics office (2021). What is the UN ethics office?, 04.01.2022 tarihinde https://www.un.org/en/ethics/ adresinden erişilmiştir.
• UNEO, United Nations ethics office (2021a). Advice for UN staff, https://www.un.org/en/ethics/04 04.01.2022 tarihinde https://www.un.org adresinden erişilmiştir.
• Uzun, Y. (2017). “Yüksek denetim kurumları ve etik denetim”, Sayıştay Dergisi, 105, https://dergi.sayistay.gov.tr/Upload/95906369/files/dergi/pdf/dergi_105_m3.pdf, 04.01.2022 tarihinde https://dergi.sayistay.gov.tr adresinden erişilmiştir.
• Uzun, Y. (2020). Mesnevi’den günümüze ışık tutan etik yönetim düsturları, Sayıştay Dergisi, 118, pdf, 04.01.2022 tarihinde https://dergi.sayistay.gov.tr/Upload/95906369/files/dergi/pdf/118m2. adresinden erişilmiştir.
• Uzun, Y. (2020a). Etik yönetim penceresinden kutadgu bilig değerlendirmesi, Journal of Analytic Divinity, 4(2), 99-126.
• Yargıtay Başkanlığı (2019). Yargı etiği danışma kurulu kararları ve ilgili mevzuat, Edit: Dr. Mustafa Saldırım, Yargıtay Başkanlığı, Ankara Hazırl. Gözde Hülagü ve Nazlı Ersoy, 04.01.2022 tarihinde https://www.yargitay.gov.tr/ adresinden erişilmiştir.
• YCSEDİ (2017). Yargıtay cumhuriyet savcıları etik davranış ilkeleri, 04.01.2022 tarihinde https://www.yargitay.gov.tr/documents adresinden erişilmiştir.
• YEDKÖİY (2018). Yargı Etiği Danışma Kurulu Ön İnceleme Yönergesi, 04.01.2022 tarihinde https://www.yargitay.gov.tr/documents adresinden erişilmiştir.
• YYEİ (2017). Yargıtay yargı etiği ilkeleri, 04.01.2022 tarihinde https://www.yargitay.gov.tr/documents adresinden erişilmiştir.