TOPLUMSAL CİNSİYET VE TEKNOLOJİ İLİŞKİSİ ÇERÇEVESİNDE MÜHENDİSLİK MESLEĞİ VE MÜHENDİSLİK EĞİTİMİ

Year 2023, Volume: 6 Issue: 1, 1 - 21, 25.04.2023

Selen UTAR

https://doi.org/10.56206/husbd.1239871

Abstract

Geçmişten bu yana ilerleyen teknoloji ve toplum arasında oldukça girift bir ilişki bulunmaktadır. Toplumsal cinsiyet ve teknoloji arasındaki bu karmaşık yapı ilk çağlardan günümüze kadar şekil değiştirerek varlığını sürdürmüştür. Bu ilişkinin bir boyutu ise teknolojik alanların erkek alanı olarak görülmesidir. Teknolojik uygulama alanının en bilinen mesleği olan mühendislik de ataerkil yapıyla doğrudan ilişkilendirilmiş ve belki de en “erkek” meslek grubu olarak tanımlanmıştır. Bu çalışmada mühendisliğin neden erkek mesleği olarak görüldüğü sosyolojik olarak açıklanıp, mühendislik eğitimindeki cinsiyetçi yapılar daha görünür hale getirilmeye çalışılmıştır.

Keywords

Mühendislik ve toplumsal cinsiyet, emek çalışmaları, mühendislik eğitimi, teknoloji ve kadın çalışmaları.

References

• Ball, D. W. (1957). Toward a Sociology of Toys: Inanimate Objects, Socialization, and the Demography of the Doll World, The Sociological Quarterly.
• Berktay, F. (1998). Women and Religion - A Comparative Study, Black Rose Books.
• Cockburn, C. (1983). Brothers: Male Dominance and Technological Change, London, Pluto Press.
• Cockburn C. (1985). Machinery of Dominance: Women, Men and Technical Knowhow, London: Pluto Press: North Eastern University Press.
• Cornell, R. W. (2016). Toplumsal Cinsiyet ve İktidar, İstanbul, Ayrıntı Yayınları.
• Engels, F. (2020). Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni. İstanbul, Yordam Kitabevi.
• Göle, N. (2007). Mühendisler ve İdeoloji Öncü Devrimcilerden Yenilikçi Seçkinlere. İstanbul, Metis Yayınevi.
• Kadayıfçı, E. (2015). Gendered Engineering Culture in Turkey. Basılmamış Doktora Tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Ensititüsü, Sosyoloji Bölümü.
• Kadir Has Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Araştırmaları Merkezi, (2018). Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Araştırma ve Uygulama Merkezi “Türkiye’de Yükseköğretimdeki Cinsiyet Eşit(siz)liği 1984-2018” Raporu, https://gender.khas.edu.tr/sites/gender.khas.edu.tr/files/inline-files/ Turkiyede%20Yuksekogretimdeki%20Cinsiyet%20Esitsizligi.pdf (Erişim Tarihi: 25/11/2022).
• Karabıyıkoğlu, N. ve Şahbenderoğlu, İ. (2018). Erkeklik Çalışmalarına Neden İhtiyacımız Var? Eleştirel Erkeklik İncelemeleri İnisiyatifi Röportajı, https:// www.researchgate.net/publication/323695529_Erkeklik_calismalarina_ neden_ihtiyacimiz_var (Erişim Tarihi: 12/12/2022).
• Keller, E. F. (1992). Setretse of Life/Secrets of Deh: Essays on Language, Gender and Science, Routledge Press.
• Mcilwee, J. S. ve Robinson, J. G. (1992). Women in Engineering: Gender, Power and Workplace Culture. SUNY Press.
• Messerschmidt, J. W. (2018). Hegemonic Masculinity: Formulation, Reformulation, and Amplification, Rowman & Littlefield Publisher.
• OECD, (2018). Science, Technology and Inovation Outlook, https://www.oecdilibrary.org/science-and-technology/oecd-science-technology-and-innovationoutlook-2018_sti_in_outlook-2018-en, (Erişim Tarihi: 15/09/2022).
• Özkaplan, N. (2009). Duygusal Emek ve Kadın işi/Erkek işi, Çalışma ve Toplum Dergisi, sayı: 21(2), 15-23.
• Yaman, M. (2016). Türkiye’de Sanayi ve İstihdam Stratejileri Çerçevesinde Kadın İstihdamının Yönelimleri. Kapitalizm, Ataerkillik ve Kadın Emeği, Neoliberal ve Muhafazakâr Dönem, Der. Yaman, M. ve Dedeoğlu, S., İstanbul, Sosyal Araştırmalar Vakfı Yayınları, 11-46.
• Yaman, M. (2017). Eril alanda Dişil Paslaşmalar: Kadın Mühendis Olmak, Elektrik Mühendisleri Odası Dergisi, sayı 461, 62-67.
• Zengin, B. (2000). Women Engineers in Turkey: Gender, Education and Professional Life, a Case Study on Metu. Master of Science Thesis, Middle East Technical University.